130 هزار و 900 نفر در 9 گروه و 107 کد رشته در این رقابت بزرگ شرکت کردند و پس از اعلام نتایج اولیه در خرداد ماه و معرفی 14 هزار نفر به دانشگاههای مجری تربیت دکتری، مصاحبه های دانشگاهی انجام شد و در نهایت در 23 شهریورماه نتایج نهایی با اعلام پذیرفته شدن 5 هزار و 400 نفر اعلام شد.
پیش از اعلام نتایج نهایی و در فاصله زمانی انجام مصاحبه های آزمون دکتری در دانشگاهها، زمزمه های اعتراض داوطلبان مبنی بر استاندارد نبودن شیوه پذیرش دکتری در این آزمون شنیده شد.
دکتر حسن غفوری فرد - رئیس هیئت نظارت و ارزیابی شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اعتراضات داوطلبان کنکور دکتری می گوید: چند نکته در امتحان دکتری مورد اعتراض بود. اول اینکه اعلام شد از دروسی سئوال شده که از دروس پایه بوده است در حالی که در دوره دکتری باید از دروس ارشد و سال پایانی کارشناسی سئوال می شد.
وی اضافه می کند: در واقع این موضوع عنوان شد که افرادی که معرفی شده اند به دانشگاهها بهترین ها از میان این داوطلبان نیستند و دیگر اینکه نقش نمره زبان خیلی پر رنگ دیده شده بود.
غفوری فرد به این نکته اشاره می کند که این نگرانی وجود داشت که بسیاری از دانشجویان نخبه ای که زبان شان ضعیف بوده قبول نشده اند از همین رو پیشنهاد دادیم که ظرفیت ها را افزایش دهیم تا آنهایی که به دلیل ضعف زبان بیرون مانده اند، وارد شوند در واقع فلسفه افزایش ظرفیت این نکته بود.
پس از افزایش میزان اعتراضات، شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه ای اعلام کرد اعلام نتایج آزمون دکتری تا ابلاغ نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی متوقف می شود.
در تیرماه 90 پس از آنکه وزارت علوم موظف به تهیه گزارشی مبنی بر چگونگی برگزاری کنکور دکتری شد، جلسه فوق العاده ای به ریاست رئیس جمهور برگزار شد و پس از قرائت گزارش وزارت علوم، مقرر شد که ظرفیت پذیرش دکتری از 5 هزار نفر به 10 هزار نفر افزایش یابد.
در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم گرفته شد با توجه به امکانات دانشگاهها و اقبال داوطلبان با وجود اینکه قرار بود در سال تحصیلی 91 - 90، پنج هزار و 600 نفر از میان 130 هزار نفر به دانشگاه راه یابند اما با این مصوبه تعداد ورودی‌های امسال به 10 هزار نفر افزایش پیدا کند. مقرر شد تعداد 14 هزار نفری که برای مصاحبه دعوت شده بودند به 20 هزار نفر افزایش پیدا کند و الزامات مورد نیاز برای این اقدام هم از سوی وزیر علوم به رئیس جمهور اعلام شود.
همچنین بر اساس تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی وزارت علوم باید تدابیر لازم برای برگزاری آزمون دکتری در سال‌های بعد را طراحی کند و کاستی‌ها و نواقصی که در کنکور امسال وجود داشت را برطرف کند.
در این میان رئیس جمهور که ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی را برعهده دارد تاکید کرد: برای فراهم کردن امکانات مادی و هزینه‌های افزایش پذیرش دانشجو در دوره دکتری مسئله حتما در جلسه هیئت دولت مطرح شده و تدابیر لازم اتخاذ خواهد شد.
دکتر محمود احمدی‌نژاد در همان جلسه فوق‌العاده شورایعالی انقلاب فرهنگی افزود: باید از حالا به فکر چاره‌ای برای افزایش شتابان داوطلبان تحصیل در دوره دکتری بود و لازم است دکتر دانشجو و همکارانشان در رفع ضعف‌ها و ایرادات احتمالی آن تلاش کنند. برای فراهم کردن امکانات مادی و هزینه‌های افزایش پذیرش دانشجو در دوره دکتری مسئله حتما در جلسه هیئت دولت مطرح شده و تدابیر لازم اتخاذ خواهد شد.
اما پس از قول های دولت مبنی بر فراهم کردن امکانات مادی و هزینه های افزایش ظرفیت، این موضوع همچنان از سوی داوطلبان با تردید مواجه بود. این تردید وقتی رنگ واقعیت به خود گرفت که با وجود برگزاری یک جلسه فرعی با حضور وزیر علوم و تعدادی از اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی مبنی بر "بررسی چگونگی برگزاری آزمون دوره دکتری و افزایش دانشجو در این مقطع" هنوز دانشگاهها ظرفیت مورد نیاز را اعلام نکرده اند.
این در حالی است که برخی از مسئولان دانشگاهها و آموزش عالی در صحبت های خود اذعان داشته اند که از میان 5 هزار ظرفیت باقیمانده که باید بر اساس مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی تامین شود، تاکنون تنها 500 نفر ظرفیت به سازمان سنجش اعلام شده است.
دکتر محمدرضا مخبر دزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه هماهنگی با دانشگاهها با بیان اینکه دولت از این طرح حمایت کرده است، گفت: این امر (افزایش ظرفیت دکتری) با پی‌گیری و برنامه‌ریزی صحیح اعتبارات مورد نیاز قابل وصول است و دانشگاههای کشور می‌توانند امکانات و تجهیزات مورد نیاز خود برای دستیابی این هدف مهم تامین کنند.
اما با این حال تاکنون تنها 5400 نفر در دوره دکتری نیمه متمرکز پذیرفته شده اند و هنوز نتایج تکمیل ظرفیت مشخص نشده است. در عین حال با وجود ابلاغیه معاونت آموزشی وزارت علوم به دانشگاهها و پژوهشگاهها که به آنها تا پایان شهریورماه 90 برای ارائه ظرفیت تکمیلی خود فرصت داده شده بود، اقدام خاصی از سوی دانشگاهها انجام نشده است.
در ابلاغیه وزارت علوم از دانشگاهها خواسته شده تا ظرفیت‌های قابل افزایش را هر چه سریعتر به سازمان سنجش آموزش کشور ارسال کنند. در این ابلاغیه تاکید شده است: بدیهی است در کد رشته محل‌های اعلامی قبلی که در دفترچه سازمان سنجش آموزش کشور چاپ شده است، افزایش ظرفیت برای ورودی مهر ماه سال تحصیلی 91-90 قابل اعمال است. افزایش ظرفیت در کد رشته محل‌های جدید در مرحله دوم احتمالاً برای نیمسال دوم 91 - 90 خواهد بود که جزئیات آن متعاقباً اعلام می شود.
در حالی که وزیر علوم معتقد است با وجود 40 هزار عضو هیئت علمی با مرتبه استادیار و بالاتر اگر هر 2 نفر از اعضای هیئت علمی یک دانشجوی دکتری را راهنمایی کنند می توانیم 20 هزار دانشجوی دکتری داشته باشیم، حسن مسلمی نائینی استاد تمام گروه مهندسی ساخت و تولید دانشگاه تربیت مدرس از پذیرش 5 دانشجو دکتری برای 7 مدرس در دانشگاه تربیت مدرس خبر می دهد.
مسلمی از جمله اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس به عنوان یک مرکز آموزش عالی تحصیلات تکمیلی است. وی معتقد است اگر بنا بر این بود که از توان اعضای هیئت علمی استادیار به بالا در این گروه آموزشی استفاده حداکثری صورت گیرد به جای پذیرش 5 دانشجوی دکتری در سال تحصیلی جدید باید 14 دانشجوی دکتری پذیرش می شد در حالیکه تنها 5 دانشجوی دکتری برای 7 مدرس پذیرفته شده اند.
انتقاد این استاد دانشگاه تربیت مدرس در حالی عنوان می شود که برخی از دانشگاهها ظرفیت فعلی و اولیه خود را نیز تکمیل نکرده اند. به عنوان نمونه یکی از دانشگاههای غرب کشور با وجود اعلام سه نفر ظرفیت در یک رشته علوم فنی و مهندسی تنها یک نفر را پذیرفته است و این موضوع با آرمان اعلام شده از سوی وزیر علوم بسیار فاصله دارد.
در همین زمینه هنوز فرآیند اجرایی تکمیل ظرفیت و راهکار اجرایی تکمیل ظرفیت دکتری و آزمون دوم در سال 90 مشخص نیست و تنها دکتر ابراهیم خدایی - قائم مقام سازمان سنجش آموزش کشور درباره برگزاری دومین آزمون نیمه متمرکز دکتری تخصصی برای پذیرش در سال 91 و همچنین فرآیند تکمیل ظرفیت می گوید: پس از نهایی شدن منابع امتحانی و اطلاع رسانی آن به داوطلبان، فرآیند اجرایی از جمله طراحی سئوال و سایر بخشها آغاز می شود.
احتمال به تعویق افتادن آزمون از آذرماه به دی ماه و یا ماههای بعدی نیز موجب شده که داوطلبان در میان گزینه های متعددی از جمله در انتظار مشخص شدن تکمیل ظرفیت و یا شرکت در آزمون جدید سردرگم بمانند و در حالی مهرماه به پایان می رسد که هنوز خبری از منابع آزمون و یا تعیین تکلیف باقیمانده های ظرفیت نیست.
