دیابت یا بیماری قند چیست؟

بیشتر غذاهایی که می خوریم ، دربدن تجزیه شده وبه گلوکز که نوعی قند است تبدیل می شود. گلوکز ازراه خون به طرف سلولها حرکت می کند.انسولین ماده ایی است که توسط بدن درلوزالمعده ساخته می شود وبه گلوکزاجازه می دهد تابه سلول واردشود.درسلول گلوکز صرف تولیدانرژی می شود که شما برای فعالیت وانجام کارهای روزانه به آن نیازدارید. اگر به بیماری دیابت یا مرض قند مبتلا هستید ٍبدنتان نمی تواند انسولین کافی بسازد ویا نمی تواند انسولین ساخته شده را خوب مصرف کند بنابراین،گلوکز درخون باقی می ماند وسلول های بدن شما انرژی مورد نیاز خودرابدست نمی آورند.
بیماری دیابت بر دونوع است : دیابت نوع اول و دیابت نوع دوم
دیابت نوع اول معمولا در سنین پایین وبیشتردر نوجوانان دختر 12-10 سال و در پسران 14-12 سال بروزمی کند. در این نوع دیابت ، بیمار باید هرروز انسولین تزریق کنند.
دیابت نوع دوم شایعتر است 90 تـــا 95% موارد شنــاخته شــده ديـــابت را شامل مي‌شود. عواملی مانند افزايش ســـن (سن بالاي 45 سال)، چاقي (به ويژه چاقي شكمي) و اضـــافه وزن، ســـابقه خـانوادگي، ديـــابت بارداري، فعاليت بدني كم، نژاد، سابقه تولد نوزاد بزرگتر از 5/4 کیلو گرم خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد. اين فرم از ديابت ممكن است سالها ناشناخته بماند زيرا گلوكز خون بطور تدريجي بالا مي‌رود. اين بيماران 2 تا 4 برابر بيشتر از ديگران در معرض خطر بيماريهاي قلبي عروقي قرار دارند

این نوع دیابت رامی توان با تغذیه مناسب وفعالیتهای بدنی روزانه کنترل کرد.
نشانه های دیابت :
پرادراری وتکرر ادرار
احساس تشنگی و زیاد نوشیدن آب
احساس ضعف وپرخوری
کاهش و زن بدون دلیل
بیماری دیابت چه عوارضی دارد؟
درصورتی که بیماری دیابت کنترل نشود، می تواند دردرازمدت منجر به بیماریهای قلبی عروقی ، اختلالات بینایی ، نارسایی وازکارافتادگی کلیه ها وبروززخمهای پوستی به حصوص درپاها وآسیبهای عصبی گردد ودرنهایت منجر به صدمات جبران ناپذیری مثل کوری، قطع پاها وسکته مغری وقلبی بشود.
اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید باید درتغذیه خود به نکات زیر توجه کنید:
- تعداد وعده های غذایی را بیشتر وحجم غذایی که در هر وعده می خورید را کمتر کنید.
- بعضی از موادغذایی مثل نان بربری،نان تافتون ،نان سنگک، برنج اروگوئه ،برنج تایلندی، لپه ،عدس،لوبیا قرمز ،لوبیا چیتی،ماش کمتر قند خون را بالا می برند .از این مواد غذایی می توانید استفاده کنید.
- بعضی از موادغذایی مثل نان لواش، برنج صدری،برنج طارم و نخودفرنگی بیشتر قند خون رابالا میبرندواز این ها باید کمتر مصرف کنید.
- بعضی از موادغذایی مثل لواش ماشینی ،باقلا سبز بدون پوست ،هویج ،سیب زمینی باعث بالا رفتن قند خون می شوند .از مصرف این غذاها خودداری کنید.
- از میو های خیلی شیرین مثل انگور،خربزه ،انجیر که دارای مقدارزیادی قند هسنتد ،کمتر استفاده کنید.
- بجای مصرف قند وشکر از خرما ،کشمش وتوت خشک به مقدار کم استفاده کنید. توجه داشته باشید که مصرف زیاد این ها هم موجب بالا رفتن قند خون می شود.
- ازخوردن غذاهای خیلی شیرین مثل انواع شیرینی ها ، بیسکویت ، شربتها ، شکلات ها ، نوشابه های گازدار وآب میوه های صنعتی که حاوی مقدارزیادی موادقندی هستند خودداری کنید.
- برای کنترل وزن خود وجلوگیری از اضافه وزن وچاقی ،فعالیت بدنی مناسب وکافی داشته باشید. حداقل 30دقیقه پیاده روی روزانه توصیه می شود.
- برای اطمینان ازسلامت چشم ها وکلیه های خود بطورمرتب به پزشک مراجعه کنید.
- قند وشکر رژیمی که همان شیرین کننده های مصنوعی هسنتد ،موجب افزایش قند خون نمی شوند واستفاده متعادل ازانها مجاز است اما مصرف بیش از حد انها به دلیل احتمال بروزناراحتی های گوارشی ،نفخ واسهال توصیه نمی شود.

نویسنده: زهرا عبداللهی