با سلام.
در اين تاپيك به معرفي جامع بيماري ها ي درختان ميوه پرداخته مي شود
اميدوارم مورد قبول شما قرار بگيرد
Printable View
با سلام.
در اين تاپيك به معرفي جامع بيماري ها ي درختان ميوه پرداخته مي شود
اميدوارم مورد قبول شما قرار بگيرد
پوسيدگي سياه سيب apple black rot
پوسيدگي در تمام اندامهاي هوايي(برگ .ميوه وشاخه) ديده مي شود. عامل قارچ Botryosphaeria obtuse است.
__________________
پوسيدگي سياه ريشه سيب
پوسيدگي سياه ريشه سيب apple black root rot
پوسيدگي ناشي از Xylaria mali در سيب ممكن است باعث فساد كامل ريشه شود. معمولاً قشر سياه رنگي از اندامهاي قارچ سطح ريشه را مي پوشاند. پوسيدگي خشك است وپوست به قسمتهاي زيرين چسبيده است
سرطان طوقه سيب
سرطان طوقه سيب apple crown gall
بيماري ناشي از باكتري Agrobacterium tumefaciens است.علائم آن تشكيل گال در محل طوقه وندرتا ريشه وساقه است.
اين بيماري بيشتر در نهالستانها ديده ميشود. گالها به علت رشد و تكثير سرطاني ياخته هاي آلوده ايجاد مي‌شوند. تبديل ياخته هاي عادي به ياخته هاي سرطاني بر اثر ورود پلاسميد مولد غده ((Ti- plasmid به ياخته، ادغام DNA مولد غده در كروموزم هسته صورت مي گيرد.
توصيه: انتخاب نهالهاي سالم يكي ازبهترين روشهاي كنترل بيماري است. ضدعفوني ابزار هرس وجلوگيري از زخمي شدن شاخ و برگ نيز توصيه مي شود
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/4gpky07.jpg
Apple chlorotic leaf spot virus
Apple chlorotic leaf spot virus
بيماري گسترش جهاني دارد. در ايران نيز وجود دارد.علائم بيماري دير ظاهر ميشود. گاهي دو تا سه سال بعد از آلودگي علائم ظاهر ميشود و به همين دليل به آنApple larent virus هم مي‌گويند.حالت كلروز روي برگها ايجاد ميشود در نهايت درخت دچار زوال ميشود.
عامل ويروسي رشته اي از جنس Trichovirus است ،كه در بسياري از ارقام تجاري سيب بدون علائم است. اما در بعضي از ارقام توليد لكه هاي روشن ميكند ونيز با بيماري سرشاخه كاري سيب (Apple top working disease)همراه است . بيماري سرشاخه كاري سيب در ژاپن ديده شده است. ويروس از گروه Closterovirus مي‌باشدكه فقط با پيوند منتقل ميشود.
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/d386f04.jpg
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/d386f03.jpg
__________________
موزائيك سيب
موزائيك سيب Apple mosaic virus
بيماري بصورت لكه هاي كلروتيك روي برگها واندامهاي جوان ديده مي شود. بيماري در ايران وجود دارد . با پيوند وبصورت مكانيكي قابل انتقال است. ناقل بيولوژيكي براي آن شناخته نشده است. عامل آن ويروسي از جنس Ilarvirus است
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/42s3fcg.jpg
سفيدك حقيقي(پودری) سيب
سفيدك حقيقي(پودری) سيب Apple powdery mildew
بيماري ناشي از قارچ podosphaera leucotricha است. اين قارچ به شاخ وبرگ جوان، گل وميوه ميزند واغلب باعث خشكيدن شاخه هاي جوان ميشود. بروي برگ نيزايجاد پيچيدگي مينمايد. گلهاي آلوده چروكيده وحالت گوشتي پيدا ميكند. اغلب آلودگي روي پاجوشها ديده ميشود. بيماري در تمام مناطق كشت سيب ديده ميشود ولي اهميت آن در خزانه است . روي ميوه ايجاد زنگار ميكند . عامل انگل اجباري است پس از سلول زنده تغذيه می نماید و ريسه هاي قارچ درجوانه هاي درحال خواب زمستانگذراني ميكند.
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/2jfi1dj.jpg
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/317bmua.jpg
كنترل شيميايي:
1.دينوكاپ wp18.25% يك درهزار
2.دينوكاپ Ec35 % يك درهزار
3.بنوميل wp50 % نیم در هزار
4.سولفور wp80-90% و 3-4 درهزار
5.نوآريمول Ec 9% و 0.75 درهزار
توصيه : مبارزه شيميايي رابه محض مشاهده بيماري با توجه به پيش آگاهي شروع مي‌كنيم. درصورتي كه سابقه آلودگي داشته باشيم هرس شاخه هاي آلوده در اواخر پاييز انجام داده و آنها رامي‌سوزانيم.
آنتراکنوز موز
آنتراکنوز موز Banana anthracnose
بیماری ناشی از قارچ Colleotrichum musae که روی پوست میوه تولید لکه های قهوه ای تا سیاه می دهد. در بعضی موارد این قارچ دم میوه را در خوشه آلوده میکند که در این صورت بیماری بنامblack end یا crown rot
نامیده می شود. http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/2vdlgrm.jpg
كنترل :
1- استفاده از قارچ‌كشهاي فربام، زينب، كاپتان به نسبت 2- 1.5 درهزار
توصيه‌ها: 1- تقويت گياه 2- حذف شاخه‌هاي خشكيده 3- كنترل آفات وساير بيماريها
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/4e1bzma.jpg
بیماری سر سیگاری موز
بیماری سر سیگاری موز Banana cigar end
بیماری ناشی از Trachysphaera fructigena که تولید پوسیدگی سیاه و سپس خاکستری درمیوه می کند. پوسیدگی میوه ممکن است به تمام میوه گسترش یابد. در اغلب موارد Verticillium theobromae با بیماری همراه است
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/4fvnlv4.jpg
بیماری پانامایی موز
Banana panama disease بیماری پانامایی موز
بیماری ناشی از قارچ Fusarium oxysporum f.sp. cubensis که نشانه های آن زردی برگهای مسن، پژمردگی و آویزان شدن برگها و قهوه ای شدن آنهاست.
http://pnu-club.com/%D8%A8%D9%8A%D9%...es/2mqmgs2.jpg
سوختگی برگ بادام
سوختگی برگ بادام almond leaf scorch
بیماری ناشی از باکتری گرم منفی محدود به آوندهای چوبی به نام Xylella fastidiosa است. دراثر حمله باکتری به درختان بادام قسمتهایی ازبرگ وبه ویژه نوک و حاشیه آن دچار سوختگی میشود
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
بلاست مركبات
بلاست مركبات Citrus blast
بيماري ناشي ازباكتري Pseudomonas syringae pv. Syringae است كه در مركبات ايجاد لكه‌هاي نكروتيك در برگها، دمبرگها و ميوه مينمايد. لكه‌هاي تيره رنگ روي ميوه black pit نيز ناميده شده‌اند. نشانه‌هاي بيماري در شاخ و برگ جوان شبيه نشانه‌هاي سرمازدگي است.
كنترل: سمپاشي با تركيب بردو 0.5درصد و اكسي كلرور 1 درهزار. هرس شاخه‌هاي آلوده واقدامات قرنطينه‌اي
بيماري آنتراكنوز مركبات
بيماري آنتراكنوز مركبات Citrus anthracnose
عبارت آنتراكنوز به معناي شبه زغال Like-coal واولين بار توسط Faber و Dunal در سال 1853 روي انگور گزارش شده‌است. بيماري در سال 1326 توسط اسفندياري از مناطق شمالي كشور جمع‌آوري وگزارش شده وسپس در سال 1333 از مناطق جنوب توسط شريف گزارش گرديده‌است.
آنتراكنوز مركبات انتشار جهاني دارد. بيماري ناشي از گونه Colletotrichum gloeosporiodes در انواع مركبات كه نشانه‌هاي آن لكه‌هاي نكروتيك در برگ و خشكيدن سرشاخه‌هاست. در ميوه نشانه بيماري به صورت لكه‌هاي قهوه‌اي تا سياه ظاهر ميشود. آنتراكنوز ميوه در ميوه‌هاي رسيده مخصوصاً واريته‌هاي ميان‌رس و زودرس گريپفروت ديده ميشود.
كنترل شيميايي :
1- استفاده از قارچ‌كشهاي فربام، زينب، كاپتان به نسبت 2- 1.5 درهزار
2- در پاييز موقع خواب سمپاشي با دو كيلوگرم سولفات مس، يك كيلوگرم سولفات روي و دو كيلو گرم آهك وصد ليتر آب
توصيه‌ها: 1- تقويت گياه 2- حذف شاخه‌هاي خشكيده در پاييز 3- كنترل آفات وساير بيماريها
__________________
شاخه ميري مركبات
شاخه ميري مركبات Citrus blight
زوال درختان مركبات با نشانه‌هاي پژمردگي و مرگ شاخه‌ها، تاخير در رشد بهاره و نشانه‌هاي كمبود عنصر روي در برگها، اين بيماري با بسته شدن راه آوندهاي چوبي و تمركز روي در شاخه‌ها همراه است. شاخه ميري مركبات درفلوريدا(امریکا) شايع است و عامل آن به درستي معلوم نيست
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شانكر باكتريايي مركبات
شانكر باكتريايي مركبات citrus canker
نوعي بيماري در مركبات كه در مناطق جنوبي كشور از جمله هرمزگان جيرفت، كرمان، سيستان و بلوچستان باعث بروز مشكلاتي براي باغداران گرديده است.
عامل آن باكتري Xanthomonas axonopodis pv.citri است وروي ميوه وبرگ لكه‌هاي ابتدا آبگز وبعد چوب پنبه‌اي كمي برجسته وروي شاخه‌هاي جوان زخمهاي جرب مانند ايجاد ميكند. از اين باكتري پنج سويه به نامهاي A،B،C،DوE گزارش شده است سويهA نسبت به سويه‌هاي ديگر قدرت بيماري‌زايي بيشتر ودامنه ميزباني وسيع‌تري دارد
ويروئيد كاكسياي مركبات
ويروئيد كاكسياي مركبات Citrus cachexia viroid
ويروئيدي متشكل از حدود 300 نوكلئوتيد كه در بيشتر گونه‌هاي مركبات به ويژه بعضي از انواع نارنگي توليد آلودگي ميكند و نشانه‌هاي آن عبارت است از توليد صمغ در پوست، تشكيل حفره‌هايي در چوب و مقابل آنها برجستگيهايي در سطح داخلي پوست و كوتولگي
لكه سياه مركبات
لكه سياه مركبات Citrus black spot
اين بيماري در آفريقاي جنوبي، استراليا و تايوان اهميت بالايي دارد و داراي خسارات اقتصادي است. بيماري ناشي از Guignardia citricarpa است كه شكل غير جنسي قارچ Phyllosticta citricarpa است . تمام واريتهاي تجارتي مركبات به اين بيماري حساس هستند وبيشتر بيماري روي درختان مسن وضعيف است. قارچ روي درختان ديگري مثل بادام و رز ديده شده است. برگهاي آلوده بيشتر حالتLatent دارند. اين برگها پس از افتادن اندام باردهي قارچ بر روي آنها تشكيل ميشود. پس از رسيدن آسكها آسكوسپورها آزاد شده وبه وسيله باد منتشر ميشود پيكنيديوسپورها نيز به وسيله باران پخش مي‌شوند ولي نقش آسكوسپورها مهمتر است. نشانه اصلي بيماري وجود لكه‌هاي تيره در برگ وميوه است كنترل بيماري از طريق سمپاشي با تركيب بردو يا زينب.
سر خشكيدگي درختان مركبات (ناتراسیا)
سر خشكيدگي درختان مركبات (ناتراسیا) Citrus dieback
در ايران علاوه بر مركبات به ساير درختان منجمله بادام، زردآلو، گيلاس، اوكالپتوس و … پسته، انار، توت، حمله مي كند. ولي بيماري در همه گياهان اهميت ندارد، بيماري در خوزستان وساير مناطق گرمسيري اهميت دارد در فارس گاهي روي سيب نيز ديده شده است. در شهرستان جهرم به شدت درخت توت را مورد حمله قرار میدهد (مهندس ايازپور). عامل بيماري قارچ Nattrassia mangiferae است قارچ بيشتر از محلهاي آفتاب سوخته و قسمتهايي از درخت كه در معرض آفتاب وگرماي شديد است وارد ميشود. علائم به صورت ورقه‌ورقه شدن پوست كه زير آن پودر سياه رنگ (آرترو كنيديم ) قارچ است ديده ميشود، قارچ پيكنيديم نيز توليد كرده كه در بافت گياه تشكيل شده و اهميت چنداني ندارد، معمولاً قارچ در دماي زير 30 درجه سانتيگراد خسارت نمي‌زند.
كنترل شيميائي :
اكسي كلرور مس (كوپراويت ) WP35% به ميزان 5 در هزار
توصيه:
1- تقويت درختان بخصوص در مقابل تنشهاي آبي وآفتاب سوختگي
2- حذف شاخه‌هاي آلوده
3- در صورت امكان اجتناب از كشت ارقام پرتقال، ليمو، نارنگي گريپفروت و نارنج كه حساسيت بيشتري دارد.
4- بهداشت باغ (خروج چوبهاي آلوده )
بيماري مرگ گياهچه مركبات
بيماري مرگ گياهچه مركبات Citrus Damping off of seedlings
خسارت وشدت بيماري مرگ گياهچه بيشتر در خزانه و نهالستانهاست. اين بيماري وقتي در خزانه حرارت ورطوبت خاك زياد باشد وحرارت براي قارچ عامل بيماري مناسب است خسارت شديد ميشود. دو نوع از اين بيماري تشخيص داده شده است يكي قبل از بيرون آمدن گياهچه وديگري پس از ظهور گياهچه. قارچ عامل Rhizoctonia solani كه عامل اصلي مرگ گياهچه است همچنين قارچهاي پيتيوم و فايتوفتورا نيز اگر درجة حرارت ورطوبت زياد باشد به گياه حمله ميكند. بر اساس تحقيقات مهندس ايازپور در جهرم جنس پونسيروس نسبت به بيماري مقاوم و هيبريدهاي آن حساس مي‌باشد.
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2890.jpg
كنترل بيماري :
1- تهیه خزانه سالم با استفاده از خاك بكر
2- ضد عفوني خاك خزانه با متيل برو مايد و D-D و واپام
گموز مركبات
گموز مركبات Citrus gummosis
بيماري گموزGummosis يا پوسيدگي طوقه و ريشه Root-rot درختان مركبات اولين بار در سال1834 ازآسور گزارش گرديده است. در ايران بيماري اولين بار در سال 1320 گزارش شده و در مناطق شمالي و جنوبي كشور بخصوص خوزستان و فارس وجود دارد.
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2891.jpg
عامل بيماري در بيشتر مناطق ايران Phytophthora citrophthora و Phytophthora parasitica مي‌باشد. قارچ Phytophthora ازقارچهاي كاذب Oomycetes است كه فرم جنسي آن بصورت oospore است. قارچ داراي تيپهاي متفاوت وهتروتاليك است. اما زمستانگذراني بوسيله ااسپور وكلاميدسپور مي‌باشد.
علائم بيماري بروي طوقه در ابتدا به صورت لكه كوچك قهوه‌اي ظاهر شده كه خيلي نامشخص است وبه تدريج گسترش يافته وجهت پخش آن به طرف بالا است وبه صورت بيضي در مي‌آيد وآوندهاي آبكش را از بين مي‌برد. در محل آلودگي مركبات ترشح صمغ دارد از جمله موارد ديگر مورد حمله ريشه است؛ كه اغلب لهيدگي وسياه شدن ريشه را در پي دارد. در بارندگي شديد ميوه نيز بر اثر حمله قارچ دچار آسيب ميشود.
كنترل: شامل پيشگيري ومعالجه مي‌باشد.
پيشگيري :
1- انتخاب پايه مقاوم : انواع پرتقال، انواع نارنگي، ليموترش، ليموشيرين، بكرائي و ترنج از جمله ارقام حساس مي‌باشد. نارنج (به تريستيزا حساس) ونارنج پونسيروس تريفولياتا (به اگزوكورتيس حساس) به بيماري گموز مقاومند.
2- محل پيوندك بايد 30-15 سانتيمتر از خاك فاصله داشته باشد.
3- حذف علفهاي هرز از دور طوقه
4- خوداري از ايجاد زخم اطراف طوقه
5- جلوگيري از جمع شدن آب دور طوقه درخت
6- ضدعفوني ريشه توسط محلول بردو 3 درهزار
7- خريد نهال سالم از خزانه
8- بايد دقت شود در حين پيوندزني قطراتي از آب يا ذره‌اي ازخاك باغ بين پايه وپيوندك قرار نگيرد.
9- فواصل بين درختان حفظ شود
10- اگر پوسيدگي بيشتر از نصف دور طوقه را فرا گرفته باشد بايد درخت آلوده را قطع كرد.
معالجه:
ابتدا خاك دور طوقه درخت مبتلا را كنار زده واز رسيدن آب به آن جلوگيري به عمل آورد. درخت مبتلا بايد جداگانه آبياري شود. نقطه پوسيده اگر توسعه نداشته باشد ودر مراحل اوليه پيشرفته است با يك چاقوي تيز پوست محل را تراشيده تا به بافت زنده برسيم آنگاه به وسيله محلول يك درصد پرمنگنات پتاسيم و يا مخلوط بردو و يا ارتوسايد و كوپراويت به ميزان يك در هزار ضدعفوني سطحي مي‌كنيم وپس از دو هفته محل را با چسب باغباني مي‌پوشانيم.
طرز تهيه محلول بردو يك درصد:
كات كبود يا( سولفات مس) 200 گرم، آهك زنده200 گرم، آب20 ليتر
طرز تهيه محلول بردو براي ضدعفوني ريشه‌ها قبل از كاشت:
كات‌كبود 70 گرم، آهك زنده 70 گرم، آب 20 ليتر
لكه سبز مركبات
لكه سبز مركبات Citrus greening
بيماري ناشي از باكتريهاي سخت كشت Liberobacter asiaticum (عامل لكه سبز آسيايي) و L.africanum (عامل لكه سبز آفريقايي) در مركبات كه نشانه‌هاي آن موزائيك در برگها، زردي شاخه‌ها، باقي ماندن لكه‌هاي سبز روي ميوه و زوال درختان است. باكتريهاي مزبور در بافت آبكشي درختان آلوده استقرار دارند و هر يك با گونه‌اي پسيل انتقال مي‌يابند. يكي از پرخسارت ترين بيماريهاي مركبات درجنوب شرقي آسيا، شبه قاره هند، آفريقاي جنوبي و شبه جزيره عربستان است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
پســـوروز مركبات(ويروس پوسه‌ي مركبات)
پســـوروز مركبات(ويروس پوسه‌ي مركبات) citrus psorosis virus
به گروهي از بيماريهاي ويروسي گفته ميشود كه از نظر ظاهري كاملاً متفاوت مي‌باشند. ولي يك صفت مشترك در نقوش كردن برگهاي تازه روئيده دارند. اين نقشها به دو صورت 1- Flecking pattern يا نقش ميخي كه بصورت خطوط كمرنگ و لكه‌هاي روشن بين رگبرگ‌ها و موازي با آنها مي‌باشد. 2- Oak leaf pattern يا نقش برگ بلوطي ،لكه‌ها يا خطوط روشن كه حاشيه مجموع آنها نقشي مانند برگ بلوط ايجاد ميكند. از ديگر علائم پوسته پوسته شدن پوست درخت در ناحيه طوقه، گلدهي خارج فصل،فرورفتگي‌هاي عمودي باريك روي چوب و زير پوست، توليد صمغ و زوال است كه دراغلب نواحي مركبات خيز به ويژه نواحي خنكتر وجود دارد. براي اين ويروس و ويروس لكه حلقوي مركبات نامهاي جنس spirovirus و ophiovirus پيشنهاد شده است.
براثر عواملي چون حمله تريپسها، كنه‌ها، عنكبوت قرمز، دانه‌هاي تگرگ يا وزش بادهاي شني به سطح برگها علائمي شبيه پسوروز ايجاد مي‌نمايند.
انتقال پسوروزها:
1- پيوند(بيماري پسوروز بوسيله پيوندك آلوده از درختان بيمار به درختان سالم منتقل ميشود.)
2- بذر(چند مورد از بيماري crinkly leaf توسط بذر منتقل شده است)
3- مكانيكي(تنها ابلقي شدن برگها و ميوه‌ها و برگ موجي crinkly leafبا عصاره منتقل شده است)
4- پيوند ريشه
5- سس cuscuta
كنترل:
1- انتخاب پيوندك سالم
2- انتخاب نهال‌ها و پيوندكهاي جديد
3- تراشيدن پوسته‌ها قبل از توسعه شديد آنها
4- ترموتراپي: سه ماه نگهداري در درجه حرارت c40 به مدت 16 ساعت در روز وc30 به مدت 8 ساعت در شب موجب حذف پسوروز concave gum، in factions variegation، A تريستيزا، vein Enation شده است.
5- از بين بردن درختان آلوده
http://www.pnu-club.com/imported/2008/10/2.gif اندازه این تصویر کوچک شده است ! برای مشاهده تصویر اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی تصویر 647x472 و حجم آن 136 کیلوبایت میباشد.http://pnu-club.com/imported/2009/04/2892.jpg
بيماري فوماژين مركبات(دوده‌ي مركبات)
بيماري فوماژين مركبات(دوده‌ي مركبات) citrus sooty mold
بيماري در اثر وجود مواد قندي(عسلك) حاصل از حشرات مكنده بروي مركبات در نواحي گرم و مرطوب عارض ميشود.در طي اين شرايط قارچهاي ساپروفيت تكثير و رشد پيدا مي‌كنند. اين قارچهاي ساپروفيت به هيچوجه حالت انگلي نداشته و در نهايت باعث تجزيه عسلك ميشود. بيماري از لحظه‌اي كه عسلك حشرات درخت را خيس ميكند شروع ميشود. معمولا قارچ Capnodium citri روي شاخ و برگ و ميوه مركبات ايجاد كپك ميكند.
مبارزه با اين بيماري فقط از طريق كنترل حشرات ايجاد كننده عسلك(شته‌ها و شپشكها) مي‌باشد
__________________
تريستيزاي مركبات(بيماري غم)
تريستيزاي مركبات(بيماري غم) Citruc Tristeza
Trieste به معني غم و اندوه است. اين بيماري اولين بار در اواخر سال 1890 در آفريقاي جنوبي مشاهده شده است. در ابتدا تصور مي‌شد كه علت ناسازگاري بين پايه و پيوندك است. در ايرن بيماري در سال 1355 در ساري روي نارنگي ساتسوما satsuma مشاهده شده است. تريستيزا به انواع مركبات حمله ميكند. پايه‌هاي نارنگي و پرتقال حساسند و پايه‌هاي نارنج و لمون بسيار حساسند. روي پايه سلطاني مركبات، توسرخ، توسبز مرگ ناگهاني ايجاد ميكند.
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2895.jpg
عامل ويروس رشته‌اي به ابعاد 2000×12 نانومتر از گروه Closterovirus كه با شته انتقال مي‌يابد و داراي گسترش جهاني است. علائم تيپيك در درختان پيوند خورده با پايه‌هاي حساس بصورت زوال(decline) سريع يا مزمن بروز مينمايد. اما در درختان پيوند نخورده زردي ظاهر ميشود. در درختان جوان گل دهي به ميزان بالايي است. در درختان مسن درخت ميوه زياد و ريزي توليد ميكند. ازعلائم ديگر بيماري آبله‌اي شدن (stem pitting) ساقه‌هاي كمتر از يك سال است. بر اثر فعاليت ويروس در بافت آبكش مواد غذايي به ريشه نمي‌رسد و درخت دچار زوال ميشود. در حالتهاي شديد باعث زرد شدن برگهاي انتهايي و توقف رشد آنها ميشود. متداولترين روش تشخيص بيماري تريستيزا روش تست Elisa است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
تنها راه مبارزه و پيشگيري بيماري تهيه پيوندك عاري از ويروس و پيوند آن روي يك پايه مقاوم است. البته بايد با ناقلين نيز به شدت مبارزه كرد. ازپايه‌هاي مقاوم نارنج poncirus trifoliata و راف لمون است. پايه‌هاي متحمل پرتقال، ليمو خاركي، نارنگي كلئوپاترا و ترنج است.
سبزردي ابلق مركبات
سبزردي ابلق مركبات Citrus variegated chlorosis
بيماري ناشي از باكتري سخت كشت Xylella fastidiosa در مركبات كه نشانه‌هاي آن بطورعمده شبيه كمبود روي است. سبزردي (chlorosis) بيشتر دربرگهاي مسن ديده ميشود. در محل لكه‌ها ممكن است آسيبهاي صمغ آلود درسطح زيرين برگ به وجود آيد. از بيماريهاي جديد و مهم مركبات در امريكاي جنوبي بشمار مي‌آيد.
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2896.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2897.jpg
فتيله نارنجي(دارخور)
فتيله نارنجي(دارخور) Cytospora canker
بيماري فتيله نارنجي روي درختان گيلاس در سال 1325 توسط اسفندياري از كرج جمع آوري و گزارش شده است. داراي مزبانهاي مختلفي از جمله گردو، چنار، تبريزي، گيلاس، زردآلو، قيسي و سيب مي‌باشد. هنگام حمله قارچ شاخه‌هاي مبتلا از قسمت پايين شكسته و يا قطع ويا مورد حمله حشرات قرار مي‌گيرند. برگهاي شاخه‌ي آلوده پژمرده و سبز خشك مي‌شوند و سپس فتيله(cirrhus) هاي نارنجي، زرد يا قهوه‌اي عامل بيماري كه در واقع اسپورهاي قارچ است، درسطح شاخه‌ها ظاهر مي‌شوند. براثر حمله قارچ، شاخه‌ها و سرشاخه‌ها ضعيف و خشك شده و علائم داي بك die-Bach در آنها ظاهر ميشود. بر روي شاخه و تنه نيز زخم و شانكرهايي ممكن است بوجود آيد. مقاومت درختان مسن بيشتر است ولي درختان مسن و ضعيف تر بيشتر دچار بيماري مي‌شوند. در مراحل آخر پوست تنه وشاخه درمحل شانكر از چوب جدا شده و قسمتهاي بالاي شانكر مي‌خشكد. آلودگي بيشتر در فصول پاييز و زمستان حادث ميشود.
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2898.jpg
عوامل بيماري گونه‌هاي مختلف جنس Cytospora مي‌باشند. گونه‌ها شامل:
1- Cytospora persoonii
2- C. juglandicola
3- C. juglandina
4- C. rubescens
5- C. ambiens
6- C. cincta
عوامل مكانيكي نظير تگرگ، محل تغذيه حيوانات و حشرات، هرس نامنظم، سرما وگرما ، يخبندان كه منجر به ترك و شكاف پوست درختان مي‌شوند باعث تسريع در آلودگي ميزبانها مي‌گردد، البته ورود انگل به گياه بطور مستقيم و طبيعي از راه كوتيكول و منافذ بافتهاي پوششي صورت مي‌گيرد.(عکسها مربوط به مناطق خفر و میمند می باشد.)
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
كنترل :
هر اقدامي كه بتواند از ضعف درختان و حمله بيماري جلوگيري كند درپيشگيري از بيماري موثر است. تقويت درخت و رعايت اصول زراعي صحيح (عدم احداث باغ در زمينهاي آهكي و كم عمق و آبياري منظم) و مبارزه با آفات كمك بزرگي براي جلوگيري از ضعف درخت مي‌باشد.
درمورد مبارزه شيميايي مي‌توان گفت كه برداشتن بافتهاي آلوده و فاسد پوست درخت درمحل شانكرها با ابزار مناسب و بلافاصله پانسمان آن با چسب مخصوص حاوي 3% ماده موثره Thiophanate-metyl در فصل مناسب درسالم سازي درختهاي مبتلا(بخصوص سيب) رضايت بخش مي‌باشد. همچنين ازسموم مثل كاپتان به نسبت 2در هزار نيز مي‌توان استفاده كرد.
1- تركيب بردو ------- 2درصد
2- اكسي كلرورمس WP35% و 5-3در هزار
3- تيوفانات متيل WP70% و 0.5-0.6درهزار
4- بنوميل WP50% و يك در هزار
توصيه: بهترين زمانها براي سمپاشي پاييز پس از ريزش گلبرگها و اواخر بهار به مقدار 2-1 نوبت مي‌باشد.
سوختگي سياه نخل
سوختگي سياه نخل date palm black scorch
بيماري ناشي از قارچ Ceratocystis paradoxa (آنامورف: Chalara paradoxa) كه به قسمتهاي مختلف نخل مانند برگ، جوانه مركزي، گلوگاه و خوشه حمله مي كند و در برگها و گل‌آذين سوختگي سياه بوجود مي‌آورد.
__________________
زگيل سياه نخل خرما
زگيل سياه نخل خرما date palm false smut(Graphiola leaf spot)
بيماري با نامهاي ديگري چون زنگ زگيلي خرما و سياهك دروغي درخت خرما نيز مي‌شناسند. بيماري در اكثر نقاط دنيا ديده ميشود. در كشورهايي كه درصد رطوبت نسبي هواي آنها بالا مي باشد مانند نيجريه، كشورهاي مديترانه‌اي و كشورهاي عربي شيوع دارد. درايران دربلوچستان، مازندران و ميناب گزارش شده است.
قارچ عامل بيماري Graphiola phoenicis است از راسته‌ي ustilaginales كه داراي تليوسپور و بازيديوسپور مي‌باشد. بازيديوسپورها باعث ايجاد آلودگي مي‌شوند. تليوسپور مي‌تواند بروي برگ دوام بياورد. قارچ به قسمتهاي مختلف برگ، برگچه‌ها و رگبرگهاي اصلي حمله ميكند و يكسري جوشهاي برجسته(هاگينه) و كوچكي را بوجود مي‌آورد. جوشهاي سياه و بسته mm3-1 قطر دارند؛ كه در دوسمت برگچه و محوربرگ تشكيل ميشود.
كنترل:
1- سمپاشي با زينب و بنوميل قبل از پراكنش اسپورها
2- هرس برگهاي آلوده و سوزاندن آنها
3- كاهش رطوبت باغ
4- رقم مقاوم مخصوصا واريته Kustaury
پوسيدگي قهوه‌اي(دروني) ميوه انجير
پوسيدگي قهوه‌اي(دروني) ميوه انجير fig brown rot(fig endosepsis)
بيماري ناشي ازقارچ ناقص Fusarium moniliforme است كه اسپورهاي آن با زنبور Blastophaga به داخل ميوه‌ي انجيرانتقال مي‌يابد وموجب پوسيدگي داخل ميوه ميشود
لكه برگي سركوسپورايي انجير
لكه برگي سركوسپورايي انجير fig cercospora leaf spot
بيماري ناشي از Cercospora spp (مانند C. bolleana) است؛ كه منجر به توليد لكه‌هاي مازويي در برگ انجير ميشود.
http://pnu-club.com/imported/2009/04/420.gif
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2902.jpg
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
ترشيدگي انجير fig souring
بيماري درايران ناشي از مخمر Hanseniospora osmophila است كه با مگس سركه يا سوسك ميوه انجير از طريق چشم ميوه انجير به داخل آن انتقال مي‌يابد. اين مخمر‌ها باعث ترشيدگي، ايجاد بوي الكل و تغيير رنگ ميوه مي شوند.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شانكر انجير
شانكر انجير fig Phomopsis canker
بيماري بيشتر در انجيرهايي ديده ميشود، كه نياز به هرس شديد دارند. درايران شانكر انجير در استهبانات فارس ديده شده است. بيماري ناشي از Diaporthe cinerascens (آنامورف: Phomopsis cinerascens) است. دراثر حمله قارچ روي شاخه‌ها شانكر ايجاد ميشود و شاخه‌ها پژمرده و دچار زوال تدريجي مي گردند. آلودگي از محل هرس شروع ميشود ومعمولاَ درفصل باراني صورت مي‌گيرد. قارچ درسال اول آلودگي تغيير رنگ را روي شاخه ايجاد ميكند و بتدريج طي 4-3 سال اطراف تنه وشاخه را فرا مي‌گيرد. دراثر مقاومت گياه بافت پينه‌اي اطراف شانكر تشكيل ميشود. قارچ درپينه نفوذ كرده ودرسال بعد فعال مي شود. دراثر فعاليت سالانه قارچ دواير متحدالمركزي توليد ميشود. قارچ دو نوع پيكنيديوسپور توليد ميكند. نوع α ونوع β كه نوع α درايران ديده شده است. اسپورها ازمحل زخمهاي ايجاد شده دراثر عوامل طبيعي وفيزيكي ويا حمله حشرات نفوذ مي‌كنند.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
كنترل:
بهترين روش كنترل بيماري پيشگيري ازنفوذ قارچ درگياه وباغ است. كه شامل
1. تنظيم زمان هرس(هرس همراه با بارندگي نباشد)
2. تهيه قلمه سالم
3. معالجه زخمها
4.ضدعفوني ابزار هرس
آتشك سيب وگلابي
آتشك سيب وگلابي fire blight
بيماري در ايران علاوه برسيب وگلابي روي ازگيل، زالزالك، گل سرخ و به نيز ديده مي شود. بين اين درختان به از همه حساستر است. عامل باكتري تاژكدار گرم منفي Erwinia amylovora مي باشد.علائم اوايل فصل روي گلها وشاخه هاي يكساله ظاهر مي شود كه تيپيك ترين علامت آن سرعصايي شدن شاخه هاي يكساله است. روي شاخه ها وتنه هم ايجاد شانكر مي نمايد و در همين شانكرها هم زمستانگذراني مي كند.
بيماري 2 فاز دارد :
1- فاز بهاره كه باعث آلودگي گلها و برگها مي شود. 2- فاز پاييزه كه باعث آلودگي شاخه ها مي شود. گسترش بيماري در باغ توسط حشرات گرده افشان است .
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
كنترل شيميايي:
1- تركيب بردو 2%
2- اكسي كلرورمس (كوپراويت ) wp35% و 3-2 در هزار
همچنين در فصل بهار با آنتي بيوتيك سولفات استرپتومايسين سمپاشي مي گردد.
زمان مبارزه: نوبت اول هنگام تورم جوانه ها ، نوبت دوم هنگام باز شدن 5% از گلها ، نوبت سوم هنگام باز شدن 50%از گلها ونوبت چهارم پس از باز شدن 100% گلها .
توصيه ها :
1- انهدام در ختاني كه بيش از 50% آلودگي دارند.
2- در آلودگيهاي كمتر قطع شاخه ها در 30-25 سانتيمتري پايينتر از محل آلودگي و سوزاندن آنها در فصل خواب درخت .
3- ضد عفوني وپوشاندن محل زخم و بريدگيها با چسب پيوند .
4- استفاده از ارقام مقاوم (پايه گلابي در گزي به بيماري مقاوم است)
5- اعمال مقررات قرنطينه اي
6- عدم استقرار كندوي زنبور عسل
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
آنتراكنوز مــــــو
آنتراكنوز مــــــو Grapevine anthracnose
بيماري دراثر فعاليت قارچ Elsinoe amplina (آنـامورف: Sphaceloma amplinum) است. قارچ به اندامهاي مختلف (برگ، خوشه، شاخه) حمله ميكند. در اثر حمله قارچ لكه‌هاي فرورفته با بافتهاي مرده تشكيل مي شوند.
توصيه‌ها:
1- تقويت گياه 2- حذف شاخه‌هاي خشكيده در پاييز 3- كنترل آفات وساير بيماريها
لکه زاویه ای برگ مـــــو
لکه زاویه ای برگ مـــــو Grapevine angular leaf spot
بیماری ناشی ازPseudocercospora vitis) Mycosphaerella angulata ) که نشانه آن تشکیل لکه های قهوه ای زاویه دار در یک یا دو طرف برگ است.
سرطان طوقه‌ي مـــــــو
سرطان طوقه‌ي مـــــــو Grapevine crown gall
بيماري در گياهان مختلف ناشي از گونه‌هاي Agrobacterium است؛ كه نشانه‌ي آن تشكيل قسمتهاي متورم در طوقه و ندرتاً ريشه و ساقه گياه است. گالها به علت رشد وتكثير سرطاني ياخته‌هاي آلوده ايجاد مي‌شوند. تبديل ياخته‌هاي عادي به ياخته‌اي سرطاني بر اثر ورود پلاسميد مولد غده (Ti plasmid) به ياخته و ادغام DNA مولد غده (Ti DNA) در كروموزم ياخته صورت مي‌گيرد. بيماري در انگور ناشي از Agrobacterium vitis است. باكتري عامل بيماري در گذشته تحت عنوان بيووار 3 گونه A. tumefaciens ناميده مي‌شد.
توصيه: انتخاب نهالهاي سالم يكي ازبهترين روشهاي كنترل بيماري است. ضدعفوني ابزار هرس وجلوگيري از زخمي شدن شاخ و برگ نيز توصيه مي شود.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
سفيدك داخلي(كركي، كاذب) مــــــــــــو Grapevine downy mildew
سفيدك كركي مو براي اولين بار در جهان درسال 1837 توسط schweinitz درآمريكاي شمالي روي موهاي وحشي مشاهده و ثبت گرديد. بيماري با انتقال پايه‌هاي مقاوم به فيلوكسرا از امريكا به فرانسه و اروپا منتقل شد. شدت خسارت درفرانسه به حدي بود كه صنعت شرابسازي را به ركود كشانيد. بيماري در ايران براي اولين بار درسال 1325 توسط اسفندياري گزارش شد.
عامل بيماري شبه قارچ Plasmopara viticola از خانواده Pronosporacea است كه ميسليوم بدون ديواره عرضي توليد ميكند. پاتوژن زمستان را به صورت اُاُسپور در داخل برگهاي مرده وگاهي در ميوه وشاخه مي‌گذراند. برگهاي آلوده نيز با حفظ ميسليوم‌هاي قارچ از نظر زمستان گذراني حائز اهميت هستند.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
بيماري معمولاً بروي برگها، جوانه‌ها، خوشه‌هاي نارس و يا تقريباً رسيده ظاهر مي‌گردند. دراثر حمله قارچ به برگها ابتدا نقاط روشن و غيرمشخص كه حالت روغني دارند ظاهر مي‌شوند. سپس بافتهاي برگ به تدريج مرده ونكروزه مي‌شوند. شاخه‌هاي اصلي نيز ممكن است مرده يا قهوه‌اي شوند جوانه‌هاي جواني كه آلوده مي‌شوند كوتاه مانده اما قطورتر از جوانه‌هاي نرمال به نظر ميرسند. در شرايط مرطوب شاخه‌ها و برگهاي آلوده بوسيله‌ي پوشش سفيدرنگ كه اسپورانجيوفر قارچ است، پوشيده مي‌شوند. آلودگي خوشه‌ها اگر در اول فصل باشد ميوه‌هاي جوان بخصوص حبه‌هاي داخلي خوشه از اندام بار قارچ پوشيده مي‌شوند كه باعث چروكيدگي، چرمي شدن و تغييررنگ ميوه‌ها مي‌گردند.
http://pnu-club.com/imported/2009/04/2903.jpg
كنترل:
1- كاپتان wp 50 % و 3 درهزار
2- زينب wp 80 % و 3-2.5 درهزار
3- مانب wp 80 % و 2.5- 2 درهزار
توصيه‌ها: نوبت اول سمپاشي قبل از گلدهي و تكرار آن هر 10- 7 روز بر اساس نياز انجام شود. هرس سبز در كاهش بيماري موثر است.
ویروس برگ باد بزنی مـو
ویروس برگ باد بزنی مـو Grapevine fan leaf virus
عامل برگ باد بزنی مو ویروسی از جنس نپوویروس است که انتشار جهانی دارد و یکی از عوامل عمده زوال ارقام مو می باشد. گونه های Vitis vinifera و هیبریدهای آن به ویروس حساس است. سویه های عمده ویروس عبارتند از fanleaf و yellow mosaic و vein banding .
بيماري لكه زيتوني مو
بيماري لكه زيتوني مو Grapevine olive spot
بيماري براي اولين بار توسط اسفندياري در سال 1950(1328) وسپس Steyaert در سال 1953 گزارش شده است. عامل بيماري قارچ Asperisporium vitiphyllum است كه بيشتر به برگها حمله ميكند. درگذشته عامل را Stigmina esfandiarii مي‌ناميدند. علائم بيماري با ظهور لكه‌هاي نسبتاً گرد و سياه مايل به زيتوني در روي دو سطح برگ مشاهده ميشود. در اطراف لكه‌ها معمولاً هاله شفافي ديده ميشود. رشته‌هاي ميسليوم قارچ در پارانشيم برگهاي آلوده فعاليت دارند و با ايجاد هاستوريم از مواد غذائي سلولهاي پارانشيمي تغذيه مي‌كنند. بعد ازتوسعه‌ي قارچ در دو طرف سطح برگ كنيديوفرهاي دسته‌اي شكل همراه با كنيديهاي زيتوني مايل به قهوه‌اي چند حجره‌اي تشكيل ميشود. ميسليوم قارچ در بقايا و جوانه‌هاي آلوده زمستان گذراني ميكند.
كنترل:
1- زينب(ديتان ز د 78) wp 80% و 2-1 درهزار
2- كاپتان wp 50% و 3- 2.5 درهزار
توصيه‌ها: جمع آوري برگها و بقايا و شخم پاي درختان مـو باعث كاهش حملهِ اوليه قارچ ميشود.
سفيدك پودري انگور (سياه بور)
سفيدك پودري انگور (سياه بور) Grapevine powdery mildew
بيماري در مناطق مختلف ايران نامهاي متفاوتي چون كفك (در رشت)، سياه بور (اصفهان)، سفيدك (شيراز)، شته (كاشان) دارد. طبق بعضي ازشواهد و مدارك، اصلِ بيماري ازسرزمين ژاپن است. اولين بار قارچ عامل در سال 1834از امريكاي شمالي گزارش شده است ولي بيماري درامريكا از اهميت چنداني برخوردار نبود. بيماري براي اولين بار درسال 1845 درناحيه بريتانياي كبير در گلخانه‌هاي Margate توسط باغبان انگليسي به نام Tucker مشاهده شده است. شديدترين اپيدميهاي آن مربوط به كشورهاي اروپايي به خصوص كشور فرانسه، اسپانيا وايتاليا است كه دربعضي ازسالها محصول تاكستانها را به كمتر از يك چهارم كاهش داده است. بيماري در ايران براي اولين بار درسالهاي 51- 1250 در رضائيه مشاهده شده است. اكنون بيماري در تمام نقاط انگورخيز كشور ديده ميشود.
عامل بيماري قارچ Uncinula necator است كه ميسليوم قارچ كاملاً سطحي است و مواد غذايي خود را بوسيله هاستوريم(مكه) تأمين مينمايد؛ همچنين اين مكه‌ها براي تثبيت قارچ درسطح نبات بكار مي‌رود. زمستانگذراني قارچ به صورت ميسيليوم درداخل جوانه‌هاست. البته در مناطق سرد زمستانگذراني بصورت پريتسيوم نيز مي‌باشد.
شدت بيماري موقعي كه جوانه‌ها متراكمند يا رطوبت بالاست و جاهاي كه سايه‌دار است بيشتر است. در اثر حمله قارچ كيفيت و كميت ميوه كاهش يافته، همچنين باعث حساسيت درخت به سرما ميشود. قارچ به ميوه، برگ، خوشه، جوانه، پيچكها، دم ميوه و شاخه‌هاي جوان حمله ميكند. در اثر حمله پوششهاي سفيد و خاكستري روي اندامهاي گياه ديده ميشود. در روي برگ لكه‌هايي محدود را ايجاد ميكند كه در آخر فصل اين لكه‌ها نكروزه مي‌گردند. حمله قارچ به غوره‌ها به علت عدم تعادل فشار در قسمت داخلي و خارجي باعث تركيدن ميوه مي‌گردد وپيش از آنكه غوره‌ها به نصف اندازه حقيقي برسند مي‌ريزند. ميوه‌هاي رسيده مورد حمله قارچ قرار نمي‌گيرند. خوشه‌هاي سفيدك زده كمي سياه و سبك هستند. اگر بيماري هنگام گل و قبل از آن شديد شود گلها مي ريزند و دانه تشكيل نمي‌شود. حبه‌ها كوچك مانده و رشد نمي‌كنند و آبدار نمي‌شوند غالباً حبه‌ها ترك خورده و مي پوسند. سفيدك مو درشرايط خشك بدون ترك خوردن باعث زودرسي انگور ميشود. درهواي مرطوب شكافها روي انگور يا غوره زود پيدا ميشود.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
كنترل:
1- گوگرد ميكرونيزه ---------- kg90- 60 در هكتار
مبارزه با گوگرد در 3 نوبت انجام ميشود. نوبت اول در 7- 6 برگي جوانه‌ها به ميزان 15-10 كيلوگرم. نوبت دوم بعد از ريختن گلبرگها و بسته شدن دانه به ميزان 30-20 كيلوگرم و نوبت سوم 20-15 روز بعد به ميزان 40-30 كيلو، در صورت انبوهي تاكستان تا 60 كيلوگرم قابل افزايش است.
2- سولفور(الوزان- كوزان) wp80-90 % و 4-3 درهزار
3- دينوكاپ(كاراتان) FN-57 wp 18.25 % و 1 درهزار
4- پنكونازول(توپاز) EW 20 % و 0.125 درهزار
5- هگزاكونازول(انويل) SC 5 % و0.25 درهزار
6- نوآريمول(تريميدال) EC 9 % 2/0 درهزار
توصيه‌ها: دينوكاپ در نوبت اول كه هوا خنكتر است مصرف شود و سولفور در نوبتهاي بعدي كه هوا گرمتر است. هرس سبز درختان مو و از بين بردن علفهاي هرز ، جهت كاهش رطوبت و تهويه باغ در كاهش بيماري موثر است.
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg