اسيد ازوتيك- حوادثي كه از خوردن اين اسيد (تراب ) رخ ميدهد فراوانند مقدار سمي آن بر حسب ميزان غلظتش مختلف است- خلاصتاً بنظر ميآيد كه 8 تا 15 گرم آن معمولاً كشنده است.
علامت- بدواً مريض حس حرارت شديدي در دهان و طول مري و معده ميكند همراه با آروقهاي گازدار و قيهائي محتوي مقدار عمده اسيد خورده شده كه بوي شوره مخصوص ميدهد.
لكههاي زرد در لبها و چانه و دهان ديده ميشوند شكم منبسط و بسيار دردناك گرديده با يبوست شديدي موجود و يا اسهالي شديد با پيچ و درد عارض ميشود مريض دچار تشنج و اضطراب زياد است.
عطش شديد و نفس بد بو است نبض كوچك و ضعيف است وقتي مايع نفوذ در مجراي تنفس نمايد باعث سرفه شديد همراه با اخلاط خون آلود ميگردد و مرگ اغلب در 24 ساعت رخ ميدهد.
جراحات- قشر زرد در لبها و دهان و معده وشكم داراي نفخ اما بندرت سوراخ شدن و تركيدن آن ديده شده
علاج – علاج همان است كه در مسموميت با اسيد سولفوريك ذكر شده
اسيد كلريدريك- اين اسيد ( جوهر نمك) از اسيدهاي سابق سميتش كمتر است- 15 گرم از آن لازم است تا باعث مرگ شود وقتيكه در حالت بخار آنرا تنفس كند ورم خرخره و قصبهالريه شديد عارض ميگردد
علامت – علاوه بر علائم معدي و معوي شديد (قي و اسهال) سرفه و خفگي بسيار شديدي نيز رخ ميدهد زيرا كه اين اسيد در حالت گازدار در مجاري تنفس داخل ميگردد.
جراحات – قشرهاي سفيد و الياف مصنوعي يافت ميشود
علاج – بايد تحريك استفراغ نمود و براي رقيق كردن اسيد آب فراوان خورانيد و بعنوان فادزهر هيدرات دو منيزي و كربنات دو سود و آب صابون بايد خورانيد چنانچه در اسيد سولفوريك و اسيد ازوتيك مجري داشته شده
اسيد سيانيدريك اين اسيد كه بنام اسيد پروسيك مشهور است يك زهر بسيار قوي معروفي است- ( نوك ميله بلوري آلوده شدة در يك شيشة كه فقط چند قطره اسيد سيانيدريك يك خالص داشته باشد برده شود در دهان يك سگ قوي بمجرد تماس آن بزبان حيوان پس از سه دفعه نفس كشيدن با شتاب ميميرد) در يك تجربه ديگر چند اتم از اين اسيد روي چشم سگي گذاشته شود آثاري شبيه بآنچه ذكر كرديم بروز ميكند.
موافق عقيده پليكان اولاً سيانورهاي مركب از قبيل سيانورهاي قليائي و سيانوردومنيزيم و سينانوردو كلسيوم و سينانوردو مركور آثارشان شبيه است به آثار اسيد سيانيدريك
ثانياً – سيانورهاي ساده و محلول از قبيل سيانوردوزنگ و سيانوردو كوئيور و دو پلمب و دارژان – چون در معده ايجاد اسيد سيانيدريك ميكنند زهر هستند- در حاليكه آنهائيكه بعصير معده حمله نميكنند از قبيل سيانوردر بيضررند
ثالثاً – سيانوردهاي مركب محلول از قبيل سيانوردوزنگ و پطاسيم و درو پالاديوم مثل سيانورهاي ساده رفتار و عمل ميكند- سياناتها سمي و خطر ناك نيستند حتي تا دو گرم و بيشتر و در بدن تبديل بكربناتها ميشوند بقسميكه پس از خوردن يك گرم يا يك گرم و نيم آن ادرار قليائي ميگردد.
سيانات دو پطاس- بمقدار سه گرم بحد كفايت ادرار يك سگ را قليائي نموده براي آنكه با اسيدها غليان پيدا ميكند.
هر گاه يك گرم سيانات دو پطاس دررك يك سگي تزريق شود آنرا ميكشد- نه از جنبه سيانات آن بلكه از جنبه نمك پطاسش
اسيد پروسيك- اسيد پروسيك موجود در بعضي نباتات از قبيل بادام تلخ و خر زهره و ادويه كه با آنها درست شدهاند توانسته اند حوادث خطيري ايجات كنند
ديده شده است كه بس از خوردن بادام تلخ و اسانس آن (17 قطره ) وادولوريه سريزه ( 60 تا 100 گرم ) بسيار مواقع مرگ رخ داده
علامت- وقتي پس از خوردن يك مقدار زياد از آن ( پنج سانطي گرم) مسموميت رخ دهد يكنوع فقدان قوا در تمام آثار حياتي حاصل ميشود.
وقتي قدر شربت ضعيفتر باشد يك نقصاني از ضربان قلب و ضعف زيادي در نبض مشاهده ميگردد- تنفس سريع و توأم با آههاي عميق است و داراي بوي بادام تلخ – مريض حس يك حرارت شديدي در گلو و معده ميكند توأم با تهوع و ريزش آب دهان- غش و سردي دست و پا بالاخره مرگ در حال اغماء رخ ميدهد
جراحات – سوختگي در دهان و مري ويكورمي در مخاط معده مشاهده ميگردد توأم با يكجريان و ريزش خوني كه غذا را رنگين ميسازد بعلاوه تغييرات شديدي در خون دست ديده ميشود مخصوصاً كلرو آموئياك و اطر و اطروبين بصورت تزريق تحت جلدي و هيدرات دو پراكسيد دوفر و هيدرات دومنيزي تجويز ميگردد
بايد باعث استنشاق اكسيژن و تنفس مصنوعي گرديد تا قلب قطع ضربان ننموده حتي اگر حركات تنفسي از كار افتاده و انعكاس قرنيه معدوم گرديده باشد
اسيد سولفيدريك مسموميتهاي حاصله از گاز ئيدروژن سولفوره تنها يا مركب با آمونياك زيادند (اگوپاك و كناس) اما بندرت باعث مرگ ميشوند زيرا بايد از آنها جذب بدن شود تا ايجاد مرگ حتمي و فوري نمايد
علامت – تنگي نفس و خفگي و مرگ سريع است تقريباً برقي در يك حالت تشنجي با شدت مختلف يا در جمود مطلق ( تقليل ناگهاني قواي بدن) بعلت دخول و وجود گاز در خون و يك عمل عصباني و مخصوص
جراحات – مجاري تنفسي پر از كف و مخاط تيره ديده ميشود- مخاط متورم و تمام احشاء محتقن (ريه و كبد و طحال و دماغ ) و خون كاملاً سياه ميگردد.
علاج – بايد بدواً ناخوش را از محل خطرناك دور كرد و با اكسيژن دميد و تنفس مصنوعي داد.
گريتون تجويز تدخين كلر داده كه ئيدروژن سولفوره محتوي در بدنرا تجزيه ميكنند به اسيد كلريد ريك و رسوب سوفر
اسيد اگزاليك و تركيباتش.
اين اسيد سبب مسموميتهاي زياد بوده مخصوصاً در انگلستان يا بعنوان خودكشي يا بر حسب حادثه مقدار سمي آن تقريباً 15 گرم است اگزالات دو پطاس و دو سوددامونياك بمقدار 12 گرم سمي هستند.
علامت – ناخوش حس يك درد سوزاني در دهان و گلو و معده ميكند همراه با قيهاي پردوام كه يك فعل و انفعال اسيد با رنگ سبز تيره بواسطه خون فاسد ميكنند شكم پر درد است مردمكهاي چشم متسع و ضربان قلب بطياند- نبض ضعيف و دست و پا سرد و يكرنگ سر بيبخود ميگيرند- مرگ در وسط تشنجات كزازي در يك زمان مختلفي زخ دهد ( از سه دقيقه تا چند روز) مسموميت بسبب اگزالاتها يك حس حرارت جزئي كم شدتي ميكند بعد همان روشيرا ظاهر ميسازد كه در خوردن اسيد اگزاليك بروز ميكند.
جراحات – در حلق و مري علائم خورنده (اكالي) قشرها يا سفيدند و يا خاكستري چركين- معده محتوي يك مايع رنگين تيره بسبب خون ميباشد روده اثناعشر داراي قرحه ميشود- چون آهك شنجرفي نشان ميدهد ولي كمتر بشدتيكه در مسموميت با اكسيد دو كربن نشان داده ميشود در مجاري بول ذرات بلورهاي اگزالات دو كلسيوم يافت ميشود.
علاج – بايد يك مقي استعمال و گل سفيد مخلوط در آب و هيدرات دو منيزي خورانده كه با اسيد اگزاليك تشكيل اگزاتهاي غير محلول ميدهند در مواقع مسموميت با اكزالاتها بايد يك محلول كلروردو كلسيوم امونيا كال محلول كلروردومنيزم تجويز نمود.