مسجد جامع کبير
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
مسجد جامع کبير يزد که از آثار گرانبهاي ايران و در حقيقت گنجينه اي از معماري ات. بناي اصلي آن را متعلق به قرن ششم هجري قمري و پيش از آن مي دانند ليکن مسجد جامع کنوني مربوط به زمان آل مظفر و قرن هشتم هجري مي باشد.
سيد رکن الدين
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
بقعه سيد رکن الدين با سرد در و گنبدي زيبا و پوششي از کاشي و کتيبه اي به شيوه خط کوفي است. اين بقعه متعلق به قرن هشتم هجري (725) قمري بوده و در داخل گنبد داراي تزيينات گچي بسيار زيبايي است که به همت امير رکن الدين محمد قاضي که از حاميان معروف معماري بود ساخته شده است.
مسجد امير چقماق
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
مسجد اميرچقماق (مسجد جمعه نو) که به واسطه داشتن سر در رفيع باشکوه و جلوخان جالب شهرت بسزايي دارد. مسجد داراي گنبدي عظيم و صفه اي عالي مي باشد. کتيبه سر در آن از لحاظ هنر خطاطي بسيار ارزنده است.
ساختمان مسجد امير چقماق به سال 830 ه . ق بنيان نهاده شده ليکن سردر و دو منار کاشيکاري رفيع و چند دهانه از طاقنماهاي کنوني آن از بناهاي قرن سيزدهم(قاجاريه) هجري است.
باغ دولت آباد
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
مجموعه تاريخي باغ دولت آباد شامل قسمتهاي عمارت کلاه فرنگي بادگير حرمخانه بهشت آيين عمارت مستخدمين ديوان خانه اصطبل و شترخانه سر در اصلي آب انبار و باغ مشجر است.
آتشکده زرتشتيان
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
آتشکده زرتشتيان يکي از اماکن ديدني مربوط به زرتشتيان است. اين بنا شامل ساختمان و باغ مشجري است که در قرن اخير ساخته شه ولي آتش مقدس که نزد زرتشتيان محترم مي باشد داراي قدمتي يکهزار و پانصد ساله بوده و هميشه بايد روشن نگاه داشته شود. در اين مکان نگهداري و از آن مراقبت مي شود.
اوج معماری اسلامی در استان یزد:
اوج معماری اسلامی ایران را می توان در استان یزد به خصوص در شهر یزد مشاهده کرد ،این شهر زیبای تاریخی در دل کویر مرکزی ایران واقع است. آثار معماری موجود در این شهر بسیار زیبا و اکثرا متعلق به دوران اسلامی می باشد،بازدید از این استان خصوصا شهر یزد برای همه مردم علاقه مند به معماری خصوصا معماری اسلامی خالی از لطف نیست.
شهر یزد را به زمان اسکندر مقدونی نسبت می دهند که وی زندانی ساخته و نام آن را چنین نهاده است و به اعتقاد عده‌ای دیگر از تاریخ نویسان در دورهٔ ساسانیان به فرمان یزد گرد اول (421-339 م) در این محل شهری بنام «یزدان‌گرد» بنا گردیده است. نام یزد از همین عنوان گرفته شده است و به معنی مقدس، فرخنده و در خور آفرین می باشد.
وجود آثاری از مهر و آناهيتا، ايساتيس و هخامنشی و زندان اسکندر و برج و بارو و کهن درهای بزرگ و عظيم و پناهگاههای متعدد و موبدان و سران ساسانی و ابنيه و يادگارهای بعد از اسلام نظير مساجد و امامزاده‌ها و مزارها نشانگر فرهنگ و تمدن قبل و بعد از دوره اسلامی بوده است.
مورخین یونانی شهر کهن و باستانی را ایساتیس خوانده‌اند که احتمالا بعد از ویرانی شهر کهن «کته» پدید آمده است. پس از ظهور اسلام و گرایش مردم ایران به دین اسلام به یزد لقب «دارالعباده» داده شد.
یزد به معنای پاک و مقدس و یزد گرد به معنای داده خدایی است. شهر یزد نیز به معنای شهر خدا و سرزمین مقدس است.
یزد به شهر بادگیرها معروف است. به «شهر دوچرخه‌ها» و «شهر شیرینی» نیز شهرت دارد.
مشخص‌ترین وجهه شهر معماری خاص کویری آن است. بادگیرها، مناره‌ها و گنبدها مشخص‌ترین جنبه ظاهری معماری شهر است. در این معماری از بادگیر برای گرفتن جریان باد و خنک‌کردن فضای ساختمان به کار می‌‌رفته است.
بافت و ساخت معماری ویژهٔ منطقهٔ یزد از بارزترین نمونه‌های معماری خاص اقلیم‌های گرم و خشک در جهان است. تناسب آن با نیازها و شرایط اقلیمی- فرهنگی مردم منطقه، گذشته از زیبایی خاص این معماری، از ویژگی‌های آن است. در مرکز هر محله معمولاً حمام، بازارچه، آب انبار، مسجد، حسینیه، لرد، کارگاه های کوچک، جوی آب (برای دسترسی به قنات) قرار دارد که بسیاری از این امکانات هنوز پا برجا هستند.
بیشترین آثار معماری به جا مانده در شهر یزد مربوط به معماری دوران اسلامی می باشد،و می توان گفت که معماری اسلامی در این منطقه نمودی دو چندان دارد.
اماکن دیدنی استان یزد
آب انبار شش بادگیر- آتشکدهُ یزدان- امیر چخماق- باغ گلشن طبس- پیر سبز چک چک- خانه ی لاری ها- دخمه ی زرتشتیان- رباط ساغند- زندان اسکندر-سرو کهن ابرکوه- غار چهار طاقی- قلعه ی مروست- قلعه ی ندوشن- مسجد جامع کبیر یزد- مسجد شاه ولی- میدان و حمام خان - باغ دولت آباد- مسجد جامع فهرج.
البته این مکانها مهمترین اماکن دیدنی استان هستند و اگر نه تک تک شهرستانهای استان وحتی خود شهر یزد دارای صد ها مکان تاریخی و دیدنی می باشد که هر کدام دارای زیبایی و شکوه خاص خود می باشد.
به هر حال توصیه می کنیم که مشتاقان و علاقه مندان به معماری ایرانی اسلامی خصوصا معماران حتما به این استان سری بزنند،البته کسانی هم هستند که از ماندن در این شهر و دیار خسته شده اند و یا از آن شهر خوششان نیامده که از جمله آنها می توانیم به این جوان شاعر پیشه که گویا از دانشجویان این شهر است اشاره کنیم.
ایشان می فرمایند:
تنگ شد ما را دل اندر تنگنای شهر یزد
کس چو ما یارب نیفتد در بلای شهر یزد
اندر این محنت سرای دحشت انگیز مخوف
حال ما را کس نداند جز خدای شهر یزد
کاش می آمد برون آتش ز گور یزد گرد
کو نهاد از لحظه اول بنای شهر یزد
بی جهت دار العباده خواندندش که نیست
وصف حال پیرمردهای به ظاهر پارسای شهر یزد
چون بنایی از دل طوفان مانده است
به کویری بی مثال ماند بنای شهر یزد
هر که باشی هر چه باشی پی به اسرار تو آخر می برند
پیرزنهای فضول وفتنه زای شهر یزد
باش آگه ورنه ناگه بیخ ریشت بسته اند
یک عدد از دختران بد ادای شهر یزد
با همه ی اوصاف بهترین شهرش خوانده اند
مردم پر ادعا ومدعای شهر یزد
وای اگر یزدیها به چنگم آورند
زین چنین شعری که گفتم من برای شهر یزد
شاعر این شعر دانشجوی ترم دوم است
از غریب افتادگان بینوای شهر یزد
