گروه درمانی

تعریف گروه درمانی:گروه درمانی شکلی از درمان روانی- اجتماعی است که گروه کوچکی از بیماران، مرتب با هم ملاقات می کنند تا در مورد مشکلات خود صحبت کنند وبا هم دیگر ویک رهبر گروه تعامل کنند.گروه درمانی مانند روان درمانی انفرادی هدف دارد و به افرادی کمک می کند که علاقه مندند توانایی خود را برای مقابله با مشکلات در زندگی بهبود بخشند ،اما در حالی که در درمان انفرادی بیمار فقط با یک شخص یعنی درمانگر ملاقات می کند در گروه درمانی این ملاقات با یک گروه کامل و با یک یا دو درمانگر صورت می گیرد.گروه درمانی بر تعاملات بین فردی تمرکز می کند.بنابراین مشکلات مرتبط با روابط نیز در گروه درمانی مورد توجه قرار می گیرند.

هدف روان درمانی گروهی کمک کردن در حل مشکلات عاطفی و تشویق رشد شخصی شرکت کنند گان در گروه است.درمانگر که به عنوان رهبر تسهیل کننده یا هدایت کننده نامیده می شود افرادی را برای گروه انتخاب می کند که بتوانند از این نوع درمان بهره ببرند و کسانی که می توانند از اعضای دیگر گروه تأثیر مفید بپذیرند.هدف گروه درمانی فراهم کردن یک محل بی خطر و راحتی است که در آن افراد بتوانند مشکلات رفتاری و هیجانی خود را تجزیه و تحلیل کرده و حل کنند.بیماران در مورد افکار و رفتار خود بینش به دست می آورند و برای دیگران پیشنهاد و حمایت را فراهم می کنند.به علاوه بیمارانی که در روابط بین فردی مشکلات دارند می توانند از تعاملات اجتماعی که بخش اساسی تجربه ی گروه درمانی است سود ببرند.


احتیاط ها
بیمارانی که تمایل به خود کشی دارند یا پسیکوتیک هستند یا در وسط یک بحران حاد هستند معمولاًبرای گروه درمانی معرفی نمی شوند تا زمانی که رفتار وحالت هیجانی آنها پایدار شده باشد.با توجه به سطح فعالیت آنها بیمارانی که دچار اختلال شناختی شده اند مانند بیماران دارای بیماری مغزی یا آسیب مغزی ممکن است برای مداخله با گروه درمانی نامناسب باشند.برخی از بیماران دارای صفات جامعه ستیزی نیز بزای اکثر گروه ها مناسب نیستند.


توصیف گروه ها
در زمینه ی روان درمانی گروهی گروه های گونا گونی وجود دارند.تکنیک هایی که در گروه درمانی استفاده می شوند می توانند کلامی،ادراکی یا نمایشی باشند.رویکردهایی که در شرایط گروهی استفاده می شود می تواند متنوع باشد .از دیدگاه روان پوشی گرفته تا رفتاری یا گشتالتی گرفته تا گروههای مواجهی. نوع گروهها نیز می تواند متفاوت باشد از گروههای روان درمانی کلاسیک گرفته جایی که فرایند مورد تأکید است
تا گروههای روان آموزشی که بیشتر شبیه یک کلاس آموزشی است در گروههای روان آموزشی تأکید معمولاً بر معمول ترین نواحی مورد نگرانی نظير روابط بین فردی خشم، استرس و ... است. جلسات این گروهها بیشتر از لحاظ زمانی محدود است. یعنی تقریباً 10 الی 15 جاسه طول می کشد و در حالی که در گروههای روان درمانی کلاسیک تعداد جلسات ممکن است خیلی بیشتر باشد. هر کدام از این 2 رویکرد مزایا و معایب خود را دارد و هر شرکت کننده باید با یک متخصص مشورت کند تا تکنیکی که با شخصیت او متناسب است را انتخا ب کند یک روان شناس یا روان پزشک یا مددکار اجتماعی یا فرد دیگری در حرفه مراقبت از سلامتی معمولاً جلسات گروه درمانی را هدایت می کند و در بعضی از گروههای درمانی دو درمانگر مسئولیت رهبری گروه را بر عهده می گیرند. بیماران بر اساس سودی که می توانند از تعامل در گروه درمانی بدست بیاورند انتخاب می شوند.

بیماران بر اساس بهره ای که می توانند از گروه درمانی بگیرند و نقشی که می توانند در گروه درمانی داشته باشند انتخاب می شوند.
گروهها ممکن است همگن باشند یا نامتجانس. گروههای همگن اعضای دارای تشخیصهای مشابه دارند. برای مثال همه اعضا ممکن است به افسردگی مبتلا باشند. اما گروههای نا همگن از افراد مختلف با مشکلات هیجانی مختلف تشکیل شدند. تعداد اعضای گروه نیز ممکن است متغیر باشند اما معمولاً بیش از 12 نفر نیست. گروهها ممکن است از لحاظ زمانی محدودیت داشته باشند یعنی از آغاز تعداد جلسات تعیین می شود یا ممکن است از نظر زمانی محدودیتی نداشته باشند یعنی اعضای گروه تعیین می کنند که چه وقت درمان به پایان می رسد. معمولاً در گروه 8 الی 12 نفر وجود دارد. در گروهها ی15 نفره كارايي و داشتن وقت کافی تا هر عضو بتواند بطور شخصی کار کند غیر ممکن است. طول هر جلسه می تواند بین 5/1 ساعت تا 3 ساعت طول بکشد
فراوانی جلسات می تواند یکی دوبار درهفته باشد. مدت زمان گروه درمانی به شدت مشکلات نیز بستگی دارد . درضمن عضویت در گروه ممکن است بسته باشد یا بعد از آغاز جلسه به اعضای جدید نیزباز باشد یعنی امکان دارد بعد از آغاز جلسات اعضای جدید نیز به گروه ملحق شوند. تعداد جلسات در گروه درمانی به ساخت ، اهداف وشرایط گروه بستگی دارد. برای مثال یک گروه درمانی که بخشی ازدرمانهای آن برای توان بخشی بیماران با تشخیص سوء استفاده از مواد است به عنوان یک گروه درمانی کوتاه مدت نامیده می شوند چون اعضا فقط برای مدت نسبتأ کوتاهی درگروه درمانی شرکت خواهند کرد. گروههای درمانی بلند مدت ممکن است برای 6 ماه ،یک سال یا بیش از آن جلسات تشکیل دهند. رويکرد درمانی که در شرايط درمانی استفاده می شود به تمرکز گروه و تعاليم تخصصی درمانگر بستگی دارد. بعضی از تکنيک های متقابل شامل درمان روان پويشی درمان شناختی رفتاری و درمان گشتالتی می باشد. در جلسه گروه درمانی، اعضاء گروه به بحث آزادانه و صادقانه در موضوعاتی که آنها را به شرايط گروهی آورده است تشويق می شوند. آنها تلاش می کنند تا بوسيله ارائه پيشنهادات بينش ها و همدلی در مورد مشکلات ديگر اعضای گروه به آنها کمک کنند. برای شرکت در گروه درمانی قوانين خاص وجود ندارد به غير از اينکه از اعضاء تقاضا می شود که با کاربرد نهايت توانايي خود در جلسات شرکت کنند. با اين وجود در اکثر گروههای درمانی چند قوانين اساسی وجود دارد که معمولاً در طول اولين جلسه مورد بحث قرار می گيرند. از بيماران خواسته می شود اتفاقاتی که در شرايط درمانی روی می دهد را با کسی خارج از گروه در ميان نگذارند. با انجام اين کار موضوعات مربوط به اعضای ديگر محرمانه نگه داشته می شود.


چگونگی کارکرد گروه در گروه درمانی
اعضای گروه مشکلات شخصی خود را که با آن مواجه هستند با افراد ديگر گروه در ميان می گذارند. يک شرکت کننده می تواند در مورد رويدادهايي که در طول هفته گذشته روی داده صحبت کند و پاسخهای خود را بر خلاف ميل خود بيان کند. اما واضح است که فرد هر چه بيشتر آزادانه افکار و احساسات خود را بيان کند از آن تجربه بيشتری را بدست مي آورد.


مراقبت ترس از گروه درمانی
پايان هر گروه درمانی ممکن است احساسات غم، طرد و خشم را در بعضی از اعضا بوجود آورد گروه درمانگر تلاش می کند اعضاء را جهت بررسی احساسات خود تشويق کند و الگوهای رويارويي جديداً اکتساب شده را برای کنار آمدن با آن احساسات استفاده کند. کار کردن با گروه درمانی قسمت مهمی از فرايند درمانی است.

بعضی از بيماران بسيار شکننده ممکن است توانايي تحمل اثرات خصمانه از اعضای گروه را نداشته باشند. بيمارانی که با درمان احساسات خود در شرايط گروهی مشکل دارند ممکن است در معرض خطر ترک گروه درمانی باشند. اگر هيچ کس در مورد سکوت آنها نظر ندهد يا برای برقراری رابطه با آنها تلاش نکند اين افراد ممکن است بيشتر احساس تنهایی بکنند و به جای اينکه با گروه همانند سازی کنند ممکن است بيشتر گوشه گير شوند بنابراين درمانگر معمولاً تلاش می کند اعضای گروه کم حرف را در همان اول درمان جهت شرکت تعاملی تشويق کند.


نتايج
مطالعات نشان داده است که گروه درمانی برای حدود 80 درصد بيمارانی که در آن شرکت می کنند. بيمار معمولاً درک بهتری از خود بدست می آورند و مهارتهای رويارويي و بين فردی را کسب می کنند.



از سری مقالات تخصصی روان شناسی
تهیه و گردآوری : یاور وحدتی کارشناس ارشد روان شناسی