-
خواص بیدگیاه یا جوداش
اسم من ((مرغ )) است ! خون را تصفیه مى کنم .دشمن سرسخت سنگ کلیه و مثانه هستم .براى معالجه یرقان و نقرس مرا توصیه کنید.شیره ساقه مرا براى رفع سرفه مصرف کنید.اختلالات معدى را از بین مى برم .
بذر مرا براى جلوگیرى از قى و اسهال تجویز کرده اند.من مرغ هستم ، همان مرغى که در مرغزار مى روید نه آن مرغى که مى پرد و همسر خروس است . در فارسى به من بیدگیاه - بید گیاه کرک - جوداش علف قوشک هم گفته اند. در کتاب هاى قدیم از من به نام هاى ثیل - ابریق اوتى -
عرق النجیل - خومه - فرز - فرزد - مرج و سبزه چمن یاد شده است . فرنگى ها به من ((شین دان )) یعنى ((دندان سگ )) گویند و اینکه عده اى از مترجمین ((شین - دان )) را علف هفت بند ترجمه کرده اند، اشتباه است زیرا علف هفت بند گیاه دیگرى است که بعدا خود را معرفى خواهد کرد. من معمولا در مناطق متعدله از جمله ایران در کنار جویها و زمینهاى نمناک روییده و تولید چمن مى کنم و از چمنهاى اصیل ایرانى هستم . سرعت انتشار من به قدرى زیاد است که تمام سطح مزارع را میگیرم اخیرا براى محکم کردن اطراف جویها در بلوچستان مرا به آن استان برده و کاشتند و من در آنجا شروع به رشد و تکثیر کردم ، بطورى که مجال رشد به دیگر گیاهان ندادم و روى این اصل مدت ها کوشیدند تا مرا کنده و از بین برند. گلهاى من در فاصله خرداد و تیرماه ظاهر مى شوند و سبز رنگ بوده و به شکل سنبله مى باشد و شما در تهران هم مرا در کنار جویها مى بینید. قسمت مورد استفاده من بیشتر ساقه ى زیرزمینى من است که عده اى به غلط آنرا ریشه مى دانند، برگ و ساقه هوایى من بى مزه و ساقه زیرزمینى من کمى شیرین - تند و گس است ، این ساقه زیرزمینى دو درصد قند، کمى لعاب و چند ترکیب دارویى دارد، سید ضیاء الدین طباطبایى مرا در باغ الهیه کاشته بود و به مبتلایان سنگ مثانه مجانا مى داد.
ساقه هوایى مرا براى چرندگان بگذارید، زیرا آنها آنرا با ولع مى خورند و براى استفاده دارویى به سراغ ساقه زیرزمینى من بروید. این ساقه ها داراى گره هایى هستند که فاصله آنها 2 تا 3 و حتى چهار سانتى متر است . رنگ آنها زرد و کمى شیرین و لعابدار مى باشد. این ساقه ها داراى چند عامل دارویى املاح و پتاس است و به علت داشتن پتاس ادرار را زیاد مى کند. خون را تصفیه مى نماید و قلب را تقویت مى کند. زیادکننده ى عرق و نرم کننده ى پوست مى باشد. پس بهتر است شما این ساقه ها را در آورده ، شسته و ریشه هاى آنها را کنده و خشک کنید و در موقع لزوم از آنها استفاده کنید. اگر این ساقه ها را با مقدارى ریشه شیرین بیان دم کنید، درمان خوبى براى رفع خشکى زبان و تقویت دستگاه دفع ادرار و معالج قولنج کبد ى و سنگ کلیه و مثانه است . عصاره این ساقه هاى زیرزمینى براى مبتلایان به مرض قند مفید است . از این ساقه ها به صورت جوشانده و دمکرده بیست در هزار مى توان استفاده کرد. شیره برگ و ساقه هاى جوان هوایى من در قولنج کبد ى ، یرقان و سنگهاى صفراوى سودمند مى باشد.
آشامیدن جوشانده ى ساقه هاى زیرزمینى من براى پیچش شکم و زخم ها و التهابات مثانه و سختى ادرار و خرد کردن سنگهاى داخلى مفید مى باشد. این جوشانده در تبهاى شدید و بیمارى سل تجویز شده و بسیار نافع است ، ضماد ساقه زیرزمینى من جهت التیام زخمهاى تازه و ورمهاى گرم و جلوگیرى از آبریزش بینى تجویز شده است . ضماد خاکستر گیاه من جهت بند آوردن خون بواسیر و فرو بردن ورمها و بهبود زخم هاى چرکى و خونى سودمند مى باشد.
بذر من نیز پیشاب آور بوده از قى و اسهال جلوگیرى مى کند و براى سنگهاى داخلى و التیام زخم ها و رفع التهابات نافع است . من براى کلیه ى امراض که نتیجه کمى ترشح غدد داخلى باشد، مفید مى باشم و در بیماریهاى کبد ى ، یرقان و نقرس مرا توصیه کرده اند. حساسیت هاى مزمن و اختلالات هاضمه و امراض جلدى با نوشیدن جوشانده ى من برطرف مى شوند. براى درمان برنشیت کهنه ، شیره ساقه مرا بگیرید و روزى سه قاشق چایخورى نوش جان کنید، شیره و ساقه و برگ تازه من خاصیت نرم کننده دارد و سرفه هاى پى در پى را معالجه مى کند و ضد ورم مى باشد. سى گرم از ساقه زیرزمینى خشک من در یک لیتر آب و هشت گرم ریشه شیرین بیان و مقدارى پوست لیمو براى کلیه اختلالات معدى ، یبوست و نفخ مفید است . حال براى اطلاع آن دسته از مترجمانى که ((شین دان )) را علف هفت بند ترجمه کرده اند، اجازه فرمایید عنان سخن را بدست آن بسپارم .
زبان خوراکیها
غیاث الدین جزایری
