لایت‌پیک جایگزین یو.اس.بی می‌شود
تازه‌ترین دستاورد اینتل، لایت‌پیک، اتصال کامپیوتری جدیدی است که با استفاده از فیبرهای نوری، اطلاعات را به سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه منتقل می‌کند
احتمالا سال‌ها از اولین باری که در مورد فیبر نوری شنیده‌اید می‌گذرد؛ یک جور فناوری عجیب و غریب که برای انتقال مقادیر بسیار زیاد اطلاعات از یک سوی کره زمین به سوی دیگر آن به کار گرفته می‌شود. ولی در آینده نه چندان دور، شاید شما بتوانید این رشته‌های باریک شیشه‌ای را مستقیما به کامپیوتر خود وصل کنید.
البته این در صورتی است که اینتل این کار را ممکن سازد. این شرکت هفته قبل فناوری تازه‌ای را به نام لایت‌پیک برای اتصال ابزارها به کامپیوتر با استفاده از فیبر نوری معرفی کرد. این شرکت پیشاپیش تایید سونی را برای استفاده از این فناوری گرفته و امید دارد که آن را به استاندارد آینده اتصال به کامپیوتر تبدیل کند.
جاستین راتنر، مدیر ارشد بخش فناوری اینتل هنگامی که در مراسم رونمایی، این اتصال را به پشت کامپیوتر وصل می‌کرد، گفت: «اکنون همه قطعات سر جای خود قرار دارند، تنها کاری که باید بکنیم، این است که استانداردی برای برقراری همه اتصالات از طریق لایت‌پیک وضع کنیم».
http://pnu-club.com/imported/2011/01/773.jpg
ولی برای اینکه فیبر نوری به استاندارد اتصال ابزارها به کامپیوترها تبدیل شود، راتنر باید کارهایی بیشتر از رفتن روی سن و وصل کردن کابل باریک سفید لایت‌پیک به پشت یک کامپیوتر انجام دهد. برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که محتمل‌ترین راه برای خروج لایت‌پیک از آزمایشگاه‌های تحقیق و توسعه و قرار گرفتن آن در پشت کامپیوتر شما، استفاده از محبوب‌ترین پورت حال حاضر یعنی یو.اس.بی باشد؛ از این‌و اینتل نیز در حال آماده کردن زیرساخت‌ها برای طی این مسیر است.
یو.اس.بی، محبوب‌تر از هرچیز
حتی مبتلایان به تکنوفوبیا (هراس از فناوری‌های جدید) نیز با یو.اس.بی آشنا هستند. این فناوری مسیر خود را از کامپیوترها شروع کرد و در ادامه به ابزارهای مصرفی الکترونیکی، گوشی همراه، دوربین‌های دیجیتال و خیلی چیزها دیگر رسید. با پیشرفت‌های جدید تولیدکنندگان محصولات با این استاندارد، کاربری یو.اس.بی‌ها بیشتر و فراگیرتر شد، یو.اس.بی‌ها سریع‌تر و کم انرژی‌تر شدند و وسایل متصل به کامپیوتر نیز قادر شدند از طریق همین پورت خود را شارژ کنند.
نسل جدید و فوق سریع یو.اس.بی موسوم به یو.اس.بی3 که اولین دستگاه مجهز به آن هفته گذشته تاییدیه‌های لازم را برای ورود به بازار دریافت کرد، از سرعت انتقال اطلاعات 5 گیگابیت بر ثانیه بهره می‌برد که ده برابر بیش از یو.اس.بی2 موجود در بازار است.
http://pnu-club.com/imported/2011/01/26.png
سرعت 5 گیگابیت بر ثانیه پیشرفت خیلی مهمی محسوب می‌شود؛ ان.ای.سی در معرفی دستگاه جدید خود نشان داد که 500 مگابایت اطلاعات با یو.اس.بی3 تنها در عرض 4.4 ثانیه منتقل می‌شود، در حالی که با یو.اس.بی2 این زمان به 39 ثانیه افزایش می‌یابد. ولی هنوز برای همه‌گیری این فناوری کارهای زیادی باید انجام شود؛ مثلا پیشرفت نمایشگرهای سه بعدی که نیاز به انتقال سریع حجم بالای اطلاعات دارند.
جف راونکرافت، دبیرکل اتحادیه سازندگان یو.اس.بی در گفتگویی پیرامون آینده یو.اس.بی چنین گفته بود: «هر صنعتی در زمان‌هایی نیاز به یک تحول اساسی دارد و با توجه به این که سیم‌های مسی مانند آن‌چه در یو.اس.بی‌های کنونی نسل 2 و3 استفاده می‌شود، محدودیت‌هایی در سرعت انتقال سیگنال‌ها دارند، فکر می‌کنم که گذار بعدی فیبر نوری خواهد بود».
اینتل و متحدانش
آرزوی اینتل برای لایت‌پیک این است که بتواند اتصالی یکسان برای اتصال ویدیو، ابزار ذخیره‌سازی، شبکه، پرینترها، وب‌کم و هر چیز دیگری به یک کامپیوتر خلق کند. لایت‌پیک از مداری استفاده می‌کند که می‌تواند همزمان از چندین پروتکل ارتباطی استفاده کند و امید می‌رود که به جایگزینی کامل برای اتصال‌های کنونی USB, fire wire, DVI, Display Port و HDMI تبدیل شود.
http://pnu-club.com/imported/2011/01/774.jpg
به گفته اینتل این فناوری در سال 2010 / 1389 برای عرضه به بازار آماده خواهد شد. لایت‌پیک در حالت فعلی خود می‌تواند اطلاعات را در هر جهت تا 10 گیگا بیت بر ثانیه منتقل کند، ولی به گفته اینتل در دهه آینده به سرعت‌های خیلی بالاتر، حتی 100 گیگا بیت بر ثانیه خواهد رسید.
البته تایید سونی نیز خیلی مهم است، چراکه این شرکت تولیدکننده کامپیوتر، دستگاه‌های پخش موسیقی، دوربین عکاسی، دوربین ویدیو و پخش‌کننده‌های بلو-ری است. ولی اپل با این فناوری چگونه کنار می‌آید؟
دومین ارائه لایت‌پیک توسط اینتل که در آن یک کابل به طور همزمان تصاویر با کیفیت بالا و اطلاعات را به یک سیستم ذخیره اطلاعات منتقل می‌کرد، از یک کامپیوتر مک با سیستم عامل OS X استفاده شده بود. با توجه به کامپیوترهای مک، آی‌فون و آی‌پاد و هم‌چنین علاقه اپل به مشارکت در فناوری‌های برتر، این شرکت متحد قدرتمندی خواهد بود.
ولی گویا اپل در این زمینه تنها یک متحد برای اینتل نیست. ادعا شده که اولین بار، این اپل بود که این ایده را به اینتل پیشنهاد داد. گویی این شرکت از مدت‌ها پیش برنامه‌ریزی کرده تا این فناوری را از سال 2010 / 1389 روی کامپیوترهای مک نصب کند. البته تاکنون هیچ یک از دو شرکت در این زمینه اظهارنظری نکرده‌اند.
نیاز واقعی؟
ولی آیا ما در حال حاضر واقعا نیاز داریم که به سوی فیبر نوری برویم؟ اتصالات الکتریکی سرعت بالا مشکلات زیادی دارند. سیم‌های مسی اختلالات الکترومغناطیسی ایجاد می‌کنند و این در طول اتصال، محدودیت ایجاد می‌کند. مثلا کابل‌های یو.اس.بی3 فقط می‌توانند 3 متر طول داشته باشند، در حالی که برای نسل2 این فناوری، این فاصله می‌توانست تا 5 متر هم برسد.
پاسخ سوال بالا مثبت باید باشد. نمایشگرها بزرگ‌تر می‌شوند و از مرز 1080×1920 پیکسل تلویزیون‌های اچ.دی فراتر می‌روند؛ ویدیوهای 3بعدی نیز به نرخ انتقال اطلاعات دوبرابر ویدیوهای معمولی نیاز دارند. ریچارد دوهرتی از انویزیونرینگ گروپ، پیش‌بینی می‌کند که حتی استانداردهای جدید ویدیو نیز تنها 24 تا 30 ماه تا رسیدن فناوری به حد ظرفیت آنها فرصت داشته باشند.
او که اعتقاد دارد در نهایت باید بتوان به نرخ انتقال اطلاعات 60Gbps (60 گیگا بیت بر ثانیه)رسید، می‌گوید: «اتصالات نوری تنها راه ممکن برای رسیدن به این نقطه است».
آیا گروه یو.اس.بی لایت‌پیک را بدل به استاندارد می‌کند؟
راونکرافت به این اشاره نکرد که آیا گروه یو.اس.بی با اینتل برای پذیرش لایت‌پیک همکاری می‌کند و آیا این همان گذار غیر قابل اجتناب است یا خیر، ولی شواهدی وجود دارند که این امر ممکن است.
مشخصات یو.اس.بی3 به روشنی خطوط نوری را در اتصالات کابل تعبیه کرده و این، تلاشی است برای اینکه این استاندارد در آینده نیز قابل استفاده باشد. دلیل دیگر این است که وقتی اینتل لایت‌پیک را معرفی کرد، از اتصالات یو.اس.بی در نمونه خود استفاده کرد. هر چند خود مهندسان اینتل می‌گویند که این کار دلالت بر هیچ چیزی نداشته، ولی شواهد گویاتر از هر چیزی است.
به گفته استیو روکس، مدیر ارشد توسعه بازار در ان.ای.سی، هم اکنون در گروه یو.اس.بی بحث‌ها در مورد لایت‌پیک در جریان است. او می‌گوید: «کاملا مشخص است که باید به آن توجه کنیم، البته ما به چشم جایگزین یو.اس.بی3 به آن نگاه نمی‌کنیم».
سیاست‌های استانداردسازی دلیل دیگری است که سبب شده که گروه یو.اس.بی به لایت‌پیک توجه کند. در کنار سازندگان پیشرویی مانند اینتل، هیولت-پاکارد (اچ.پی)، ان.ای.سی، تگزاس‌اینسترومنت (تی.آی)، اس‌تی-اریکسون و مایکروسافت، بیشتر از دویست شرکت دیگر نیز در توسعه یو.اس.بی دخیل هستند، تا جایی که در ارائه‌های گروه یو.اس.بی در سمینارها 2صفحه کامل به لوگوی این شرکت‌ها اختصاص می‌یابد. برای رسیدن به هدف اینتل، لایت‌پیک نیاز به این دارد که در محصولات ویدیویی به همان نحو پذیرفته شود که اکنون یو.اس.بی پذیرفته شده است.
جاهای دیگری نیز هستند که استانداردها را وضع می‌کنند، مثلا انستیتوی مهندسان برق و الکترونیک یا آی‌تریپل‌ای که با استاندارد 802.11 برای شبکه‌های بی‌سیم و استاندارد 802.16 برای شبکه‌های اترنت، به جای یو.اس.بی از فایروایر استفاده می‌کند.
به عقیده دوهرنی هر دو امکان‌پذیر است. گروه یو.اس.بی می‌تواند اتصالی سریع برای استفاده مصرف‌کنندگان داشته باشد و آی‌تریپل‌ای نیز می‌تواند بر روی گستره‌ای از سیستم‌های سطح بالاتر مانند سرورها کار کند که در آنها اتصالات نوری پردازنده‌ها را به هم و کامپیوترها را به سیستم‌های ذخیره‌سازی اطلاعات وصل می‌کنند.
او می‌گوید: «اگر بتوان با یو.اس.بی3 اف (اف برای فیبر نوری) به سرعت 100 گیگابیت برای یک اتصال رسید، هیچ کس مانع از تلاش آی‌تریپل‌ای برای تبدیل آن به یک لینک 10 ترابایتی با کانکتور مشابه نخواهد شد».
مسئله پول
ولی یک مانع دیگر بر سر راه اینتل و دیگر متحدینش وجود دارد: هزینه. شبکه‌های نوری، که در آنها لیزرها اطلاعات را به صورت فوتون و از طریق فیبرهای شفاف ارسال می‌کنند، ارزان نخواهند بود.
البته به عقیده دوهرتی تولید انبوه می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد و یو.اس.بی نیز اگر در مقیاس انبوه تولید نشود، به درد نخواهد خورد. البته آمار جهانی نشان می‌دهد که همین امسال 3 میلیارد دستگاه مجهز به یو.اس.بی فروخته می‌شوند: «شواهد زیادی وجود دارد که اگر آنها اقتصاد یو.اس.بی را در نظر بگیرند، می‌توانند هزینه هر اتصال را از چند ده دلار که قیمت کنونی اتصالات فیبر نوری است، به چند ده سنت کاهش دهند».
به گفته دوهرتی یک راه برای کاهش هزینه‌ها می‌تواند استفاده از فیبرهای پلاستیکی بجای شیشه‌های با کیفیت بالاتر باشد. این کار ظرفیت انتقال اطلاعات را در مقایسه با شیشه کاهش می‌دهد، ولی نه‌تنها قیمت را کاهش می‌دهد، که سیم انعطاف‌پذیرتری را نیز فراهم می‌کند. با توجه به ادعای انعطاف‌پذیری کابل لایت‌پیک احتمالا اینتل نیز برای لایت‌پیک از پلاستیک استفاده کرده است.
اینتل تحقیقات زیادی بر روی فوتونیک سیلیکون انجام داده که در آن لیزرها در خود پردازنده‌ها تولید می‌شوند، ولی لایت‌پیک از فناوری سنتی‌تری برای ماژول‌های اپتیک استفاده کرده که در آنها صفر و یک به نور تبدیل می‌شوند و بالعکس. به گفته زیلر اینتل از از ماژول‌های نوری رایج تولیدکنندگان عمده بازار استفاده می‌کند.
اتصال دو سیم را می‌توان درک کرد، ولی در مورد دو خط فیبر نوری چه؟ در نمایش راتنر از یک کابل لایت‌پیک با اتصال مخصوص استفاده شده بود، پس در نتیجه اینتل راهی برای اقتصادی بودن این کار نیز یافته است. هر چند هنوز کارهای زیادی باید در این زمینه انجام شود؛ مخصوصا اگر قرار باشد جایگزین یو.اس.بی شود، باید چاره‌ای برای تعداد دفعات زیاد قطع و وصل این اتصالات اندیشیده شود.
خیلی از ایده‌های اینتل تاکنون با شکست مواجه شدند، ولی این شرکت بیشتر از هر شرکت دیگری در معرفی فناوری‌های پیچیده به بازار تجربه دارد و کاری نخواهد کرد که فروش لایت‌پیک با مشکل مواجه شود.
راتنر می‌گوید: «ما در مورد صدها میلیون پورت در چند سال آینده صحبت می‌کنیم، کاری که واقعا به کاهش هزینه‌ها و جذاب‌تر کردن این فناوری کمک می‌کند. اساسا، ما باور داریم که زمان مناسب برای گسترش و همه‌گیر شدن فناوری‌های نوری فرا رسیده است.
