زیگورات چغازنبیل
زیگورات چغازنبیل (زیغورات چغازنبیل) در 45 کیلومتری جنوب شهر شوش در نزدیکی منطقه باستانی هفت تپه واقع می باشد. چغازنبیل واژه‌ای محلی به معنای زنبیل واژگون است و نام باستانی این بنا به شمار نمی‌آید. همچنین زیگورات در زبان عیلامی به معنای نیایشگاه است.
این مکان نزد باستان شناسان به "دور اونتاش" معروف می باشد که به معنای شهر اونتاش است. "اونتاش گال" پادشاه عیلامی است که دستور ساخت این شهر مذهبی را داده است. بنای چغازنبیل در میانه این شهر واقع شده و مرتفع‌ترین بخش آن است. بلندی آغازین این بنا 52 متر در قالب 5 طبقه بوده است. امروزه ارتفاع آن 25 متر و تنها 2 طبقه و نیم از آن باقی مانده است. مسیر دستیابی به چغازنبیل از طریق جاده اهواز به شوش است اما مکان آن دقیقا بین شوشتر و شوش در کناره رود دز قرار دارد و این خود حکایت از این دارد که در زمان ایجاد زیگورات شهرهای شوش و شوشتر هر دو وجود داشته اند. این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش (حدود 1250 پ. م.)، پادشاه بزرگ عیلام، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، الهه نگهبان شهر شوش، ساخته شده است. در حمله سپاه خونریز آشور بانیپال این اثر به همراه تمدن عیلامی ویران گردید. قرن های متمادی این بنا در زیر خاک به شکل زنبیلی واژگون مدفون بود تا اینکه به دست "رومن گیرشمن" فرانسوی در زمان محمدرضا شاه از آن خاکبرداری گردید.
گرچه خاکبرداری از این بنا موجب تکمیل دانش دنیا نسبت به پیشینه باستانی ایرانیان گردید؛ اما پس از گذشت حدود 50 سال از این کشف، دست عوامل فرساینده طبیعی و بی دفاع گذاشتن این بنا در برابر آنها، آسیب های فراوانی را به این بنای خشتی-گلی وارد کرده و خصوصا باقیمانده طبقات بالایی را نیز دچار فرسایش شدید کرده است. چغازنبیل جزوه معدود بناهای ایرانی است که در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
__________________
