خطاهای تغذیه در فصل امتحانات!
بهتر است در فصل امتحانات به 3 آفت مهم تغذیه‌ای كه سلامت شما را در این ایام تهدید می‌كنند و موجب اختلال در موفقیت‌‌تان می‌شوند، اشاره كنیم. این آفات از رژیم لاغری گرفته تا نخوردن صبحانه هر یك اثراتی دارند كه در ادامه به آنها پرداخته‌ایم.
1- پیروی از رژیم‌های لاغری غلط
بسیاری از نوجوانان به خصوص دختران نوجوان یا دختران در سنین ابتدای جوانی، برای پیشگیری از افزایش وزن و چاقی، از رژیم‌های لاغری خودسرانه یا تحت نظر افراد غیرمتخصص استفاده می‌كنند. با توجه به اینكه این قبیل رژیم‌ها معمولا فاقد ارزش تغذیه‌ای بالا برای تامین نیاز‌های تغذیه‌ای یك نوجوان هستند، می‌توانند عواقب زیان‌آور و ناگوار فراوانی در برداشته باشند. از جمله لطمه زدن به رشد، كاهش قدرت ایمنی و آسیب‌پذیرشدن در برابر بیماری‌ها و بسیاری اختلالات دیگر.
یكی از مهم‌ترین عوارض این قبیل رژیم‌ها، اختلال در عملكرد سیستم عصبی است. سلول‌های عصبی برای اینكه بتوانند فعالیت‌های طبیعی خود را انجام دهند، به انرژی و مواد مغذی كافی نیاز دارند. این نیاز باید از طریق مصرف مواد غذایی تامین شود. رژیم‌های لاغری نامناسب و غلط، فاقد انرژی و مواد مغذی كافی است و قادر به تامین احتیاجات فرد نخواهد بود و نتیجه آن كاهش قدرت یادگیری، تمركز و حافظه است و منجر به افت تحصیلی و به خصوص عدم موفقیت در امتحانات می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود كه در این ایام از حذف بی‌مورد هر یك از گروه‌های غذایی جداً خودداری كنید.
2- نخوردن صبحانه
یكی از مهم‌ترین عوامل موثر بر فعالیت سیستم عصبی، تنظیم قندخون در محدوده طبیعی است. كاهش قندخون و پایین‌تر آمدن آن از حد طبیعی می‌تواند موجب كاهش عملكرد سلول‌های عصبی شود. بدن انسان نمی‌تواند كربوهیدرات‌ها را به مدت طولانی در خود ذخیره كند و فقط به مدت چند ساعت قادر به ذخیره آن است بنابراین نخوردن صبحانه باعث نرسیدن انرژی كافی به سلول‌های عصبی و نیز كاهش قندخون می‌شود. از عوارض بارز افت قندخون، كاهش تمركز و حافظه در جلسات امتحان است. بنابراین قبل ازامتحان، خوردن یك وعده صبحانه متشكل از یك عدد تخم مرغ آب‌پز به همراه چند برش گوجه فرنگی تازه و نان سنگك یا نان، پنیر و گردو به همراه یك لیوان شیر می‌تواند انرژی مورد نیازتان را در این روزهای حساس تامین كند.
3- جانشین كردن شیرینی و شكلات به جای مواد نشاسته‌ای
بسیاری از دانش‌آموزان و دانشجویان در فصل امتحان‌ها به خاطر صرفه‌جویی در وقت به جای مصرف صبحانه یا سایر وعده‌های غذایی اصلی به مصرف شیرینی و چای اكتفا می‌كنند و در واقع شیرینی را جانشین نان، برنج، سیب‌زمینی، ماكارونی و سایر مواد نشاسته‌ای می‌كنند. شیرینی و موادی كه در تهیه آنها از قند و شكر استفاده شده در دستگاه گوارش به سرعت جذب خون می‌شوند، بنابراین قندخون افزایش می‌یابد و شخص احساس سیری می‌كند. پس از مدت زمان كوتاهی، انسولین ترشح می‌شود و قندخون را كاهش می‌دهد و چون مواد غذایی دیگری كه قندخون را به حالت متعادل نگه می‌دارد مصرف نمی‌شود بنابراین عارضه هیپوگلیسمی یا افت قندخون بروز می‌كند كه این عارضه اثر مستقیمی بر تمركز، حافظه و قدرت یادگیری دارد (به اضافه عوارض نامطلوب دیگری كه ایجاد می‌كند). در حالی كه مواد نشاسته‌ای، قند خود را به تدریج وارد خون می‌كنند و به این ترتیب قندخون در حالت متعادل باقی می‌ماند. به‌خصوص اگر این گروه با انواع سبزی‌های فصل و تازه همراه شوند و میوه‌ها نیز در میان وعده‌ها به مصرف برسند دیگر نباید نگران كمبود انرژی و حضور ذهن بود. لازم به یادآوری است كه خوردن انواع مغزها (در صورتی كه شور نباشند) و میوه‌های خشك نیز در میان وعده‌ها می‌توانند به ثابت ماندن قند خون كمك كنند. به این ترتیب نحوه تغذیه، ساعت‌های صرف غذا و كیفیت برنامه غذایی از عوامل مهمی است كه می‌تواند در موفقیت یا عدم موفقیت در امتحانات موثر باشد. بنابراین محصلان و دانشجویان عزیز لازم است با شناخت آفات تغذیه‌ای موفقیت در امتحانات از این عوامل بپرهیزند.
