اهمیت ذخایر توارثی که در واقع ریخته های ارثی موجود در توده های بومی زراعی و خویشاوندان آنهاست به لحاظ نقشی است که آنها در اصلاح نباتات ، برنامه های اصلاحی و امروزه در بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک از لحاظ انتقال صفات مطلوب به گونه های زراعی، دارا هستند، می باشد . همچنین جنبة دیگر اهمیت این ذخایر ارزشمند ، وجود پدیدة شوم قاچاق ژن از مناطق مختلف و بنابراین در خطر افتادن امنیت زیستی و غذایی می باشد .
در واقع صفات و پتانسیل ژنتیکی مطلوب که مد نظر به نژادگران است ، در این ریخته های ارثی موجود است که به نژادگر از این ذخایر توارثی برای ایجاد صفات مطلوب و انتقال ژنهای موردنظر به گیاهان فاقد این صفات استفاده می کند .
نقش علم اصلاح نباتات در افزایش تولید و به نژادی گیاهان کاملاَ روشن است . با توجه به نقش مواد و محصولات کشاورزی در تغذیه بشر در جهان امروز و با توجه به رشد تصاعدی جمعیت و روند خطی تولید محصولات کشاورزی ، با توجه به تکنیکهای اصلاحی،شناخت ذخایر توارثی ، امری ضروری به نظر می رسد.لازمه افزایش تولیدات کشاورزی ، جمع آوری ، حفظ و نگهداری و ارزیابی ذخایر توارثی است که شالودة برنامه های اصلاحی می باشد .بر این اساس بانکهای ژن در اقصی نقاط جهان تاسیس شده است تا رسالت حفظ میراث ذخایر توارثی را عهده دار باشند.
بنابراین با توجه به اهمیتی که بانکهای ژن در نگهداری ذخایر توارثی دارند و همچنین مساله نوظهور و بسیار مهم امنیت غذایی در آینده و امنیت زیستی در کشوری مانند ایران که از لحاظ خاستگاه گیاهان زراعی در دنیا حائز رتبة اول می باشد و وجود بیش از 1900 گونة اندمیک در ایران ، مساله حفاظت از ذخایر توارثی و برنامه های پژوهشی در این زمینه ، دارای اهمیتی دوچندان می باشد .
مسلم است که موفقیت آیندة متخصصین اصلاح نباتات ، به حفظ ذخایر ژنتیکی امروز آنها بستگی مستقیم دارد تا بتوانند از آن در برنامه های اصلاحی خود استفاده نمایند. یک متخصص اصلاح نباتات در صورتی می تواند شانس موفقیت در برنامه اصلاحی داشته باشد که امکان انتخاب مواد مناسب و متنوع برای او وجود داشته باشد.اگر چه یکنواختی حاصل از واریته های اصلاح شده جدید در میزان عملکرد ، کیفیت صفات رویشی و زمان رسیدن برای شرایط جدید کشاورزی ضروری است ، اما یک خطر پنهان در بردارد و می تواند دریچه باشد برای ورود آفات و امراض و سایر مشکلات ناشی از یکنواختی و پایة ژنتیکی ضعیف در واریته های موجود ارقام زراعی . بنابر این از این جنبه نیز به اهمیت حفظ و شناسایی ذخایر ژنتیکی غنی پی می بریم