نکاتی مفید در مورد جرم گیری دندان
@ نکاتی مفید در مورد جرم گیری دندان @
معمولاً عادت داریم هر تغییر رنگی بر روی دندان را جرم بنامیم و حتی تصور می‌کنیم كه با جرم گیری این لكه‌ها برطرف می‌شوند. در حالی كه اصلاً اینگونه نیست. بهتر است پیش از شروع بحث انواع لكه‌های رنگی روی دندان را شناسایی کنیم.
1- پوسیدگی یکی از انواع لکهایی است كه معمولاً به رنگ سیاه بر روی دندان دیده می‌شود. با پیشرفت پوسیدگی، این لک به حفره تبدیل می‌شود و پس از آن درد دندان شروع می‌شود.مهمترین راه تشخیص پوسیدگی همین فرورفتگی تدریجی است در صورتی که جرم دندان حجمی اضافی بر روی سطح دندان ایجاد می‌كند.
2- برخی از تغییرات ساختاری خود دندان می‌تواند منجر به تغییر رنگ دائمی بر روی سطح آن شود که نه تنها با جرم‌گیری از بین نمی‌رود بلکه با تراش آن همین لكه را در زیر آن می‌توان دید. این تغییر رنگ یا ناشی از مصرف دارو در زمان رشد جوانه دندانی است، یا ناشی از نقص تكاملی دندان، كمبود املاح مختلف در زمان تشكیل دندان و یا ناشی از افزایش فلوراید آب مصرفی.
3- نوع سوم تغییر رنگ ناشی از رسوب مواد غذایی مصرفی بر روی دندان است. این رسوبات یا به صورت رنگدانه هستند و یا به صورت جرم. خوشبختانه این جرم بخوبی با جرم‌گیری از بین می رود. این جرم باعث تخریب لثه و به تدریج لق شدن دندانها می شود بدون اینكه خود دندان مشكلی داشته باشد.
جرم چیست و چگونه تشكیل می شود؟
بزاق ما به طور معمول دارای املاح زیادی است كه ممکن است برروی دندانها رسوب كنند. این املاح معمولاً در نقاط دور از دسترس غذا و مسواك رسوب می كنند. بدنبال رسوب این املاح محیط مناسبی برای رشد میكروبهای طبیعی دهان بوجود می‌آید. با اضافه شدن پروتئین موجود در غذا بر حجم این رسوبات افزوده شده و به مرور زمان جرم تشكیل می‌شود. این گونه جرمها در مراحل اولیه تشکیل خود به ندرت دیده می‌شوند به این دلیل كه قسمت عمده این جرمها در زیر لثه تخریب شده جای گرفته و از دید مستقیم ما پنهان می‌مانند. نکته بسیار مهمتر اینست كه این جرمها پر از میكروبهای مختلف است که متاسفانه با مسكواك زدن هم از بین نمی‌روند. این میكروبها 20 - 40 درصد حجم جرم را تشكیل می‌دهند. با رشد این جرم چسبندگی لثه به دندان کم شده، افت استحکام بافت نگهدارنده دندان را به دنبال خواهد داشت و به تدریج باعث سست شدن پایه‌های دندان می‌شود. به این ترتیب با انجام جرم‌گیری مناسب و از بین بردن این جرمها، می‌توان از روند تخریب لثه و دندان جلوگیری كرد.
چرا مردم فكر می‌كنند كه جرم‌گیری دندان را خراب می‌كند؟
از آنجایی که جرم دندان به تدریج شکل می‌گیرد طبیعی است که بیمار متوجه جدا شدن لثه از دندان خود نمی‌شود. با تراشیدن جرم دندان فاصله‌ای بین لثه جدا شده و دندان پدیدار می‌شود که بنا به تصور بیماران این فضای خالی در اثر جرم‌گیری ایجاد شده است و لثه خود را ازبین رفته می‌بیند و بقول خودشان هم لثه پایین رفته و هم لای دندانها باز شده است. در صورتی كه تمام این اتفاقات قبلاً صورت گرفته بوده و از دید بیمار پنهان بود.
از طرف دیگر از آنجایی كه در موقع جرم‌گیری خونریزی اتفاق می‌افتد، بیمار این امر را به دلیل صدمه دیدن لثه‌اش می‌داند و فكر می‌كند این خونریزی به علت كنده شدن لثه از روی دندان است.
نکته مهم دیگر این است که جرمی که ضخامت زیادی پیدا کرده است مانع از رسیدن سرما و گرما به دندان می‌شود. به این ترتیب دندان به تدریج حساسیت حرارتی خود را از دست می‌دهد. با انجام جرم‌گیری این عایق حرارتی از بین رفته، دندان به طور ناگهانی در معرض سرما و گرما قرار می‌گیرد. نکته در اینجاست که در این لحظه بیمار تفکر غلط خود را تكمیل می‌كند و تصور می‌کند كه چون دندانم تراشیده شده به آب سرد و گرم حساس شده است. جرم‌گیری كردم لثه‌هایم پایین رفتند. بین دندانهایم فاصله افتاده است، دندانم تیر می‌كشد و … مجموع این افكار بیمار را به این نتیجه می‌رساند كه جرم‌گیری دندان را خراب می‌كند.
چند نكته در مورد جرم گیری:
1- حتماً سالی یك بار جرم‌گیری را در برنامه بهداشتی خود قرار دهید.
2- با دقت و درست مسواك زدن تا حد زیادی مانع از تشكیل جرم خواهد شد.
3- اگر در هنگام مسواك زدن خون از لثه جاری شد، آن ناحیه دچار مشكل شده است و در اولین فرصت به دندانپزشك خود مراجعه كنید. توصیه می‌شود ناحیه‌ای كه خون می‌آید باید بیشتر مسواك زده شود. با مسواك زدن درست و مناسب ناحیه از میزان خونریزی به میزان قابل ملاحظه‌ای كاسته خواهد شد .
4- در صورتی كه جرم زیادی داشتید، حساس شدن دندان به سرما و گرما بعد از جرم‌گیری طبیعی است. پس نگران نشوید و این مشکل به مرور زمان رفع خواهد شد.
5- بعد از جرم‌گیری حتماً از دهانشویه مناسب استفاده کنید تا زخم لثه هرچه سریعتر بهبود یابند. البته استفاده مداوم از دهانشویه هم توصیه نمی شود و می‌توانید یك هفته بعد از جرم‌گیری استفاده از دهانشویه را قطع نمایید.
6- در حالت عادی نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیك قبل و یا بعد از جرم‌گیری نمی‌باشد. در موارد خاص حتماً دندانپزشكتان توصیه‌های لازم را خواهد كرد.
