چگونه وب ۲/۰ به پزشکی کمک می‌کند؟
اگر در گوگل به فارسی یا انگلیسی کلیدواژه وب ۲/۰ را جستجو کنید، مقالات زیادی پیدا می‌کنید که در آنها این اصطلاح، تعریف شده است و ویژگی‌های آن مورد بحث قرار گرفته است.
http://pnu-club.com/imported/2009/06/108.png
وب ۲/۰، وب مشارکت همگانی برای تولید محتوا و پردازش اطلاعات آنلاین است. وب ۲/۰/، وب با هم خواندن و دیدن و شنیدن و فهمیدن است و پیداست که چنین روندی، چه تغییر شگرفی در نگرش ما به دنیا در سال‌های اخیر پدید آورده است.
پزشکان هم در این میان، از ویژگی‌ها و موهبت‌هایی که وب ۲/۰ به ارمغان می‌آورد، بی‌بهره نبوده‌اند و همگام با دیگر کاربران و مؤلفان محتوای اینترنتی، کوشیده‌اند کاربر وب دویی باشند، چنان که مدتی است واژه پزشکی ۲/۰ یا medicine 2.0 را پدید آورده‌اند، واژه‌ای که به کاربردهای وب ۲/۰ در پزشکی اشاره دارد.
در این نوشته به صورت مختصر به برخی از کاربردهای وب ۲/۰ در پزشکی اشاره می‌کنم:
۱- پزشکان در Second Life: سکند لایف، دنیایی مجازی است که در سال ۲۰۰۳ بنا نهاده شد، دنیایی با چند میلیون نفر سکنه. کاربران این سایت، در این دنیا همان کارهایی را که در دنیایی واقعی انجام می‌دهند شبیه‌سازی می‌کنند و البته گاهی هم به دنبال زندگی متفاوت و بهتری هستند.
پیداست که این دنیای مجازی چند ده میلیون نفری بدون پزشک و بیمارستان نمی‌تواند، سامان پیدا کند. در سکند لایف بیمارستان‌های مجازی زیادی می‌توان پیدا کرد. یکی از این بیمارستان‌ها که به وسیله یک پزشک انگلیسی به نام دکتر جودلاندکوئیست Jude Lundquist بنا نهاده شده است. او در بیمارستان مجازی خود به ساکنان سکند لایف توصیه‌های رایگان پزشکی می‌کند. ولی بیمارستان دکتر جود لاندکوئیست تنها بیمارستان جهان سکند لایف نیست ، در مرکز پزشکی «ان مایرز» Ann Myers دکتر «ان بوکانن» Ann Buchanan مکانی را ایجاد کرده است که در آن پزشکان ، اینترن‌ها و پرستاران می‌توانند بیماران مجازی را ببینند و درمان کنند.
http://pnu-club.com/imported/2009/06/1426.jpg
پزشکان در Second Life
گمان نکنید که ابتکار برخی از پزشکان در سکند لایف یک چیز تفننی است ، ابتکار آنها مورد توجه «جامعه سرطان آمریکا» و همچنین «مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا» CDC قرار گرفته است.
پزشکان قدم‌های اولیه را برای ایجاد یک دنیای مجازی که فرصت‌های خوبی برای آموختن بیشتر به آنها می‌دهد ، برداشته‌اند. به یاری سکند لایف حتی می‌توان کتابخانه و مراکز داده ایجاد کرد.
۲- سایت‌های مبتنی بر کاربران: هم پزشکان و هم بیماران سایت‌های زیادی بنا نهاده‌اند تا در انها با کمک هم به هدف مشخصی برسند. برای مثال در سایت Sugarstats.com و Traineo.com بیماران و کاربران می‌کوشند با کمک و هم‌فکری و پشتیبانی هم، گلوکز خون خود یا اضافه‌وزنشان را کم کنند. سایت Pimp Notes، یک پروژه کد باز جالب مختص پزشکان و دانشجویان است، هدف آنها از تأسیس این سایت این است که با کمک و مشارکت هم، خلاصه‌ای مختصر و مفید از دانش پزشکی برای خود تهیه کنند.
۳- ویکی‌ها، آینده پزشکی: می‌گویند که همه چیز را همگان می‌دانند، در عصر وب ۲/۰، ویکی‌ها تجلی این ضرب المثل هستند. دانش پزشکی، دانشی که همواره در حال تغییر است، واقعا به ویکی‌ها احتیاج دارد. در اینترنت ویکی‌های پزشکی زیادی وجود دارند. خود ویکی‌پدیا مدخلی برای پزشکی دارد، اما ویکی‌های اختصاصی زیادی هم درست شده‌اند، AskDrWiki.com یکی از آنهاست.
http://pnu-club.com/imported/2009/06/1428.jpg
MedPedia عنوان یک پروژه جاه‌طلبانه برای تأسیس یکی ویکی معتبر پزشکی است، داشگاه‌های استنفورد، هاروارد، میشیگان و برکلی در این برنامه جالب پیشگام هستند، آنها امیدوار هستند که با شرکت دانشگاه‌های دیگر در این پروژه، این ویکی، فراگیرتر شود تا بزرگ‌ترین و کامل‌ترین دانشنامه پزشکی در طول تاریخ، ظرف چند سال بعد، کامل شود. آنها قصد دارند اطلاعاتی در مورد ۳۰ هزار بیماری و ۱۰ هزار دارو را در این دانشنامه بگنجانند و در آن درباره هزاران شیوه انجام اقدامات عملی پزشکی توضیح دهند.
۴- شبکه‌های اجتماعی ویژه بیمارن و پزشکان: حتما فیس‌بوک یا مای‌اسیپس را تست کرده‌اید، حالا تصور کنید جوامع آنلاین ویژه‌ای مختص بیماران و پزشکان تأسیس شود!
mdjunction، تنها یکی از ده‌ها شبکه اجتماعی است که برای بیماران درست شده است، در این سایت روزانه هزاران بیمار یکدیگر را ملاقات می‌کنند و در مورد بیماری،
http://pnu-club.com/imported/2009/06/1430.jpg
روحیات و امیدشان به بهبودی با هم صحبت می‌کنند.
سایت‌های Tiromed.com و Sermo.com هم شبکه‌های اجتماعی مشهور مخصوص پزشکان هستند.
۵- وبلاگستان پزشکی یا مدلاگستان: هزاران پزشک و پرستار و بیمار مثل صاحبان سایر حرفه‌ها، وبلاگ می‌نویسند. پزشکان و بیمارن اهداف مختلفی از نوشتن وبلاگ دارند، تبلیغ شغلی، به اشتراک گذاشتن خاطرات و تجربه‌ها، تمدد اعصاب، همیاری برای غلبه برای بیماری و …
تعدادی از بهترین این وبلاگ‌ها را می‌توانید در این سایت بیابید و دنبال کنید.
۶- موتورهای جستجوی پزشکی: گاهی نتایج جستجوی عمومی در گوگل و دیگر موتورهای جستجو، چندان جالب نیست، به همین خاطر پزشکان با اصطلاحا meta search engine ایجاد کرده‌اند که در آنها با معرفی سایت‌های معتبر پزشکی، نتایج قابل اعتمادتری نسبت به جستجوی عمومی حاصل می‌آید.
healthline یکی از این موتورهای جستجو است.
۷- پادکست‌ها و ودکست‌ها: وب ۲/۰ دیگر شباهتی به آن وب نوشتاری سابق ندارد و وب ۲/۰ را بدون پادکست و ودکست‌ها و سایت‌های اشتراک محتوای چند رسانه‌ای نمی‌توان تصور کرد. علاوه بر پزشکان و بیماران، شماری از مهم‌ترین و معروف‌ترین نشریات پزشکی و بیمارستان‌های دنیا متوجه اهمیت اطلاع‌رسانی چندرسانه‌ای شده‌اند: جاما، لنست و nejm، که جزو معتبرترین نشریات پزشکی هستند، همگی مدتهاست که مجهز به پادکست شده‌اند.
۸- پزشکان و گجت‌های مشهور: و البته وب ۲/۰ ،بدون ابزارهای پرتابلی که امکان دسترسی سریع به اینترنت را در همه جا می‌دهند، چیزی کم دارد. پزشکان همواره به دنبال پیدا کردن راه‌هایی برای استفاده از این ابزارها بوده‌اند، PDA و آی‌فون، آی‌پاد، بلک‌بری و انواع و اقسام گوشی‌های موبایل هوشمند در دست برخی پزشکان، ابزارهایی صرفا برای وقت‌گذرانی و سرگرمی و ارتباط دو نفره نیستند و به ابزارهای کارای آموزش پزشکی و دسترسی سریع به اطلاعات مبدل گشته‌اند. برای نمونه به اینجا بروید تا یکی از مقاله‌های یکی پزشک نفرولوژیست غربی را درباره کاربردهای آی‌فون در پزشکی بخوانید.
http://pnu-club.com/imported/2009/06/1432.jpgMedPedia یک پروژه جاه‌طلبانه برای تأسیس یکی ویکی معتبر پزشکی
9- پزشکان و سایت‌های میکروبلاگینگ و لایف استریمینگ: پیداست که توییر و دیگر سرویس‌های ارسال کوتاه‌نوشت هم مورد توجه پزشکان قرار گرفته است و آنها با استفاده از این سایت‌ها به دنبال رسیدن به اهداف ویژه خود هستند. به اینجا بروید تا بخوانید که توییتر می تواند چه کمکی در اموزش بکند!
۱۰- پزشکان و دیگر سرویس‌های مبتنی بر وب ۲/۰: تقریبا اگر در هر سرویس وب دویی دقیق شوید، می‌توانید رد پای پزشکان و بیماران را در هم در آن بیابید، یوتیوب مملو از ویدئوهای پزشکی است، در سایت scribd، سایتی که در آن می‌توان کتاب به اشتراک گذاشت، کتاب‌های پزشکی زیادی وجود دارد، فرندفید روم‌های پزشکی جالبی دارد، کلون‌های متوع سایت دیگ، خبرهای مرتبط با پزشکی را داغ می‌کنند و …
تفاوتی نمی‌کند که بیمار باشید یا پزشک یا اصلا دانش‌آموخته هر رشته دیگر، وب ۲/۰ فرصتی برای یکی زندگی مفرح‌تر و اجتماعی‌تر و بهتر برای شما فراهم می‌آورد. وب ۲/۰ را دریابید و متناسب با اهداف خود، کاربردهای ویژه خود را در آن بیابید و جستجو کنید.
