شما هم جزو آن دسته از افرادي هستيد كه با كمي سرفه كردن به سراغ جعبه داروهاي خانگي خود مي‌روند و به راحتي و طبق عادت انواعي از داروها را براي خود تجويز مي‌كنند؟ به نظر شما اگر دارويي را نابجا مصرف كنيد چه مخاطراتي در انتظار شماست؟ اين روزها جامعه پزشكي شاهد به وجود آمدن بيماري‌هاي عفوني است كه به داروها و آنتي‌بيوتيك‌هاي امروزي مقاومت نشان مي‌دهند و ديگر قابل درمان نيستند به نظر شما چه كسي مسوول اين نتايج نگران كننده است؟ همان‌طور كه مي‌دانيد، آنتي‌بيوتيك‌ها 50 تا 60 سال پيش با كشف پني‌سيلين به مردم معرفي شدند و راه نجاتي براي درمان بسياري از بيماران به حساب آمدند اما اين آنتي‌بيوتيك‌ خيلي زود در برابر عوامل بيماري‌زا ضعيف شناخته شد و ديگر نمي‌توانست آثار اوليه درماني خود را بر جاي بگذارد. مي‌پرسيد چرا؟ براي اينكه بسياري از ميكروب‌هاي بيماري‌زا كه به اين نوع از آنتي‌بيوتيك‌ها حساس بودند توانستند آنزيم‌هايي را براي مهار اين نوع آنتي‌بيوتيك‌ها توليد كنند و به اين ترتيب، داروها ديگر نمي‌توانستند نقش درمانگر را داشته باشند. يكي از اين ميكروب‌هاي مزاحم در خانواده استافيلوكوك‌ها قرار داشتند.

بحث مقاومت به آنتي‌بيوتيك‌ها به همين دليل در ميان جوامع پزشكي و توليد كنندگان دارو و شركت‌هاي دارويي به بحثي كاملا جدي تبديل شده است كه از مهم‌ترين‌هاي اين بحث، مي‌توان به نوعي سل كه به درمان و داروهاي شناخته شده‌اش مقاومت نشان مي‌دهد، پرداخت. همان‌طور كه مي‌دانيد، در قديم اين بيماري داروي موثري نداشت و كسي كه به اين بيماري مبتلا مي‌شد بايد منتظر مرگ مي‌ماند تا اينكه چند آنتي‌بيوتيك‌ موثر براي درمان آن تهيه شد و در اختيار پزشكان قرار گرفت به طوري كه اين روزها به بيمار مبتلا به سل چهار نوع مختلف از آنتي‌بيوتيك آن هم براي شش ماه داده مي‌شود. اما پس از مدتي ديده شد كه ميكروب‌ سل نيز از قاعده مقاومت به دارو مستثنا نبوده و شمار بيماراني كه به اين آنتي‌بيوتيك‌ها مقاومت نشان مي‌دهند رو به افزايش است. تعجب نكنيد اين موضوع نه تنها در كشورهايي نظير آفريقا به شدت ديده مي‌شود بلكه در كشور خودمان نيز رو به افزايش است به طوري كه خيلي سريع بايد تمهيداتي براي مقابله با اين معضل انديشيد. حتما مي‌پرسيد كه در چه صورت اين مقاومت در بيماران مبتلا به سل افزايش پيدا مي‌كند؟ بايد بگوييم از آنجا كه درمان اين بيماري طولاني بوده و بيمار بايد داروهاي زيادي را صبح ناشتا ميل كند، موجب مي‌شود كه بيمار صبر و تحمل خود را از دست داده و در ميانه راه خسته شود و داروهايش را قطع كند. به اين ترتيب دوباره بيماري بازگشته و اين دارو خوردن‌ها و نخوردن‌ها مي‌تواند زمينه مساعدي را براي اين بيماري فراهم آورد. به علاوه، چون اين بيماري در ميان فقرا شايع‌تر است و اين قشر كمتر مي‌توانند درآمدي را براي شركت‌هاي داروسازي فراهم كنند، تقريبا هيچ شركت دارويي اين روزها حاضر نيست تا وقت و سرمايه خود را براي توليد داروهاي موثر بر درمان اين بيماري صرف كند. اين موارد دست به دست هم مي‌دهند و زمينه را براي افزايش آمار بيماري سل بسيار مقاوم فراهم مي‌آورند كه بايد آن را به قول سازمان جهاني بهداشت به عنوان يك اورژانس در نظر گرفت.

منبع : هفته نامه سلامت