رو بهروی آیینه میایستم، روسریام را با دقت میبندم، بعدش هم چادرم را... و زیر لب میگویم: ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ... و صفا میکنم با این آیههایت... همین آیهها که حتِّی برای حرف زدن و راه رفتن و لباس پوشیدنم هم برنامه دارند؛ برای من: برای یک دختر مسلمان قرن بیست و یک.
1- دخترک آرام و با وقار به پسر جوان نزدیک میشد، روحش هم خبردار نبود بیست و چند قرن بعد قرار است دخترانِ مسلمان، راه رفتن را از او یاد بگیرند! همانطور که روحش خبردار نبود، این رفتنش مظهر استجابت دعای آن پسر جوان است، وقتی در نهایت استیصال به خدایش گفته بود: محتاج هر خیری است که به سوی او نازل شود! انّی لما انزلت الیّ من خیر فقیر. آیهها راه رفتنش را اینطور روایت میکنند: تمشی علی استحیاء... عظمت و ظرافتی که در لغت «استحیاء» نهفته است آن قدر هست که با تعبیرش صفا کنیم و راه رفتن را از دختر شعیب یاد بگیریم!
2- میگویند: اگر اهل تقوا هستید، با ناز حرف نزنید که کسی در دلش طمع کند به شما، اِن اتّقیتنّ فلا تخضعن بالقول فیطمع الّذی فی قلبه مرض... میگویند: خوب و شایسته و متین حرف بزنید. همین آیهها میگویند. این «قلن قولاً معروفاً» یعنی خوب حرف بزنید. خودمانیم، شما صفا نمیکنید با این عبارت؟ شرط اولش هم که یادتان هست: اگر اهل تقوا هستید! اگر نیستید که هیچ!
3- نمیدانم همان قدر که من با این صفتهای تفضیلی در فضای آیات عفاف ذوق میکنم، شما هم به وجد میآیید؟ لحن را داشته باشید: ذلک ادنی... ذلکم اطهر لقلوبکم و قلوبهنّ... ذلک ازکی لکم و اطهر... این نزدیکتر است به پاکی و تقوا، این برای دلهای شما و آنها پاکیزهتر است، این به پاکی و طهارت نزدیکتر است... برای هر کس که پاکی میخواهد و طهارت قلب، برای هر کس که تقوا میخواهد و تزکیه... برای هر کس که میخواهد! و مگر آدم توی این فضا و با لحن این آیات میتواند تسلیم نشود و بگوید دلش پاکی و تقوا و طهارت و تزکیه نمیخواهد!
4- میدانید فضای این آیات دل من را کجا میبرد؟ روایتی که خطبه فدک را نقل میکند را خواندهاید ؟ آن روایت قبل از بیان خود خطبه، حالات بانو را وقت ورود به مسجد برای بیان خطبه توصیف میکند. این عبارات برای من قدر و عظمتش اگر بیشتر از خود خطبه نباشد، کمتر هم نیست: لاتت خمارها علی رأسها: بانوی من و شما روسریشان را پوشیدند، و اشتملت بجلبابها: و چادرشان را هم. و اقبلت فی لمه من حفدتها و نساء قومها: و در حلقه و میانه گروهی از زنان مؤمن به سمت مسجد حرکت کردند، تطأ دیولها: لباسشان آنقدر بلند بود که گاهی زیر پا قرار میگرفت! ما تخرم مشیتها مشیه رسول الله: چقدر راه رفتنشان شبیه راه رفتن پیامبر بود! ... آآآه...
میگویند: اگر اهل تقوا هستید، با ناز حرف نزنید که کسی در دلـش طمـع کند به شما، اِن اتّقیتنّ فلا تخضعن بالقول فیطمع الّذی فی قلبه مرض... میگویند: خوب و شایسته و مــتین حرف بزنید. همــین آیـهها میگویند. این «قلن قولاً معروفـاً» یعنی هم خوب حـرف بـزنید و هم حرف خوب بزنید. خودمانیم، شما صفا نمیکنید با این عبارت؟ شرط اولش هم که یادتان هست: اگر اهل تقوا هستید! اگر نیستید که هیچ! 5- این آیهها میگویند: ای پیامبر! به زنانت و به دخترانت و به زنان مؤمن بگو جلبابهایشان را به خودشان بگیرند. میگویند: به زنان مؤمن بگو دور گردنشان را با روسریهایشان بپوشانند، این برای این که به پاکی و تقوا شناخته شوند بهتر است... روبهروی آیینه ایستادهام، روسریام را با دقت میبندم، بعدش هم چادرم را... و زیر لب میگویم: ذلکم اطهر لقلوبکم و قلوبهنّ... این برای دلهای شما و آنها به طهارت نزدیکتر است و ... صفا میکنم با این آیههایت:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
... فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِی عَلَى اسْتِحْیاءٍ... (قصص 25)
ناگهان یکی از آن دو (زن) به سراغ او آمد در حالی که با نهایت حیا گام برمیداشت...
إِنِ اتَّقَیتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا(الأحزاب/32)...
اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونهای هوسانگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید!...
یا أَیهَا النَّبِی قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى أَنْ یعْرَفْنَ فَلَا یؤْذَینَ ...(الأحزاب/59)
ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلبابها [= روسریهای بلند] خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای این که شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است.... (احزاب 59)...
وَ إِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ... (احزاب 53)
و هنگامی که چیزی از وسایل زندگی را (بعنوان عاریت) از آنان [= همسران پیامبر] میخواهید از پشت پرده بخواهید؛ این کار برای پاکی دلهای شما و آنها بهتر است!
وَ قُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیوبِهِنَّ... (نور 31)
ای پیامبر! به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوسآلود) فرو گیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را - جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسریهای خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)...
نوشتهی: مریم روستا
فرآوری: شکوری - گروه دین و اندیشه تبیان