کارتــینگ






تعریف
کارتینگ یا مسابقه کارتینگ نوعی از ورزش موتوری با خودروهای چرخ‌باز(به خودروهایی که بیرون از بدنه و بیرون از گلگیرها قرار گرفته اصطلاحاً «چرخ‌باز» (Open wheel car) گفته می‌شود) است. این‌گونه خودروهای چهارچرخه کوچک و چرخ‌باز کارت نام دارند.

کارتینگ
با ماشین‌های کارت معمولاً در مسیرهای کارت‌سواری که در مقیاسی کوچک نسبت به بزرگ‌راه‌های واقعی ساخته می‌شوند مسابقه داده می‌شود. کارتینگ معمولاً به عنوان قدم اول در مسیر رسیدن به ورزش‌های پرخرج‌تر خودروسواری به‌شمار می‌آید.
اگر مسیرگاه کارتینگ درون یک ساختمان باشد به این نوع کارتینگ کارتینگ سرپوشیده (Indoor Karting) گفته می‌شود.

تاریخچه
KARTING که در بعضی از کشورها GO KART نامیده می‌شود در سال ( ۱۹۵۶) توسط آرت اینگلز (Art Ingels) که یکی از دست‌اندرکاران مسابقات اتومبیلرانی که به پدر کارتینگ معروف است، ساخته شده است و استفاده از آن بسرعت در سراسر جهان گسترش یافت و خصوصاً در دهه نود بصورت چشمگیری مورد استقبال قرار گرفت و امروزه در دنیا طرفداران بسیاری دارد.

پیدایش و گسترش سریع کارتینگ در نیم قرن اخیر، موجب شده که امروزه این صنعت با تکیه بر ویژگیهایش بتواند خود را بعنوان یکی از وسایل ورزشی، آموزشی و تفریحی عمده مطرح نماید.

کارتینگ نوعی اتومبیل بسیار کوچک و یک نفره می‌باشد که بنحوی طراحی شده که مرکز ثقل آن به زمین نزدیک و در حدود هفت سانتیمتری زمین قرار دارد. این خودرو بنحوی ساخته شده است که حالات دینامیکی خودروهای مسابقه‌ای را داشته و رانندگی با آن دارای جنبه‌های ورزشی، آموزشی و تفریحی است.
از نظر ورزشی، کارتینگ‌سواری نیاز به قدرت بدنی بالایی دارد و جزء ورزشهای نسبتاً سنگین محسوب می‌شود. با اینحال بزرگترین مشخصه کارتینگ‌سواری جنبه آموزشی آن بوده و به همین دلیل رانندگان کارتینگ به علت برخورداری از رفلکس سریع جزو بهترین راننده‌ها در جامعه محسوب می‌شوند و امروزه در بالاترین سطح مسابقات اتومبیلرانی جهان که مسابقات فرمول یک می‌باشد قهرمانان بنام این رشته مانند شوماخر، سنا، پروست و غیره از کارتینگ‌سواری شروع نمودند.

ساخت پیستهای کارتینگ همزمان با ساخت اتومبیل کارت شروع گردیده زیرا این‌دو لازم و ملزوم یکدیگرند. این ورزش از لحاظ نوع پیست و خودرو به دو دسته داخل سالن و پیست روباز تقسیم می‌شود که در هرکدام از این پیستها کارتهای متفاوتی را می‌خواهد. مساحت مورد نیاز یک یست ۵۰۰۰ متر و برای پیستهایی در اندازه‌های بزرگتر متغیر است. ولی این نکته را باید درنظر داشت که طول پیست یک‌دهم کل مساحت پیست خواهد بود که یک پیست کامل بین (۸۰۰) تا (۱۲۰۰) متر می باشد.

در حال حاضر مسابقات این ورزش در کلاس‌بندیهای خاص که به تناسب قدرت موتور و طراحیهای خاص شاسی و سن تقسیم می‌شود زیر نظر فدراسیون جهانی کارتینگ (CIK) برگزار می‌گردد. در دنیا برای انجام این پروژه یک باشگاه تفریحی، ورزشی و آموزشی ایجاد می‌کنند که کلیه نیازهای مشتریان و همراهان آنها را پاسخگو می‌باشد. یعنی در کنار ایجاد پیست کارتینگ، با توجه به موقعیت و شرایط محل، مبادرت به ایجاد فضاهای سبز، نصب وسایل ورزشی و تفریحی و همچنین ایجاد کافی‌شاپ، کافی‌نت و استخر و غیره می‌کنند.

فنون و اصول پایه رانندگی با کارت ( نویسنده : دکتر رضا لواسانی )

باولین سوالی که در هنگام رانندگی با کارت مطرح می شود این است که چگونه بپیچیم؟ اکثر افراد با روش طی نمودن پیچ آشنا هستند ولی از آنجا که ممکن است بعضاً اشتباهات جزئی و باورهای غلط به مرور در ذهن رانندگان جا افتاده باشد، بهتر است مقاله حاضر را در همین رابطه آغاز نماییم.

هدف اصلی راننده در هنگام طی نمودن پیچ آن است که پیچ را تا حد ممکن به خطوط صاف تبدیل نماید و آنرا سریعتر طی کند. به مسیری که بدین ترتیب بوجود می آید اصطلاحاً مسیر یا خط مسابقه یا Racing Line گفته می شود. نکته مهم بعدی که توجه به آن لازم است نقاط آغاز ترمزگیری و آغاز گاز دادن است . شما باید قبل از آغاز پیچ ترمزگیری کنید، اگر پس از چرخاندن فرمان ترمز بگیرید حتماً به دور خود خواهید چرخید، پس هنگامی که واقعاً داخل پیچ شده اید، اصلاً ترمز نگیرید .

حال به مسئله گاز دادن می پردازیم. هنگامی که از نزدیکترین نقطه به وسط پیچ از ( سمت داخل آن ) قرار دارید، فشار بر پدال گاز را آغاز کنید، واقعیت است هنگامی که حس کردید می توانید گاز داده و کارت شما بدون خارج شدن از مسیر سرعت خواهد گرفت، حتماً گاز دهید. این حس را بواسطه تمرین بدست خواهید آورد.


باید حدود و قابلیتهای کارت خود را حس کنید !!!

هنگامی که کارت مورد استفاده شما از لحاظ موتوری ضعیف باشد بعضاً ممکن است نیاز به ترفندی خاص داشته باشید. پیچ را در حالی که گاز را نگه داشته اید آغاز نموده و سرعت را با استفاده از ترمز ( با پای دیگر ) کم کنید. این مسئله جریان بنزین به موتور را حفظ نموده و باعث شتابگیری بهتر کارت در هنگام خروج از پیچ می گردد. البته ترمز با پای چپ به لحاظ حساسیت کمتر پا ( عادت روزمره به فشردن کلاچ با پای چپ ) نیازمند تمرین زیاد می باشد.

در بخش بعدی جزئیات بیشتری راجع به مسیر مسابقه در پیچ های مختلف که با آنها مواجه خواهیم شد را بررسی خواهید کرد.


پیچ پرسرعت
بندرت می توان پیست مسابقه ای را یافت که دارای چنین پیچهایی نباشد. در شکل می بینید که راننده وارد پیچ شده، نقطه وسط پیچ را طی نموده و مسیر خود را تا هنگام خروج از پیچ حفظ می نماید. کل فرآیند باید به نرمی و بدون حرکت ناگهانی فرمان صورت گیرد. استفاده از مسیری که درآن از حداکثر شعاع ثابت پیچ استفاده می شود موثرترین روش است زیرا امکان تخته گاز طی نمودن پیچ بدون نیاز به تغییر در میزان فشار بر پدال گاز در هنگام خروج از پیچ را فراهم می آورد.


پیچ تنگ

در این نوع پیچ راننده عمداً فرمان را دیرتر می چرخاند و در محیط خارجی پیچ طی مسیر می نماید تا بازترین زاویه را ایجاد کند. بدین ترتیب راننده خواهد توانست ادامه مسیر را مثل یک پیچ پر سرعت طی کند. توجه داشته باشید که هدف راننده باید خروج هر چه سریعتر از پیچ باشد، بدین ترتیب وی نباید از قربانی نمودن مرحله ورودی اجتناب نماید و با زاویه تند ( بسته ) بپیچد. به محض عبور از نقطه وسط پیچ، راننده که مرحله را به یک پیچ تند سرعت تبدیل کرده، می تواند شروع به گاز دادن بنماید.

در این نوع پیچ، مسیر مسابقه بستگی زیادی به آنچه که پس از پیچ موجود است دارد. در این حالت راننده کمی دیرتر از نقطه وسط پیچ می گذرد تا مسیر خروج آزاد و مناسبی برای گاز دادن به محض رسیدن به نقطه وسط داشته باشد.

مسیر مسابقه با حداکثر شعاع ثابت . در این حالت راننده خیلی زودتر پیچ را آغاز کرده و زودتر به نقطه وسط پیچ می رسد ولی قادر نخواهد بود که تا بعد از گذر از نقطه وسط پیچ شتابگیری را آغاز کند. این نوع مسیر مسابقه نرم تر می باشد، زیرا باعث می شود که بتوان ترمزگیری را دیرتر متوقف کرده این روش در سبقت گیری در پیچها بکار برده می شود.


پیچ دوگانه ( Double Apex )
بعضی مواقع می توان مسیری را یافت که دو پیچ را با خط مستقیم کوتاهی از هم جدا شده اند را به یک پیچ تبدیل نماید. مسیر خروج از اولی تبدیل به مسیر و خط ورودی پیچ دوم می گردد، در این حالت راننده تصمیم گرفته تا از تمام عرض پیچ استفاده نموده و در واقع پیچ را بیش از اندازه تنگ ننماید و خودرو را قادر می سازد تا این مسیر فوق العاده را با استفاده از دو سوم عرض داخل پیچها طی نماید.

پس از عبور از نقطه وسط پیچ اول، خودرو برای پیچ دوم آماده می گردد بدون آنکه نیازی به تنظیم خاصی در فرمان وجود داشته باشد.

هنگامی که دو پیچ مثل مورد فوق الذکر با یک خط مستقیم کوتاه به هم وصل شده باشند، ممکن است بکارگیری مسیر مسابقه ای ذکر شده امکان پذیر نباشد. در این حالت وارد شدن به پیچ از نقطه دورتر از نقطه میانه و سپس نزدیک شدن به نقطه میانی پیچ دوم، بهتر است.


پیچ باز شونده ( با شعاع فزاینده )
زوایه این نوع پیچ پس از نقطه تغییر مسیر پیچ به مرور باز می شود. راننده وارد پیچ شده و آنرا با زاویه تندی طی می نماید زیرا می داند که هنگامی که وی بخواهد به سمت برون برود، پیچ نیز به سمت بیرون منحرف می گردد. در اینجا مسئله پیدا کردن نقطه مناسب بین نقطه ورود و خروج نسبت به شعاع فزاینده پیچ است. مرحله نهائی پیچ را می تواند مثل یک خط مستقیم قلمداد نموده و شتابگیری را آغاز نموده.