مطالبی پیرامون امام زمان (عج)

سئوال : منظور از كشته شدن شيطان بدست آن حضرت چيست ؟

پاسخ : ما در روايات مى خوانيم شخصى در مورد جمله ((يوم الوقت المعلوم )) كه در آيه مذكور آمده از امام صادق عليه السلام سؤ ال كرد، امام عليه السلام فرمود:
وقتى كه قائم ما (عج ) ظهور كند و به مسجد كوفه بيايد، در اين مسجد، شيطان به حضور آن حضرت مى آيد و زانو به زمين مى زند و مى گويد:
((اى والى از اين روز.))
آنگاه امام قائم (عج ) موى پيشانى شيطان را مى گيرد و گردنش را مى زند و او را به هلاكت مى رساند، اين روز وقت معلوم ، (در آيه مذكور) است .
بنابراين شيطان كشته مى شود، ولى در اينجا اين سؤ ال پيش مى آيد، پس ‍ ديگر مردم ، آزادى در اراده ندارند و همچون فرشتگان مجبور به اطاعت خدا خواهند شد؟
در پاسخ مى گوييم : آزادى اراده و اختيار از انسانها گرفته نمى شود، منظور از كشتن شيطان اين است كه ريشه هاى فساد و عوامل انحراف و ظلم و جور در عصر درخشان حكومت مهدى (عج ) نابود مى گردد و بجاى آن عقل و ايمان حكومت مى كند، چنانكه در حديثى ديگر نيز مى خوانيم :
((در صحف ادريس پيامبر عليه السلام آمده : تو اى شيطان تا زمانى كه مقدر كرده ام كه زمين را در آن زمان از كفر و شرك و گناه پاك ساز، مهلت داده خواهى شد، ولى در اين زمان (بجاى تو) بندگان خالق و پاكدل و با ايمان روى كار آيند آنها را خليفه و حاكم زمين مى كنم و دينشان را استوار مى سازم ، كه آنها تنها مرا مى پرستند و هيچ چيز را شريك من قرار نمى دهند در آن روز است كه تو (شيطان ) و همه لشكريانت از پياده و سواره را نابود مى نمايم .))
به اين ترتيب مى فهميم در آن زمان ديگر حناى شيطان و بچه هايش رنگ ندارد، و در برابر بندگان مخلص خدا به رهبرى حضرت حجت (عج ) همچون خفاشهائى در برابر خورشيد تابناك عالمند، نتيجه مى گيريم مرگ شيطان فرا رسيده است .

سئوال : آيا امام زمان عليه السلام نسبت به زنان محرم هستند ؟

پاسخ : حضرت بقية الله ارواحنا فداه صاحب و حافظ دين مبين اسلام هستند و ايسشان هستند كه اسلام را به تمام معنا برپا مي دارند و خود نيز محكوم به قوانين اسلام هستند لذا آن حضرت همانند اجداد طاهرينش نسبت به زناني كه نسبت مرحمي نداشته باشند، نامحرم هستند و زنان بايد همانند ديگر مردهاي نامحرم در مقابل حضرتش حجاب داشته باشند.

و اخرين سئوالي كه قصد دارم از اين كتاب بزارم اينه :

سئوال : چرا تشرف و ملاقاتهاي زنان كمتر نقل شده است؟

پاسخ : تشرف و ملاقاتهاي زنان كه كمتر نقل شده است به چجهاتي و علتهائي بوده از جمله اينكه در زمان قديم چه بسيار زناني بودند كه خدمت امام زمان (ع) مي رسيدند ولي به علت نبودن امكانات ارتباط جمعي مثل چاپ و نشر، ضبط نمي شده و به فراموشي سپرده مي شده است. و يا اينكه ملاقاتهاي خانمها به جهت مسئله نامحرمي كه در سؤال پيش ذكر شد در مجامع بزاگو نمي شده و يا اينكه ملاقاتها مفصل نبوده لذا جريان مفصلي كه در آن معجزه اي باشد مانند ملاقات علي بن مهزيار كه سه روز در نزد حضرت ميهمان بود، براي خانمها كمتر بوده است و لذا به اين علتها ملاقاتهاي خانمها كمتر نقل شده است اين مطلب معنايش اين نيست كه حضرت بقية الله ارواحنا فداه به زنان كمتر توجه دارند، نه بلكه آن حضرت بجهاتي به زنان بيشتر توجه دارند و به آنها بيشتر عنايت مي نمايند و حوائجشان را برآورده و به امورشان رسيدگي مي كنند و يكيي از علتهائي كه ما را وادار نمود اين كتاب را گردآوري نمائيم همين مطلب بوده كه ملاقاتهاي زنان با سعادت را در يك جا جمع كنيم.
جمله اخر مربوط به مولف كتاب ميباشد.

او مي ايد ........
او مي ايد .... عصاي موسي در مشت .
نگين سليمان در انگشت ؛ زره داوود بر تن ؛ پيراهن يوسف در بر
دم عيسي دركام ، وقارابراهيم در گام ،
ذوالفقارعلي برميان، و ولاي محمد بر دوش...


او مي ايد ....

محبت خود را به امام زمان بيشترابراز نمائيم .

يكي از راههاي اظهار محبت به امام زمان (عج) گريه برمحبوب آن حضرت ؛ يعني حضرت سيد الشهدا(ع) و نيز گريه بر مظلوميت وجود مبارك خود امام عصر صلوات الله عليه است . همانگونه كه در دعاي شريف ندبه آمده است :


‍{ پس بر پاكان از اهل بيت محمد(ص) و علي (ع) بايد گريه كنندگان گريه كنند و ناله زنندگان ناله زنند}

خيره آن كه به ابش نبرد گريه عشق ---------------- تيره ان دل كه در او شمع محبت نبود.

(برگرفته از كتاب چگونه زيستن با امام زمان در عصر غيبت)

هر روز به پيشگاه حضرتش عرض سلام كنيم .

السلام عليك في انا ليلك و اطراف نهارك
سلام برتو اي ولي زمان . در همه اوقات و ساعتهاي شب وروز

همانگونه كه ديده مي شود امام عصر در اين بخش از زيارت مي خواهد . به ما بياموزد كه سلام دادن به ان بزرگوار مختص به وقت و زمان خاصي نيست بلكه بايد هميشه و پيوسته بر ان حضرت عرض سلام داشته باشيم .
درحقيقت ما با عرض سلام به پيشگاه مولا اعلام ميكنيم كه از ناحيه من از هرجهت در سلامت هستي . يعني هيچ ازاري از طرف من به شما نخواهد رسيد و من هرگز موجبات تاثر خاطر و رنجش شما را فراهم نخواهم اورد.
پيامبر اكرم (ص) مي فرمايد:
كسي كه من يا يكي از فرزندانم را زيارت كند ، به روز قيامت به زيارت او امده و وي را از هول و وحشت هاي ان روز مي رهانم . ( كتاب كامل الزيارات . ص 9)

قابل ذكر است . بهترين سلام ها سلامهايي است كه از ناحيه مقدس خود امام عصر به ما رسيده است و ان حضرت خود به ما اموخته است كه چگونه در پيشگاهش عرض سلام و ارادت كنيم .
دراينجا به چهت اختصار فقط به ذكر نام انها اكتفا مي كنم :

1- زيارت ال يس (سلام علي ال يس )

2- دعاي استغاثه به امام زمان (ع) در مفايتح ( سلا م الله الكامل التام ...)

3- زيارت روز جمعه ( السلام عليك يا حجه الله في ارضه ... )

مطالبی در مورد ظهور حضرت :
---------------------------------

محتوای صیحه ی اسمانی چیست؟
ابتدا صدائی عظیم و وحشتناک به گوش جهانیان می رسد و همه را متوجه خود میسازد که صیحه نامیده میشودبه دنبال آن صدائی مهیب و هولناک شنیده میشود که دلهای مردم را به وحشت می اندازد که فزعه نام دارد .آنگاه صدائی از اسمان شنیده می شود که مردم را به سوی مهدی فرا می خواند که ندا نامیده می شود محتوای این پیام آسمانی دعوت به حق وحمایت و بیعت با مهدی است.

زمان ومکان ظهور حضرت مهد ی
امام نخست در میان 313 تن از یاران خود ظهور می کند آنگاه غروب نهم محرم یاران یک یک داخل مسجد الحرام میشوند وحضرت نهضت خود را بعد از نماز عشاء و با گفتن (بقیه الله خیر لکم ان کنتم مو منین) پیامهایی را برای اهل مکه مفرستد سپس یاران او در ان شب بر حرم و شهرمکه مسلط میشوند ودر روز دهم محرم پیام خود را متوجه جهانیان به زبان لعنت آنان می نمایند.پس از چند روز توقف در مکه عده ی یاران حضرت از مرز دوازده هزار تن تجاوز میکند و پس از فرو رفتن دشمنان در زمین حضرت همراه با سپاه خود به سوی مدینه حرکت میکند.

ادامه دارد

خروج سید حسنی و یمنی

از جمله علائمی که در استانه ی ظهور امام قائم رخ می دهد خروج سید حسنی با یارانش برای یاری آن حضرت است. چنان که حضرت علی (ع) فرمود:( قیام کننده ای که از ماست از گیلان قیام می کند و ان مشرقی او را در دفع شیعه ی عثمان یاری می دهد و مردم ابروی دیلم او را اجابت میکنند و از ناحیه ی او به نعمت می رسند)

خروج یمنی
یکی از انقلاب های زمینه ساز ظهور حضرت مهدی (ع) انقلاب یمنی است که در روایات به حتمی آن تصیح شده است.یمنی منصوب به یمن است و از آن سامان قیام میکند چنانکه امام صادق(ع) فرمود:(یمنی-سفیانی- صیحه ی آسمانی-کشته شدن نفس زکیه-و فرو رفتن دشمن در بیداء)

کشته شدن نفس زکیه
یکی از نشا نه های حتمی ظهور کشته شدن نفس زکیه است که در مکانی بین رکن ومقام که ایشان پسری از آل محمّد است.
فاصله ی شهادت نفس زکیه تا ظهور قائم بیش از پانزده شبانه روز نیست(ارشاد مفید ص 697) نفس زکیه یعنی نفس پاک ور شده که در سایه ی علم واخلاص و فداکاری و امتحان آن شخص پاک و کامل شده و در مقابل فتنه های حاکم و ظالم می ایستد و به شهادت میرسد.

یاران حضرت
برخی از روایات می گوید( بشتر یاران آن حضرت را جوانان تشکیل می دهند و میان سال در بین آنها بسیار اندک است)
ابن عربی گفته:( یاران مهدی از عجم هستند و عرب در بین آنها نیست امّا جز به زبان عربی سخن نمی گویند.)امام باقر (ع) فرمود( یاران قائم 313 نفر از فرزندان عجم هستند که بعضی از آنان به هنگام روز در میان ابر حمل می شوند و به نام خود و به نام پدرش و نسبش وخصوصیاتش معروف است و بعضی ار آنان در حالی که در بسترشان به خواب فرو رفته اند در مکه بدون قرار قبلی حاضر می شوند)(منظو از عجم غیر عرب است ).

ادامه دارد

شعار یاران حضرت مهدی
امیر المومنین(ع)فرمودند:(شعار یاران حضرت مهدی «بمیران بمیران است » (معجم احادیث الامام المهدی ،ج1،ص408)
امام صادق (ع) فرموده است:« شعار آنان یا لثارات الحسین «بیاید به خون خواهی حسین»

خروج سفیانی
امام صادق (ع) فرموده است:« از نشانه های حتمی ظهور، خروج سفیانی در ماه رجب است.خروج سفیانی ،شش ماه قبل از ظهور مهدی خواهد بود و حضرت در شب دهم محرم همان سال در مکه ظهور می کند.»

سفیانی کیست
علت نام گذاری این شخص به سفیانی به خاطر نسبت داشتن او با ابوسفیان است چون او از تبار ابوسفیان است.
امیر المومنین(ع)فرمودند:«فرزند هند جگرخوار از وادی یابس خروج می کند او مردی چهارشانه،بد قیافه و دارای سری بزرگ است و بر صورت او اثر آبله پیدا است وقتی او را می بینی پنداری که یک چشم دارد.نامش عثمان و پدرش عینیه است او از فرزندان ابو سفیان است.»

خروج دجال
بعد از پیروزی حضرت مهدی بر سفیانی و ورود به قسطنطنیه است که خبر خروج دجال می رسد.جابر نقل کرده: دجال خروج نمی کند مگر اینکه روم فتح شود

حسن جلاليان

اشاره: وجود مبارك امام عصر(ع) افزون بر اينكه وارث مواريث و ودايع نبوت است، وارث ائمه پيشين(ع) نيز مي‏باشد؛ در اين مقاله به بررسي مواريث ائمه(ع) كه اكنون در نزد آن حضرت است؛ شامل:
1. كتاب جامعه علي(ع) و 2. مصحف علي(ع)
مي‌پردازيم.

1. كتاب جامعه علي(ع)
در خصوص اين كتاب، احاديث فراواني وارد شده است كه ما هم سعي مي‏كنيم براساس همين احاديث روشن نماييم كه اين كتاب شريف چه بوده است؛ چه مطالبي در آن كتاب وجود دارد و اكنون كجاست؟


از ابوبصير - كه از جمله اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بوده است - روايتي به شرح زير نقل شده است:
ابوبصير گفته است، خدمت امام صادق(ع) رسيدم و گفتم: فدايت شوم سؤالي دارم، آيا اينجا كسي هست كه سخنان مرا بشنود؟ امام صادق(ع) پرده‏اي را كه بين آن اتاق و اتاق مجاور آويخته شده بود كناري زد و در آنجا سر كشيد و سپس به من فرمود: اي ابومحمد (كنيه ابوبصير) هر چه مي‏خواهي بپرس.
گفتم: فدايت شوم، شيعيان تو بر اساس احاديثي مدعي هستند كه رسول خدا(ص) بابي از علم به روي علي(ع) گشوده كه از آن هزار باب ديگر گشوده مي‏شود. امام(ع) فرمود: اي ابو محمد، ما جامعه داريم و آنها چه مي‏دانند كه جامعه چيست؟ پرسيدم: فداي تو گردم جامعه چيست؟ امام(ع) فرمود:
صحيفه‏اي است به درازاي هفتاد ذراع به ذراع رسول خدا(ص) و املاي آن حضرت كه همه مطالب آن يك به يك، از دو لب مبارك ايشان بيرون آمده و علي(ع) آن را به خط خود نوشته است و در آن صحيفه از هر حلال و حرامي و از هر آنچه كه مردم به آن نياز داشته و دارند، سخن رفته است؛ حتي ديه يك خراش سطحي بر پوست بدن.1
در حقيقت پيامبر اكرم(ص) مجموعه احكام اسلام را بر اميرالمؤمنين(ع) املاء فرموده و آن حضرت نيز آن را به صورت كتابي به نام جامعه گردآوري نموده است، و اين مجموعه گرانقدر به ترتيب نزد ائمه(ع) بوده و آن بزرگواران گاهگاهي آن را بر مردم عرضه مي‏داشتند.
همچنين از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمود:
همانا نزد ما نوشتجاتي است كه با وجود آنها نيازي به مردم نداريم ولي مردم بهما احتياج دارند، نزد ما كتاي است به املا پيامبر(ص) و خط علي(ع) كه هر حلال و حرامي در آن است، شما راجع به كاري نزد ما مي‏آييد سپس ما مي‏فهميم كه شما به آن عمل مي‏كنيد يا آن را ترك مي‏نماييد.2
در منابع اهل سنت نيز به اين مطلب اشاره شده كه امام علي(ع) همه روز صبح و شام، براي تعليم گرفتن قرآن، و آنچه نازل شده بود، به خدمت پيامبراكرم (ص) مي‏رسيد. ابن‏ماجه از علي(ع) روايت كرده كه ايشان فرمود:
من سحرگاهان هر روز به خدمت پيامبر(ص) مي‏رسيدم و از پشت در مي‏گفتم: «السلام عليك يا نبي‏اللَّه»، و اگر آن حضرت آهسته و آرام سرفه مي‏كرد، به خانه بازمي‏گشتم وگرنه داخل مي‏شدم.3
در اين ملاقاتها پيامبر به علي(ع) دستور نوشتن مي‏داد و مي‏فرمود:
آنچه را به تو مي‏گويم بنويس، و علي(ع) سؤال كرد: اي رسول خدا، از آن مي‏ترسي كه فراموش كنم؟ پيامبر فرمود: نه، از خدا خواسته‏ام حافظه‏ات را نيرو بخشد و تو را دچار فراموشي نگرداند، آن را براي شريكانت يعني امامان بعد از خودت بنويس. [و با اشاره به امامت امام حسن(ع) فرمودند:] اين نخستين آنان است و فرمود: امامان از فرزندان حسين(ع) هستند.4
ابو حمزه ثمالي مي‏گويد، به حضرت علي بن الحسين(ع) عرض كردم:
فدايت شوم، آنچه در نزد پيامبر اكرم(ص) بود، به اميرمؤمنان(ع) عنايت شد، بعد از اميرالمؤمنين به امام حسن، سپس به امام حسين(ع) و بعد به هر امام تا روز قيامت؟ امام فرمودند: صحيح است، و به اضافه پيشامدهايي كه هر سال رخ مي‏دهد و در هر ماه و آري، به خدا قسم در هر ساعت.5
پس تا كنون روشن ساختيم كه كتاب جامعه، تمام احكام حتي حكم خراش بر بدن را شامل مي‏شود؛ اين كتاب به املاي پيامبر(ص) و خط علي(ع) جمع‏آوري و تدوين شده است كتاب ياد شده مورد استفاده همة ائمه(ع) بوده است و امامان بعد از امير مؤمنان، علي(ع)، جامعه را پس از سپري شدن ايام خويش، به امام پس از خود به وديعت مي‏سپردند؛ حال به چند حديث در اين زمينه اشاره مي‏نماييم تا چگونگي انتقال اين كتاب و ساير مواريث از علي(ع) به ساير ائمه روشن شود.
ثقه ‌‌الاسلام كليني در كتاب «اصول كافي» از قول سليم بن قيس هلالي، از جمله اصحاب امام علي(ع) است كه تا امام سجاد(ع) را درك كرده است - چنين آورده است:
من شاهد وصيت اميرمؤمنان علي(ع)، به فرزندش، حسن(ع)، بودم، آن حضرت پس از انجام وصيت، حسين(ع) و محمد حنيفه و همه پسرها و بزرگان شيعه و خانواده‏اش را بر آن وصيت گواه گرفت و آنگاه كتاب و سلاح خود را به فرزندش، حسن(ع) تحويل داد و گفت: پسرم، رسول خدا به من امر فرموده كه تو را وصي خود گردانم و كتابها و اسلحه‏ام را به تو تحويل دهم، همانطور كه رسول خدا(ص) مرا وصي خود قرار داد و كتابها و اسلحه‏اش را به من سپرد و نيز فرمان داده تا به تو دستور دهم كه چون مرگت فرا رسد، آنها را به برادرت، حسين(ع) تحويل دهي. سپس اميرمؤمنان(ع) روي به جانب حسين(ع) كرد و به او فرمود: رسول خدا(ص) تو را نيز فرمان داده كه آنها را به اين پسر خويش، علي بن الحسين(ع)، تحويل دهي. سپس دست علي بن الحسين(ع) را گرفت و فرمود: و رسول خدا(ص) تو را نيز فرمان داده تا آنها را به پسرت، محمد، تحويل دهي و از جانب رسول خدا(ص‏و و من، به او سلام برسان.6
ملاحظه مي‏گردد كه تمامي مواريث انبيا، به‏وسيله پيامبر(ص) تحويل علي(ع) مي‏شود و به‏وسيله علي(ع) تمامي آن مواريث به علاوة كتاب جامعه، تحويل امام حسن(ع) و امام بعدي تا امام باقر(ع) مي‏شود و اين حديث روشن مي‏سازد كه مواريث انبياي الهي - عليهم‏السلام - و امام علي(ع) به دست امام محمد باقر(ع) رسيده است.
در حديث ديگري چگونگي انتقال مواريث من جمله كتاب جامعه از امام حسين(ع) به امام سجاد(ع) روشن مي‏شود؛ در كتاب كافي و بصائر الدرجات آمده است كه حمران بن اعين شيباني مي‏گويد:
از ابوجعفر (امام محمد باقر(ع)) در مورد صحيفه مهر و موم شده‏اي كه نزد «ام سلمه» به وديعت نهاده شده بود و مردم درباره آن سخن مي‏گفتند سؤال نمودم و امام باقر(ع) فرمود:
چون اجل رسول خدا(ص) فرا رسيد، علي(ع) علم و اسلحه آن حضرت و هر چه را نزد او بود به ارث برد، [اين علوم و معارف و سلاح و كتاب جامعه و مصحف همچنان نزد اميرالمؤمنين(ع) بود] تا اينكه به امام حسن(ع) و پس از او به امام حسين(ع) رسيد؛ در اين موقع چون ما از غلبه دشمنان بيم داشتيم، اين بود كه آنها را (جدم حسين(ع)) نزد ام‏سلمه به امانت سپرد و بعد از آن علي بن الحسين(ع) آنها را از ام‏سلمه ستاند.
من (حمران بن اعين) گفتم: بسيار خوب، سپس به پدرت رسيد و بعد از آن نزد تو بوده و به تو رسيده است؟ امام باقر(ع) فرمود: آري، همينطور است.7
و نيز شيخ طوسي به روايت از فضيل بن يسار چنين آورده است:
ابو جعفر(ع) به من فرمود: در همان هنگام كه حسين(ع) عازم حركت به سوي عراق (كربلا) بود، وصيت‏نامه پيغمبر و كتابها و ديگر اشياء (مواريث انبياء و امامت) را به امانت نزد ام‏سلمه گذاشت و به او فرمود: وقتي كه پسر بزرگ‌ترم به تو مراجعه كرد، آنچه را كه به تو به امانت سپرده‏ام به او تسليم كن. پس از اينكه حسين(ع) به شهادت رسيد، علي بن الحسين(ع) نزد ام‏سلمه رفت و آن بانو هم تمامي امانتهايي را كه حسين(ع) به امانت نزدش نهاده بود به امام سجاد(ع) تحويل داد.8
همين داستان در بعضي ديگر از منابع حديثي وارد گرديده است كه براي جلوگيري از اطاله كلام از ذكر آنها خودداري مي‌كنيم. گفتني است كه حضرت امام حسين(ع) وصيت‏نامه ديگري نيز داشته است كه آن را در كربلا به دخترش فاطمه سپرد و او هم بعدها آن را به علي بن الحسين(ع) تحويل داد و آن غير از اين مواريث بوده است.
اكنون كه سلسله مواريث انبياي الهي و امامت تا امام باقر(ع) روشن گشت، به نقل دو روايت ديگر كه نحوه انتقال اين مواريث از امام سجاد(ع) به امام باقر(ع) را روشن مي‏سازد، اشاره مي‏كنيم.
در حديثي از عيسي بن عبداللَّه روايت شده است كه:
امام سجاد(ع)، در بستر مرگ به فرزندانش كه پيرامون او گرد آمده بودند نظري افكند و سپس چشم به فرزندش، محمد بن علي(ع)، [امام باقر(ع)] انداخت و به او فرمود: محمد، اين صندوق را بگير و به خانه خود ببر. سپس امام به سخن خود ادامه داد و فرمود: در اين صندوق به هيچ عنوان دينار و درهمي وجود ندارد، بلكه آكنده از علوم است.9
عيسي بن عبداللَّه بن عمر در بصائر الدرجات و بحارالانوار از امام صادق(ع) روايت كرده است كه:
پيش از آنكه علي بن الحسين(ع)، بدرود حيات گويد سبد يا صندوق را حاضر كرده به فرزندش فرمود: محمد، اين صندوق را ببر؛ او نيز صندوق را توسط چهار نفر حمل كرد و برد.
چون امام سجاد(ع) درگذشت، عموهايم براي گرفتن سهم خود از محتويات آن صندوق به پدرم مراجعه كرده و گفتند: بهره ما را از آن صندوق بپرداز.
امام باقر(ع) در پاسخ آنها فرمود: به خدا قسم كه شما را نصيبي از آن نيست، اگر شما را بهره‏اي در آن مي‏بود، آن را (پدرم) به من تحويل نمي‏داد. در آن صندوق سلاح رسول خدا(ص) و كتابهاي او قرار داشت.10
پس از امام باقر(ع) تمامي مواريث انبياي و امامت به امام صادق(ع) منتقل گرديد. به حديثي در اين زمينه توجه فرماييد.
از زراره بن اعين شيباني در بصائر الدرجات روايت شده كه امام صادق(ع) فرمود:
هنوز امام باقر(ع) حيات داشت كه آن مواريث و كتابها به من منتقل گرديد.11
اين روايت نيز مشخص مي‏سازد، مواريث كه كتاب جامعه علي(ع) نيز شامل آن مي‏شود، در زمان حيات امام باقر(ع) به فرزند گرامي‏اش، امام صادق(ع) منتقل گرديده است. در كتابهاي ديگر در مورد ساير ائمه بعد از امام صادق(ع) نيز رواياتي وارد شده است.12
در پايان اين مبحث به مواردي از رجوع امامان مكتب اهل بيت(ع) به كتاب جامعه علي(ع) مي‏پردازيم:
از ابان بن تغلب بن رياح روايت شده كه گفت:
از علي بن الحسين(ع) در مورد كسي سؤال شد كه درباره مقداري از مال خود وصيت كرده است [به‏طور مبهم وصيت كرده كه مقداري از مال او را به فلان مصرف برسانيد، اما مقدار آن را مشخص نكرده و عباراتي مانند »شي‏ء من مالي« به‏كار برده است].
حضرت سجاد(ع) در پاسخ فرمود:
شي‏ء در كتاب علي(ع)، يك ششم محسوب مي‏شود.13
نجاشي روايت كرده است كه:
عذافر بن عيسي خزاعي صيرفي در معيت حكم بن عتيبه كوفي به خدمت امام باقر(ع) رسيدند. حكم آغاز سخن كرد و مسائلي را مطرح ساخت و امام به اينكه ديدار حكم را خوش نداشت، او را پاسخ مي‏داد تا اينكه در مسأله‏اي بينشان اختلاف‏نظر افتاد [حكم پاسخ امام را نپذيرفت]؛ در اين هنگام امام باقر(ع) روي به فرزند خود كرده، فرمود: پسرم، برخيز و آن كتاب علي(ع) را بياور. فرزند امام فرمان برد و كتابي كه طوماروار روي هم پيچيده شده بود، پيش روي آن حضرت نهاد. امام آن را گشود و به جست‏وجوي مسأله مورد بحث پرداخت تا آن را بيافت و سپس فرمود: اين املاي رسول خدا(ص) و خط علي(ع) است.14
در ادامه همين حديث حضرت فرمود:
به هر طرف كه مي‏خواهيد، به شرق و به غرب برويد كه به خدا سوگند، علمي از اين مطمئن‏تر كه نزد خانواده ماست و جبرييل بر ما فرود آورده، نزد هيچكس ديگر نخواهيد يافت.
بارها استفاده ائمه از كتاب جامعه علي(ع) و پاسخ دادن به سؤالات، در منابع معتبر شيعه آورده شده كه ما در اينجا مواردي از آنها را ذكر مينماييم:
- كتاب الطهارة
عن زراره، عن ابي عبداللَّه(ع) قال في كتاب علي(ع):
انّ الهرّ سبع و لا بأس بسؤوره و انّي لأستحي من اللَّه أن أدع طعاماً لأن الهرّ أكل منه.
وسائل الشيعه ج1، كتاب الطهاره باب السور السفور.

ابوحمزه از امام باقر(ع) نقل مي‌كند كه فرمود:
وجدنا في كتاب علي(ع) قال رسول‏اللَّه(ص): إذا منعت الزّكوة، منعت الارض بركاتها.
در كتاب علي(ع) چنين يافتم كه رسول خدا(ص) فرمود: هنگامي از پرداخت زكات خودداري شود، زمين بركات خود را دريغ مي‌كند.
وسائل الشيعه، كتاب الزكوة، باب تحريم منع الزكوة.

بريد بن معاويه مي‌گويد:
سمعت أبا عبداللَّه(ع) يقول: انّ في كتاب علي(ع) يضرب شارب الخمر ثمانين و شارب النّبيذ ثمانين.
از ابا عبدالله [امام صادق(ع)] شنيدم كه مي‌فرمود: «در كتاب علي(ع) آمده است: به كسي خمر (شراب انگور) و به كسي كه نبيذ (شراب خرما) مي‌نوشد هشتاد تازيانه زده شود.
همچنين از امام صادق(ع) نقل شده است كه:
في كتاب علي(ع) ديه كلب الصّيد اربعون درهماً.
در كتاب امام علي(ع) آمده است كه دية سگ شكارچي چهل درهم است.
سخن پاياني درباره كتاب جامعه اينكه به تصريح امام صادق(ع)به واسطه سخنان امام(ع) و سخنان آن حضرت نيز به سخنان رسول خدا(ص) و خداي عزوجل بر مي‌گردد.
حديث من، حديث پدرم مي‏باشد و حديث پدرم، حديث جدم و حديث جدم همان حديث حسين است و حديث حسين، حديث حسن و حديث حسن، حديث اميرالمؤمنين و حديث اميرالمؤمنين، حديث رسول خدا(ص) و حديث رسول خدا(ص)، سخن خداي عزّوجلّ مي‏باشد.