بلند مرتبه سازی در فضای شهری
يکی از پديده هايی که شهر های امروز جهان و به ويژه شهرهای بزرگ با ان مواجه اند بلند مرتبه سازی
است. ايده ی بلند مرتبه سازی نخست به منظور بهره برداری از زمين های مرکز شهر و در پی توجه به
اقتصاد شهر مطرح گرديد. زيرا از سويی گرايش به تراکم و تمرکز واحد های اقتصادی، تقاضا برای زمين در
مرکز شهر را به شدت افزايش داده بود و از سوی ديگر عرضه زمين در اين منطقه شهر محدود بود. در نتيجه
افزايش تراکم ساختمانی به عنوان راه حلی برای افزايش سطح زيربنای مورد بهره برداری ارائه شد.
استفاده فراگير از اين روش، به تدريج افزون بر کاربريهای اقتصادی مانند کاربری های صنعتی، اداری و
تجاری دامنگير کاربری های مسکونی نيز گشت و به مناطق پيرامونی شهر نيز گسترش يافت، ليکن به
مانند هر راه حل ديگری، اين راه حل دارای تبعات و آثار منفی نيز بوده و مشکلات نوينی را برای شهروندان
پديد آورد که از آن جمله می توان به افزايش ازدحام و تراکم، افزايش آلودگی های زيست محيطی، کاهش
دسترسی شهروندان به هوای آزاد و نور خورشيد و افزايش مزاحمت های شهری اشاره کرد.

آخرين دهه های قرن نوزدهم با آغاز رشد عمومی ساختمانها (بلند مرتبه سازی) در غرب همراه بوده
است. پديده ی بلند مرتبه سازی ئر طی حيات خود اگرچه همواره از سوی انديشمندان گوناگون مسائل
اجتماعی، اقتصادی و شهرسازی مورد انتقاد واقع شده و به کاربرد ان با شک وترديد نگريسته اند اما
همواره بنا به ضرورت ها، نتوانسته است حضور دائمی خويش را به اثبات رساند و بر عرصه فعاليت خود
بيافزايد.
اين پديده از سويی می تواند به بسياری از مسائل شهری مانند کمبود زمين، کمبود مسکن و... پاسخ
دهد، اما از سويی ديگر خود پديد آورنده ی مشکلات و نارسايی های ديگری می باشد.
در کشورهای غربی سعی شده برای بهره مندی از مزايای بلند مرتبه سازی و برای کنترل مسائل و
مشکلات ناشی از آن توسط قوانين و مقررات کاربردی عمل کنند و پديده را تحت کنترل بياورند. در اين
تلاش شهر های ما در حال حاضر شاهد رشد و گسترش ساختمانهای بلند بر چهره خود می باشد و اين
در شرايطی صورت می پذيرد که شناخت صحيحی از اهميت موضوع وجود ندارد و قانون و مقررات کنترل
کننده نيز در دست نيست.
مقولات اساسی مربوط به بلندمتبه سازی ها
۱.آثار اقتصادی
الف ـ تاثير ساختمانهای بلند بر تراکم ساختمانی و مصرف زمين
ب ـ هزينه احداث ساختمانهای بلند
ج ـ تاثير ساختمانهای بلند بر کاربری زمين
۲. آثار اجتماعی و روانی
الف ـ عدم همخوانی همجواری فرهنگ ها با هم در بلند مرتبه ها
ب ـ عدم همجواری و زندگی گروه های اجتماعی قومی، ملی و نژادی در بلند مرتبه ها
ج ـ عدم همخوانی بلند مرتبه ها با تراکم جمعيت و خانوارها
د ـ عدم همسانی اقتصادی و اجتماعی خانوار ها
ه ـ امنيت ساختمانها
ر ـ مساله حوادث غير مترقبه مانند زلزله، باد، آتش سوزی
ز ـ مسئله هويت
۳. آثار اقليمی و زيست محيطی
الف ـ آلودگی هوا و محيط زيست
ب ـ وضعيت نور و آفتاب