چگونگی ایجاد سازه های گیاهی؟

معرفی و مشخصات برخی از گیاهان بالا رونده:
1: پاپیتال با نام علمی Hedra helix
گیاهی همیشه سبز از تیره Araceae که دارای گونه های متعددی می باشد و در این میان گونه heliax مهمترین و معروف ترین آنهاست. این گونه بومی اروپا آسیا و شمال ایران است. ارتفاعش 15 تا 30 متر است. از طریق ریشه های هوایی تنفس می کند و به واسطه ریشه های مکنده به نرده ها و تنه درختان می چسبد و از آنها بالا می رود. ساقه های رونده آن در محل گره ها تولید ریشه می کند و بر روی زمین می خزد و گسترش می یابد. پاپیتال با برگ های زبر و براق و رنگ سبز تیره تا سبز روشن در گیاه جوان دالبر دارد و در گیاه بالغ کامل می باشد که پوشش سبز زیبایی برای دیوارها و نرده ها فراهم می آورد و در سراسر زمستان روی گیاه باقی می ماند. شکل ظاهری برگهای آن 2 نوع است:
1: برگهای کلی گیاه پهنکی مرکب از 5 لوب زاویه دار با ظاهری مشخص هستند.
2: برگهای واقع در روی شاخه های گلدار ظاهری ساده یا کنار موجدار نوک تیز و باریک در دو انتها هستند.

2: پیچ امین الدوله با نام علمی Lonicera caprifolium :
از تیره Caprifoliaceae بوده گیاه همیشه سبز، خزنده رونده و پیچنده با گلهای زیبا و معطر می باشد . گونه های متنوعی دارد: L.japonica و L.periclymenum و L.caprifolium.
گونه L.japonica حدود 180 واریته دارد که ارتفاع آن به 8 متر می رسد که حدود نیمی از آن به صورت خودرو می روید. گل های زیبا و معطر سفید تا زرد رنگ به اندازه 4 تا 5 سانتیمتر می دهد. با میوه های زینتی کوچک نارنجی و قرمز. برگهایش بیضی شکل و به اندازه 4 تا 7 سانتیمتر است و زمان گلدهی اش اردیبهشت تا مهر ماه می باشد. ساقه رونده و خزنده دارد مه به همین ترتیب بالا می رود و موانع فیزیکی از قبیل نرده ها و دیوارها را می توان توسط پیچ امین الدوله پوشاند و از دید انظار دور نگه داشت و همچنین گیاه سریع الرشد می باشد. پوشش وسیعی را می پوشاند و برای کاشت در دیوارهای سنگی ،کنار نرده ها و داربست ها مناسب است که منظره جالب با آویزان شدن از آنها درست می کند.
3: پیچ اناری با نام علمی Campsis chinensis :
از خانواده Bignoniaceae بوده و دو گونه درختچه از آن تا کنون شناخته شده است که دارای شاخه های نیرومند بالا رونده و برگ های آویخته می باشد.
1: C.grandiflora : این گیاه بومی چین و ژاپن می باشد. در مناطق گرم به خصوص در آمریکای جنوبی و آفریقا گسترش دارد و درختچه ای بالا رونده یا خزنده، کاملاً ستبر، مقاوم و خزان شونده است که از نرده ها و درختان بالا می رود . در مکان های مناسب ارتفاع آن به 6 متر یا بیشتر هم می رسد. برگ هایش کامل چرمی، مرکب از 79 برگچه تخم مرغی، دندانه دار و براق با رگبرگ های زبر است .دارای گل ساده، نا منظم ،شیپوری شکل، با 5 گلبرگ به طول 5.9 سانتیمتر می باشد که در گل آذین خوشه ای مجتمع می باشند.
2:Capmpsis radicans : خزان شونده بومی جنگل های جنوب شرقی آمریکاست که با ریشه های هوایی و ساقه های بلند خود به دیوار متصل می شود. ریشه های هوایی مجهز به چنگک ریشه ای برای اتصال به دیوار یا پایه یا داربست می باشند. این گیاه رشد سریع دارد و شاخه هایش متمایل به قرمز و پوشیده از کرک های زیباست. به علت دارا بودن ریشه های محکم و قوی برای استقرار در کنار دیوار نیاز به قیم ندارد ولی استفاده از قیم ایده آل تر است.هر برگ چرم مانند آن شامل 9.12 برگچه با رگبرگ زبر و به طول 3.6 سانتیمتر می باشد. گل های طویل، شیپوری شکل به تعداد 4 تا 10 عدد روی خوشه هایی در انتهای شاخه های جوان همان سال ظاهر می گردند. مناسب کشت در حاشیه دیوارهاست
4: کلیماتیس با نام علمی Clematis patents از خانواده Ranunculaceae بوده از گیاهان چند ساله علفی است و در بین آنها گیاهان بالا رونده ،Climbing چوبی از خانواده buttercup دیده می شود که در مناطق معتدله گسترش یافته اند. گونه های زیادی از کلیماتیس با عادات متفاوت با گلهایی به اشکال مختلف و با دو رگ های زیبا و زیادی دارد. از گونه های علفی غیر بالا رونده می توان به گونه های زیر اشاره کرد.:
C.herachaefolia: داری عادت رشد قایم و سفت با قاعده چوبی می باشد. برگ ها بزرگ با 3 برگچه و خوشه ها lilac که در اواخر تابستان گل ها باز می شود.
C.montana دارای تنه قوی بوده و گلهای آنمون مانند سفید معطری را در ماه می و ژوئن تولید می کند.
C.flammula : داری رشد ضعیف بوده ارتفاع آن به 45 سانتیمتر می رسد و گل های کوچک و سفید و معطر در اواخر تابستان تولید می کند.
C.paniculata : دارای رشد قوی بوده و یکی ارز مقاوم ترین و آسان ترین انواع برای پرورش می باشد
C.virginiana : یک گیاه چپری رونده بومی و جالب که در اواسط تابستان با گل های سفید در داخل پانیکول های برگ دار گل می باشد
C.recta : به ارتفاع 120 سانتیمتر رشد می کند و پانیکول ها گل های زیادی با گلهای معطر و سفید در اوایل تابستان تولید می کنند.
برگرفته از نشریه تخصصی باغبانی نهال/شماره ششم/مدیر مسئول سید هادی رضوی /نویسنده متن: دکتر نجم الدین مرتضوی