مهندسي صنايع- مديريت سيستم و بهره وري
مقدمه :
مديريت سيستم و بهره‌وري در حسن اداره سازمانهای صنعتی، خدماتی،بازرگاني و تحقيقاتي و همچنین توسعه آنان در كشور نقشي كليدي دارد. مديريت سعي دارد از عوامل انساني تحت اختيار بيشترين نتيجه را بدست آورد و عوامل مزبور را در جهت تحقق اهداف سازمان به بهترين نحو توسعه دهد. با توجه به نقش مهم مديريت در موفقيت سازمان‌هاي صنعتي، خدماتي، بازرگاني و تحقيقاتي، دانش و فنون مديريت سيستم و بهره‌وري توسعه فراواني يافته و آموزش مديريت در جوامع توسعه يافته جايگاه رفيعي بدست آورده است. با پيچيده‌شدن و گسترش سازمان‌ها و پيشرفت علوم و فنون مديريت سيستم و بهره‌وري، مديران بايد علاوه بر اطلاعات تخصصي از دانش مديريت نيز برخوردار باشند.
در رفع نياز مبرم مزبور جهت تربيت مديران سيستم و بهره‌وري، رشته مهندسي صنايع در آموزش عالي مي‌تواند نقش مؤثري ايفا نمايد. در دوره كارشناسي مهندسي صنايع ضمن آموزش مباني مهندسي، مباني علوم و فنون لازم جهت افزايش كارآيي و بهبود مديريت در سازمان‌هاي صنعتي نيز آموزش داده مي‌شود. از آنجا كه در دوره‌هاي كارشناسي ارشد هر رشته، زير مجموعه‌هاي دوره كارشناسي آن رشته با عمق بيشتري آموزش داده شده و مورد تحقيق و تفحص قرار مي‌گيرد و با توجه به نياز مبرم كشور، يكي از دوره‌هاي كارشناسي ارشد مهندسي صنايع بايد بر آموزش و تحقيق در زمينه مديريت سيستم و بهره‌وري متمركز شود. نيازهاي موجود در صنايع ايجاب مي‌نمايد كه مجموعه‌اي از دروس رشته مهندسي صنايع كه براي بهبود مديريت سيستم و بهره‌وري مفيد و مؤثر است در سطح كارشناسي ارشد براي مديران ارائه شود.
متأسفانه در كشورهاي درحال توسعه به امر آموزش و تربيت مديران در زير بخش‌هاي صنايع، خدمات، بازرگاني و تحقيقاتي توجه كافي مبذول نمي‌شود. در كشورهاي مزبور يكي از مهمترين تنگناهاي توسعه، كمبود مديراني است كه با آگاهي از دانش و فنون مديريت بتوانند امكانات موجود در سازمان‌هاي اقتصادي و اجتماعي آن كشورها را به نحو احسن تلفيق نموده و به كارگيرند و با ارائه بيشترين نتيجه، رشد و توسعه آن كشورها را تسريع نمايند.
با توجه به ضرورت مزبور، دوره كارشناسي ارشد مديريت سيستم و بهره‌وري مجازی ارائه شده است. اين دوره براي آموزش علوم و فنون اداره سازمانهای صنعتی، خدماتی، بازرگاني و تحقيقاتي به افرادي كه داراي درجه كارشناسي در رشته مهندسي و علوم باشند طراحي شده است. آموزش در اين دوره با تأكيد بر كاربرد روش‌هاي كمّي و نظام‌گرا در اداره امور است. روش‌هاي مزبور در آموزش و تجزيه و تحليل مسائل مهندسي كاربرد گسترده‌اي دارد. لذا فارغ‌التحصيلان دوره‌هاي كارشناسي علوم، فني و مهندسي كه به علت آگاهي از مباني علمي مهندسي زمينه لازم را براي تصدي مديريت دارا هستند، براي فراگيري دروس این رشته آمادگي كافي را خواهند داشت.
هدف دوره:
هدف از اجرای دوره مدیریت سیستم و بهره وری مجازی عبارتند از:
- تربیت مدیر برای صنایع از طریق آموزش علوم و فنون مدیریت سیستم و بهره وری صنایع.
- آموزش علوم و فنون مدیریتی به افراد با تحصیلات دانشگاهی در رشته های فنی، مهندسی و علوم با تاکید بر روشهای سیستمی.
- انجام تحقیق و پژوهش در زمینه مشکلات مدیریت سیستم و بهره وری سازمانهای تولیدی، خدماتی، پژوهشی و بازرگانی کشور و ارائه طریق برای بهبود مدیریت آنها.
ضرورت واهميت رشته :
ضرورت و اهمیت این رشته با توجه به موارد زیر بیان می شود:
- بمنظور بهره برداری کارا و موثر از امکانات فیزیکی و انسانی کشور و همچنین تسریع رشد وتعالی جامعه، تربیت مدیران آگاه و مسلط به دانش و فنون جدید مدیریت جهت اداره سازمانهای صنعتی، تولیدی، خدماتی، بازرگانی و پژوهشی ضرورت دارد.
- با گسترش روزافزون کاربرد روشهای کمی و شیوه های تجزیه و تحلیل سیستمهای مهندسی در آموزش و پژوهش، بررسی مسائل و مشکلات مدیریت صنایع کشور با تاکید بر شیوه های مذکور و ارائه راهکارهای مناسب جهت بهبود مدیریت واحدهای اقتصادی – اجتماعی کشور ضرورت دارد.
قابليتها ، نقش و توانائيهاي دانش آموختگان رشته :
فارغ التحصیلان این رشته دارای توانائیها و قابلیتهای زیر خواهند بود:
- تصدی مدیریت واحدهای صنعتی.
- تجزیه و تحلیل مشکلات و نارسائیهای سیستمی و نیز بهره وری در مدیریت واحدهای صنعتی و ارائه طریق برای بهبود بهره وری و نیز مدیریت آنها با استفاده از روشهای کمی و نظام گرا.
- انجام تحقیق و بررسی در زمینه روشهای مدیریت و بهبود این روشها با توجه به شرایط کشور.
طول دوره و شکل نظام:
اين دوره براي 5 ترم درسي براي دانشجوياني که لازم به گذرانيدن دروس جبراني (حداکثر 12 واحد) و 4 ترم براي ساير دانشجويان در قالب 32 واحد شامل 15 واحد اصلي، 12 واحد اختياري، 3 واحد پايان‌نامه (اختیاری) و 2 واحد سمینار و روش تحقيق پيش‌بيني شده است.
دروس دوره:
1- تحقيق در عمليات 1 3 واحد
2- احتمال و آمار مهندسي 3 واحد
3- اصول حسابداري و هزینه یابی 3 واحد
4- اقتصاد عمومی 1 3 واحد
ب: دروس اصلي
1- سازمان‌دهي و رهبري 3 واحد
2- مديريت منابع انساني 3 واحد
3- مديريت کيفيت و بهره‌وري 3 واحد
4- مديريت عمليات 3 واحد
5- برنامه‌ريزي استراتژيک برای مدیران 3 واحد
ج: سمینار و پایان نامه
1- سمینار و روش تحقیق (اجباری) 2 واحد
2- پایان نامه (اختیاری) 3 واحد
د: دروس اختياري
1. طراحي سيستم‌هاي توليدي (کنترل تولید 1) 3 واحد
2. شبيه‌سازي کامپيوتري 3 واحد
3. اقتصاد مهندسي 3 واحد
4. کنترل و برنامه ریزی فعالیتهای بهره برداری (کنترل تولید 2) 3 واحد
5. قابليت اطمينان 3 واحد
6. تحليل شبکه 3 واحد
7. اقتصاد خرد برای مدیران 3 واحد
8. اقتصاد کلان برای مدیران 3 واحد
9. برنامه‌ريزي متغيرهاي صحيح 3 واحد
10. کاربرد مجموعه فازي در تصميم‌گيري 3 واحد
11. تصميم‌گيري با معيارهاي چندگانه 3 واحد
12. مديريت انرژي 3 واحد
13. کامپیوتر در مهندسی صنایع 3 واحد
14. مديريت تحقيق و توسعه 3 واحد
15. مديريت تکنولژي 3 واحد
16. بازاريابي 3 واحد
17. مديريت مالي 3 واحد
18. سيستم‌هاي اطلاعات مديريت 3 واحد
19. سیستمهای جامع اطلاعاتی 3 واحد
20. سيستم‌هاي ديناميکي 3 واحد
21. فرآيندهاي تصادفي 3 واحد
22. اقتصادسنجي 3 واحد
23. پیش بینی و تجزيه و تحليل سري‌هاي زماني 3 واحد
24. برنامه‌ريزي حمل و نقل 3 واحد
25. سيستم‌هاي صف 3 واحد
26. حسابداري مديريت 3 واحد
27. طراحي آزمايشات 3 واحد
28. دروس مصوب از سایر گرایشهای کارشناسی ارشد مهندسی صنایع.
