آشنایی با اختلالات غیرقابل توجیه
یکی از اختلالات شایع روانی، اختلالات غیرقابل توجیه از نظر پزشکی است که آنچنان الگو و قالب مشخصی ندارند. اگر می‌خواهید با برخی از این اختلالات آشنا شوید با ما همراه شوید. ویژگی‌های بعضی از اختلالات روانی شامل علایم و نشانه‌های فیزیکی است که نشان‌دهنده مشکلات ناشی از بیماری است اما به‌طور کامل، بیماری پزشکی را توجیه نمی‌کند...
علایم و نشانه‌های مربوط به اختلالات غیرقابل توجیه از نظر پزشکی یا شبه‌جسمی، ممکن است در مرحله بحرانی زندگی آغاز شود و با رفع استرس یا آموزش سازگاری به فرد مبتلا برطرف شود. علایم و نشانه‌ها شبیه حالت‌های طبیعی همراه با استرس و آشفتگی روانی است اما در اختلال شبه‌جسمی علایم و نشانه‌ها شدیدتر هستند و طی یک دوره مداوم ادامه دارند. انواع اختلالاتی که از نظر پزشکی علایم و نشانه‌های غیرقابل توجیه دارند عبارت‌اند از: اختلال جسمی‌سازی، اختلال درد، اختلال تبدیلی و خودبیمارانگاری.
● اختلال جسمی‌سازی
تبدیل شدن تجارب روانی به علایم جسمانی اختلال جسمی‌سازی است. چنین افرادی برای چند سال متوالی، دچار بیماری‌های جسمانی هستند ولی وقتی که پزشک آنها را مورد معاینه قرار دهد علت فیزیکی واضحی پیدا نمی‌کند. برخی نشانه‌ها و علایم اختلال جسمی‌سازی شامل کمردرد، سردرد، درد مفصل و درد قفسه‌سینه است. همچنین برخی مشکلات گوارشی از قبیل التهاب معده، تهوع، استفراغ و اسهال نیز از دیگر علایم این اختلال به شمار می‌رود. این علایم به‌طور معمول در نوجوانی شروع می‌شود و بیشتر بین خانم‌ها رایج است.
● اختلال درد
اختلال درد شامل تجربه درد به مدت طولانی است و هیچ دلیل فیزیکی، علت درد را آشکار نمی‌کند. این اختلال همانند دردهای مزمن مفاصل نیست که اساس فیزیکی داشته باشد. اختلال درد به‌طور معمول بین ۳۰ تا ۵۰ سالگی شروع و به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شود و پس از چند هفته یا چند ماه درد آن بدتر می‌شود. تداوم این اختلال در خانم‌ها دو برابر آقایان است. افراد دچار این اختلال ممکن است که کارشان را رها کنند. از یک پزشک به پزشک دیگر می‌روند و از روش‌های زیادی برای از بین بردن دردشان استفاده می‌کنند. این اختلال می‌تواند به استرس منجر شود.
● اختلال تبدیلی
علایم و نشانه‌های این اختلال، حسی و حرکتی است. نشانه‌های حسی شامل از دست دادن حس درد یا لامسه، دوبینی، کوری و کری است. علایم و نشانه‌های بیماری مربوط به عملکرد حرکتی شامل ضعیف شدن تعادل و هماهنگ‌سازی، فلج شدن، مشکل در بلع یا تولید صدا است. برخی افراد حتی به حملات قلبی، صرع یا تشنج نیز دچار می‌شوند. نتایج آزمایش‌های عصبی و دیگر آزمایش‌ها، هیچ مورد غیرطبیعی را نشان نمی‌دهند ولی عوامل روان‌شناسی از قبیل استرس، عامل به وجود آمدن یا بدتر شدن علایم و نشانه‌های مربوط به این اختلال هستند و به طور معمول در نوجوانی و ابتدای جوانی ظاهر می‌شوند.
● خودبیمارانگاری
خودبیمارانگاری یک نوع دل‌نگرانی، همراه با ترس از بیماری است. یعنی شما باور می‌کنید که به یک نوع بیماری مبتلا هستید و نقش علایم فیزیکی یا احساس بیمار بودن را بازی می‌کنید حتی پس از یک معاینه کامل و تشخیص ندادن اختلال فیزیکی، یک ترس بی‌دلیل از بیماری ادامه دارد. تغییر در میزان ضربان قلب شما ایجاد می‌شود. افزایش تعریق و درد معده، به عنوان یک دلیل روشن از این بیماری است. فکر و ذهن شما، نگران ارگان‌های بدن شماست. به عنوان مثال نگرانی از اینکه شما بیماری قلبی دارید. اغلب اشخاص خودبیمارانگار، توقع بیش از حد از پزشک خود دارند و از تلاش‌های پزشک برای سلامت خود قدرشناسی نمی‌کنند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که در اختلالی موسوم به اختلال تصنعی (مونچ‌هاوزن) شخص علایم یک بیماری جسمی را شبیه‌سازی می‌کند و یا یک آسیبی به خود می‌زند تا به این ترتیب توجه دیگران را به خودش و بیماریش جلب کند.
● درمان
پزشک یک معاینه کامل انجام می‌دهد و دلیل فیزیکی علایم بیماری شما را تا حد امکان مورد تحقیق قرار می‌دهد. وقتی که برای بیماری شما دلیلی یافت نشود، بیماری روانی دیگری از جمله اضطراب و افسردگی مطرح می‌شود. به طور معمول درمان، روی روش زندگی شما متمرکز می‌شود به طوری که شما بیش از حد تصنعی و محدود نباشید. این درمان شامل روان‌درمانی و تا حد امکان داروی ضدافسردگی است. داروی ضدافسردگی برای شخصی که افسردگی دارد ممکن است به همراه خود اختلال شبه‌جسمی هم داشته باشد که برای وی مفید است. این دارو همچنین درد را کنترل می‌کند و خواب را بهبود می‌بخشد.
روزنامه سلامت
