اولین اقدام در بیمار مشکوک به مسمومیت تماس با اورژانس پیش بیمارستانی (115) است. باید شرایط موجود، سم یا داروی مسموم ‌کننده برای پرسنل اورژانس بیان شود.

گاهی، بیماران ظروف دارو را در جایی مخفی می‌ کنند. این گروه ممکن است دارو را مصرف نکرده و فقط برای جلب توجه، مصرف دارو را بیان می‌ کنند. از سوی دیگر عده ‌ای دیگر برای این که امکان نجات خود را از بین ببرند، داروی مصرفی را عنوان نمی ‌کنند یا تعداد قرص مصرفی را نادرست بیان می ‌کنند.

گشتن محل، سطل زباله یا زیر تخت بیمار محل ‌های مناسبی است که می ‌تواند حقایقی را آشکار کند.

در صورت امکان، تمامی شواهد دال بر تعداد و نوع داروی مصرفی را یادداشت کرده و در اختیار پرسنل اورژانس قرار دهید. اگر دارو ناشناخته است یا سم در ظرفی بدون برچسب قرار دارد، باید ظرف محتوی دارو یا سم به پرسنل 115 برای انتقال به بیمارستان تحویل داده شود.

بسیاری از سموم، خطر آلودگی برای دیگران دارند؛ بنابراین در برخورد با بیمار و ترشحات وی (استفراغ) دقت کنید، مبادا شما نیز آلوده شوید. در صورتی که خطر انتقال وجود دارد، نیاز است که لباس ‌های آغشته به سم را خارج کرده و ترجیحا بدن بیمار را شست؛ این اقدامات عموما در بیمارستان انجام می‌ شوند.


طی یک تا دو ساعت ابتدایی از مصرف سم یا دارو به دلیل باقی ماندن آن در معده، امکان خارج کردن به کمک استفراغ وجود دارد.
شربتی به نام ایپکاک می‌ تواند در ظرف 20 دقیقه موجب شود بیمار محتویات معده خود را بالا بیاورد. میزان مصرف دارو 15 تا 30 سی‌ سی است. اغلب تا رسیدن اورژانس یک بار استفاده کفایت می ‌کند. البته به این نکته توجه داشته باشید که استفراغ در همه بیماران توصیه نمی‌ شود. بالا آوردن می ‌تواند باعث ورود سم به مجاری هوایی شود که بدتر از خوردن آن است.

بنابراین در افراد با کاهش هوشیاری، زنان باردار یا شیرده، مصرف مواد سوزاننده مثل اسیدها یا بازها، مسمومیت با استرکنین یا بلع مواد نفتی نباید بیمار را وادار به استفراغ کرد.
اگر فردی دچار کاهش هوشیاری باشد و خود به خود استفراغ کند، باید سریعا به پهلو خوابانده شود تا از ورود مواد استفراغی به مجاری هوایی جلوگیری شود.

در صورت مصرف مواد سوزاننده مایع، مصرف شیر در دقایق اولیه به عنوان رقیق ‌کننده توصیه می ‌شود. شیر هم رقیق‌ کننده و هم باعث کاهش حرارت تولیدی ناشی از مواد سوزاننده می‌ شود. شیر را نباید برای مواد سوزاننده جامد (پودرهای شوینده) استفاده کرد. اگر شیر در دسترس نبود می ‌توان از آب استفاده کرد. برای رقیق کردن باید از حجم زیادی از شیر یا آب بهره برد.

پس از انتقال بیمار به اورژانس و بهبود، ممکن است که برای وی مشاوره روان ‌پزشک درخواست شود. بسیاری از همراهان به این مشاوره واکنش نشان می ‌دهند. عده ‌ای آن را نوعی توهین به بیمار خود می‌ دانند، اما واقعیت این است که تمام افرادی که اقدام به خودکشی می ‌کنند امکان تکرار دارند و چه بهتر که قبل از هرگونه تکرار، اقدام به پیشگیری کرد و مراجعه به روان ‌پزشک اقدامی پیشگیرانه است.