✿دیوان حافظ ✿

[غریب آشنا]

به مناسبت 20 مهر روز بزرگدشت حافظ




منبع : forum.netqom.ir

دیوان حافظ
_________


۱. غزلیات

۲. قصاید

۳. مثنویات

۴. مقطعات

۵. رباعیات

[غریب آشنا]

غزلیات

الا یا ایها الساقی ادر کاسا و ناولها

الا یا ایها الساقی ادر کاسا و ناولها		که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل‌ها
به بوی نافه‌ای کاخر صبا زان طره بگشاید		ز تاب جعد مشکینش چه خون افتاد در دل‌ها
مرا در منزل جانان چه امن عیش چون هر دم		جرس فریاد می‌دارد که بربندید محمل‌ها
به می سجاده رنگین کن گرت پیر مغان گوید		که سالک بی‌خبر نبود ز راه و رسم منزل‌ها
شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل		کجا دانند حال ما سبکباران ساحل‌ها
همه کارم ز خود کامی به بدنامی کشید آخر		نهان کی ماند آن رازی کز او سازند محفل‌ها
حضوری گر همی‌خواهی از او غایب مشو حافظ		متی ما تلق من تهوی دع الدنیا و اهملها

[غریب آشنا]

اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را

اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را		به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را
بده ساقی می باقی که در جنت نخواهی یافت		کنار آب رکن آباد و گلگشت مصلا را
فغان کاین لولیان شوخ شیرین کار شهرآشوب		چنان بردند صبر از دل که ترکان خوان یغما را
ز عشق ناتمام ما جمال یار مستغنی است		به آب و رنگ و خال و خط چه حاجت روی زیبا را
من از آن حسن روزافزون که یوسف داشت دانستم		که عشق از پرده عصمت برون آرد زلیخا را
اگر دشنام فرمایی و گر نفرین دعا گویم		جواب تلخ می‌زیبد لب لعل شکرخا را
نصیحت گوش کن جانا که از جان دوست‌تر دارند		جوانان سعادتمند پند پیر دانا را
حدیث از مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو		که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را
غزل گفتی و در سفتی بیا و خوش بخوان حافظ		که بر نظم تو افشاند فلک عقد ثریا را

[غریب آشنا]

دل می‌رود ز دستم صاحب دلان خدا را

دل می‌رود ز دستم صاحب دلان خدا را		دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا
کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز		باشد که بازبینیم دیدار آشنا را
ده روزه مهر گردون افسانه است و افسون		نیکی به جای یاران فرصت شمار یارا
در حلقه گل و مل خوش خواند دوش بلبل		هات الصبوح هبوا یا ایها السکارا
ای صاحب کرامت شکرانه سلامت		روزی تفقدی کن درویش بی‌نوا را
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است		با دوستان مروت با دشمنان مدارا
در کوی نیک نامی ما را گذر ندادند		گر تو نمی‌پسندی تغییر کن قضا را
آن تلخ وش که صوفی ام الخبائثش خواند		اشهی لنا و احلی من قبله العذارا
هنگام تنگدستی در عیش کوش و مستی		کاین کیمیای هستی قارون کند گدا را
سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد		دلبر که در کف او موم است سنگ خارا
آیینه سکندر جام می است بنگر		تا بر تو عرضه دارد احوال ملک دارا
خوبان پارسی گو بخشندگان عمرند		ساقی بده بشارت رندان پارسا را
حافظ به خود نپوشید این خرقه می آلود		ای شیخ پاکدامن معذور دار ما را

[غریب آشنا]

به ملازمان سلطان که رساند این دعا را

به ملازمان سلطان که رساند این دعا را		که به شکر پادشاهی ز نظر مران گدا را
ز رقیب دیوسیرت به خدای خود پناهم		مگر آن شهاب ثاقب مددی دهد خدا را
مژه سیاهت ار کرد به خون ما اشارت		ز فریب او بیندیش و غلط مکن نگارا
دل عالمی بسوزی چو عذار برفروزی		تو از این چه سود داری که نمی‌کنی مدارا
همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی		به پیام آشنایان بنوازد آشنا را
چه قیامت است جانا که به عاشقان نمودی		دل و جان فدای رویت بنما عذار ما را
به خدا که جرعه‌ای ده تو به حافظ سحرخیز		که دعای صبحگاهی اثری کند شما را

[غریب آشنا]

ساقیا برخیز و درده جام را

ساقیا برخیز و درده جام را		خاک بر سر کن غم ایام را
ساغر می بر کفم نه تا ز بر		برکشم این دلق ازرق فام را
گر چه بدنامیست نزد عاقلان		ما نمی‌خواهیم ننگ و نام را
باده درده چند از این باد غرور		خاک بر سر نفس نافرجام را
دود آه سینه نالان من		سوخت این افسردگان خام را
محرم راز دل شیدای خود		کس نمی‌بینم ز خاص و عام را
با دلارامی مرا خاطر خوش است		کز دلم یک باره برد آرام را
ننگرد دیگر به سرو اندر چمن		هر که دید آن سرو سیم اندام را
صبر کن حافظ به سختی روز و شب		عاقبت روزی بیابی کام را

[غریب آشنا]

رونق عهد شباب است دگر بستان را

رونق عهد شباب است دگر بستان را		می‌رسد مژده گل بلبل خوش الحان را
ای صبا گر به جوانان چمن بازرسی		خدمت ما برسان سرو و گل و ریحان را
گر چنین جلوه کند مغبچه باده فروش		خاکروب در میخانه کنم مژگان را
ای که بر مه کشی از عنبر سارا چوگان		مضطرب حال مگردان من سرگردان را
ترسم این قوم که بر دردکشان می‌خندند		در سر کار خرابات کنند ایمان را
یار مردان خدا باش که در کشتی نوح		هست خاکی که به آبی نخرد طوفان را
برو از خانه گردون به در و نان مطلب		کان سیه کاسه در آخر بکشد مهمان را
هر که را خوابگه آخر مشتی خاک است		گو چه حاجت که به افلاک کشی ایوان را
ماه کنعانی من مسند مصر آن تو شد		وقت آن است که بدرود کنی زندان را
حافظا می خور و رندی کن و خوش باش ولی		دام تزویر مکن چون دگران قرآن را

[غریب آشنا]

ساقی به نور باده برافروز جام ما

ساقی به نور باده برافروز جام ما		مطرب بگو که کار جهان شد به کام ما
ما در پیاله عکس رخ یار دیده‌ایم		ای بی‌خبر ز لذت شرب مدام ما
هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق		ثبت است بر جریده عالم دوام ما
چندان بود کرشمه و ناز سهی قدان		کاید به جلوه سرو صنوبرخرام ما
ای باد اگر به گلشن احباب بگذری		زنهار عرضه ده بر جانان پیام ما
گو نام ما ز یاد به عمدا چه می‌بری		خود آید آن که یاد نیاری ز نام ما
مستی به چشم شاهد دلبند ما خوش است		زان رو سپرده‌اند به مستی زمام ما
ترسم که صرفه‌ای نبرد روز بازخواست		نان حلال شیخ ز آب حرام ما
حافظ ز دیده دانه اشکی همی‌فشان		باشد که مرغ وصل کند قصد دام ما
دریای اخضر فلک و کشتی هلال		هستند غرق نعمت حاجی قوام ما

[غریب آشنا]

ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما

ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما		آب روی خوبی از چاه زنخدان شما
عزم دیدار تو دارد جان بر لب آمده		بازگردد یا برآید چیست فرمان شما
کس به دور نرگست طرفی نبست از عافیت		به که نفروشند مستوری به مستان شما
بخت خواب آلود ما بیدار خواهد شد مگر		زان که زد بر دیده آبی روی رخشان شما
با صبا همراه بفرست از رخت گلدسته‌ای		بو که بویی بشنویم از خاک بستان شما
عمرتان باد و مراد ای ساقیان بزم جم		گر چه جام ما نشد پرمی به دوران شما
دل خرابی می‌کند دلدار را آگه کنید		زینهار ای دوستان جان من و جان شما
کی دهد دست این غرض یا رب که همدستان شوند		خاطر مجموع ما زلف پریشان شما
دور دار از خاک و خون دامن چو بر ما بگذری		کاندر این ره کشته بسیارند قربان شما
ای صبا با ساکنان شهر یزد از ما بگو		کای سر حق ناشناسان گوی چوگان شما
گر چه دوریم از بساط قرب همت دور نیست		بنده شاه شماییم و ثناخوان شما
ای شهنشاه بلنداختر خدا را همتی		تا ببوسم همچو اختر خاک ایوان شما
می‌کند حافظ دعایی بشنو آمینی بگو		روزی ما باد لعل شکرافشان شما

[غریب آشنا]

می‌دمد صبح و کله بست سحاب

می‌دمد صبح و کله بست سحاب		الصبوح الصبوح یا اصحاب
می‌چکد ژاله بر رخ لاله		المدام المدام یا احباب
می‌وزد از چمن نسیم بهشت		هان بنوشید دم به دم می ناب
تخت زمرد زده است گل به چمن		راح چون لعل آتشین دریاب
در میخانه بسته‌اند دگر		افتتح یا مفتح الابواب
لب و دندانت را حقوق نمک		هست بر جان و سینه‌های کباب
این چنین موسمی عجب باشد		که ببندند میکده به شتاب
بر رخ ساقی پری پیکر		همچو حافظ بنوش باده ناب