۷ درس در اعتماد به نفس قوی
اعتماد به نفس از جمله خصوصیات شخصیتی است که از دوران کودکی تحت تأثیر تربیت و فرهنگ جامعه شکل می گیرد و طی سالهای زندگی مستحکم می گردد. خانواده، محیط و شیوه زندگی از مهمترین عواملی هستند که در شکل گیری آن نقش دارند. اعتماد به نفس با احساساتی مانند خوش بینی، رضایت و لذت از زندگی ارتباط معنی داری دارد. همان گونه که احساس حقارت، بدبینی، نارضایتی و افسردگی به نوعی به هم مرتبط هستند. گفتگو در این زمینه از آن جهت مهم است که اعتماد به نفس با موفقیتهای فردی ـ اجتماعی، سلامت و بهداشت روانی، روابط سالم بین فردی، احساس رضایت، شادمانی و امنیت اجتماعی رابطه‌ای مستقیم دارد. یک اجتماع سالم، پویا و شادمان، از اکثر افراد دارای اعتماد به نفس بالا تشکیل شده است. هنگامی که اعتماد به نفس افراد جامعه ای پایین باشد، آنها به از خود بیگانگی، حقارت و عقب ماندگی مبتلا می شوند و پیآمد آن فقر، تورم، ورشکستگی، انحرافات فردی – اجتماعی بیماری خواهد بود.
● یک فرد دارای اعتماد به نفس بالا کیست ؟
اعتماد به نفس شناخت واطمینان به مجموعه قابلیتهای عاطفی، ذهنی، جسمی و اجتماعی خود است. افراد دارای اعتماد به نفس بالا دارای خصوصیاتی هستند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود :
۱)در اکثر موارد می توانند به خوبی تصمیم منطقی بگیرند وآن را اجرا کنند.
۲) اکثر موارد کارها را به خوبی و با موفقیت انجام می دهند.
۳) از مواجهه با مردم و احقاق حق خود قاطعند.
۴) صحبت در جمع برایشان سخت نیست .
۵) برای موجودیت خود ارزش و احترام قائلند.
۶) با دیگران ارتباط متقابل مناسب و خوبی دارند.
۷) خود را دست کم نمی گیرند و برای خود شأن ومنزلت قائلند.
۸) مبتکرند و در امور خوش بین هستند .
۹) افرادی صریح لهجه و رک گو هستند.
۱۰) بر امور زندگی مسلط هستند.
۱۱) در برابر احساس وابستگی مقاومند.
۱۲) با گذشت و بزرگوارند.
۱۳) درمواجهه با سختیهای زندگی شجاع و بی باک اند.
● هفت درس مهم در اعتماد به نفس به قرار زیر است :
▪ درس اول
بخواهید که اعتماد به نفس قوی داشته باشید و در این راه ممارست پیگیر داشته باشید.
با تمام وجود بخواهید که اعتماد به نفس خود را تقویت نمائید. آن را یک اصل مهم زیستن با کیفیت و موفقیت به حساب آورده و در تحصیل آن درنگ نکنید. با خود مکرراً در هفته اول بگوئید: "من با تمام وجودم می خواهم دارای اعتماد به نفس خوب و بالائی شوم". انسان موجودی تغییر پذیر است. می تواند آن طوری که می خواهد تغییر کند. موجودیت او را صرفاً وراثت رقم نمی زند، بلکه نیروهای ذهنی و خواهش و طلب او نیز در این زمینه حائز اهمیت فوق العاده است. کم نبودند انسانهائی که در قعر بیچارگی و فلاکت، تصمیم به تغییر یافتن و بزرگ شدن گرفتند و با نیروی اراده و پشتکار این گونه شدند. به خاطر داشته باشید که اعتماد به نفس شرایط و جایگاه درونی است. یک احساس مصمم بودن و احساس قدرت درونی که به بیرون تراوش می کند. یک جایگاه شجاعت و توانمندی در پیشبرد تصمیمات است.
در طول روز در هر فرصتی که پیش آید، به جایگاهی که می خواهید نایل شوید (فرضاً انسانی با اعتماد به نفس بالا و مثبت) فکر کنید و آن را روی کاغذ بیاورید و در صورت امکان راجع به آن صحبت نمائید.
نکته دیگر اینکه به ارتقاء اعتماد به نفس خودتان کاملاً علاقه مندی نشان دهید و آن را یک موضوع اساسی بدانید. به موفقیت خودتان ایمان داشته باشید. ایمان شما مسیر موفقیت را هموار می سازد.
▪ درس دوم
اعتبار بخشی به کلام و رفتار خود( تصمیم گیری – اجرا).
وقتی تصمیمی را اتخاذ می‌‌‌‌‌نمائید ( یا تعهدی می کنید) با جدیت تمام آن را تا رسیدن به نتیجه نهائی دنبال نمائید. افرد دارای اعتماد به نفس بالا وقتی تصمیمی می گیرند، با تلاش و کوشش در صدد اجرای کامل آن بر می آیند تا کار را تا آنجائی که می شود پیش ببرند. آنها دارای نیروی پیگیری و اجرای تصمیمات خود هستند یا یه عبارتی دارای اراده خوبی هستند. اراده خصوصیت بارزی است که یکی از اصول مهم موفقیت در هر کاری محسوب می شود. برای اعتبار بخشی هر چه بیشتر به خود باید در صدد فهم و درک و تقویت این خصوصیت مهم باشیم.
وقتی می خواهید تصمیم مهمی را اتخاذ نمائید و یا متعهد شوید، آگاهانه عمل نمائید. تعهدی را بر گردن بگیرید بردارید که می توانید اجرا کنید و در مسیر حرکت هرگز آن را تغییر ندهید. تعهد کردن کار دشواری نیست بلکه اجرای صادقانه آن مهم است. کم نیستند کسانی که دست به کار های بزرگ می زنند ولی در ابتدای را ه یا نیمه راه آن را رها می نمایند و در نتیجه چیزی جز اتلاف وقت و تزلزل در آنها باقی نمی ماند. رمز و راز بزرگی و موفقیت در اجرای متعهدانه تصمیمات است. اگر زندگی انسانهای بزرگ تاریخ را مطالعه نمائید متوجه می شوید که انسانهای متعهدی بودند. در اجرای تصمیمات خود بسیار مقاومت کردند و آن قدر ایستادند تا موفق شدند. به خاطر داشته باشیم که تلاش پیگیر بالاترین در صد موفقیت ممکن را به ارمغان خواهد آورد. نکته مهم اینکه اگر تعهدات شما در مسیر محبت، صداقت، خدمت راستین و مثبت رشد و منطبق با رسالت وجودی شما باشد، از آنجائی که روح شما دارای چنین خصایصی است در هماهنگی عظیمی با خود قرار می گیرید و این آغاز شکوفائی واقعی شخصیت شما خواهد بود.
▪ درس سوم
سلامتی ، قدرت جسمانی و روانی.
از عوامل مهم دیگر اعتماد به نفس، سلامتی، قدرت جسمانی و روانی است. افرادی که در بیماری، ضعف جسمانی و روانی هستند، به تدریج اعتماد به نفس خود را از دست می دهند. پس باید به عوامل فوق الذکر توجه ویژه داشت.
ورزشهای سبک و مرتب می‌توانند تأثیر فوق العاده ای در سلامتی و قدرت شما شما داشته باشند. دوی آهسته، شنا، یوگا، دوچرخه سواری از جمله ورزشهائی هستند که تأثیر مثبت آنها بر سلامتی و اعتماد به نفس محرز گردیده است. برنـامه ای را از همین الان برای ورزش صبــحگاهی (نیم ساعته) و نیز پیاده روی (نیم ساعته) در شب برای خود تدارک ببینید. برای این کار ساعتی را برای ورزش در صبح مشخص نمائید فرضاً رأس ساعت ۷ صبح. برای انجام دادن ورزش در این ساعت باید ساعت ۰۰/۶ یا ۱۵/۶ از خواب بلند شوید تا برای ساعت ۷ آماده گردید. بدون تردید کسانی که ساعت رفتن به بستر در شب خود را خوب تنظیم می کنند، صبحها راحت بر می خیزند .
▪ درس چهارم
قدرت پذیرش، مثبت‌نگری و به‌کارگیری لفظ مثبت
قدرت پذیرش واقعیات را در خود تقویت نموده و بیاموزید با بزرگواری چیزهائی را که در زندگی نمی توانید تغییر دهید بپذیرید. هرگز خود را سرزنش نکنید. هر انسانی گاهی دچار لغزش و اشتباه می گردد. با آگاهی نسبت به لغزش و اشتباه خود تصمیم بگیرید که از گذشته‌های خود درس بگیرید. سرزنش و نکوهش مرتب خود موجب احساس حقارت و ضعف اعتماد به نفس می شود. بخشنده باشید. هم خود و هم دیگران را به خاطر کوتاهی و اشتباهات گذشته ببخشید. درس گرفتن از یک اشتباه یا قصور فوق العاده حائز اهمیت است. کل زندگی با همه فراز و فرودش را یک فرآیند گذرا ببنید که هیچ مشکلی در آن ثابت نیست و هیچ ناهمواری باقی نخواهد ماند. نه سختیهایش را خیلی سخت بگیرید و نه خیلی به خوشی هایش دل ببندید.
دائما با عبارات، جملات، اشعار و کلمات مثبت به خود و دیگران امید و انرژی بدهید. القائات مثبت تأثیر عمیقی بر ناخودآگاه و تمام وجود شما می گذارد و به تدریج زندگی شما را تغییر می‌دهد. دائماً به‌خود تلقین مثبت نمائید که می‌خواهید انسانی:
سالم و پر انرژی ـ شاد و هوشیار ـ خوش کلام و با نفوذـ اجتماعی و زنده دل ـ شجاع و بی باک ـ زرنگ و انعطاف پذیر ـ قوی و مقاوم ـ بخشنده و مهربان ـ تلاشگر و عامل ـ امیدوار و شادمان ـ راضی و خشنود ـ صبور و پر قدرت ـ زیبا و پر نفوذ باشید.
▪ درس پنجم
تنفسهای دیافراگمی و مراقبه و یا خود هیپنوتیزم:
در طول روز، در هر فرصتی که پیش آید آرام و عمیق (به طور دیافراگمی یا شکم ) تنفس کنید. تنفسهای عمیق دیافراگمی فواید فوق العاده ای دارد. مراقبه و یا خود هیپنوتیزم را بیاموزید و بعد از ورزشهای روزانه و یا حداقل دو یا سه مرتبه در هفته آن را انجام دهید. از جمله فواید تنفسهای دیافراگمی و مراقبه یا خود هیپنوتیزم می توان به احساس آرامش، افزایش انرژی و قدرت اشاره نمود.
▪ درس ششم
عامل و تلاشگر باشید
همواره روی تلاش، کوشش و همت و کفایت خود حساب کنید. اصل، تلاش و همت خود شماست. اتکای به خود را یک ارزش بدانید. دیگران وظیفه ندارند به شما خدمت کنند و سرویس دهند و اگر هم احتمالاً می‌کنند این را به حساب لطف و محبت آنها بگذارید. هر کسی در قبال خودش مسئول و متعهد است. هر کسی مهمترین شخصیت زندگی خود است. انتظاراتتان را از دیگران به حداقل برسانید. بالاترین درصد ناراحتی ما از انتظارات ما از دیگران ناشی می شود. انتظار خدمت، محبت، توجه، پاداش و تشکر و... از سوی دیگران قسمت بزرگی از ناراحتیهای ما را دامن می زند. انتظاراتتان را همواره در ارتباط با تلاش و همتی که در زندگی بکار بسته اید داشته باشید. به خاطر داشته باشید گندم از گندم بروید، جو زجو. انتظار گنج بدون رنج، انتظاری واهی است.
هر ناهمواری، هر شکست و هر استرس را در زندگی یک درس، یک نکته، یک تجربه گران قدر و یا یک هشدار تلقی کنید. زندگی مجموعه‌ای از تجربه‌ها یا درسهای گوناگون است. مسیر رشد انسان با استناد و استفاده بهینه از این تجربه‌ها و درسها هموار می‌گردد.
▪ درس هفتم
تا می توانید خوش اخلاق و خوشرو باشید، لبخند بزنید و بخندید.
اخلاق نیکو کلید نفوذ در قلبهاست. خوش اخلاقی به‌منزله منفعل زیستن و اجازه سوء استفاده هر کسی از موقعیت انسان نیست. انسان در ضمن خوش اخلاقی می تواند موازین صحیح محترمانه و قاطعانه بر خورد کردن را داشته باشد و اجازه سوء استفاده به کسی ندهد.
لبخند زدن و خنده چرخه های منفی فکری، استرس و افسردگی را از بین می برد و چشم انداز جدیدی را فراهم می کند. خنده موجب افزایش اعتماد به نفس می‌شود . توصیه بسیاری از کارشناسان امور بهداشت روان این است که ما باید هوشمندانه گوشه ای از زندگی خود را به شوخی و مزاح اختصاص دهیم و اطراف خود را از آدمهایی پر کنیم که زیاد می‌خندند و با آنها بخندیم. قصه های خنده دار بخوانیم و فیلمهای کمدی تماشا کنیم و بالاتر از همه اینکه به خاطر بسپاریم: زندگی خشن و توان فرسا خواهد شد اگر ما آن را خیلی جدی بگیریم!
