كیفیت نرم افزار وخصوصیات آن از دیدگاه كاربر عام

بر اساس تعریف ارائه شده از كیفیت در ، كیفیت نرم افزار بصورت زیر تعریف می گردد:
مجموعة خصوصیات یك محصول نرم افزاری، كه در توانایی آن برای برآورده نمودن نیازهای تصریح شده[4] در مستندات نیازمندیها و نیازهای ضمنی[5] مؤثر است.
از خصوصیاتی كه در تعریف فوق به آنها اشاره شده است با عنوان خصوصیات كیفیت یاد می شود. خصوصیات كیفیت نرم افزار بصورت زیر تعریف می شود:
مجموعه ای از ویژگیهای مرتبط با محصولات نرم افزاری، كه پایه و اساس لازم برای تشریح كیفیت، ایجاد و ارزیابی آن را فراهم می آورد.

كیفیت در بر گیرنده مجموعه ای از خصوصیات كیفیت می باشد، اما در تعیین درجة كیفیت و مرغوبیت یك محصول، میزان و اندازة این خصوصیات از دیدگاه عموم، لزوماً یكسان نیست.
هر یك از این خصوصیات كیفیت، با چندین ویژگی قابل حصول از طریق مهندسی نرم افزار مرتبط است، بعبارتی دیگر با بهره گیری از روشهای مهندسی نرم افزار برای حصول یا تأثیرگذاری بر هر یك از ویژگیها، محصول نرم افزاری از نظر خصوصیات كیفیت مرتبط با آن ویژگی، تحت الشعاع قرار می گیرد.

میان برخی از خصوصیات كیفیت، روابط تضاد(معكوس[6]) و یا توافق(همراستایی[7]) وجود دارد. بعبارتی دیگر، در شرایط معین(برای مثال از نظر بودجه و امكانات)، افزایش نسبی یك خصوصیت، به كاهش یا افزایش نسبی خصوصیات دیگر منجر می شود. خصوصیات كیفیت نرم افزار از دیدگاه كاربر عام عبارتند از:
1_ میزان پوشش دهی وظایف تعیین شده در مستندات نیازمندیها و موارد ضمنیFunctionality))
2_ قابلیت اطمینان یا قابل اطمینان بودن(Reliability)
3_ قابلیت استفاده یا قابل استفاده بودن(Usability)
4_ كارآیی یا بعبارتی دیگر پربازده و مؤثر بودن(Efficiency)
5_ قابلیت نگهداشت(Maintenance)
6_ قابلیت حمل یا بعبارتی دیگر قابل انتقال بودن(Portability)

استفاده كنندگان از این استاندارد، بسته به شناخت، سلیقه و توان خود، یك زیر مجموعه از این خصوصیات را بعنوان عوامل تعیین كننده كیفیت محصول مدنظر قرارداده، و پس از اولویت بندی و ارزش گذاری از نظر علمی، تجربی، شورایی و یا بر حسب سلیقه، با تلاش در آزمایش و سنجش این خصوصیات و جمع بندی نتایج حاصل، به تولید یا ارزیابی كیفیت كلی محصول موردنظر از دیدگاه خود می پردازند[8].

1_ میزان پوشش دهی وظایف(Functionality)

عبارت است از مجموعه ای از مشخصه ها و ویژگیهای فرعی، كه بر وجود مجموعه ای از وظایف(كاركردها) در محصول دلالت دارد. این مجموعه وظایف، مواردی هستند كه در مستندات نیازمندیها تصریح گردیده و یا بصورت ضمنی در وظایف مورد نیاز كاربر قرار دارند.

2_ قابلیت اطمینان(Reliability)

عبارت است از مجموعه ای از مشخصه ها و ویژگیهای فرعی، كه بر توانایی نرم افزار در حفظ سطح كارایی خود، تحت شرایط تصریح شده و در یك محدودة زمانی مشخص دلالت دارد. شرایط و محدودة زمانی موردنظر، مواردی هستند كه در مستندات نیازمندیها تصریح گردیده است.

3_ قابلیت استفاده(Usability)

عبارت است از مجموعه ای از مشخصه ها و ویژگیهای فرعی، كه بر تلاش موردنیاز و برآورد فردی مجموعه ای از كاربران در امر استفاده از محصول دلالت دارد. كاربران، مجموعه افراد یا گروههایی هستند كه صراحتاً در مستندات نیازمندیها عنوان گردیده اند و یا بصورت ضمنی در این مجموعه قرار دارند.

4_ كارآیی(Efficiency)

عبارت است از مجموعه ای از مشخصه ها و ویژگیهای فرعی، كه بر ارتباط بین بازدهی نرم افزار، نسبت به مقدار منابع مورد استفاده، تحت شرایط تصریح شده در مستندات نیازمندیها یا موارد ضمنی دلالت دارد.

5_ قابلیت نگهداشت(Mintainability)

عبارت است از مجموعه ای از مشخصه ها و ویژگیهای فرعی، كه بر تلاش موردنیاز برای ایجاد تغییرات تعیین شده در نرم افزار دلالت دارد.

6_ قابلیت حمل(Portability)

عبارت است از مجموعه ای از مشخصه ها و ویژگیهای فرعی، كه بر توانایی انتقال نرم افزار از یك محیط به محیط دیگر دلالت دارد.