شگفتی های آب در بدن انسان

یکی از شگفتیهای بسیار عجیب ساختمان بدن ما انسانها ، مقدار آبی است که در بدن مان موجود است . اگر فقط وزن بدن مورد نظر باشد ، ما انسانها بيشتر از آب ساخته شده ايم .60 تا 70 در صد وزن بدن ما را آب تشكيل مي دهد. چيزي در حدود چهل و نه كيلو گرم آب در يك مرد با وزن متوسط . حتي استخوان بدن ما كه كاملاً ماده اي سخت به نظر مي رسد بالغ بر 20 درصد آن را آب تشكيل مي دهد ، در حالي كه 95 درصد پلاسماي خون ما را آب تشكيل مي دهد.
اين درياي دروني با مزه اي شور ، محيط آبي دررون بدن ما ميباشد. آب اين دريا در رگهاي خوني و همه مجاري باريك بدن در جريان است . هر سلولي را اين آب سيراب مي كند و هيچ عضوي از بدن نمي تواند بدون اين آب زنده بماند . به عبارت ديگر آب موجود در بدن مانع از اين مي گردد كه ما در آتش دروني خود بسوزيم .
عزیزان ! آیا براستی علت وجود این همه آب در بدن انسان چیست ؟ و چرا حکمت خدای حکیم بر این امر تعلق گرفته است ؟ پژوهشگران ، خنک نگهداشتن بدن را یکی از علتهای وجود این همه اب در بدن می دانند . آیا تا کنون به آبی که درون موتر در جریان است اندیشیده اید؟ می دانید که یکی از وظایف این آب خنک نگهداشتن ماشین موتر می باشد. آب موجود در بدن انسان نیز همین وظیفه را بعهده دارد . فعاليت هاي شيميائي كه در همه اعضاي بدن ما انجام مي گيرد ، به اضافه حرارتي كه در اثر فعاليت هاي ماهيچه ها ايجاد مي گردد ، حرارتي را توليد مي كنند كه توانائي سوزاندن ما را دارد . وليكن به وسیله ی آبي كه در اطراف بافتها وجود دارد و توسط آنها به درون مكيده مي شوند ، به محض اينكه حرارت اضافي توليد شود از بين برده خواهد شد .
یاران ! یکی دیگر از وظایف آب موجود در بافتهای بدن انسان جلوگیری از وارد شدن ضربه های شدید به اندام هاست . درياي دروني ما يك عامل ضربه گير است . به عنوان مثال ، مايعي كه اطراف مغز ما را فرا گرفته است موجب مي گردد كه مغز از صدمه هاي سخت وارده محفوظ بماند . همين طور ، استخوانها ، محل اتصال آنها و اعضاء بدن و اعصاب در تشكي از مايع قرار دارند تا ما بتوانيم در محيطي كه دائم با اجسام برخورد مي كنيم تاب مقاومت داشته صدمه اي بر ما وارد نگردد. آیا می دانید اگر خداوند خالق این آب را در بدن ما قرار نمی داد در آن صورت چه می شد؟ بدون آب در بدن ، كوبيدن پا بر روي زمين و زدن چكش بر چيزي آن قدر دردناك مي بود كه غير قابل تحمل مي شد .
همچنین ، دریای آب درون بدن ما ، يكي از بهترين حلالها است و همراه خود محلولهاي شيميائي پر ارزش بسياري را توأم با موادي كه بحالت شناور هستند به نقاط مختلف بدن مي رساند . مثلاً توانائي آن در نگهداري سديم و پتاسيم به صورت محلول يك ضرورت است كه عمل انتقال تكانه هاي الكتريكي را انجام مي دهد و موجبات فعاليت ماهيچه ها و اعصاب را فراهم مي سازد .
دوستان ! آب مورد نياز بدن ، مانند غذا ، بايد دائم تأمين گردد. به طور معمول ما روزانه حدود يك و يك چهارم ليتر آب مينوشيم خواه اين آب بصورت خالص باشد يا به وسيله نوشابه هاي ديگر . ما به همين اندازه هم از طريق غذا هرچند كه بدون آب به نظر برسد آب را بدست مي آوريم . كل مقدار آبی كه بدن از طريق ادرار دفع مي كند بالغ بر يك و يك چهارم ليتر مي باشد و همين مقدار هم به صورت تبخير از دست داده مي شود که اين تبخير نقش خنك كنندگي بدن را ايفا مي كند و از راه ريه ها و پوست بدن انجام مي پذيرد.
عمل آب در بدن بيشتر از اينها پيچيده و مهم است . آب در بدن به طور دائم چون پولي كه در بانك رد و بدل مي شود ، بين اعضاء مختلف و سيستم رد و بدل مي شود. مثلاً در عرض يك روز بالغ بر يكصد و سي و هفت ليتر مايعات از خون تصفيه مي گردد و دوباره توسط كليه ها بخون عودت داده مي شود .
عزیزان ! چيزي بين هفت و نيم ليتر آب در داخل بدن توليد مي گردد. در بين منابع مختلف غدد بذاقي در طي يك شبانه روز مقدار يك و يك چهارم ليتر آب براي مرطوب نگهداشتن دهان ترشح مي شود و اين بذاق ترشح شده علاوه بر مرطوب نگهداشتن دهان عمل گوارش را نيز منظم مي كند . معده نيز بالغ بر يك و يك چهارم ليتر شيره معدي ترشح نموده و پانكراس و كبد و روده ها بالغ بر سه ليتر و نيم مايعات ترشح می کنند .
براستی چگونه احساس ميكنيم كه نياز به آب داريم ؟ و چگونه درك ميكنيم كه به چه اندازه آب نياز داريم ؟ معمولاً تصور مي كنيم موقعي كه گلوي ما خشك مي شود به ما احساس تشنگي دست مي دهد . ولي حقيقت اين است كه اعلام تشنگي از خون سرچشمه مي گيرد . مثلاً زماني كه ما در هواي گرم به ورزش پرداخته باشيم و مقدار زيادي عرق كرده باشيم ، آب از دست رفته موجب خواهد شد كه غلظت خون زياد شود . هنگامي كه غلظت خون در مقابل گرما بيش از حد گردد ، يك ماده شيميائي از راه خون به مغز رانده مي شود و از آن مركز پيامي به دهان و گلو مي فرستد ، در آنجا مكانيزم اعصاب ، ما را از تشنگي آگاه ميسازد . وقتيكه ما آب مي نوشيم تشنگي رفع مي گردد يعني تعادل آب برقرار شده است .
یاران ! وقتي ما غذاي پر نمك مي خوريم احساس تشنگي مي نمائيم . اما ، اين بدان علت نيست كه آب بدن ما كاهش پيدا كرده است بلكه علت آن اين است كه ما نمك اضافي خورده ايم ، چون بدن نه فقظ تعادل آب خود را حفظ مي كند ، بلكه هميشه نسبت نمك موجود در آب خود را به نه دهم درصد محفوظ نگه ميدارد . لذا از آنجائي كه نمك آب بدن در مقدار معینی نگهداري مي شود، پس اگر ما نمك زياد بخوريم بايد آب بيشتري نيز بنوشيم كه آن نسبت معين محفوظ بماند . همچنین زماني كه به واسطه عرق كردن آب از دست مي دهيم ، اين عرق مزه شور دارد بنابراين براي جبران آن بايد آب و نمك بنوشيم .
ذخيره آب بدن انسان خيلي كمتر از ذخيره غذائي مي باشد . فردي كه در يك اتاق سرد استراحت نمايد حد اكثر ميتواند دوازده روز بدون آب زنده بماند ، ولي اگر به او آب داده شود ميتواند مدت دو ماه زنده بماند بدون اينكه غذا بخورد.
ما به خون چون يك مايع حياتي فكر مي كنيم . ولي آب با جريان خود و فراهم آوردن تسهيلات براي حركت ، گرما و خنك كردن ، حل نمودن مواد حياتي و حمل كردن ملكولهائي كه ما را تغذيه مي كنند مايع حيات بخش حقيقي بدن ميباشد .