ترنم کویرانه های دیار کریمان در آستانه نوروز/ شهر تعارف و تکریم
به گزارش خبرنگار مهر، استان کرمان ۱۱ درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده است و یکی از قدیمترین استانهای کشور محسوب می شود و کلکسیونی از آثار تاریخی به جای مانده از اعصار مختلف در کرمان وجود دارد.
کرمان در گذر تاریخ
نام کرمان از نام یکی از ۱۰ شاخه اصلی پارسیان که به جنوب ایران آمدند گرفته شده‌است. شاخه‌های اصلی پارسیان شامل پاسارگادی، مارافی، کرمانی، ماسپی، پانتیالی، دِروسی، دایی، مَردی، دروپیکی و ساگارتی می شوند.
طبق کتب تاریخی از شهرهای کهن این سامان، سیرجان «شیرگان باستان»، بردسیر، بافت «تپه یحی» و «به اردشیر باستان»، کرمان «گواشیر» فهرج «پهره باستان» و ارگ بم، نرماشیر، راین و جیرفت است.
http://pnu-club.com/imported/2015/03/870.jpg
هم اکنون در شهر کرمان دو کوه قرار دارند که بقایای نخستین بناهای کرمان کهن بر روی آنها سر به فلک کشیده است.
یکی از مهمترین وقایع تاریخی کرمان حمله آقا محمد خان قاجار به این شهر است که طی این فاجعه انسانی هزاران نفر از مردم این شهر کشته و یا دستگیر و کورشدند.
این خون آشام قاجار، یک هزار تن از جوانان تنومند این استان را به سرکردگی مرتضی‌قلی‌خان کرمانی به تهران فرستاد و پس از آن به میاندوآب و سراب و برخی نقاط دیگر آذربایجان تبعید کرد. این کرمانیان پس از چند نسل در جمعیت این شهرها حل شدند ولی در میاندوآب تا مدتی پیش محله‌هایی به نام محله کرمانی‌ها، سیرجانی‌ها، زرند، راه‌بُر و لک‌ها وجود داشت.
قلعه دختر و قلعه اردشیر از آثار دوران ساسانی در شرق شهر کنونی کرمان، که هنوز خرابه‌های آنها برجاست، گواه بر این است که لااقل در زمان اردشیر بابکان در همین محل، شهری آباد یا قلعه‌ای مهم وجود داشته‌است. مؤلف جغرافیای کرمان معتقد است که حدود ۲۲۰ پس از میلاد، به هنگام فتح کرمان به دست اردشیر این محل گواشیر نام داشته و مرکز ولایت کرمان بوده‌است بنا به گفته هرودت کرمانیا از قبایل دوازده‌گانه ایران است و ساتراپی چهاردهم (دارا) مشتمل بر ایالت کرمان بوده‌است.
کرمان از نظر موقعیت جغرافیایی
استان کرمان در جنوب شرقی فلات مرکزی و بین ۵۳ درجه و ۲۶ دقیقه تا ۵۹ درجه و ۲۹ دقیقه طول شرقی و ۲۵ درجه و ۵۵ دقیقه تا ۳۲ درجه عرض شمالی قرار دارد.
این استان از شمال به استان خراسان جنوبی، از شرق به سیستان و بلوچستان، از غرب به یزد و فارس و از جنوب به هرمزگان محدود می‌شود.
مساحت استان معادل ۱۸۱ هزار و ۷۱۴ کیلومتر مربع است و از این حیث نخستین استان پهناور ایران است.
http://pnu-club.com/imported/2015/03/871.jpg
این استان درتقسیمات کشوری سابق ایران استان شماره ۸ کشور بود و هرمزگان و یزد را نیز شامل می‌شد. بیشترین جمعیت زرتشتیان ایران در کرمان زندگی می‌کنند و جشن سده کرمان در فهرست آیین‌های ملی ثبت شده‌است.
جمعیت استان کرمان طبق آخرین سرشماری سه میلیون و ۱۴۵ هزار و ۵۱۹ نفر است. که تقریبا نیمی از آنها در روستاها زندگی می کنند.
براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان استان کرمان درصد اقوامی به قرار زیر بود: ۹۷٫۴ فارس، ۰٫۹ ترک، ۰٫۳ عرب، ۰٫۵ بلوچ ، ۰٫۲ درصد شمالی شامل گیلک، مازنی، تالشی و ترکمن، ۰٫۳ سایر و ۰٫۳ بدون‌جواب بودند.
شرایط اقلیمی کرمان
استان کرمان در جنوب شرقی ایران قرار دارد و ارتفاعات آن دنباله رشته کوه‌های مرکزی ایران است. این ارتفاعات با دارا بودن بیش از ۱۴ قله با ارتفاع بیش از ۴۰۰۰ متر بهشت کوهنوردان نامیده شده‌است. کوه هزار چهارمین کوه مرتفع ایران با ارتفاع ۴۵۰۱ متر در کرمان واقع شده‌است.
استان کرمان از تنوع آب و هوایی از گرم و شدیدا خشک متمایل به نه چندان خشک تا کویری، و در برخی از نقاط مانند بافت، رابر، کوهبنان، بردسیر، ساردوئیه و تاحدی شهربابک از هوایی معتدل و سرد و کوهستانی برخوردار است. این استان تحت تأثیر بادهای مختلف برون منطقه‌ای و محلی است.
http://pnu-club.com/imported/2015/03/872.jpg
وزش این بادها آب و هوای آن را دستخوش تحولات زیادی می‌کند. تنوع اقلیمی در استان کرمان بسیار زیاد بوده و مناطق کوهستانی سرد و پر برف مثل رابر، بزنجان، بافت، راین، کوهبنان، گوغر، خبر، سیرچ، ساردوئیه، لاله زار و دهبکری و نیز مناطق گرمی مثل شهداد و جازموریان را در خود جای داده‌است.
تنوع آب و هوایی استان کرمان به دلیل شرایط خاص اقلیمی در خور توجه‌است. در نتیجه این شرایط اقلیمی، در واحی شمال، شمال غربی، آب و هوا خشک، در جنوب و جنوب شرقی گرم و مرطوب و درجنوب غربی و مرکز سرد و کوهستانی است. بارندگیهای ۳۰-۶۰ میلی‌متری دشت نرماشیر و شهداد و ۳۵۰-۴۰۰ میلی‌متری کوه‌های رابر، دهبکری و جبالبارز، و حتی بیش از ۴۰۰میلی‌متر در گوغر و بافت و نیز وجود تنها پارک ملی جنوب شرق ایران و بزرگترین پارک ملی جنوب ایران یعنی پارک ملی خبر در جنوب غربی شهرستان بافت خود گویای مناطق اکولوژیک متفاوت در این استان است.
مناطق مرکزی، غربی، جنوب غربی و تاحدی شرقی استان از بارش برف و کولاک زیادی در فصل زمستان برخوردار است. وضعیت بارندگی در مناطق جنوب شرقی وشمال شرقی استان اغلب به صورت باران و در نواحی مرکزی، جنوب غربی و غرب و شمال غرب استان برف می‌باشد و در محدوده آبان ماه تا فروردین ماه قرار دارد و از بادهای غربی و شمال غربی منطقه تغذیه می‌شود که اغلب موسمی و خشک است.
امکانات حمل و نقل
استان کرمان به لحاظ حمل و نقل در همه ابعاد جایگاه ویژه‌ای در کشور و منطقه خاورمیانه دارد.
در حال حاضر در استان کرمان پنج فرودگاه وجود دارد که فرودگاه کرمان، فرودگاه بم مرز هوایی، فرودگاه رفسنجان بین‌المللی، فرودگاه سیرجان مرز هوایی و فرودگاه جیرفت داخلی هستند.
استان کرمان از خطوط ریلی شمال-جنوب و شرق-غرب برخوردار است. راه آهن کرمان باعث شده که خطوط ریلی با استان تهران، استان اصفهان، هرمزگان،خراسان، استان یزد، سیستان و بلوچستان به هم مرتبط شوند و نقش مهمی در شبکه ریلی کشور ایفا کند. راه آهن کرمان -بم و بم-زاهدان نیز در سال۸۹افتتاح شد.
استان کرمان به عنوان راه ارتباطی ترانزیت کشور، تهران - بندرعباس را به واسطه شهرستان سیرجان و همچنین شهربابک و انار مرتبط می‌کند این مسافت ۱۳۰۰ کیلومتری در حوزه استحفاظی استان کرمان۳۲۰ کیلومتر می‌باشد که تمامی آن به جز ۶۰ کیلومتر از اتوبان تشکیل شده‌است. همچنین راه ارتباطی تهران به کرمان ۱۱۰۰ کیلومتر می‌باشد که کاملا از اتوبان تشکیل شده‌است.
http://pnu-club.com/imported/2015/03/873.jpg
موزه های کرمان
استان کرمان استان موزه هاست. موزه بزرگ هنرهای معاصر صنعتی کرمان، موزه آستانه شاه نعمت الله ولی، تنها موزه مردم شناسی زرتشتیان جهان، موزه ضرابخانه سکه، موزه مردم‌شناسی کرمان، موزه باغ تاریخی ماهان، موزه شهید باهنر ، موزه سنگ در گنبد تاریخی جبلیه، موزه ارگ قدیم بم، موزه آب بافت، موزه حمام قدیمی قریشی رفسنجان، باغ موزه دفاع مقدس کرمان، موزه ریاست جمهوری در رفسنجان، موزه باستان‌شناسی در شهداد، موزه باستانی جیرفت، موزه و نمایشگاه یخدان قدیمی، باغ موزه هرندی، موزه سیرجان، موزه مسجد جامع کرمان، موزه مطبوعات کرمان از جمله موزه های کرمان است.
صنایع دستی و سوغات
صنایع دستی کرمان اوازه جهانی داردو عبارتند از پته دوزی، فرش و قالی کرمان، منسوجات دستباف مانند ترمه، شال بافی. سوغات کرمان شامل زیره، پسته، گردو، عطر و عرقیات بافت و بردسیر، گردوی بافت، گلاب بردسیر، خرما و مرکبات همچنین حنا، داروهای گیاهی، قاووت یا قوتو و شیرینی‌های خاصی مثل کلمپه، کماج سهن، حلوا، خرما، حاج بادام و حاج پسته و مسقطی سیرجان.
اماکن گردشگری کرمان
کرمان دارای پتانسیلهای گردشگری طبیعی و تاریخی متعدد است و به راحتی یک گردشگری می تواند تمام اوقات خود را برای بازدید از این اماکن پر کند.
وجود محوطه های تاریخی در کرمان از جمله ارت در جیرفت که نخستین مبداء خط در جهان محسوب می شود تا شهر کوتوله ها در شهداد از جمله این پتانسیلها است اما در کنار صدها اثر تاریخی کرمان که لیست آنها در بروشورهای متعددی برای گردشگران نوروزی در کرمان در این فصل از سال تهیه شده و به رایگان توزیع می شود، ارگ بم، ارگ راین، باغ شاهزاده ماهان، بازار بزرگ کرمان، باغ فتح آباد که به تازگی مرمت شده اند، مجموعه شاه نعمت الله ماهان، سایتگردشگری هفت باغ با صدها رستوران و مرکز تفریحی، حمام گنجعلیخان در صدر بازدیدهای نوروزی قرار می گیرند، کلوتهای شهداد و کمپ کویری این منطقه به عنوان تنها کمپ کویری مجهز کشور و دره راگه در رفسنجان و دره دلفارد با آبشارهای سر به فلک کشیده و آبشار راین و آبشار عنبرآباد به عنوان بلندترین آبشار ایران از جمله دیدنی های کرمان هستند.
در این ایام دهها هتل، مهمانسرا و هزاران مدرسه و سایتهای اسکان موقت نیز برای آسایش مردم در نظر گرفته شده است همچنین بزرگترین سفره هفت سین کشور نیز در جنب گنبد تاریخی جبلیه برپا شده است و پذیرای گردشگران است.
http://pnu-club.com/imported/2015/02/30.gif
