● ورزش از چند طریق باعث ایجاد آرامش در انسان میگردد:
الف) از طریق تخلیه انرژیهای درونی. انسان در ارتباط با محیط بصورت دائمی دارای تبادلات انرژی میباشد. یعنی از راه خوردن مواد غذائی و مایعات، خواب و... انرژی دریافت نموده و از طرف دیگر این انرژیهای دریافتی را مصرف و تخلیه مینماید. اگر این انرژیها در درون انسان متراكم شده و راه تخلیه خود را به صورت صحیح نیابند، ممكن استخود را به شكلهای گوناگون مثل انفجارات روانی، ناآرامیهای فردی و اجتماعی هیجانات كنترل نشده و همچنین اضطراب و ناآرامی نشان دهند.
ورزش كردن باعث میگردد كه این انرژیهای متراكم درونی انسان كه در زمان قدیم صرف كار و رفت و آمد و... میشد، در مسیری سالم و سازنده مصرف و تخلیه شود و تعادل درونی بین انرژیهای دریافتی و پرداختی برقرار و در نتیجه آرامش روانی بر وجود وی حاكم گردد. درنظر گرفتن این مسئله بخصوص درنوجوانان و جوانان كه دارای انرژی و جنب و جوش فراوانی میباشند بسیار مهم است. خود شما هم شاید حالت آرامش روانی توام بانشاطی را كه پس از یك ورزش كردن متعادل به انسان دست میدهد، تجربه كرده باشید و شاید یكی از علل این مطلب كه گفته میشود بیماریهای روانی بخصوص اضطراب وافسردگی در زمانهای قدیم كمتر از امروز بوده است، این بوده كه افراد آن روزگار دارای تحرك و فعالیتبدنی فراوان بودهاند و فرصتی برای ابتلاء به اضطراب و افسردگی نداشتهاند! امروزه كار درمانی یكی از شیوههای درمان بیماران روانی است، چرا كه كار كردن هم به مثابه نوعی ورزش كردن است كه موجب تخلیه انرژیهای درونی و بسیاری آثار مفید دیگر میشود.
ب) از راه ایجاد نشاط روحی. یكی از آثاری كه همه ورزشكاران درسخنان خود به آن اشاره میكنند، نشاطی است كه از طریق ورزش كردن نصیب انسان میشود. پرواضح است كه نشاط را با اضطراب و غم و اندوه و افسردگی سرسازگاری نبوده و آنها را از میان برخواهد داشت.
ج) گزارشاتی مبنی برتاثیر ورزش بر افزایش آزاد كردن آندروفینها در بدن وجود دارد. آندروفینها از مخدرهای درونی بدن انسان هستند كه دارای اثرات ضد درد آرامبخشی (Sedation) میباشند. نیز این مواد با اثرات خواب آوری خود در آرامش بخشی به افراد كمك میكنند.
د) از راه تغییر وضعیتبدن. بطور كلی حالت جسمی و وضعیتهای مختلفی كه جسم و بدن و حالات صورت انسان به خود میگیرد، هم نشانگری از حالات روانی او میباشد و هم براین حالات روانی دارای تاثیر بوده و زمینه تغییر آنها را فراهم میكند. شاید یكی از علل اینكه در روایات فرمودهاند هرگاه دچار غضب شدید، برخاسته و وضو بگیرید، همین مطلب باشد. تغییر با اضطراب بیان شده است. برای مثال گفته شده چارلز دیكنز هر وقت دچار ناكامی و اضطراب میشده، در خیابانها به قدم زدن میپرداخته است. ورزش كردن میتواند بعنوان یكی از راههای خوب و مفید تغییر وضعیتبدن و دور شدن از محیط و اندیشه اضطرابزا مطرح باشد.
ه) و بالاخره از راه تقویتحس اعتماد به نفس و احساس عزت نفس.
امروزه هر چه بیشتر میگذرد نسبتبه آثار جسمی و روانی ورزش توجه بیشتری نشان داده شده، آثار مفید ورزش بیشتر كشف میشود. برای مثال «در مطالعه اخیری كه در ژورنال اپیدمی شناسی آمریكا (American gournal to Epidemiology) به چاپ رسیده نشان داده شده كه افزایش مشاركت در برنامههای ورزشی، تمرینات بدنی و فعالیتهای جسمانی به شدت باكاهش علائم افسردگی (احساس اینكه زندگی بی ارزش است و یا برخورداری از یك روحیه ضعیف)، بی قراری و اضطراب (تنش و بی قراری بدن) و احساس كسالت (بی خوابی، احساس فرسودگی) همراه است».