سیستمهای استاندارد مدیریتی

سیستمهای استاندارد مدیریتی

سيستم هاي مديريت كيفيت، سري استاندارد ISO 9000
- در سال 1987 كميته فني 176 سازمان ايزو ISO/TC/(176) سري استانداردهاي ISO 9000 را به جهانيان ارائه نمود.
- هدف از تدوين اين سري استاندارد، بوجود آوردن الگويي بين‌المللي براي پياده سازي و استقرار سيستم هاي مديريت و تضمين كيفيت بوده كه مورد استقبال فراوان در سطح دنيا قرار گرفت.
- سيستم هاي مديريت كيفيت به منظور حفظ سطح كيفيت تعريف شده و بهبود كيفيت از طريق اصلاح فرايندها، در سازمان پياده سازي مي‌شود.
- امروزه واحدهاي خدماتي نيز مانند واحدهاي صنعتي علاقه زيادي به استقرار سيستم كيفيت نشان مي دهند.

فوايد استقرار سيستم كيفيت :
سيستم هاي مديريت كيفيت به عنوان وسيله اي براي بوجود آوردن محصولات منطبق با آنچه از سوي سازمان به مشتري تعهد شده است ، با توجه به فوايد زير در سازمان استقرار مي‌يابد:
- بررسي مجدد فعاليت هاي سازمان بر اساس اهداف سازمان و رفع كاستي‌ها
- شفافيت فرايندها و شاخص ها در سازمان
- جلوگيري از دوباره كاري ها به واسطه تعريف فعاليت هاي برنامه ريزي شده و سيستماتيك
- كاهش هزينه ها
- ايجاد اطمينان و اعتماد در درون سازمان (رده هاي مديريتي و كاركنان)
- ايجاد اطمينان و اعتماد در برون سازمان (مشتري) و بالطبع قابليت عرض اندام در فضاي مختلف تجاري
- افزايش توان رقابت در عرصه بين‌الملل
- ويرايش قبلي استاندارد ISO 9000:94 است و ويرايش استاندارد ISO 9001:2000 به راحتي مي تواند برآورده شدن نيازمندي هاي مشتري را كه در نتيجه ايجاد رضايت و بالا بردن اعتماد او نسبت به سازمان پديد مي‌آ‌يد، تضمين نموده و با توجه به ديد فرايندگرايي تمامي فعاليت هاي سازمان را در رابطه با مشتري دربر مي‌گيرد.
- اين استاندارد با هر نوع فعاليتي كه سازمان انجام مي دهد سازگار شده و سازمان مي تواند به راحتي اين تطابق را ايجاد نمايد.

مزايا ISO 9001(2000) :
- هدف گذاري، اندازه گيري اهداف، تجزيه و تحليل فعاليتها و بهبود مستمر (PDCA)
- سازگاري با ساختار سازمان در تمامي زمينه هاي توليدي و خدماتي
- مناسب ترين مدل جهت نزديك شدن به مدل مديريت كيفيت فراگير TQM
- كاهش مستندات و مدارك سيستم مديريت كيفيت
- توجه به ارزش افزوده و بهره وري سازمان

Environmental Management System (EMS) ISO 14001
- استانداردهاي ISO 14000 شامل استانداردهاي بين المللي در رابطه با سيستم هاي زيست محيطي مي باشد. اين استانداردها در سال 1996 ميلادي توسط كميته فني 207 سازمان ايزو بوجود آمدند.
- يك سيستم مديريت زيست محيطي مي تواند به عنوان بخشي از سيستم جامع مديريت به حساب آيد. اين سيستم شامل ساختار سازماني، فعاليت هاي طرح ريزي، تعريف مسئوليت ها، تعيين روش ها و فرايندها و همچنين در اختيارگيري منابع لازم براي تهيه، اجرا، بازنگري و حفظ خط مشي زيست محيطي سازمان است.

برخي از مزاياي به كارگيري اين استانداردها:
- اهميت دادن به جنبه هاي زيست محيطي در توليد و يا ارائه خدمات
- يكپارچه كردن سيستم هاي مديريتي و بهبود روش هاي مديريت
- به حداقل رساندن موانع غيرتعرفه اي تجاري و تسهيل تجارت بين‌الملل با توجه به بها دادن بيشتر به محيط زيست در سازمانها
- جلب مشتريان بيشتر و افزايش سهم بازار در سطح بين المللي
- استفاده بهينه از منابع طبيعي
- رعايت قوانين ملي زيست محيطي
- حفاظت از محيط زيست و توجه به علائق جامعه در اين ارتباط

OHSAS 18001
سري ارزيابي ايمني بهداشت شغلي (Assessment Series Occupational Health & Safety) استاندارد قابل مميزي و اخذ گواهينامه مي باشد. OHSAS 18001 در پاسخ به نياز سازمانها به يك استاندارد سيستم مديريت ايمني و بهداشت شغلي كه بوسيله آن بتوانند سيستم مديريت خود را در زمينه هاي بهداشتي و ايمني ارزيابي نمايند، تدوين شده است.
ساختار استاندارد OHSAS 18001 سازگار با استانداردهاي ISO 9001:2000 و ISO 14001:1996 مي باشد تا سازمانها بتوانند به راحتي سيستمهاي كيفيت، محيط زيست و بهداشت شغلي و ايمني را با يكديگر ادغام و سيستم مديريتي يكپارچه اي را ايجاد نمايند. يك سيستم مديريت ايمني و بهداشت شغلي، سازمان را در شناسايي، حذف و يا به حداقل رساندن ريسك هاي مرتبط با بهداشت و ايمني كاركنان خويش و ساير طرف هاي ذينفع كه در معرض ريسك هاي OH&S قرار دارند ياري مي نمايند.

اخذ گواهينامه OHSAS 18001
اخذ گواهينامه OHSAS 18001 براي يك سازمان مزايايي را دارد كه مي توان به موارد زير اشاره كرد:
- تفكري طرح ريزي شده و مستند در ارتباط با بهداشت شغلي و ايمني (OH&S)
- ساختاري روشن براي مديريت OH&S
- ايجاد محيط كاري ايمن تر و سالم تر
- افزايش آگاهي و دانش در خصوص مديريت ايمني و بهداشت شغلي
- كاهش ريسك حوادث، رويدادها و بيماري هاي شغلي
- استاندارد 18001 OHSAS مشخصات دقيقي را جهت طراحي يك سيستم مديريت OH&S
ارائه مي دهد.
- ساختار استاندارد 18001 OHSAS مشخصات دقيقي را جهت طراحي يك سيستم مديريتي OH&S ارائه مي دهد.
- ساختار استاندارد 18001 OHSAS در واقع مسيري باز و منعطف را براي هر سازماني كه بخواهد آن را تحقق دهد، فراهم مي‌آورد.

HACCP
- HACCP به معناي «تجزيه و تحليل خطر و نقطه كنترل بحراني» است و يك سيستم بهداشتي در مديريت كيفيت در صنايع غذايي محسوب مي گردد.
- HACCP را مي توان يك سيستم كنترلي و يكي از راهكارهاي عملي در پيشبرد اهداف بهداشت مواد غذايي دانست كه در طول زنجيره مواد غذايي (از توليد كننده اوليه تا مصرف كننده نهايي) داراي كاربرد بوده و با استفاده از آن نسبت به كيفيت بهداشتي فرايندهاي غذايي اطمينان حاصل مي گردد. نحوه عملكرد اين سيستم، ارزيابي احتمال خطا در فرايندهاي مختلف توليد و ارائه مواد غذايي، تعيين نقاط كنترل بحراني و ايجاد سيستم كنترلي براي اين نقاط مي باشد.
- از ديدگاه كاربردي، HACCP كليه خواسته هاي GMP(Good Manufacturing Practices) و GHP(Good Hygine Practices) را در بر گرفته و تمامي جنبه هاي بهداشت مواد غذايي را تحت پوشش قرار مي دهد.
- با تدوين يك برنامه HACCP و كاربرد دقيق آن، تمامي مخاطرات بيولوژيكي، شيميايي و فيزيكي موجود در فرايندها شناسايي گرديده و راههاي كنترل اين مخاطرات از طريق روش هاي عملي مشخص مي گردند.
- در اين سيستم پس از شناسايي نقاط كنترل بحراني، با استفاده از منابع تخصصي، حدود بحراني براي مخاطرات ارزيابي شده در فرايند تعيين مي شوند. همچنين در HACCP با برقراري روش هاي پايش (Monitoring) ، نقاط كنترل بحراني تحت كنترل مستمر قرار مي گيرند و در صورت بروز هرگونه انحراف از حدود بحراني تعيين شده ، اقدامات اصلاحي در جهت رفع انحراف بكار گرفته مي شوند.
- امتيازات سيستم HACCP علاوه بر تامين ايمني مواد غذايي و سازگاري آن با سيستم مديريت كيفيت نظير سري استانداردهاي ISO 9000 كمك به توسعه تجارت جهاني از طريق افزايش اعتماد به ايمني مواد غذايي نيز مي باشد.
- به كمك استقرار اين سيستم از افت سطح كيفيت بهداشتي محصول به نحو برنامه ريزي شده و سيستماتيك جلوگيري به عمل مي‌آيد، به نحوي كه مصرف فراورده غذايي هيچگونه خطري براي مصرف كننده به همراه نداشته باشد.

منبع:زندگی سالم www.zendegisalem.ir