نکاتی در ارتباط با انتخاب موضوع تحقیق
نکاتی در ارتباط با انتخاب موضوع و عنوان تحقیق
در انتخاب موضوع تحقیق بایستی به موارد زیر توجه شود :
علاقه پژوهشگر به موضوع مورد تحقیق
خودداری از دوباره کاری در تحقیقات و وفاداری نسبت به تحقیقات انجام شده قبلی (بدیع بودن موضوع تحقیق)
پژوهش پذیر بودن موضوع تحقیق
مهم بودن مساله تحقیق و ارزش بررسی آن (اهمیت و اولویت تحقیق)
توانایی پژوهشگر (علاقه مندی، کنجکاوی و کشش علمی برای شناخت آن)
ملاحظات اخلاقی (تحقیق بایستی با ارزش های رایج جامعه متناقض نباشد)
منابع مادی و اطلاعاتی (فراهم بودن اطلاعات برای تحقیق، فراهم بودن بودجه لازم و وجود وسایل و امکانات مورد نیاز تحقیق)
توجه به امکانات علمی و واقعیت ها (محقق بایستی در انتخاب موضوع تحقیق، واقع گرایی را بر آرمان گرایی ترجیح دهد.)
توجه به زمان در تحقیق (وجود زمان لازم برای تحقیق، پاسخ دادن تحقیق به نیازهای لازم و فوری جامعه)
امکان استفاده از همکاری در انجام تحقیق بین واحدها و افراد
معمولاً تازه کاران موضوعی را انتخاب می کنند که بسیار وسیع است. موضوع بایستی به صورتی مطرح شود که تحقیق بتواند در فرصتی که در دست است پاسخ آن را پیدا کند. در همین رابطه بهتر است موضوع ساده تر و محدود تری برای تحقیق انتخاب شود.
جدول ۱ ) نکاتی که در انتخاب موضوع تحقیق بایستی مد نظر داشت.
| ویژگی های محقق |
ویژگی های موضوع تحقیق |
ویژگی های تاثیر گذار بیرونی |
علاقه مندی
کنجکاوی
کشش علمی (توانایی علمی)
واقع گرایی |
پژوهش پذیر بودن
بدیع بودن
اهمیت و اولویت
ملاحظات اخلاقی |
در دسترس بودن منابع مادی
در دسترس بودن منابع اطلاعاتی
توجه به زمان
امکان همکاری با نهادها |
اولین گام در هر تحقیق، انتخاب یک موضوع است، برای انتخاب آن، فرمول و قاعده ی خاصی وجود ندارد. در انتخاب موضوع می توان از راه های زیر اقدام کرد:
الف) تجارب شخصی
ب) کنجکاوی در اطلاعات منتشره از سوی رسانه ها
ج) بهره گیری از دانش قلمرو تخصصی
د) تمایل به حل یک مساله
ه) فرصت ها و تهدید های پیش آمده
و ) ارزش های فردی
ز) وقایع زندگی روزمره
نکاتی که در تنظیم عنوان تحقیق بایستی رعایت نمود
عنوان پژوهش معرف کل کاری است که در قالب طرح تحقیقاتی باید انجام شود و در واقع بیانگر هویت و محتوای آن است و روی قضاوت خواننده تاثیر می گذارد. (باید از عنوان تحقیق همان چیزی درک شود که مد نظر شماست.)
به طور معمول و نه در همه تحقیق ها در نظر گرفتن سه نکته در عنوان می تواند مفیدباشد.
۱‐ چه چیز را می خواهیم بررسی کنیم؟
۲‐ درچه زمانی؟
۳‐ در کجا؟
عنوان باید دارای ویژگی های زیر باشد:
بیانگر محتوای پژوهش باشد.
تا حد امکان مختصر باشد.
از کلمات اختصاری در عنوان استفاده نشود.
عاری از پیش داوری و القای مفاهیم باشد.
عنوان تحقیق بایستی غیر سوالی مطرح شود.
ذکر روش کار در عنوان گاهی اوقات می تواند مفید واقع شود.
در تحقیقات توصیفی ذکر مکان و زمان در عنوان تحقیق ضرورت دارد.
گاهاً ذکر جامعه آماری در عنوان تحقیق لازم و ضروری است.
از عبارات گویا و کلمات کوتاه و رسا استفاده شود. (از غلو و گزافه گویی پرهیز شود، عدم استفاده از جملات ناقص)
در عنوان دقیقا آنچه محقق بدنبال تعیین آن است بیان شود. (محقق بایستی هنگام انتخاب موضوع از حدس ها و سوال هایی که در رابطه با موضوع پیش خواهد آمد، آگاه باشد.)
از واژه هایی چون “بررسی” با توجه به “روش تحقیق” انتخاب شده در عنوان تحقیق استفاده شود.
چشمگیر و جلب کنندگی عنوان تحقیق بر ارزش کار شما خواهد افزود. (وجود وزن و آهنگ خاص در کل عبارت عنوان تحقیق)
منبع :
۱- جزوه کلاسی مهندسی طرح تحقیق، درس سمینار تدوین رساله دانشجویان کارشناسی ارشد، دکتر حسن ایزدی، پاییز ۱۳۸۹، دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز
۲- روش تحقیق با رویکرد به پایان نامه نویسی، غلامرضا خاکی، انتشارات بازتاب، تهران، چاپ چهارم،ن
منبع: شهرسازی انلاین
