عروسک های باربی عامل امریکایی سازی دختران
مهم ترین و کلیدی ترین عامل در روش های تعلیم و تربیت، بحث «الگوسازی» است. هر سن و هر جنس، الگوی خاص خود را بر می تابد. در این میان، مهم ترین سن، دوران کودکی است. تربیت دوران کودکی با بهره گیری از الگوهای خاص و ویژه این دوران همراه است. طبیعی است که الگوهای دوران کودکی، به طور عمده، از مؤلفه های عاطفی به جای گزاره های عقلانی بهره می برند؛ از این رو رمز و رازهای موجود در خیال پردازی های کودکانه، جایگزین گزاره های واقع گرایانه در تربیت بزرگسالان می شود.

دختر بچه ها انحصارا به عروسک علاقه مند هستند. این علاقه از عاطفه ویژه دختربچه ها و نیز قدرت برتر عروسک در ایجاد حس همذات پنداری و تفاهم خیالی با کودک نشأت گرفته است و این یکی از ابزارهایی است که غربی ها برای انتقال فرهنگ دلخواه خود، از آن استفاده کرده اند و البته در این راه، تلاش ها و هزینه های زیادی کرده اند.

انتقال فرهنگ، جز با ابزار آن امکان پذیر نیست. شناخت مخاطب و ابزار سازی در راستای هدف، از ملزومات این عرصه است. ذائقه فرهنگی امروز، متفاوت از دیروز، به نگرشی نو، به مخاطب و در انداختن طرحی نو در امتداد طرح ها و سنن قبلی نیاز دارد. توجه دنیای غرب به این موضوع، موجبات برنامه ریزی و تبلیغاتی جدید را برای اصحاب فرهنگ در مغرب زمین فراهم آورده است. اصحاب فرهنگ غرب، امروز نه شاعران، نویسندگان، نقاشان و نه هنرمندان اند! روانشناسان فرهنگی و تبلیغاتی، نخبه های فرهنگی غرب امروزاند، چرا که غرب مدرن و فرهنگ آن، چیزی متفاوت از غرب سنتی است و اتصال و ارتباط مستقیم به منابع اقتصادی و اسپانسرها، بر قدرت و دقت این امر افزوده است.

تولد باربی

کمپانی متل، در سال 1945، توسط زوج هندلر و مت، در ایالت کالیفرنیای جنوبی امریکا تاسیس شد. این شرکت در زمینه های مختلفی فعالیت داشت؛ ولی در سال 1955 وارد حیطه تولید اسباب بازی شد. دختر هندلر به عروسک های کاغذی علاقه زیادی داشت. خانم رت هندلر دریافته بود که فرزندش باربارا، به شخصیت پردازی از بزرگ ترها در رفتار با عروسک های کاغذی می پردازد، بنابراین ایده ابداع عروسک واقعی ( سه بعدی ) به ذهن او خطور کرد و این شرکت نیز طرح ساخت عروسک را دنبال کرد که به عقد قرارداد برای دریافت امتیاز عروسک آلمانی «لی لی» منتهی شد.

عروسک لی لی، در واقع برگرفته از شخصیت، اندام و چهره یک زن خیابان گرد آلمانی به همین نام بود. کمپانی متل پس از خرید امتیاز عروسک لی لی، تغییراتی را در صورت بندی نژادی آن ایجاد کرد و آن را به نژاد ( امریکایی - انگلیسی آنگلوساکسون ) همانند کرد و به تولید آن در امریکا پرداخت.

این عروسک تغییر یافته باربی نام گرفت. باربی، اسم خلاصه شده باربارا، دختر کوچک آقای هندلر بود. باربی به زودی در صف اول اسباب بازی دختران غربی قرار گرفت. به مرور زمان، با جا افتادان این عروسک در بین جوامع، قیمت آن نیز افزایش یافت. شرکت متل «جک رایان» طراح موشک در پنتاگون را به دلیل تخصص و استعدادش در شناخت فرم هیکل زنان استخدام کرد.

در سال 1961 این شرکت عروسک «کن» را تولید کرد. این عروسک پسری بود با لباس های شیک و موهای قهوه ای، با نامی برگرفته از نام پسر هندلر. به این ترتیب عروسک باربی صاحب یک دوست پسر شد.

بعدها در سال 1963، عروسک «میچ» و در سال 1965، عروسک «اسکیپر» به جمع کن و باربی اضافه شد.

در سال 1968، کمپانی متل، با هدفی مشخص و به منظور اینکه به باربی یک شخصیت تربیتی جهانی ببخشد، اقدام به ساخت و فروش عروسک های سیاه و زردی کرد که هیکل و اندام آنها کاملا همانند اندام باربی، رنگ پوست و چهره آنها متفاوت بود. عروسک دورگه آفریقایی - امریکایی، برای کودکان سیاه پوست امریکا و آفریقا که به باربی سیاهان معروف شد، با نام «کریستین» توسط شرکت متل به بازار آمد. در سال 1988 «ترزای» امریکای لاتین و در سال 1990 «کی یرا»، باربی ژاپنی و چینی ساخته و روانه بازار شد. این سیاست شرکت متل موجب شد که غرب، عملا در تربیت دختران در جاهای مختلف دخالت داشته باشد.

از سال 1965، شرکت یاد شده برای گسترش باربی، به ساخت و فروش اسباب بازی های جنبی پرداخت و در همین راستا، در سال 1968، شرکت هنگ کنگی «اراکو» را تاسیس کرد. با توجه به گسترش نفوذ باربی، این متل در سراسر جهان، شرکت های متعددی را تأسیس کرد.

نخستین فیلم باربی، در سال 2001 با نام «باربی در فندق شکن» وارد بازار شده از آن پس، تعداد قابل توجهی فیلم کامپیوتری، انیمیشن، سینمایی و مستهجن سکسی در مورد باربی تولید شده است. باربی در طی این سال ها، در شخصیت های متفاوت عرضه شده است که پرستار، افسر پلیس، آموزگار، پزشک، روانپزشک، خواننده و ... از آن جمله است.