توصيه هاي تغذيه اي براي مبتلايان به آسم و آلرژي
1- برخي از واكنشهاي مربوط به بيماري آسم به افزودنيهاي غذايي مثل سولفيتها[1]، تارترازين (نوعي رنگ زرد افزودني) بنزوات سديم و ساليسيلاتهاي طبيعي[2] (تركيبات شبيه آسپرين كه در بسياري از غذاها يافت مي‌شود) مربوط است. يك پزشك يا متخصص آلرژي مي‌تواند به شما كمك كند كه به كداميك از مواد بالا حساسيت داريد.
2- كمبود منيزيم اغلب در مبتلایان به آسم يافت مي‌شود. منيزيم مي‌تواند از اسپاسم ماهيچه‌ها جلوگيري كرده يا آنرا متوقف كند. بنا براين رژيم غذايي غني از منيزيم مي‌تواند براي مبتلايان به آسم مفيد باشد از منابع خوب منيزيم مغزها و غلات ، حبوبات، سبزيجات برگ سبز تيره، ماهي و گوشت قرمز مي‌باشند.
3- كمبود سلنيوم به ميزان قابل توجهي مي‌تواند خطر آسم را افزايش دهد. سلنيوم به عنوان يك آنتي اكسيدان از تخريب سلولها، آسيب كروموزومها و سرطانها جلوگيري مي‌كند. از منابع عالي سلنيوم عبارتند از مغزهاي برزيلي، جگر، قلوه، نان تهيه شده از اردكامل، ماهي خال مخالي، جوانه گندم، سبوس‌ها، ماهي تن، پياز، گوجه فرنگي و كلم بروكلي.
4- كمبود ويتامين B6 در بسياري از مبتلايان به آسم مشاهده شده است. كمبود اين ويتامين به اين دليل است كه داروهايي كه در بسياري از مبتلايان به آسم استفاده مي شود در جذب ويتامين B6 تداخل مي‌كنند. افزودن مكمل ويتامين B6 به رژيم غذايي بيماران وقوع حمله‌هاي آسمي را كاهش مي‌دهد. از منابع ويتامين B6 مي‌توان سيب زميني، غلات صبحانه، نان، گوشت قرمز، ماهي، تخم مرغ، انواع لوبياهاي پخته، موز، مغزها و دانه‌ها خصوصاً دانه آفتاب گردان را نام برد.
5- به مقدار كافي از ميوه‌هاي تازه بخوريد تا ويتامين C كافي به دست آوريد. ويتامين C به عنوان يك آنتي اكسيدان و ضد التهاب قوي عمل مي‌كند. بنابراين فعاليت ضد التهابي اين ويتامين مي‌تواند علائم بيماري آسم را كاهش دهد.
6- از كافئين، شكر، نمك و آب كلرينه شده پرهيز كنيد. به يادداشته باشيد كه بسياري از غذاهاي فرآوري شده محتوي نمك و يا شكر مي‌باشند.
7- ويتامين B12 اگر به مقدار زياد دريافت شود مي‌تواند واكنشهاي مربوط به بيماري آسم را در كسانيكه به مواد غذايي حاوي سولفيتها حساسيت دارند، كاهش دهد. از منابع ويتامين B12 عبارتند از: تمام غذاهاي حيواني مثل گوشت، شير، فرآورده‌هاي لبني، ماهي، تخم مرغ و همچنين غذاهاي غني شده با اين ويتامين مثل غلات صبحانه، عصاره مخمر و بعضي از جلبكها مثل جلبك دريايي.
8- اگر شما به مدت طولاني از كورتونها (قرصهاي استروئيدي) براي كنترل آسم استفاده مي‌كنيد، به منظور پيشگيري از اثرات جانبي اين داروها، مصرف نمك و مواد غذايي غني از نمك (سديم) را محدود كنيد و همچنين مقدار كلسترول و چربي دريافتي رژيم خود را كاهش دهيد. كورتونها باعث نگهداري نمك در بدن شده و چربي خون را بالا مي‌برند.
9- افراديكه مبتلا به آسم هستند و در ضمن چاق نيز مي‌باشند، عملكرد ريه آنها هنگاميكه وزن خود راكاهش مي‌دهند، بهبود مي‌يابد اگر شما بايد وزن خود را كاهش دهيد از نكات زير پيروي كنيد:
الف- مقدار شكر موجود در غذاي خود را كاهش دهيد.
ب- از غذاهاي سرخ شده اجتناب كنيد.
ج- از وعده هاي غذايي كم ولي به دفعات استفاده كنيد (6 وعده غذايي در هر روز توصيه مي‌شود).
د- با پزشك خود در مورد يك برنامه ورزشي منظم مشورت كنيد.
هـ - 60 تا 80 اونس آب در هر روز بنوشيد.
پ- گوشت، مرغ و ماهي كم چرب استفاده كنيد.
ت- از گوشتهاي فرآوري شده مثل سوسيس و كالباس پرهيز كنيد.
ث – به جاي استفاده از نان سفيد از نانهاي تهيه شده از غلات سبوس‌دار استفاده كنيد.
10- برخي از مواد غذايي شامل تركيباتي هستند كه به آنها فيتوكميكالها، بيوفلاونوئيدها و يا اسيدهاي چرب ضروري گفته مي‌شوند. اين تركيبات فعاليت ضد التهابي و آنتي هيستاميني طبيعي دارند و به بهبود علائم آسم كمك مي‌كنند برخي از اين مواد عبارتند از:
- انواع سيب‌ها و پيازهاي قرمز رنگ
- انواع توتها و ميوه‌هاي رنگي كه حاوي تركيبات بيوفلاونوئيد هستند.
- گردو به دليل وجود اسيدهاي چرب ضروري امگا-3.
11- برخي از افراد نسبت به بعضي از مواد غذايي زير حساسيت دارند و ممكن است علائم آسم در آنها به دليل مصرف اين مواد غذايي پديد آيد و يا اينكه تشديد شود از اين مواد مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
- شير و فرآورده‌هاي لبني
- گندم
- ذرت بصورت شربت ذرت و نشاسته ذرت
- بادام زميني
- سويا
- تخم مرغ
اينها مواد غذايي هستند كه شما بايد مدت كوتاهي مصرف آنها را محدود كنيد تا بفهميد به كداميك از آنها حساسيت داريد.
12- بسياري از افراد مبتلا به مشكلات تنفسی مزمن مثل آسم هنگاميكه معدة آنها پر است احساس تنگي نفس مي‌كنند. اين به اين دليل است كه زمانيكه معدة آنها پر است ديافراگم نمي‌تواند به خوبي كار خود را انجام دهد. بنابراين از وعده‌هاي غذايي كم حجم ولي متعدد استفاده كنيد تا هم دچار تنگي نفس و هم دچار ريفلاكس (برگشت اسيد معده) كه در بسياري از مبتلايان شايع است، نشويد. در ضمن به نكات زير درهنگام صرف غذا توجه داشته باشيد:
- قبل از اينكه خيلي خسته و يا خيلي گرسنه شويد، غذا بخوريد.
- هنگاميكه غذا را مي‌جويد، و مي‌خوريد نفس بكشيد، اگر احتياج داريد كه نفسي تازه كنيد، خوردن را متوقف كنيد. و در هنگام صرف غذا آرامش داشته باشيد.
- هنگاميكه غذا مي‌پزيد، دو برابر يا 3 برابر مقدار مورد نياز خود تهيه كرده و در فريزر نگهداري كنيد تا زمانيكه احساس ناراحتي مي‌كنيد و نمي‌توانيد غذا درست كنيد، از آنها استفاده كنيد.
- براي اينكه احساس پري نداشته باشيد سعي كنيد، از مواد غذايي كه نفخ ايجاد مي‌كنند كمتر استفاده كنيد مثل: مار چوبه، انواع لوبياها، كلم بروكلي، گل كلم، كلم برگ، كلم دكمه‌اي، نوشيدنيهاي گازدار، خيار، خربزه، سير، پياز (خام)، نخود، لپه، انواع فلفلها، ترب، سوسيس، مواد غذايي محتوي ادويه‌هاي تند و انواع شلغم.
[1] - سولفيتها به صورت دي اكسيد سولفور ومتابي سولفيت سديم به عنوان مواد نگهدارنده به برخي از مواد غذايي مثل شراب، آب ميوه‌ها، ماهيهاي كنسرو شده و ميوه‌هاي خشك شده اضافه مي‌شوند.
[2] - ساليسيلاتهاي طبيعي در بسياري از غذاها مثل قهوه فوري (Instant Coffee)، سس سويا، سس گوجه فرنگي، آبجو و عسل وجود دارند.
نویسنده: ندا سلك
