یکی از سازمانهایی که وظیفه نظارتی دارد، سازمان بازرسی کل کشور می باشد؛
«براساس حق نظارت قوه قضائیه نسبت به حسن جریان امور، واجرای صحیح قوانین در دستگاههای اداری، سازمانی به نام سازمان بازرسی کل کشور زیر نظر رئیس قوه قضائیه تشکیل میشود» (مفاد اصل 174 قانون اساسی).
رئیس سازمان، با ابلاغ رئیس قوه قضائیه از قضات شرع ( روحانی) یا قضاتی که دارای رتبه 10 یا 11 قضائی باشند، منصوب می شود. رئیس سازمان می تواند به تعداد موردنیاز معاون و بازرس داشته باشد. بازرسان باید دارنده پایه قضائی باشند و یا از میان افرادی که صلاحیت قضائی آنان مورد تایید قوه قضائیه قرار گرفته است، انتخاب شوند.
همه مسئولان در وزارتخانه ها و سازمانها و موسسات دولتی و عمومی وظیفه دارند اسناد، اطلاعات ، مدارک موردنیاز سازمان بازرسی را بدون تاخیر در اختیار بازرس اعزامی بگذارند.
در صورتی که سند مورد مطالبه از اسناد سری باشد، درخواست شخص رئیس سازمان و موافقت رئیس قوه قضائیه ضروریست. هر گاه بازرس یا هیات بازرسی به منظورحسن جریان امور، تعلیق یک یا چند نفر از کارکنان واحدی را که مورد بازرسی قرار داده اند ، ضروری تشخیص دهند مراتب را فوراً و مستدل، به وزیر یا رئیس دستگاه مربوطه اطلاع داده و تعلیق فرد یا افراد موردنظر را تقاضا می کنند.
وزیر یا رئیس دستگاه مربوطه مکلف است تقاضای بازرس یا هیات بازرسی را اجرا نماید، درغیر این صورت شخصا مسئول پی آمد امر خواهد بود و سازمان مراتب را جهت اتخاذ تصمیم لازم به قوه قضائیه گزارش می کند.
سازمان در مورد تخلفات و نارساییها و سوء جریان امور اداری و مالی وزارتخانه ها ، نهادها و بنیادها ، مراتب را به رئیس جمهور اعلام می کند.
همچنین تخلفات موسسات و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت را به وزیر مربوطه، در مورد شهرداری وموسسات تابعه به وزیر کشور و در مورد موسسات غیر دولتی کمک بگیراز دولت به وزارت امور اقتصاد و دارائی و در موارد مشابه، تخلفات مراجع قضائی و دادگستری به رئیس قوه قضائیه و در موارد ارجاع شده از کمیسیون های اصول 88 و 90 قانون اساسی نتیجه بازرسی را به آن کمیسیونها اعلام خواهد نمود.
منابع:
1)قانون اساسی جمهوری اسلامی؛
2)سایت قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران.
