مراقبت‌های تغذیه‌ای در بیماران تحت درمان با همودیالیز
زمانی که بیماری کلیوی به مرحله نهایی خود می‌رسد و کلیه‌ها عملکرد طبیعی خود را تقریبا به‌طور کامل از دست می‌دهند، بیماران باید تحت درمان با دیالیز و یا پیوند کلیه قرار گیرند. دیالیز به دو روش همودیالیز (Hemodialysis) و یا دیالیز صفاقی (Peritoneal dialysis) انجام می‌شود. همودیالیز روشی است که طی آن، مواد زائد خون به‌وسیله دستگاه دیالیز (که مانند یک کلیه مصنوعی عمل می‌کند) تصفیه می‌شوند.
توصیه‌های تغذیه‌ای در درمان بیماران کلیوی به روش همودیالیز
- به منظور جلوگیری از افزایش سدیم خون، باید از مصرف نمک و غذاهای حاوی آن مانند سوسیس، کالباس، خیار شور، چیپس، زیتون و غذاهای کنسروی اجتناب کرد.
- مصرف غذاهای پر پتاسیم باید کاملا محدود شود. اصولا تمامی مواد غذایی به‌خصوص میوه‌ها و سبزی‌ها حاوی مقدار زیادی پتاسیم هستند. بر این اساس، مصرف بعضی میوه‌ها و سبزي‌ها که پتاسیم خیلی زیادی دارند، در بیماران تحت درمان با همودیالیز غیرمجاز خواهد بود. بعضی میوه‌ها و سبزی‌های پر پتاسیم که مصرف آنها در این بیماران مجاز نیست عبارتند از موز، خرما، کیوی، آلو، زردآلو، پرتقال، انجیر، طالبی، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، کدو حلوایی، بامیه، فلفل تند، سبزی‌های پخته (مانند قارچ پخته، اسفناج پخته، کرفس پخته و امثالهم) و حبوبات (مانند نخود و لوبیا).
- مصرف لبنیات به دلیل دارا بودن مقادیر زیاد فسفر و پروتئین، در این بیماران بسیار محدود می‌شود. این بیماران در روز مجاز به مصرف حداکثر نصف لیوان (cc 125) شیر یا ماست و حداکثر 30 گرم پنیر بی‌نمک (تقریبا به اندازه یک قوطی کبریت) هستند.
- مواد پروتئینی همچون گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و ماهی باید به شکل محدود و طبق توصیه متخصصان تغذیه مصرف شوند.
نویسنده: فريد نوبخت حقيقي
