آموزش مقدماتي و جامع ويژوال بيسيك 6 Visual Basic

[TAHA]

سلام.
از امروز سعي خواهم كرد كه در اين تاپيك مطالبي در مورد آموزش مقدماتي ويژوال بيسيك 6 قرار دهم و سعي بر اين خواهد بود كه به زبان ساده براي كساني كه هيچ گونه آشنائي با اين زبان كاربردي ندارند شرايطي فراهم شود كه پا در اين دنياي جالب و كاربردي نهند.
ويژوال بيسك 6 مايكرو سافت سيستم نسبتا كاملي براي توليد برنامه هاي كاربردي ويندوز را در يك بسته عرضه مي كند.ويژوال بيسيك حاوي ابزارهائي است كه مي توانيد از آنها براي نوشتن و ترجمه فايلهاي راهنما ، به كار گيري توابع كاربردي ويندوز ،كنترل هاي اكتيو ايكس و حتي برنامه هاي كاربردي اينترنت از آن استفاده كنيد.

شروع ويژوال بيسيك

ويژوال بيسك را پس از نصب microsoft visual studio 6.0 از منوي استارت ويندوز اجرا كنيد.به محض اينكه ويژوال بيسيك را آغاز كرديد كادري تبادلي همانند شكل زير ظاهر خواهد شد.

بعد از اينكه گزينه standard EXE را انتخاب كرديد صفحه اصلي ويژوال بيسيك ظاهر مي شود.
نترسيد!!! اين صفحه ممكن است خيلي شلوغ باشد ولي به زودي با تك تك قسمتهاي آن آشنا خواهيد شد.
با وجودي كه صفحه در ابتدا ممكن است كمي گيج كننده باشد .اما بعدا مي توانيد اين صفحه را كاملا مطابق نيازتان سفارشي سازيد.شكل زير محيط اصلي ويژوال بيسيك را با نام قسمتهاي مختلف نمايش مي دهد.
نوار منو همانند تمام برنامه هاي كاربردي در ويندوز است كه شبيه آنرا بسيار ديده ايد.
نوار ابزار ،دستيابي تك كليده براي بسياري از فرمانهاي متداول منو را فراهم مي آورد.
پنجره فرم، ناحيه اصلي كار شماست.اگر چه پنجره فرم بسيار كو چكتر از ديگر بخشهاي صفحه پديدار مي گردد اما در اصل زمينه برنامه كاربردي شما را فراهم مي آورد.به عنوان مثال اگر برنامه ماشين حسابي بنويسيد،همه دكمه هاي ماشين حساب روي فرم قرار مي گيرندو هنگامي كه برنامه را اجرا مي كنيد،ماشين حسابي كه پديدار مي شود در واقع پنجره فرم كاربردي است كه مولفه هائي بر روي آن قرار گرفته اند توسط كد(همان برنامه اي كه براي ارتباط اشيا و وقوع رويداد ها مي نويسيم) به يكديگر مرتبط شده اند.
كنترلهاي جعبه ابزار،كنترل هائي هستند كه ميتوانيد بر روي فرم قرار دهيد.در آينده مفصل در مورد آنها بحث خواهيم كرد.
پنجره طرح بندي فرم، موقعيت اوليه فرم شما را در حين اجرا مشخص مي كند.
پنجره project Explorer نمائي درختي از تمام فايلهاي درون برنامه كاربردي است.اين پنجره فرم ها ، پيمانه ها، كلاس ها و غيره را نمايش مي دهد.
پنجره خصوصيات اطلاعات مفصلي در مورد يك كنترل خاص را مي دهند.هربار كه بر روي ابزار متفاوتي از پنجره فرم كليك كنيد ليست متفاوتي از خصوصيات آن كنترل خواهيد ديد.

این عکس تغییر سایز داده شده است. روی این جایگاه کلیک کنید برای دیدن عکس کامل. تصویر اصلی دارای اندازه 960x720 یا سنگینی میباشد 67کیلو بایت.

[TAHA]

ياد گيري نام كنترل ها

هنگامي كه يك برنامه ويندوز اجرا مي شود اتفاقات بسياري ممكن است حادث شود.درواقع رويدادهاي مختلفي بسته به نوع برنامه در حال وقوعند.يك رويداد ممكن است فشرده شدن يك كليد،انتخاب يك منو،كليك با ماوس، حركت ماوس ويا يكي از صد ها رويداد ممكن ديگر باشد.
پس بنابراين كساني كه با نرم افزارهاي برنامه نويسي ديگري نظير پاسكال و بيسيك و فورترن و .. كار كرده باشند كم كم به تفاوت ويژوال بيسيك با اين دسته برنامه ها و پي بردن به مفهوم برنامه نويسي شي گرا واقف خواهند شد.
احتمالا بهترين روش يادگيري نحوه ساخت برنامه هاي كاربردي شروع كار با يك مثال است.
اما قبل از آن اجازه دهيد به معرفي كنترل ها و خصوصيات آنها بپردازم.ابتدا سعي كنيد نام آنها را به خاطر بسپاريد.

این عکس تغییر سایز داده شده است. روی این جایگاه کلیک کنید برای دیدن عکس کامل. تصویر اصلی دارای اندازه 826x479 یا سنگینی میباشد 45کیلو بایت.

[TAHA]

قرار دادن كنترل ها

بعد از آنكه پنجره فرم را پيش روي خود داشتيد،كار شما قرار دادن كنترل ها روي فرم است.از يكي از دو روش زير براي قرار دادن كنترل ها روي فرم استفاده كنيد:
1- كنترلي را بر روي پنجره جعبه ابزار 2 بار كليك كنيدتا آن كنترل بر روي فرم قرار گيرد.اگر كنترلي از قبل در وسط پنجره وجود داشته باشدكنترل جديد در بالاي كنترل قبلي قرار خواهد گرفت..
2- اگر تنها يك بار يك كنترل را كليك نمائيد ،ماوس شما شبيه صليبي خواهد شد كه مي توانيد با كشيدن ماوس در هر جاي فرم آن كنترل را منتقل نمائيد.

اندازه كردن و حركت دادن كنترل ها

روي كنترل قرار گرفته روي فرم كليك كنيد.هشت دستگيره تغيير اندازه براي تغيير اندازه فرم در اختيار شما هستند.لازم به ذكر است كه تمام كنترل ها را نمي توانيد تغيير اندازه دهيد مثل زمان سنج يا تايمر.

تنظيم خصوصيات 1

همچنان كه كنترل ها را به فرمتان اضافه مي كنيد،پنجره خصوصيات به هنگام ميشود(پنجره خصوصيات كه يادتان هست ، خيلي با اين پنجره كار داريم) تا خصوصيات كنترل انتخاب شده را نمايش دهد.ويژوال بيسك به شما اجازه مي دهدتا با كليك كردن كنترل جهت انتخاب آن يا با انتخاب كنترل از كادر ليستي پائيين افتادني پنجره خصوصيات،آن كنترل را در پنجره خصوصيات ببينيد.
خوب براي شروع كار يك دكمه يا command Button روي فرم قرار دهيد.به پنجره خصوصيات نگاه كنيد .خصوصيات Left، Top ، Height , Width مواردي هستند كه با انها مي توانيد جايگاه كنترل و سايز انرا در دسترس داشته باشيد.

نكته: خصوصيت Name بسيار مهم است.

در قسمت name مي بينيد نوشته شده است: Command 1
اين نام پيش فرض اين دكمه است كه شما به دلخواه مي توانيد آنرا تغيير دهيد.ولي عجله نكنيد معمولا برنامه نويسان حرفه اي از اسامي اختصاري واحدي در ابتداي نام كنترل ها بهره مي گيرند.به عنوان مثال براي دكمه در ابتداي نام دلخواه آن قرار مي دهند: Cmd
بنبابراين به عنوان مثال نام اين كنترل را مي توانيد CmdOk قرار دهيد.
اين اسامي مخفف براي كنترل ها از اين قرار است:

Cbo: كادر كومبو
Chk: كادر بررسي
Cmd: دكمه فرمان
Dir: كادر ليستي فهرستها
drv: كادر ليستي ديسك گردان
fil: كادر ليستي فايل
Fra: قاب
Frm: فرم
hsb : نوار پيمايش افقي
Img: تصوير
lbl: برچسب
lin: خط
Lst: كادر ليستس
mnu: منو
ole: شي
opt: دكمه گزينه اي
pic: كادر تصوير
shp: شكل
tmr: زمان سنج
Txt: كادر متني
vsb: نوار پيمايش عمودي

نكته : سعي كنيد همين الان نام لاتين كنترل ها و حروف اختصاري آن را بياموزيد.

[TAHA]

خصوصيات كنترل 2

دكمه فرمان:
دكمه هاي فرمان تقريبا در هر پنجره از هر برنامه كاربردي ويندوز وجود دارند.دكمه هاي فرمان تعيين مي كنند كه چه وقت كاربر مي خواهد كاري نظير خروج از برنامه كاربردي ، شروع مجاسبات ،نمايش پنجره پرينتر و ... را انجام دهد.
متداولترين خصوصيات دكمه فرمان بدين قرار است:
نكته: بسياري از خصوصياتي كه براي دكمه فرمان گفته مي شود با كنترل هاي ديگر مشترك است.
BackColor: رنگ زمينه دكمه فرمان را مشخص ميسازد . پيكان رو به پائين تخته رنگ BackColor را كليك كنيدتا ليستي از رنگها را ببينيد و رنگ دلخواه را انتخاب كنيد.اما حتما بايد قبل از آن خصوصيت style را از standard به graphical تغيير دهيد.

Cancel: مشخص مي كند در صورت فشرده شدن Esc از سوي كاربر ،دكمه فرمان رويداد Click(بعدا راجع به رويداد ها توضيح خواهم داد)را دريافت كند يا خير؟

Caption: متني راكه بر روي دكمه فرمان نمايان مي گردد نگه مي دارد.

Default: مشخص مي كند كه دكمه فرمان به فشرده شدن دكمه Enter پاسخ مي دهد يا خير؟

Enabled: مشخص مي كند كه دكمه فرمان فعال باشد يا خير؟

Font: كادر تبادلي فونت را نمايش مي دهد كه در آن مي توانيد تنظيمات نوشته روي دكمه را انجام دهيد.

MousePointer: شكل مكان نماي ماوس را در زماني كه كاربر ماوس را روي دكمه حركت مي دهد ،تعيين مي نمايد.

Picture: نام تصوير شمايل گرافيكي را كه بر روي دكمه فرمان پديدار مي گردد نگه مي دارد.به شرطي كه خاصيت style دكمه روي Graphical تنظيم شده باشد.

TabIndex : نوبت دكمه فرمان را در ترتيب فوكوس مشخص مي سازد.

Tabstop: مشخص مي سازد كه دكمه فرمان مي تواند فوكوس دريافت كند يا خير.

ToolTipText : متني را كه به عنوان توضيح ابزار در زمان اجرا نمايان مي گردد را نگه مي دارد.

Visible : مشخص مي سازد كه دكمه فرمان پديدار گردد يا از ديد كاربر مخفي باشد.

برچسب ها:

برچسبها متون اوليه اي را كه بر روي يك فرم نمايش مي دهند نگه مي دارند.اغلب برنامه نويسان از برچسبها براي قرار دادن عنوانه و برچسب گذاري روي كادر هاي متني استفاده مي كنند.
ناگفته نماند كه اين نوشته ها را به راحتي ميتوانيد در هنگام كد نويسي تغيير دهيد.
وقتي كه بر چسبها را بر روي يك فرم قرار مي دهيد تقريبا هميشه خاصيت name كنترل برچسب را تنظيم مي نمائيد و مقداري را براي caption آن قرار مي دهيد.
ازمتداوالترين خصوصيات برچسب مي توان به موارد زير اشاره كرد:

Alignment: مشخص مي كند كه عنوان برچسب به صورت چپ چين، وسط چين و يا راست چين قرار گيرد.

Autosize: هنگامي كه برابر با True باشد چنانچه عنوان استفاده شده براي برچسب از طول بر چسب بيشتر باشد طول برچسب را بزرگ مي سازد.

ForeColor: رنگ نوشته برچسب را تغيير مي دهد.

بقيه خصوصيات كه گفته نشد معمولا با خصوصيات دكمه فرمان يكي است.

[TAHA]

خصوصيت كنترل 3

خصوصيت فرم

فرم ها داراي خصوصياتي هستند كه در هنگام ساخت يك برنامه كاربردي مي توانيد آنها را مقدار دهيد.در مجموع فرمها داراي خصوصيات بيشتري نسبت به ديگر كنترل ها هستند.دوستان عزيزي كه اين درسها را دنبال مي كنند لازم نيست كه تمام اين خصوصيات را حفظ كنند بلكه با تمرين زياد به مرور زمان با اين خصوصيات و نحوه كار آنها بيشتر آشنا خواهند شد.
خوب حالا به معرفي متداولترين خصوصيات فرم ها مي پردازم:
باز هم تاكيد مي كنم كه از معرفي خصوصيات تكراري پرهيز شده است مانند خصوصيت
BackColor
BorderStyle: شيوه اي را كه پنجره فرم بايد پديدار گردد را مشخص مي سازد.اين خصوصيت مشخص مي سازد كه كاربرقادر به تغيير اندازه فرم باشد يل خير؟

MaxButton: مشخص مي سازد كه دكمه به حداكثر رساندمن فرم روي پنجره نمايش يابد ياخير

MinButton: مشخص مي سازد كه دكمه به حداقل رساندن فرم روي فرم نمايش يابد يا خير

Movable: مشخص مي سازد كه آيا كابر قادر خواهد بود در حين اجراي برنامه فرم را حركت دهد يا خير؟

ScaleMode: مشخص مي سازد كه اندازه گيري هاي فرم بر حسب تويپ ، پيكسل ، سانتيمتر و ... صورت پذيرد.

ShowInTaskbar: مشخص مي سازد كه فرم روي نوار وظيفه ويندوز نمايش يابد يا خير

كادر هاي متني

كادر هاي متني ورودي كاربر را قبول مي كنند.اگر چه چندين كنترل ديگر نيز ورودي كاربر را قبول مي كنند اما كادر هاي متني احتمالا ساده ترين كنترل ها در بر پائي و پاسخگوئي هستند.به علاوه استفاده از يك كادر متني براي كاربران آسان است.شما همواره نيز مي توانيد مقدار پيش گزيده را در هنگام طراحي و يا در زمان اجرا به يك كادر متني اختصاص دهيد.

نكته مهم: همانطور كه قبلا نيز گفته شد خصوصيت Caption متداولترين خصوصيتي است كه متني را كه بر روي كنترلي مانند يك دكمه فرمان يا يك برچسب ،نمايش مي دهد.كنترل كادرهاي متني فاقد اين خصوصيت هستند در عوض خصوصيت Text متني را براي كنترل هاي كادر متني نگه مي دارد.

به پاره اي از خصوصيت كادر هاي متني توجه فرمائيد:

Locked: مشخص مي سازد كه آيا كاربر قادر خواهد بود متن درون كنترل را در حين اجرا تغيير دهد يا خير.بيشتر براي مواقعي استفاده مي شود كه از كنترل كادر متني براي داده خروجي غير قابل تغيير براي كاربر بخواهيد استفاده نمائيد.

MaxLength: ميزان حداكثر كاراكتر مورد استفاده توسط كاربر را مشخص مي سازد.

MultiLine: به كادر متني اجازه مي دهدتا چندي خط از متن را نگه دارد.اگر مي خواهيد متني را در كادر متني چند خطي وارد سازيد ،نوار هاي پيمايش را به آنها اضافه كنيد تا كاربر بتواند بر روي متن پيمايش كند.

PasswordChar: حتما در هنگام ورود به سايتي مانند سايت خودمان ويا لوگين ياهو مسنجر در كادر متني مربوط به وارد كردن پسورد به ستاره هائي برخورد كردهايد كه به جاي كاراكتر هاي ورودي شما نمايش داده مي شوند.در اين خصوصيت مي توانيد كاراكتر مورد استفاده را انتخاب نمائيد.

Text: محتواي متني درون كادر متني را نگه مي دارد.هنگامي كه در زمان اجرا متني را درون كادر متني تايپ مي كنيد اين خصوصيت تغيير مي كند.

نكته: هربار كه يك برنامه را اجرا مي كنيد حتي اگر در برنامه هريك از خصوصيات كنترل را تغيير دهيد اين خصوصيات مجددا به تنظيمات قبلي باز خواهند گشت.

[TAHA]

بسيارخوب!
حالا ديگر وقت قرار دادن چند كنترل روي فرم و اختصاص پاره اي خصوصيات به آنهاست.
1- با انتخاب و اجرا برنامه ويژوال بيسيك و انتخاب يك پروژه جديد Standard EXE پروژه جديدي را اجرا كنيد.
2- خصوصيت Name فرم را به frmFirst و خصوصيت Caption آنرا به My First Application تغيير دهيد.
3- خاصيت Height برابر 5300 و Width برابر 6300 قرار دهيد.
4- يك بار كنترل برچسب را كليك كنيد و همانطور كه قبلا آموختيد كنترل برچسب ابزاري است در جعبه ابزار كه بر روي آن يك حرف A قرار دارد.وقتي كه كنترل برچسب را كليك مي كنيد ويژوال بيسيك نشان مي دهد كه آن كنترل تو رفته است.اشاره گر ماوس را به پنجره فرم منتقل سازيد و كنترل برچسب رادرقسمت بالاي پنجره فرم بكشيد.
5- خصوصيت Name آنرا به lblFirst تغيير دهيد.همچنين در خصوصيت Caption بنويسيد DVB2
6- مقدار خصوصيت Font برچسب را كليك كنيدتا سه نقطه نمايش يابد.سه نقطه را كليك كنيدتا كادر تبادلي Font براي برچسب نمايش يابد.اندازه Font را برابر 24 پوينت قرار دهيدو خصوصيت Bold آنرا مشخص سازيد.
اگر متن آنقدر بزرگ شده است كه در برچسب تمام آن پيدا نيست مي توانيد با انتخاب برچسب روي فرم و با استفاده از دستگيره لبه پنجره اندازه برچسب را كنترل نمائيد.همچنين مي توانيد خصوصيت Allignment را برابر Center قرار دهيد تا متن در وسط بر چسب جاي گيرد.
7- دكمه فرماني اضافه كنيد .براي اين كار در جعبه ابزار روي دكمه فرمان دو بار كليك كنيد تا در وسط فرم جاي گيرد.
8- خصوصيت Name آنرا به cmdExit تغيير دهيد ودر خصوصيت Caption آن بنويسيد E&xit
وقتي كه متن خصوصيت ‍Caption را تايپ مي كنيد دكمه فرمان را نگاه كنيد.عنوان دكمه فرمان با آنچه كه شما تايپ كردهايد ذره اي مغايرت دارد. x به صورت زير خط دار است.به خاطر بساريد كه اگر در خاصيت Caption دكمه اي قبل از هر حرفي علامت "&" را قرار دهيد آن حرف زير خط دار مي شود كه مي توانيد ازآن حرف براي كليد فوري آن كنترل استفاده كنيد.
بله درست است منظورم همان ShortcutKey است.شما با فشرده دكمه هاي Alt+X همان كار كليك و فشردن اين دكمه را انجام ميدهيد.(جالب بود نه؟)
خوب بايد شكل فرم شما چيزي شبيه شكل زير باشد:

بسيار خوب حالا هنگام اجراست.به دو طريق مي توانيد برنامه را اجرا كنيد يا باستفاده از دكمه F5 و يا با استفاده از ابزار Start در نوار ابزار.
بعد از اجرا پنجره ساخته شده به نمايش در مي آيد خوب حالا روي دكمه فرمان كليك كنيد تا از برنامه خارج شويد.
درست است اتفاقي نمي افتد چون شما هنوز كدي ننوشته ايد.
بسيار خوب با ابزار End در نوار ابزار اجرا را متوقف كرده و روي دكمه فرمان دوبار كليك كنيد.
در پنجره باز شده كه به پنجره كد معروف است اين دو خط نوشته شده است:

Private Sub cmdExit_Click()

End Sub

بله به شما رويداد كليك دكمه را معرفي مي كند . شما هر كاري كه يراي كليك دكمه مي خواهيد انجام دهيد بايد در بين اين دو خط بنويسيد.
بين دوخط بنويسيد End.همانند كد زير:

کد:

Private Sub cmdExit_Click()
 End
End Sub

حال مجددا برنامه را اجرا كنيد و دكمه فرمان را كليك نمائيد.برنامه خاتمه مي پذيرد و به اتمام ميرسد.
شما امروز اولين دستور ويژوال بيسيك را فرا گرفتيد و اولين برنامه تان را ساختيد.
به شما تبريك مي گويم.

[TAHA]

كد نويسي در ويژوال بيسيك 1

زمان آن است كه كمي مهارتهاي خود را بهبود بخشيد.همانطور كه مي دانيد برنامه هاي كاربردي شما بايدقادر به پردازش انواع مقادير داده اي باشند.شما به زودي به طور كامل با اين نوع داده ها آشنا خواهيد شد.
به خاطر داشته باشيد كه يك برنامه ويژوال بيسيك از قسمتهاي زير تشكيل شده است:
1- يك يا چند فرم
2- كنترل هاي روي فرم
3- كد نوشته شده در زبان برنامه نويسي
در درسهي گذشته آموختيد كه چگونه كنترل ها را به سليقه خودتان روي فرم قرار دهيد اما در برنامه هاي كاربردي تا وقتي كدي را براي به هم متصل ساختن كنترل ها و انجام محاسبات به آن نيفزوده باشيد،چندان سودمند نخواهد بود.

مفاهيم پايه اي داده ها

داده ها در سه مجموعه كلي دسته بندي مي شوند:رشته اي ، عددي و خاص.اگر بخواهيد كه با يك عدد كار كنيد،لازم است از يك عددي استفاده كنيد درون يكي از مجموعه نوع هاي داده اي ويژوال بيسيك بگنجانيد.
اگر بخواهيد با داده هاي متني كار كنيد لازم خواهد بود كه از يك رشته بهره گيريد.ديگر داده هاي خاص نيز نظير (True و False ) در يك شاخه قرار مي گيرند.

انواع داده هاي ويژوال بيسيك به شرح ذيل است:

Boolean: نوع داده اي كه تنها دو مقدار True و False را مي گيرد كه براي بررسي وضعيتهاي شرطي بسيار مفيد است.

Byte: مقدار عددي مثبت بدون نقطه اعشار كه ميتوانند از 0 تا 255 باشد.

Currency : داده اي كه مقادير پولي از 9223372036854775808 $- تا 9223372036854775807 $ را در خود نگه مي دارد.

نكته : وقتي كه مقادير Currency را وارد مي كنيد ، علامت $ را همراه آن وارد نسازيد.

Date : مقادير تاريخ وساعت را نگه ميدارد.تاريخ مي تواند از 1 ژانويه 100 تا 31 دسامبر 9999 تغيير كند.
احتمالا در سالهاي بعد از 9999 مردم بايد از چيزي غير از ويژوال بيسيك استفاده كنند.

Double : مقادير عددي كه مي تواند از 1.79769313486232ٍE+308- تا 1.797693134486232E+308 تغيير يابند.

Integer : مقادير عددي بدون نقطه اعشار كه از 32768- تا 32767 ادامه دارد.

Long : مقادير عددي با مقداري بيش ار Integer . مقادير داده اي Long از 2147483648- تا 2147483647 ميتواند تغيير كند.

Object : نوع داده اي خاص كه شي هائي نظير كنترل ها و فرمامن ها را نگه مي دارد.

Single : مقادير عددي بين 3.402823E+38- تا 3.402823E+38 را در خود نگه دارد.

String : داده اي متشكل از صفر تا 65400 كاراكتر از داده اي الفباي عددي.الفباي عددي بدين معني است كه داده ها هم مي نوانند الفبائي و هم عددي باشند.

Variant : داده هائي از هرنوع داده اي كه براي كنترل ها و ديگر مقاديري كه نوع داد ه ايشان ناشناخته است مورد استفاده قرار مي گيرد.

سعي كنيد خوب انواع داده ها را در VB به خاطر بسپاريد.شما تا نوشتن برنامه هاي كاربردي راه كمي پيش رو داريد.

[TAHA]

كد نويسي در ويژوال بيسيك 2

كد كجاست؟

سعي مي كنم شما را تا حد ممكن با با كد و رويه هاي رويدادي آشنا كنم.كد به صورت يك فايل پيمانه اي وجود دارد كه مي توانيد آن را در پنجره Project Explorer ببينيد.اگر كنترل هائي را بر روي يك فرم قرار دهيد ‏،آنها نمي توانند داراي نام يكساني باشند اما دو فرم ممكن است كنترل هائي داشته باشند كه اساميشان يكسان است.

نكته مهم: نام هر كنترل با نام فرم والد آن به كار گرفته مي شود.

هر فرم داراي كد مخصوص به خود است كه پيمانه فرم خوانده مي شود كه كنترل هاي روي آن فرم را مديريت مي كند وبه انها پاسخ مي گويد.
يك پروژه جديد باز كنيد و در پنجره Project Explorer آن دقت كنيد. در قسمت بالا پنجره ٣ آيكون كوچك قرار دارد كه با بردن ماوس روي آنها متوجه نام آنها خواهيد شد.از چپ به راست خواهيد داشت: View Code ‏، View Project و Toggle Folders
دكمه View Codeرا فشار دهيد تا وارد محيط كد نويسي شويد.(دكمه View Project جهت بازگشتن به فرم طراحي استفاده مي شود.)
به دنياي كد نويسي خوش آمديد.در قسمت بالاي اين صفحه دو سربرگ با نامهاي Object و Procedure خواهيد ديد.
اولي محل قرار گرفتن نام اشيائ استفاده شده در فرم و ديگري رويدادهاي مربوط به شي انتخاب شده.به عنوان مثال شما اگر يك دكمه فرمان به فرم اضافه كنيد علاوه بر نام فرم و قسمت عمومي(General) نام دكمه فرمان را نيز در سر برگ Object خواهيد ديد.
يك نظري هم به قسمت رويداد ها بيندازيد تا چشم شما با رويداد هاي مثلا فرم آشنا شود.

رويه هاي رويدادي

ويژوال بيسيك يافتن كد رويه هاي رويدادي براي هر شي را به راحتي فراهم مي سازد.روي سطح فرم دو بار كليك كنيد تا يكي از رويه هاي رويدادي آن را ببينيد.بله درست است رويه Load فرم را خواهيد ديد.(در مورد رويه هاي فرم به تفصيل صحبت خواهد شد.)
همانطور كه از نامش پيداست اين رويه در هنگام لود شدن فرم اتفاق مي افتد و به تبع ان شما هر كدي را در اين رويه بنويسيد هنگام Load شدن فرم انجام خواهد شد.
بيشتر رويه هاي رويدادي با حكم Private Sub آغاز و با End Sub خاتمه مي پذيرد.كد هاي شما درون اين دوخط جاي مي گيرند تا مجموع كدهاي مربوط به اين رويداد نوشته شده باشند.

__________________

[TAHA]

كد نويسي در ويژوال بيسيك ٣

معرفي و منتسب ساختن متغير ها

متغير ثابت ،مقداري است كه تغيير نمي كند.از متغيرهاي ثابت در طول برنامه هاي خود زياد استفاده خواهيد كرد.به عنوان مثال اگر لازم باشد كه محاسبه ماهانه را براي كل سال انجام دهيد لازم است تا اعداد محاسبه شده در ماه را در عدد ١٢ ضرب كنيد .عدد ١٢ يك متغير ثابت است كه و بسته به متني كه در آن قرار دارد به صورت يك نوع داده اي از آنچه قبلا گفته شد نظير Byte و Integer و String و غيره به كار مي رود.
اما تمامي متغير ها ثابت نيستند .به عنوان مثال متغير هائي كه يك كاربر در يك كادر متني وارد مي كند متغير هاي ثابتي نيستند.شما براي اختصاص دادن يك متغير خاص به يك داده ورودي و يا پردازشي بايد ابتدا آن متغير را معرفي نمائيد.
براي معرفي متغير ها بايد از حكم Dim استفاده كنيد.

حكم Dim چيست؟

اين حكم متغير ها را براي برنامه تعريف مي كند.Dim به ويژوال بيسيك مي گويد كه برنامه در جائي از خود به اين متغير نياز دارد.در پست قبل انواع متغير هاي داده اي گفته شد.
فرض بفرمائيد از متغير FirstName كه از نوع String است مي خواهيد در برنامه استفاده كنيد بنابراين خواهيد نوشت:

Dim FirstName As String

اما اين قطعه كد بايد كجا نوشته شود؟
در دوقسمت مي توانيد اين كد را بنويسيد اول در قسمت بالاي صفحه كد (قسمت General) و ديگري در رويه رويدادي ( مانند Form_Load , Form_Click,Text_Change,...).
اگر در قسمت General نوشته شود اين متغير در تمام رويدادهاي همان فرم شناخته مي شود.ولي اگر تنها در يك رويداد نوشته شود به عنوان متغير محلي تلقي شده و تنها در همان رويداد شناخته مي شود.
با حكم مثال قبل مي توانيد هر متغير متني دلخواهي را به شرط آنكه طولش بيش از مقدار مجاز براي داده String نشود را در آن ذخيره كنيد نظير: "joe" , "125"," the book", " @#$" , ...
اگر خواستيد مقدار يك متغير متني را در يك طول مشخص محدود سازيد در انتهاي قطعه كد علامت * و طول داده متني را قرار دهيد .به عنوان مثال:

Dim FirstName As String * 20

نكته: هنگامي كه متغير شما از نوع Variant بود مي توانيد از نوشتن خود Variant صرف نظر كنيد.مثلا :

Dim varValue

همچنين مي توانيد متغير هائي كه از يك نوع هستند رادر يك خط قرار دهيد:

Dim D,E As Long

قراردادن داده ها در متغير ها

تا به حال آموخته ايد كه چگونه متغير ها را در ويژوال بيسيك تعريف كنيد اما بايد بدانيد كه چگونه بايد داده ها را در متغير ها ذخيره كنيد. براي اين كار بايد از حكم انتساب استفاده كنيد.در اينجا قالب حكم انتساب آمده است:

VarName=Expression

VarName نام متغيري است كه با استفاده از حكم Dim تعريف كرده ايد و Expression مي تواند يك متغير ثابت ، متغيري ديگر و يا يك عبارت رياضي باشد.
فرض كنيد براي يك فردي به نام Ali با 21 سال سن مي خواهيد اطلاعاتش را در برنامه وار كنيد.ابتدا معرف متغيرهاي مربوط به نام و سن و سپس انتساب مقدار به اين متغيرها.
لطفا ملاحظه بفرمائيد:

Dim strName As String
Dim intAge As Integer

"strName = "Ali
intAge=18

نكته مهم: حتما داده هاي از نوع String بايد دربين دو كوتيشن (" ") قرار گيرند.

نكته:هيچگونه فضاي خالي بين نام متغير ها نبايد وجود داشته باشد. به عنوان مثال ويژوال بيسيك متغير int Age را نخواهد پذيرفت.

قدري تفريح !!!

شما به راحتي مي توانيد در حين اجراي برنامه مقدار هاي جديدي به خصوصيت Text كادر هاي متني و يا Caption برچسبها و دكمه هاي فرمان و ... نسبت دهيد.
يك برچسب به نام lblTestو يك دكمه فرمان به نام cmdTest در روي فرم قرار دهي(حتما به خاطر مي آوريد كه چگونه بايد نام كنترل ها را وارد سازيد )سپس روي دكمه فرمان دو بار كليك نمائيد تا رويداد Click آن نمايان گردد.
در اولين خط اين رويداد بنويسيد :

"lblTest.Caption="dvb2

اگر دقت كرده باشيد به محض اينكه پس از نام متغير نقطه مي گذاريد ليستي از خصوصيات برچسب نمايان مي گردد و به محض تايپ حرف C در كامبوي باز شده روي اولين خصوصيتي كه با حرف C آغاز مي شود قرار مي گيرد.
شما به راحتي مي توانيد به اكثر اين خصوصيات نظير BackColor , ForeColor , Height, ... مقادير جديدي منسوب سازيد.
در خط بعدي نيز بنويسيد:

cmdTest.Left=1000

حال برنامه را اجرا كنيد و دكمه فرمان را كليك كنيد.خواهيد ديد كه نام برچسب به dvb2 تغيير يافته و فاصله دكمه فرمان از سمت چپ نيز به اندازه مقدار وارد شده تغيير يافته است.
اميدوارم دومين برنامه اي كه نوشتيد شور و اشتياق يادگيري اين زبان كاربردي و زيبا را در شما بيشتر كند.
حالا حالا ها با هم كار داريم ....

[TAHA]

عبارات و عملگرهاي رياضي

لازم است كه عملگرهاي رياضي ويژوال بيسيك را فرا گيريد تا بتوانيد در هنگامي كه احكام انتسابي مي نويسيد كه حاوي عبارات هستند،نتايج عبارات را محاسبه نمائيد و به متغير ها منتسب سازيد.عملگرهاي رياضي بسيار به زبان محاوره اي نزديكند و با اولين نگاه متوجه استفاده صحيح از انها خواهيد شد.
علامت "+" براي عمل جمع، "-" براي تفريق،"*" براي عمل ضرب ، "/" براي عمل تقسيم و "^" براي عمل توان استفاده مي شوند.
همچنين علامتهاي "&","+" براي اتصاي دو رشته متني مورد استفاده قرار مي گيرند.
طريقه استفاده اين علامتها بسيار ساده است و همچنين نحوه منتسب ساختن نتيجه به يك متغير.به مثالهائي در اين زمينه توجه فرمائيد.

a=2
b=3
ingValue=a^b

در مثال بالا عدد ٨ در متغير ingValue قرار مي گيرد.

strFirst="Ali"
strSecond="Amiri"
strResult=strfirst & " " & strSecond

در مثال بالا متن Ali Amiri (با فاصله خالي بين دو اسم ) در متغير strResult قرار مي گيرد.

نكته : اولويتهاي عملگرها در ويژوال بيسيك همانند ديگر زبانهاي برنامه نويسي است.

خوب بهتر است با يك مثال ساده مطلب را ادامه دهيم.
ويژوال بيسيك را اجرا نموده و روي فرم، ٣ عدد كادر متني و 2 دكمه فرمان و ٣ برچسب قرار دهيد.خاصيت هاي Name و Text كادر هاي متني را به شكل زير تغيير دهيد:
كادر اول تا سوم:

Name:txtValue1
Name:txtValue2
Name:txtResult

خاصيت Text هر سه كادر را پاك كنيد تا متني روي كادر شما نوشته نشده باشد.براي اين منظور روي خاصيت Text دو بار كليك كنيد و دكمهDelete را روي كيبورد فشار دهيد.
همچنين خاصيت Name وCaption دكمه هاي فرمان را به شكل زير تغيير دهيد:
دكمه اول:

Name:cmdSum
"+":Caption

دكمه دوم:

Name:cmdString
Caption:joint string

در پايان خاصيت Name و Caption برچسبها را نيز به شكل زير تغيير دهيد:
برچسب اول:

Name=lblFirst
Caption:First Value

برچسب دوم:

Name:lblSecond
Caption:Second Value

برچسب سوم:

Name:lblResult
Caption:Result

دقت نمائيد كه مي توانيد ابعاد دكمه ها و كادر هاي متني و برچسبها و محل قرار گرفتن آنهارا به سليقه خود تغيير دهيد.
پس از انجام تغييرات فرم شما بايد چيزي شبيه شكل زير باشد:

حال روي دكمه اول دوبار كليك كنيد و در رويه كليك آن كد زير را قرار دهيد:

Private Sub cmdSum_Click()
txtResult.Text =  Val(txtValue1.Text) + Val(txtValue2.Text)
End Sub

در هنگام اجرا شدن با فشردن اين دكمه اگر مقاديري عددي در كادر هاي متني اول و دوم قرار دهيد نتيجه حاصل در كادر متني سوم نمايش داده خواهد شد.
تابع جديدي در دستورات بالا مشاهده مي كنيد به نام Val كه به دليل آنكه برنامه در هنگام اجرا ورودي هاي كادر هاي متني را به صورت String مي پذيرد لذا با استفاده از اين دستور به مقادير عددي برگردانده مي شود.به عنوان مثال اگر در كادر متني اول عدد ٣ و در كادر دوم عدد ٤ تايپ شود اگر از دستور Val استفاده نشود خروجي ٣٤ را خواهيم داشت يعني اتصال دو رشته كه قبلا توضيح داده شد ولي اگر تابع Val استفاده شود در خروجي عدد ٧ را خواهيم داشت.
به همين ترتيب در رويه كليك دكمه فرمان دومي كد زير را وارد كنيد:

Private Sub cmdString_Click()
txtResult.Text  = txtValue1.Text & " " & txtValue2.Text
End Sub

با اجراي برنامه و وارد كردن متنهاي مختلف در دو كادر متن بالائي و فشردن دكمه joint String دو متن در كنار يكديگر با يك فاصله خالي از هم در كادر متن سومي نمايش داده خواهد شد.
حال با داده هاي مختلف با اين برنامه كار كنيد تا به مفهوم استفاده از دكمه ها و وجه تمايز داده هاي متني و عددي بيشتر پي ببريد.