کازابار یا "کازینو بار" در تهران + عکس
مشرق؛ تغذیه یکی از حوزه هایی است که از سبک زندگی تاثیر پذیرفته و بر آن تاثیر می‌‌گذارد چرا که خود بخش مهمی از فرهنگ و سبک زندگی فرد و جامعه است. غذاها، مواد اولیه، نوشیدنی ها، میوه ها و... همچنان که بر جسم انسان اثر دارند بر خلقیات و رفتار و در واقع روان او نیز تاثیرات متفاوتی می‌گذارند. حلال و حرام بودن خوردنی ها و نوشیدنی ها، سرد و گرم بودن آن ها، موافقت و تضاد با طبع انسان، میزان انرژی، پروتئین، فیبر و سایر ویژگی های غذا، نوع پخت و... از جمله مواردی است که درباره ی خورد و خوراک باید به آن ها توجه کرد.
در کنار محتوی، کیفیت و چگونگی اغذیه و اشربه، روش و مکان خوردن آن ها نیز نشان دهنده فرهنگ و آداب و رسوم تعیین کننده روش زندگی یک فرد یا جامعه است. از این رو همواره یکی از راه های عرصه فرهنگ خودی در کشورهای بیگانه افتتاح یک رستوران بوده است. رستوران های چینی، هندی، اسپانیایی، ایتالیایی و... امروز در اکثر کشورها وجود دارند. در ایران و اغلب در تهران نیز رستوران های مختلفی که غذاهای ملیت های گوناگون را عرضه می‌کنند وجود دارد. یکی از این رستوران ها، رستوران کازابار است.
کازابار(Casa Bar) در 18 مهر 1390(10 اکتبر2011) در بازار بزرگ میرداماد افتتاح شد. کازابار یک رستوران کوچک و جمع و جور است که با شعار "مزه ساندویچ را احساس کنید" انواع فست فود را در کنار نوشیدنی های متنوع عرضه می‌کند. کازابار نمونه یک رستوران مدرن است که در میان محیطی پر از شلوغی، ترافیک و سایر اجزای استرس آفرین زندگی شهری فضایی آرام، شیک، ساده با منویی متفاوت را بوجود آورده است. تنها نکته ای که درباره کازابار جای تأمل دارد نام است.
کازابار از ترکیب دو کلمه کازا + بار تشکیل شده است. واژه "کازا" که در فارسی وجود ندارد، از میان معانی و کاربردهای بسیار واژه "بار" نیز تنها دو معنی به تغذیه ارتباط دارد:
*غله و جز آن. آنچه در دیگ ریزند از حبوب و بُقول و گوشت و جز آن پختن را. مظروف دیگی. مظروف ظرفی. هر چیز که آنرا خورند. (برهان). قوت و خوراک هرچه باشد. (ناظم الاطباء).خوردنی. محصول و بَرِ زمین یا درخت. تره بار. خشکبار. خشکه بار. خواربار.
*حاصل درخت را گویند از میوه و گل و غیره. (برهان). میوه و گل و شکوفه. (ناظم الاطباء). میوه درخت که آنرا بر نیز گویند. (شرفنامه منیری). ثمره و میوه هر درخت. (غیاث). میوه و ثمر درخت. (انجمن آرا) (آنندراج). میوه درخت. (فرهنگ رشیدی) (سروری). حاصل نباتات را گویند ازگل و میوه. (جهانگیری). میوه درخت که درختش را درخت بارور و شاخش را شاخ بربار گویند. بطور خصوصی میوه خوردنی را گویند و در عربی فاکهه. حاصل نباتات. (شعوری ج 1 ورق 160). بر. میوه. ثمر، میوه درخت است وتا بر درخت است بربار گویند. حاصل، محصول درختی. فایده. آنچه درخت آرد بسالی از میوه خوردنی و ناخوردنی. رجوع به بر شود. تمام شکوفه را گویند. (شعوری ج 1ورق 160 برگ ب از مجمع الفرس)
از بین معانی ذکر شده هیچ کدام نمی‌تواند به عنوان پسوند مکان به کار رود چنانکه در کازابار به کار رفته است. حال ریشه این کلمه را در زبان های غیر فارسی بررسی می‌کنیم.
کازا(Casa) واژه ای اسپانیایی و به معنای "خانه" است و ترکیبات گوناگونی در این زبان دارد. از طرف دیگر کازا ریشه‌ی لاتین کلمه کازینو(Casino) نیز هست.
واژه بار(Bar) نیز هم در انگلیسی و هم در اسپانیایی در کنار سایر معانی غیر مرتبط با تغذیه و یا نشان دادن مکان، به معنای محلی است که در آن مشروبات الکلی سرو می‌شود، چه در رستوران، چه هتل و چه در خانه.
برای ریشه یابی کازابار نمی‌توان معنی فارسی واژه بار را در نظر گرفت، چرا که ساختار، منو و چیدمان رستوران کازابار ایرانی نیست، روشن ترین دلیل آن تبریک کریسمس 2013 در صفحه فیس بوک رستوران و درخت تزئین شده جلوی رستوران در ایام کریسمس است بدون کوچکترین اشاره و یا تبریکی درباره عید نوروز. پس نمی‌توان بار را به عنوان عنصری از زیان فارسی در ترکیب کازابار در نظر گرفت.
نتیجه آن که کازابار یا کازینو + بار است و یا کازا + بار. از آنجایی که Casa Bar پیش از این به عنوان رستورانی سوئدی انتخاب شده بود انتخاب ترکیب دوم درست تر خواهد بود.
رستوران سوئدی کازابار ترکیب رستوران و کلوبی شبانه است. در این حالت می‌توان کازابار را بار خانگی یا بار خانوادگی معنا کرد. بعید است گردانندگان این رستوران پیش از انتخاب و یا ساختن کلمه کازابار ریشه‌ی آن را بررسی نکرده باشند.
جدا از نام کازابار که رسماً به فرهنگ ایرانی – اسلامی و به شکلی زیرکانه دهن کجی می‌کند، فضای این رستوران نیز فضایی غربی و تداعی کننده یک بار است.
برای درک دقت گردانندگان رستوران در انتخاب نام و همچنین چیدمان رستوران کافی است به مجسمه چوبی زنی که روی پیشخوان قرار دارد دقت کنیم.
زنی با ظاهر یک زن کاتولیک که قطعه‌ی چوبی دست او با انار تزئین شده است.
انار از جمله میوه هایی است که در بین تمدن ها، ادیان و اسطوره ها جایگاه ویژه ای داشته و سمبل موارد گوناگونی است.
در فرهنگ اسپانیایی انار علاوه بر اینکه به عنوان سمبلی از عشق، صلح، خویشتن داری و ... مطرح است، نماد یکی از حکومت های پادشاهی این کشور نیز می‌باشد، نشانی از پادشاهی گرانادا (انار را در زبان اسپانیولی Granada گویند) که هم اکنون نیز شهری با این نام در اسپانیا وجود دارد.
هم اکنون نیز انار به عنوان یکی از عناصر تشکیل دهنده نشان پادشاهی و علامتی که بر روی زره و سپر جنگجویان(Spanish coat of arms) درج می‌شود نیز کاربرد دارد.
اینکه یک رستوران کوچک از نام گرفته تا چیدمان و کوچکترین عناصرش با فرهنگ جامعه ای که در آن تاسیس شده است تضاد و اختلاف دارد موضوع قابل تأمل و مهمی نیست، مهم رشد روز افزون رستوران ها و کافی شاپ هایی از این دست در پایتخت و شهرهای بزرگ کشور است. رستوران هایی مبلغ فرهنگ های گوناگون، متناسب طبقات مختلف اجتماعی، در محله های متفاوت و نام هایی که ریشه یابی نمی‌شوند.
سبک زندگی مشتریانی که جذب این رستوران ها شده و طرفدار آن ها می‌شوند از تغییر و دگرگونی مصون نیست. ابتدایی ترین تغییر در سبک زندگی هواداران این رستوران ها که اغلب از جوانان و نوجوانان هستند چرخش در نوع اغذیه و اشربه است.
در مرحله بعد خو گرفتن با عبارات و کلماتی همچون کازابار، کافی بار، سالاد بار و ... و همچنین مبلمان و دکوراسیون متناسب این مفاهیم است، همچنان که هم اکنون کانتر کافی بار خانگی و صنعتی در کنار هم به فروش می‌رسند، به مرور زمان این مبلمان وارد خانه افراد شده و در منازل جایگاه ثابتی برای خود پیدا خواهند کرد همان طور که پیشتر وارد چیدمان منازل بخشی از مدرنیست های جامعه شده اند.
در کنار حرکت خزنده فروشگاه های زنجیره ای، مراکز تفریحی، رستوران ها و کافی شاپ ها که عمدا و یا سهوا در حال تغییر بخشی از فرهنگ ایرانی – اسلامی هستند برخی رسانه ها نیز گاه آگاهانه و گاه جاهلانه به این حرکت ها دامن می‌زنند. نمونه اخیر آن رپرتاژ تبلیغاتی یکی از ویژه نامه های روزنامه همشهری برای رستوران کازابار است. در آذر 1391 ویژه نامه 6و7 روزنامه همشهری صفحه پایانی خود را به معرفی و تمجید از کازابار اختصاص داد.
ویژه نامه "6و7" که بیش از 15 ماه از انتشار آن می‌گذرد به منظور معرفی انواع گزینه های مناسب تعطیلات آخر هفته ایجاد شده است. درباره این ویژه نامه در همشهری آنلاین می‌خوانیم: «6و7 بهانه‌ای است برای گشودن درها تا تغییر رفتارهای زندگی اجتماعی در عصر حاضر نیز اتفاق افتد. ... غایت شیرین‌دوانی نویسندگان آن انگیزه‌ای است که در شما به‌وجود می‌آورد برای اینکه از خانه بیرون بزنید و به واسطه روزنه‌هایی که 6 و 7 برای شما ایجاد می‌کند آخر هفته مفرحی را برای خود و خانواده‌تان رقم بزنید.»
حداقل انتظاری که از رسانه های دستگاه های فرهنگی دولتی می‌رود این است که به ابتدایی ترین عناصر سبک زندگی اسلامی – ایرانی پایبند بوده و به انبوه فعالیت های ضد فرهنگی دشمنان کشور دامن نزنند، همچنین تیزبینانه گزاره های فرهنگی را رصد کرده و هر گزینه ای را به مخاطبی که به آن رسانه اعتماد کرده است معرفی نکنند. البته انجام این دست اقدامات از رسانه های فرهنگی وابسته به شهرداری تهران امر غریب و جدیدی نیست. هنگامی که معرفی رستوران هایی از این دست در حجم انبوه انجام شود، طبیعتاً خانواده های زیادی تمایل پیدا می-کنند به این مکان ها سر زده و آخر هفته خود را در آنجا بگذرانند، تأثیر انس گرفتن کودکان و نوجوانانی که با خانواده خود در این مراکز حضور پیدا می‌کنند با چیدمان، نوع غذاها و فضای کلی آن ها بی بازگشت است. این نسل به راحتی نمادها و عناصر فرهنگ های بیگانه را وارد خانه و محل کار خود خواهند کرد.
