مدلهای پانل ديتا

تهیه و تنظیم: محمد رضا مبشری

بسياري از مطالعات اخير که در زمينه اقتصاد صورت گرفته از مجموعه داده هاي پانل شده براي بررسي استفاده کرده اند، بدين ترتيب که چندين بنگاه، خانوار، کشور و... در طول زمان مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. تجزيه و تحليل پانل ديتا يکي از موضوعات جديد و کاربردي در اقتصاد سنجي مي باشد، چرا که پانل ديتا يک محيط بسيار غني از اطلاعات را براي گسترش دادن تکنيکهاي تخمين و نتايج تئوريک فراهم مي آورد. در بسياري موارد محققين مي توانند از پانل ديتا براي مواردي که مسائل را نمي توان فقط به صورت سري زماني و يا فقط به صورت مقطعي بررسي کرد، استفاده کرده و بهره گيرند. مثلاً در بررسيهاي تابع توليد مسئله اي که وجود دارد اين است که بتوان تغييرات تکنولوژي را از صرفه هاي به مقياس تفکيک کرد. در اين گونه موارد داده هاي مقطعي فقط اطلاعاتي را در مورد صرفه هاي به مقياس فراهم مي آورد. در حالي که داده هاي سري زماني اثرات هر دو را بدون هيچ گونه تفکيکي نشان مي دهد. تلفيق آمارهاي سري زماني با آمارهاي مقطعي نه تنها مي تواند اطلاعات سودمندي را براي تخمين مدلهاي اقتصاد سنجي فراهم آورد، بلکه بر مبناي نتايج بدست آمده همچنين مي توان استنباطهاي سياستگذاري در خور توجهي به عمل آورد.
مزيت استفاده از داده‌هاي تلفيقي نسبت به سريهاي زماني و مقطعي
داده‌هاي تلفيقي اطلاعات آگاهي دهنده بيشتر، تنوع يا تغييرپذيري بيشتر، همخطي كمتر بين متغيرها، درجات آزادي و كارايي بيشتر را فراهم مي‌كند. در حاليكه سريهاي زماني گرفتار همخطي مي‌باشند. در داده‌‌هاي تلفيقي با توجه به اينكه تركيبي از سريهاي زماني و مقطعي مي‌باشد، بعد مقطعي موجب اضافه شدن تغيير پذيري يا تنوع بسيار زيادي مي‌شود كه با در دست داشتن اين اطلاعات مي‌توان برآوردهاي معتبرتري انجام داد. مزيت عمده در اين داده‌‌ها اين است كه داده‌هاي گروهي يعني داده‌هاي مركب از يك سري زماني از نمونه‌هاي مقطعي بالقوه از نظر اطلاعات غني‌تر از نمونه مقطعي (N) خواهد بود و اگر صرفا" از سريهاي زماني استفاده شود تنها به اندازه مشاهدات (T) خواهد بود، اما با تلفيق اين دو تعداد داده‌ها به اندازه تعداد مقاطع ضربدر تعداد مشاهدات (N.T) افزايش خواهد يافت كه اين امر مي‌تواند منجر به برآوردهاي كاراتري از پارامترها شود.
داده‌هاي تلفيقي امكان طراحي الگوهاي رفتاري پيچيده‌تري نسبت به داده‌هاي مقطعي و سريهاي زماني صرف را فراهم مي‌كند. براي مثال بوسيله داده هاي ترکيبي امكان بهتري براي بررسي و مدل‌سازي كارايي تكنيكي وجود دارد.
داده‌هاي تلفيقي امكان بيشتري براي شناسايي و اندازه‌گيري اثراتي را فراهم مي‌كند كه بوسيله فقط آمارهاي مقطعي و يا سري زماني به سادگي قابل شناسايي نيست.
داده‌هاي تلفيقي از واحدهاي كوچكي مثل افراد، شركتها و خانوارها گردآوري مي‌شوند. خيلي از متغيرها را مي‌توان در مقياس كوچك با دقت بيشتري اندازه‌گيري نمود و انحراف‌هاي ناشي از تجمع افراد يا شركتها حذف مي‌شوند.
امتياز ديگري كه براي تلفيق كردن داده‌ها مي‌توان در نظر گرفت اين است كه استفاده از مشاهدات مقطعي ممكن است منجر به برآوردهاي اريبي از پارامترها شود. چنانچه از اين برشهاي مقطعي طي زمان نمونه‌گيري شود و به اصطلاح داده‌هاي گروهي فراهم شود براوردهاي نااريب و سازگاري امكان پذير است.
روشهاي تخمين
بر آورد روابطي که در آنها از داده هاي ترکيبي (سري زماني، مقطعي) استفاده مي شود، غالباً با پيچيدگي هايي مواجه است. در حالت کلي، مدل زير نشان دهنده يک مدل با داده هاي ترکيبي است: