ژيمــناســـتيک

تاريخچه ژيمناستيک
کلمه ژيمناستيک1 يک لغت يوناني است که ترجمه آن به فارسي هنر لخت ميباشد. از چهار هزار سال پيش نوعي ژيمناستيک در چين متداول بوده که از آن برای آماده نمودن جوانان جهت جنگ و همچنين بهبود بعضی از ضايعات بدني 2 استفاده ميکردند
يونانيها حرکات و عمليات ورزشي (ژيمناستيک) را با وسايل ابتدايي و موجود انجام ميدادند، در صورتي که روميها روي وسايل کار ميکردند
موقعی که دولت روم ضعيف شد مردم معمولي ديگر از خودشان رغبتي به ژيمناستيک نشان ندادند فقط سربازان ژيمناستيک تمرين ميکردند و همچنين عده اي عمليات ژيمناستيک را در سيرکها و براي امرار معاش به نمايش مي گذاشتند
تا آغاز دوره رنسانس هيچ علاقه اي جهت پيشرفت اين ورزش نشان داده نشد تا بالاخره موکولياليس 3 ايتاليايي کتاب مفيدي درباره هنر ژيمناستيک انتشار داد و پس از اين ورزش به تدريج در بيشتر کشورهاي اروپايي مانند آلمان، دانمارک، فرانسه، سوئيس و غيره رونق يافت
جان بيس دو 4 اولين اروپايي بود که تمرينات مدون شده ژيمناستيک را تدريس نمود سپس جان گوتس موتس 5 اولين فردي بود که کتابي درباره ژيمناستيک جديد در سال ١٧٩٢ چاپ و منتشر نمود، و به پدر بزرگ ژيمناستيک معروف شد
بعد از شکست آلمانها در فرانسه فردريک جان 6 تصميم گرفت که مردم آلمان را طي برنامه اي از نظر قواي جسماني و رواني تقويت نمايد و معتقد بود که آلمانها براي دفاع از خود بايستي با هم متحد شوند، بنا براين جوانان را به جنگهاي اطراف برلين براي تمرين ژيمناستيک دعوت نمود در آنجا بود که وي وسايل پارالل، بارفيکس، خرک حلقه و پرش خرک را ساخت.

در سال ١٨٤٢ قبل از مرگ جان، ژيمناستيک در مدارس آلماني رايج گرديد. تشک براي اولين بار در کوپنهاک دانمارک موقعي که مدرسه نظامي داير گرديد به کار برده شد
پر هندريک لينگ 7 شاعر سوئدي يکي ديگر از افرادي بود که براي گسترش ژيمناستيک زحمت کشيد او ضمن قبول روشهاي آموزشي « فرانر ناجتگال » دانمارکي بر اجراي صحيح حرکات وعمليات ورزشي در زمان معين تأکيد داشت. در حقيقت لينگ تحقيق علمي در تربيت بدني را پايه گذاري نموده و معتقد بود که اگر يک نفر بخواهد با ورزش ژيمناستيک بدن شخصی را به طور دلخواهي بسازد پس لازم است که او بدن انسان را از نظر آناتومي و فيزيولوژي نيز بشناسد
در سال ١٨۵٠ آلمانها ورزش ژيمناستيک را به آمريکا برده و اين ورزش در سرزمين آمريکا رواج يافت
در اولين دوره بازيهاي المپيک نوين که به سال ١٨٩٦ در آتن برپا گرديد ژيمناستيک آقايان بعنوان يک رشته از بازيها منظور شده بود و متعاقب در بازيهاي المپيک ١٩٢٨ آمستردام ژيمناستيک بانوان هم وارد مسابقات المپيک شد
از بيش از ٦٠ سال پيش اين ورزش در ايران متداول گرديد، از جمله کساني که براي پيشرفت ژيمناستيک در اين مرز و بوم فعاليت نموده اند در مرحله اول آقايان بادگرني، مرحوم دکتر بنائي، مرحوم مهران، مير احمد صفوي و دکتر حاج عظيمي و سپس آقايان محمدتقي وصالي، مرتضي بنايي، سيد رضا سکاکي، علي يزداد و غضنفر جباري را ميتوان نام برد
از ايران براي اولين بار مرحوم علي يزداد براي تماشا و نظارت و کسب تجربه در بازيهاي المپيک ٤٨ لندن شرکت کرده و سپس تيم ژيمناستيک ايران در سال ١٩۵١ در مسابقات بين المللي ژيمناستيک که در شهر فلورانس ايتاليا برگزار شد به سرپرستي آقاي محمود نامجو شرکت نمود
در حال حاضر کشورهاي آلمان، شوروي، آمريکا، کره، ژاپن و چين در مسابقات جهاني و المپيک امتيازات بيشتری نسبت به ساير کشورها دارا هستند

اطلاعات عمومی
ژيمناستيک نخستين بار و بطور غير رسمي در سال 1352 توسط شخصي به نام امان اله پادگرني که يک روسي بود به ايران آورده شد . پادگرني در ورزشهاي دبستاني ، با حرکات ريتميک و ژيمناستيک ، کار خود را در شهر تبريز آغاز نمود . وي از همان ابتداي کار با مقاومت و کارشکني برخي از اهالي مجبور به ترک محل و حضور در تهران شد . در تهران نيز افرادي چون محمود اسحاقي ، مير احمد صفوي و عده اي ديگر براي نخستين بار ژيمناستيک را آغاز کردند . فعاليتهاي اوليه ژيمناستها در محل غورخانه ، پارک شهر فعلي انجام مي‌شد . بعدها در استان خراسان استاد علي يزاداد دکتر بنايي و منوچهر مهران در آن خطه ژيمناستيک را پي گرفتند . آقاي سپاس پور اولين سرپرست فدراسيون ژيمناستيک بود که در سال 1321 تنها به مدت 3 ماه عهده دار اين مسئوليت شد . پس از وي نصرت اله حاج عظيمي به عنوان نخستين رئيس فدراسيون آغاز به کار کرد . روساي بعدي فدراسيون تا به امروز در مسئوليتهاي محوله تا حد توان به تلاش و کوشش پرداخته‌اند .
ورزش ژيمناستيک تبلوري از حرکات بسيار زيباي انسان است که قدرت ، استقامت ، انعطاف و زيبايي اندام را در انسان به وجود مي‌آورد . تحرک و زيبايي اين ورزش نه تنها موجب گرايش تعداد بيشتر ورزشکاران گرديده ، بلکه تماشاچيان زيادي را نيز به خود جذب نموده است . ورزش ژيمناستيک در دو بخش انجام مي‌شود : بخش حرکات زميني يا حرکاتي که روي تشک مخصوص صورت مي‌گيرد و بخش حرکاتي که بر روي وسايل انجام مي‌شود. در حرکات بر روي وسايل مي‌توان از دارحلقه، بارفيکس ،پارالل،چوب موازي، خرک حلقه و خرک پرش نام برد.
مسابقات ژيمناستيک در طي دو مرحله انجام مي‌گيرد ، مرحله اول شامل حرکات اجباري برروي وسايل مي‌باشد و در مرحله دوم برنامه ژيمناستيک اختياري بوده و هر ورزشکار مي‌تواند برنامه ابداعي خود را ارائه دهد.
فضاي مورد نياز براي رقابتهاي ژيمناستيک به قرار زير است :
اندازه رسمي تشک براي حرکات زميني 12 ×12 متر ، در يک محوطه 14 ×14 متر مي‌باشد . ديگر وسايل ژيمناستيک هر يک نياز به سطحي برابر 36 متر مربع دارد و براي پرش از روي خرک نيز يک مسير يه عرض 1 متر و طول حداقل 25 متر مورد نياز است . قسمتهاي مختلف اين ورزش در مجموع سطحي برابر 5/47 ×23 متر را اشغال مي‌کند.
در سالنهاي ژيمناستيک با توجه به قرارگيري وسايل در قسمتهاي مختلف ، تماشاچيان ممکن است از اطراف سالن شاهد هر يک از رشته هاي اين ورزش باشند . با توجه به افزايش قابل ملاحظه تعداد تماشاچي اين ورزش در سالهاي اخير ، گنجايش تقريبي 10000 نفر براي سالن اصلي مسابقات توصيه مي‌شود.

تجهيزات مورد نياز :
- خرک حلقه
- خرک پرش
- ميله بارفيکس
- پارالل
- دارحلقه
- ميله موازي
- ترامپولين :ترامپولين يکي از وسايل تمريني ورزش ژيمناستيک مي‌باشد که شامل پارچه ضخيم و محکمي است که بوسيله تعدادي فنر از چهارطرف بر يک چهارچوب فلزي بسته شده است .
- موارد ايمني در ژيمناستيک : تمام وسايل و تجهيزات ژيمناستيک بايد به نحو مطلوبي مهار شده باشد تا ژيمناست هنگام کار بر روي آن دچار سانحه نگردد. اين ثابت سازي معمولا" بوسيله کابل و پيچ حلقه‌اي فولادي صورت مي‌گيرد . تمام قسمتهايي که ممکن است به نحوي مورد برخورد با ورزشکار قرارگيرد ، بايد کاملا" پوشيده شود .
- لباس و کفش : مردان ژيمناست بايد در تمام رقابتها پيراهن ورزشي رکابي بپوشند و در قسمتهاي خرک حلقه، پارالل و بارفيکس از شلوار ورزشي بلند و سفيد با کفش ژيمناستيک با جوراب استفاده نمايند . در حرکات زميني مي‌توان از همين لباس و يا شورت ورزشي و بدون استفاده از کفش ياد شده استفاده کرد .
زنان ژيمناست ، مايو مخصوص ژيمناست مي‌پوشند و اجازه استفاده از تنسوپلاست را دارند وليکن مجاز به استفاده از باندپيچي نيستند . پوشيدن کفش و جوراب ژيمناستيک براي خانمها اختياري است .