-
زیاد آب معدنی نخورید
آب معدنی همان آب چشمه است که با عبور از طبقات و لایه‌های کوه‌ها به طور طبیعی تصفیه شده و هنگامی که به سطح زمین می‌رسد، به جوش و خروش درمی‌آید و هوا و اکسیژن فراوانی را دریافت می‌کند. این آب به دلیل املاح معدنی نظیر کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم دارای طعم و مزه بهتری نسبت به آب لولهکشی است و می‌تواند تا حدودی تامین‌کننده نیازهای بدن باشد. البته از آنجا که سدیم حضور قوی در اغلب آب‌های معدنی دارد، مصرف زیاد آن برای کسانی که دچار فشار خون هستند، کمتر مناسب بوده یا اصلا توصیه نمی‌شود.
معمولا برای ضدعفونی کردن این نوع آب‌ها از روش کلر زدن استفاده نمی‌شود و در عوض از روش‌های فیلتراسیون، ضدعفونی کردن با ازن و اشعه مادون قرمز استفاده می‌شود که احتمال دارد در هنگام کاربرد نامناسب برخی اشعه‌ها، ترکیبات مضر بطری به درون آب منتقل شده و زمینه افت املاح آب را فراهم سازد.
از طرفی نوشیدن همیشگی و دائم آب‌های معدنی به سبب وجود نیترات، نیتریت، سرب، کادمیوم و جیوه برای سلامتی زیان‌بخش هستند لذا با توجه به این که دریافت نیترات و نیتریت از طریق استفاده از غذاهای حاضری معمولا در رژیم غذایی افراد بالاست و همچنین به دلیل آن که برخی از این آب‌ها بویژه انواعی که از آب‌های پایین‌دست تهیه می‌شوند، در معرض آلوده شدن به فاضلاب، انواع کودها و آفت‌کش‌ها و نیز فلزات سنگین هستند، لذا مصرف زیاد آب معدنی توصیه نمی‌شود. نکته دیگر آن که درصد املاح برخی از آب‌های معدنی بیش از حد نیاز بوده، بنابراین می‌تواند خطر بروز سنگ کلیه را در افراد مستعد افزایش دهد.
-
چند توصیه
از مصرف بیش از حد آب معدنی‌های گازدار بپرهیزید؛ چراکه گاز دی‌اکسیدکربن می‌تواند به مینای دندان صدمه زده و برای افراد دچار ریفلاکس و نفخ مخاطره‌آمیز باشد.
از خرید آب معدنی‌های یخ‌زده یا بطری‌هایی که پشت شیشه مغازه‌ها در مجاورت تابش مستقیم نور خورشید هستند، اجتناب کنید؛ چرا که درجه حرارت‌‌های بسیار بالا و پایین می‌تواند موجب انتقال ترکیبات مضر بطری به درون آب شوند و زمینه افت املاح آب را فراهم سازد لذا اگر در هنگام نوشیدن این نوع آب‌ها مزه‌های عجیب و طعم پلاستیک را احساس کردید، مطمئن باشید که حلال های شیمیایی دیواره بطری در آب حل شده‌اند.
از پر کردن مجدد بطری‌های آب معدنی با آب شهری یا موادی مثل آبغوره، ترشی، سرکه و آبلیمو خودداری کنید؛ چرا که مواد اسیدی و بازی می‌توانند با دیواره قوطی‌های پلاستیکی فعل و انفعالات نامطلوبی ایجاد کرده و موجب سمی و سرطان‌زا شدن محصولات داخل بطری شوند.
-
سلامت نیوز: کلمن‌های پر از یخ و دستگاه‌های آبخوری برقی به دلایل مختلف بهداشتی و مالی جای خود را به بطری‌های آب معدنی داده که فروشگاه‌ها یخ زده آن را با عزت و منت به مشتری‌های همیشگی‌شان می‌فروشند.
آبی که عموما به آن معدنی می‌گویند درحالی‌که برخی از آنها فقط آشامیدنی است.رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی ایران گفت: بسیاری از کارخانه‌ها و شرکت‌های تولید‌کننده آب معدنی در ایران به‌طور واقعی اقدام به تولید آب معدنی نمی‌کنند و در این میان شاید بین آب معدنی‌های تولید‌شده در کشور دو تا سه شرکت آب معدنی تولید کنند.
دکتر صادقیان، مدیر‌کل نظارت و ارزیابی فراورده‌های خوراکی و آشامیدنی وزارت بهداشت در این‌باره به همشهری گفت: آب‌هایی که در بازار وجود دارند دو نوع معدنی و آشامیدنی هستند. آن کارخانجاتی که از وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو پروانه ساخت و بسته‌بندی دریافت کرده‌اند ملزم هستند که روی برچسب بطری آب معدنی یا آشامیدنی بودن آن را قید کنند.
برای دریافت پروانه آب معدنی، کارخانجات باید مدارکی ارائه کنند که نشان‌دهنده معدنی بودن باشد. این مدارک همچنین درصد ثبات املاح آب را براساس نمونه‌برداری‌های چهارفصل سال نشان می‌دهد و درصورتی که استانداردهای لازم را دارا باشد مجوز صادر می‌شود، ولی اکثر آب‌های موجود در بازار آب آشامیدنی هستند که آنها هم باید پروانه ساخت بگیرند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا هر دوی این آب‌ها از چشمه‌های طبیعی به‌دست می‌آید، گفت: این آب‌ها لزوما از چشمه‌های طبیعی به‌دست نمی‌آید. آب معدنی از چشمه‌هایی است که آبشان ویژگی‌های لازم و املاح مورد نظر را داشته باشد ولی آب آشامیدنی الزاما نباید از چشمه باشد؛ می‌تواند حتی از آب شهری هم تأمین شود فقط باید ویژگی‌های آب و سلامت آن از نظر میکروبی و شیمیایی درنظر گرفته شود.
وی با اشاره به اینکه داشتن جدول املاح موجود در آب معدنی می‌تواند نشان‌دهنده معدنی بودن آن باشد، گفت: براساس ماده 11قانون مواد خوردنی- آشامیدنی واحد‌های تولیدی باید یکسری موارد را روی محصول غذایی ازجمله آب درج کنند. این موارد شامل نام محصول، نشانی واحد تولیدی، پروانه ساخت و... می شود.
یکسری اطلاعات دیگر وجود دارد که ادعای تغذیه‌ای است؛ جدولی که می‌گویید از همان است. این ادعاها بایستی در آزمایشگاه‌های مورد قبول وزارت بهداشت تأیید شود و در آن صورت می‌توانند روی برچسب ماده غذایی منتشر کنند.کارشناسان تغذیه معتقدند بطری‌های پلاستیکی آب معدنی که در فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی، در معرض تابش نور آفتاب نگهداری می‌شوند، غیرقابل استفاده و سرطان‌زا هستند.دکتر صادقیان درباره شرایط نگهداری آب گفت: توصیه می‌شود که آب معدنی در دمای بالا و بسیار پایین قرار نگیرد. این بطری‌ها از پلی اتیلن ترفتالات (pet) درست شده‌اند و مونومر‌های آن در حرارت یا سرما آزاد شده و برای سلامتی مضر است. دمای معمولی زیر 25درجه است.
مدت‌ها پیش حرف از این بود که از کارخانجات تولید‌کننده آب معدنی بسته بندی شده درخواست شود روی بسته‌های شش تایی بطری‌های آب معدنی روکش سیاه استفاده شود که البته این ایده هیچ وقت عملی نشد. مدیر‌کل نظارت و ارزیابی فراورده‌های خوراکی و آشامیدنی وزارت بهداشت گفت: توصیه‌های وزارت بهداشت در حد رعایت نکاتی است که روی بسته بندی‌ها درج شده و با توجه به اینکه گردش مالی آن بسیار بالاست و آب معدنی در انبارها زیاد نمی‌ماند الان این کار صورت نمی‌گیرد.
یقینا اگربنا بر این است که بطری ها زیر نور آفتاب قرار بگیرد به‌عنوان توصیه پیشنهاد می‌شود از روکش مشکی استفاده شود.وی همچنین توصیه کرد: مردم موقع خرید باید توجه کنند که آب‌های خریداری در معرض نور نباشند و از یخچال‌های فروشگاه‌ها آب یخ زده انتخاب نکنند.
-
● چگونه این آب ها تولید می شود؟
▪ اساسا"سه نوع آب بطری ای وجود دارد :
-آب معدنی طبیعی: این نوع آب باید از یک منبع زیرزمینی و محفوظ از هر گونه آلودگی بوده و توسط مقامات مسئول ثبت شده باشد،
استانداردهای مختلف میکروب شناسی را دارا باشد، به طور مداوم تست شود، هی چگونه عمل دیگری بجز تصفیه با دی اکسید کربن
یا تصفیه عادی رویش انجام نشود و در همان منبع آب مربوطه داخل بطری ریخته شود. بعلاوه این آب باید دارای ترکیبات خاص شیمیایی
باشد. آب های معدنی طبیعی در مقایسه با انواع دیگر آب های بطری ای دارای بهترین کیفیت هستند.
ـ آب چشمه: از یک منبع زیر زمینی مشخص می آید.
این آب نیز باید در همان محل داخل بطری ریخته شده و با استانداردهای شیمیایی و میکروب شناسی سازگار باشد. تنها عملی که
می تواند روی این آب انجام شود تصفیه با دی اکسید کربن یا تصفیه عادی است.
لزومی ندارد آب چشمه ترکیبات شیمیایی خاص داشته باشد و یا قبل از اینکه وارد بازار شود توسط مقامات مسئول شناسایی و ثبت
شود.
ـآب آشامیدنی (Table Water): به هر آبی که داخل بطری ریخته شده باشد گفته می شود. ممکن است از هر منبع آبی ای باشد و
چه بسا این منبع زیرزمینی هم نباشد. حتی می تواند از آب های معمول لوله کشی بوده و یا از منبع اصلی توسط تانکر به کارخانه پر
کننده بطری فرستاده شود. ممکن است روی این آب اعمالی از قبیل تغییر ترکیبات شیمیایی یا کاهش تعداد میکروب ها، انجام دهند.
حتی برخی از کارخانه ها به منظور اینکه طعم این آب شبیه آب چشمه معدنی شود، نمک معدنی به آن اضافه می کنند.
● نحوه در بطری ریختن
آب معدنی طبیعی و آب چشمه مستقیما" از منبع آبی مربوطه توسط لوله های فولادی ضد زنگ به کارخانه پر کننده بطری هدایت می
شوند. در آنجا از ماشین آلات مخصوصی جهت پر کردن بطری ها استفاده می شود. در مراحل بعدی درب بطری ها را بسته و روی آنها
بر چسب میچسبانند و در انتها آنها را در جعبه ها یا کیسه های پلا ستیکی فشرده بسته بندی کرده و برای ارائه به بازار میفرستند.
بطری ها می توانند از جنس شیشه یا نوعی پلاستیک خاص که که تاثیری بر رنگ و بوی آب ندارد، باشند. بطری و درپوش آن حتما باید
استریل شود. کل مراحل در بطری ریختن آب باید مطابق با استانداردهای رده بالای بهداشتی انجام شود و شامل کلیه اقدامات لازم
برای حفظ آب از هر گونه آلودگی باشد. تست کیفیت نیز در کلیه مراحل به طور مداوم انجام می شود.
آب های آشامیدنی از طریق لوله و یا بوسیله تانکر به کارخانه پر کننده بطری می رسد. در کارخانه ممکن است چند نوع آب را با هم
مخلوط کرده و اعمال متفاوتی از قبیل تصفیه عادی، تصفیه ازنی، تابش اشعه UV ، تصفیه اسمزی و جدا سازی روی آن انجام داده و
سپس به طریق مشابه آب های معدنی و چشمه آب را داخل بطری ها بریزند.
● آیا ممکن است آب داخل بطری مضر باشد ؟
کلیه کارخانه های تولید کننده این محصولات زیر نظر سازمانهای بهداشتی کشورها مشغول به فعالیت هستند و آیین نامه های
مخصوصی را هنگام تولید رعایت می کنند. لذا جز در مواردی که موارد مذکور را رعایت نکنند نگرانی برای استفاده از بطری های آب
آشامیدنی وجود ندارد. فراموشی نکنیم که عدم رعایت موارد بهداشتی در تولید هر محصول غذایی می تواند رخ دهد.
