بیماری پاركینسون parkinson's disease
بیماری پاركینسون یك بیماری دستگاه عصبی مركزی در بزرگسالان مسن‌تر است كه مشخصه آن سفتی عضلانی پیشرونده تدریجی، لرزش و از دست رفتن مهارت‌های حركتی می باشد.
این اختلال هنگامی رخ می‌دهد كه نواحی خاصی از مغز توانایی خود را در تولید دوپامین (یكی از ناقلین عصبی در مغز) از دست می‌دهند.
علایم شایع
لرزش، به خصوص در حالت عدم حركت اندام
سفتی عضلانی و كندی حركت در كل بدن
راه رفتن نامتناسب به حالتی كه پاها به زمین كشیده می‌شوند و فاصله پاها از هم بیشتر از حالت طبیعی است.
قامت خمیده
از بین رفتن حالت چهره
تغییرات صدا؛ صدا ضعیف و بم می‌شود.
اختلال بلع، آب ریزش دهان
توانایی ذهنی تا مراحل پیشرفته بدون تغییر می‌ماند و در مراحل پیشرفته به آهستگی كاهش می‌یابد.
افسردگی، عصبی بودن
علل
علت این اختلال در اغلب موارد ناشناخته است. بعضی موارد آن ناشی از داروهایی نظیر فنوتیازین‌ها؛ آسیب مغزی؛ تومورها؛ آنسفالیت پس از آنفلوانزا؛ عفونت با ویروس‌های دارای رشد آهسته یا احتمالا مسمومیت با گاز مونواكسیدكربن‌می‌باشد.
عوامل تشدید كننده بیماری
ناشناخته
پیشگیری
پیشگیری خاصی ندارد.
عواقب مورد انتظار
این بیماری در حال حاضر غیرقابل علاج محسوب می‌گردد. ولی علایم آن با درمان قابل تسكین یا كنترل است. این بیماری طول عمر را چندان كاهش نمی‌دهد.
تحقیقات علمی برای علل و درمان این بیماری ادامه دارد و این امید وجود دارد كه درمان‌های مؤثر و نهایتاً علاج‌بخش برای آن ارایه گردند.
تحقیقاتی كه به بررسی پیوند بافت جنینی برای درمان این اختلال پرداخته‌اند، نویدبخش درمان مؤثری در آینده بوده‌اند. با این درمان به نظر می‌رسد سلول‌های جدید تولیدكننده دوپامین در مغز با پیوند بافتی جنینی تشكیل گردند.
عوارض احتمالی
زوال عقل
پنومونی (ذات‌الریه)
یبوست شدید
احتباس ادرار ناشی از داروهای تجویز شده برای درمان این اختلال
افتادن و بروز شكستگی استخوانی
ناتوانی
درمان
- هیچ آزمون تشخیصی برای اثبات بیماری پاركینسون وجود ندارد. تشخیص بیماری معمولاً مبتنی بر معاینه فیزیكی است. بررسی‌های طبی برای رد سایر اختلالات ممكن است توصیه گردد.
- اصول كلی مراقبت این بیماران عبارتند از درمان فیزیكی، امیدواركردن و اطمینان دادن به بیماران و درمان بیماری‌های همراه نظیر افسردگی
- روان درمانی یا مشاوره جهت كمك به كاهش افسردگی
- كار درمانی و گفتار درمانی ممكن است توصیه گردد.
- استفاده مكرر از حمام گرم و ماساژ دادن جهت پیشگیری از ایجاد سفتی عضلانی
- استفاده از ریش تراش برقی جهت اصلاح
- استفاده از كفش‌های بدون بند، نظیر كفش‌های راحتی، كفش‌های زیپ‌دار یا كفش‌های چسبی
- محیط منزل را طوری طراحی كنید كه از افتادن و آسیب‌دیدگی جلوگیری شود.
- محدودیت‌های تدریجی بیماری ممكن است باعث عاجز شدن بیمار گردد. برای یافتن راه‌هایی جهت حفظ عملكرد و كارآیی خود از مشاوره تخصصی و اعضای خانواده كمك بگیرد.
داروها
داروهای آنتی‌كولینرژیك؛ آنتی‌هیستامین‌ها؛ داروهای ضدلرزش، نظیر آمانتادین؛ یا داروهای ضدپاركینسون از قبیل بروموكریپتین، لوودوپا و كاربی‌دوپا.
سلژیلین برای به حداكثر رسیدن اثربخشی لوودوپا و كاربی دوپا تجویز می‌شود.
همه این داروها لرزش و سفتی عضلانی را كاهش می‌دهند، ولی اغلب عوارض جانبی قابل توجهی نیز دارند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
در حد امكان به فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های خود ادامه دهید و به دفعات استراحت كنید. اختلاف زیادی بین توانایی جسمی بیماران دچار این بیماری وجود دارد. محدودیت فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری تنها در بیماران دچار سفتی عضلانی وجود دارد.
درمان فیزیكی كمك‌كننده است.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست، در موارد وجود اختلال بلع ممكن است مصرف غذاهای نرم لازم باشد. برای پیشگیری از یبوست به رژیم غذایی خود فیبر غذایی یا مواد حجم‌افزا(نظیر میوه و سبزیجات) اضافه كنید.
در چه شرایطی باید به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما یا یكی از اعضای خانواده‌تان دارای علایم بیماری پاركینسون بوده یا علایم شما در طی درمان تشدید شده است.
اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه به خصوص اختلال در ادرار كردن، گیجی یا تاری دید شدید.
داروهای تجویزی ممكن است با عوارض جانبی همراه باشند.
منبع: تبیان
