ساختار و مراکز آموزش پیش دبستانی در فنلاند!!!

ساختار آموزشی
آموزش پیش دبستانی باحمایت شهرداریها به کودکان رده های سنی6-1سال در مراکز آموزشی با عنوان«Paivakoti»ارائه میگردد.در این مراکز کودکان خود به گروههای سنی 1تا 2 سال و 3 تا 6سال تقسیم می گردند.از کودکان زیر1سال برخوردار ازمادران شاغل نیزتا مدت1سال با ضمانت کارکرد شغلی والدین در خانه نگهداری می شود. مطابق قانون فنلاند، پرستاری از کودکان برخوردارازمادران شاغل،درصورت تقاضا حداکثرتا سن3سالگی الزامی است.حضورکودکان در مراکز مراقبتی Paivakotiبه صورت نیمة روز یا تمام روز با تغذیه گرم آنان توسط پرستاران کودک می باشد.شهریه مراکز فوق، از رایگان تا3000 دلار در ماه با توجه به شغل والدین متفاوت است.

خانواده های برخوردار از فرزند دوم و ..... نیز درصورت ثبت نام 2یا تعداد بیشتر از کودکان خود درمراکز فوق،از تخفیف دولتی بهره مند می گردند. معلمین مراکزPaivakoti ملزم به گذراندن دورة آموزشی3 ساله درحوزه آموزش کودکان و روانشناسی کودک می باشند.مراکزی تحت عنوان«neuvola» نیز به عنوان کلینیک درمانی،به مراقبت پزشکی از کودکان خردسال در مراکز آموزش پیش دبستانی و ارائه خدمات مراقبتی قبل و پس از زمان تولد، مبادرت می نمایند.گفتنی است که اغلب این مراکزدرنزدیکی و گاهی درخودمراکزPaivakoti مستقرمی باشند.حضورکودکان در مراکزPaivakoti اجباری نیست،اما با توجه به درآمدسرانه شهروندان فنلاندی و کیفیت بالای خدماتی، شهریه نازل این مراکز و شاغل بودن اغلب مادران فنلاندی، بسیاری ازخانواده های فنلاندی،مبادرت به سپارش کودکان خوددرچنین مراکزی می نمایند.

جامعیت این امر تا بدان حد است که حتی از آندسته ازکودکانی که از آنان درخانه مراقبت می شود، به صورت نیمه روزی درمراکزPaivakoti ثبت نام به عمل می آید. طبق آمار بدست آمده طی سال 1990، سالانه از بالغ بر250000 کودک رده های سنی3 تا 6 سال و بالغ بر 70000 کودک دیگر رده های سنی در مراکز Paivakoti ثبت نام به عمل می آید. در کشور فنلاند، مهدهای کودک مطابق قانون و مصوبه مهد کودک ها اداره می شوند.نظام مهد کودک تحت سرپرستی وزارت بهداشت و امور اجتماعی قرار داد. مسئولیت سازمان دهی مهد کودک ها بر عهده بخش خدمات اجتماعی ادارات محلی است. مطابق قانون، شهرداری ها نیز ملزم به احداث تعداد مکفی از مهدهای کودک در جهت برآورده سازی نیاز آموزشی رده های سنی6-0سال می باشند.خدمات پیش دبستانی، در زمره خدمات اجتماعی است که شهریه آن برحسب درآمد والدین و تعداد افراد خانواده تعیین می گردد.کلیه کودکان زیر رده سنی3سال درصورت تمایل والدین،ازحق حضور درمهدهای کودک برخوردار می باشند.

درغیر این صورت، والدین، حق مراقبت از کودک از شهرداری دریافت نموده و متناسب با سلیقه خود به مراقبت روزانه از کودک مبادرت می نمایند.از آنجاییکه ظرفیت محدود مهدهای کودک، پذیرش کودکان بالای3 سال را با مشکل مواجه ساخته است، از این روی، اولویت با کودکانی است که به دلایل آموزشی یا اجتماعی نیازمند به بهره مندی از امکانات مهد کودک می باشند.از جمله مهمترین برنامه های مراقبتی مهدهای کودک در فنلاند می توان به برنامه های مراقبتی روزنامه مهدهای کودک و برنامه های مراقبتی روزانه خانگی اشاره نمود.

مراقبتهای روزانه عمدتا بر بازی های برنامه ریزی شده در زمین بازی مشتمل می گردد.هدف مراقبتهای روزانه حمایت از والدین در فرایند تربیت کودک و ارتقاء رشد و آموزش متعادل کودکان خردسال می باشد.حداکثر زمان مراقبت روزانه در مراکز تمام وقت وپاره وقت به ترتیب10و 5ساعت است.مراکز مراقبتی روزانه معمولاً 5 روز در هفته فعال می باشند. ساعات کاری این مراکز معمولاً از30/6 صبح تا30/5 بعد از ظهر است. اما بسته به نیاز موجود،ترتیبات دیگری نیزقابل اتخاذاست. کادرمراکز مراقبتی روزانه برمربیان آموزشی،مربیان پرورشی، پرستاران کودک و دیگر مختصصین مراقبت از کودک مشتمل می گردد.مربیان آموزشی مراکز مراقبتی روزانه، ملزم به گذراندن دوره آموزش3 ساله تربیت معلم در یکی از موسسات آموزش عالی می باشند.مربیان پرورشی مراکز فوق نیز ملزم به گذراندن دوره آموزش2سال و نیم حرفه ای در مراکز تکمیلی متوسطه می باشند.

علاوه براین،مربیان مراکزپیش دبستانی،ملزم به پیگیری آموزشهای تکمیلی(آموزش ضمن خدمت) هر5 سال یکبارمی باشند.آموزش پرستاران کودک جهت مراقبت خانگی نیزحداقل بر260ساعت آموزشی مشتمل می گردد.از سال 1995،مسوولیت آموزش مربیان پیش دبستانی به دانشگاهها واگذار گردیده است. این برنامه مرکب از120واحد درسی است که به اخذ درجه مقدماتی دانشگاهی منتهی می گردد.

نرخ مراکز مراقبتی کودکان طی سالهای1993- 1992

نوع آموزش مرکز مراقبت روزانه مراقبت روزانه خانگی

تمام وقت 88600 57600

پاره وقت 23900 8900

مراکز/ خانه ها 2087 16550

نسبت کودکان به کارکنان 4/5 9/2


ساختار مراکز آموزشی کودکان(مراکز آموزش پیش دبستانی)

معلمین زن/کل معلمین /دانش آموزان دختر ثبت نامی/کل دانش آموزان ثبت نامی/ مدارس/ سال تحصیلی

8435 8765 47174 96366 2383 1994

8279 8609 51224 104662 2424 1995


مراقبت های اولیه کودکان ویزه اقلیت های قومی ، مهاجرین وپناهندگان

متمم قانون مهدهای کودک که ازاول ژانویه سال 1995به مورداجرا گذارده شد،به صراحت بیان می دارد که ازجمله اهداف آموزشی مهدهای کودک،ارتقاءزبان وفرهنگ کودکان سامی، رومانیایی ودیگر مهاجران با حمایت نمایندگان متبوع انان می باشد. با این همه طرح مراقبتهای روزانه کودکان سامی همچنان عملی نشده است.در ارتباط با اقلیت رومانیایی نیز اقدامی درراستای متمم قانونی فوق به عمل نیامده است.حکم قانونی مصوبه سال1997صادره ازوزارت آموزش گامی مهم بود که آموزش پیش دبستانی را در اختیار کلیه مهاجران قرار داده است.هدف دوره آموزش پیش دبستانی که مدت زمان6ماه به طول می انجامد، کمک به جذب هرچه بیشترکودکان ونوجوانان مهاجر و اقلیت جامعه فنلاندی درجهت ارائه مهارتهای علمی لازم به آنان ونیز کمک به تسلط به زبان مادری ودرک فرهنگ فنلاندی می باشد.تعدادکودکان آموزش پیش دبستانی طی دهه90 ازافزایش ثابتی برخورداربوده است.طبق آماربدست آمده درپاییزسال1997درمجموع تعداد6500کودک رده سنی6سال از آموزش پیش دبستانی درمدارس جامع برخوردار گردیدند.


نرخ کودکان رده های سنی 6-3 سال در طرح های پیش دبستانی طی سالهای 1998-1990

سال تحصیلی جمعیت کودکان نرخ ثبت نامی افراد نرخ کودکان ثبت نامی برمبنای درصد

1990 249200 86400 35%

1991 248000 88400 36%

1992 248900 89700 36%

1993 254200 92200 36%

1994 259500 95900 37%

1995 262400 104200 40%

1996 263500 114200 43%

1997 262600 119000 45%

1998 260100 124600 48%


نرخ کودکان رده های سنی6-3 سال مشمول طرح آموزش خانگی پیش دبستانی بر مبنای مناطق مختلف کشور طی سال 1997

Kymenlaakso Paijat Hame Pirkanmaa Hame
46 38 48 37

Stakuuta Sonth-West Finland Eastern Vusimaa Vusimaa
37 57 54 45

اهداف آموزشی

• ایجادمحرک آموزشی پیرامون شکوفائی استعدادهای بالقوه کودکان

• تلاش درجهت گسترش روابط کودکان با یکدیگر

• شرکت دادن کودکان و والدین آنان در برنامه های آموزش پیش دبستانی


اقدامات آموزشی

از جمله مهمترین اقدامات آموزشی به عمل آمده در مراکز آموزش پیش دبستانی فنلاند می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

• سازماندهی مراکزآموزش پیش دبستانی تحت عنوان مهدهای کودک خانوادگی علاوه بر کودکستانها و دیگر مراکز رایج نظیر مهدهای کودک مزیت این شکل از مهدهای کودک، تشابه این مراکز به محیط خانوادگی و تعداد کم کودکان تحت تکلف آن است

• سازماندهی مراکز آموزش پیش دبستانی سیار درمناطق غیر متراکم طی روزهای خاصی از هفته

• سازماندهی مراکزآموزش پیش دبستانی تحت نظارت کلیسای هرمنطقه علاوه برآموزش پیش دبستانی سازماندهی شده توسط شهرداریها

• سازماندهی آموزش پیش دبستانی در مدارس فراگیر


اصلاحات آموزشی

از جمله مهمترین اصلاحات آموزشی به عمل آمده در مراکز آموزش پیش دبستانی فنلاند می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

• بهسازی قانون الزامی بودن دوره آموزش پیش دبستانی

• فراهم سازی دوره های آموزش پیش دبستانی بصورت رایگان توسط شهرداریها

• الحاق و اجرای برخی قوانین ویزه آموزش پایه در حوزه آموزش پیش دبستانی

• برخورداری کلیه کودکان از حضور در مراکزآموزش پیش دبستانی بصورت دواطلبانه

• تفویض مسوولیت تدوین برنامه های آموزش پیش دبستانی به هیئت ملی آموزش درهمکاری با وزارت اموراجتماعی و بهداشت،مرکز پژوهش ملی و مرکز توسعة بهزیستی و بهداشت

• اصلاح حکم مراقبتی روزانة کودکان مصوب ژانویة سال 1995 درخصوص ترویج زبان و فرهنگ سامی، رومانیایی و کودکان مهاجر با کمک نمایندگی های فرهنگی و مراکز آموزش پیش دبستانی

• گسترش تعداد کودکان اقلیتهای قومی و مهاجر برخوردار از دوره های آموزش پیش دبستانی مراجعه کننده به مدارس جامع ACT

• یکپارچه سازی کودکان خردسال مهاجر و فنلاندی مستقر در جامعة فنلاندی درجهت بهره مندی همگانی کودکان از توانائیهایی نظیر مهارت در زبان فنلاندی و مهارت در زبان مادری و درک فرهنگ بومی

• افزایش نرخ کودکان مراکز آموزش پیش دبستانی بطور پیوسته تا98درصد.




آقای پارتازیان
باشگاه اندیشه � آموزش پیش دبستانی در فنلاند