دلايل تغيير رنگ پوست دلايل تغيير رنگ پوست

دلايل تغيير رنگ پوست




تغييرات رنگ پوست باعث ايجاد مشكلات روحي و اجتماعي در افراد مي شود، به خصوص در كساني كه به دليل نوع شغل خود، تماس چهره به چهره و مستمر با ديگران دارند که مي تواند موجب افسردگي يا تاثير گذاري بر فعاليت فرد شود. از اين رو شناخت علل اين اختلالات رنگدانه اي و درمان صحيح آنها بسيار مهم است و گاه درمان هاي ناصحيح مي تواند مشكل بيمار را زيادتر كند.

درمان بيمار بايستي با توجه به علت بيماري ،شدت بيماري، شغل، شرايط اجتماعي و محيطي بيمار انجام شود.

از طرف ديگر بايستي بيمار اطلاعات صحيحي از بيماري خود، روش درمان، طول مدت درمان و مراقبت هاي بعدي داشته باشد.


تغييرات رنگ پوست

تغييرات رنگ پوست به دو صورت است :

- پر رنگي يا لك تيره ي صورت

- كم رنگي يا سفيد شدن صورت

در لك هاي تيره ي پوست افزايش در پيگمان ملانين يا افزايش سلول هاي رنگدانه ساز ديده مي شود .

عوامل مختلفي مي توانند روي ميزان و كيفيت رنگدانه ها و سلول هاي رنگدانه ساز تاثير گذاشته و باعث تغيير رنگ پوست و ايجاد لك هاي تيره ي صورت شوند كه عبارتند از : بيماري ها و اختلالات ارثي و ژنتيكي، بيماري هاي سوخت و ساز سلولي، بيماري هاي هورموني، بيماري هاي التهابي، عفونت هاي موضعي پوست، عوامل شيميايي، داروها، علل تغذيه اي شامل كمبود ويتامين ها و سوء تغذيه و بالاخره بدخيمي هاي پوستي.




رنگ طبيعي پوست

رنگ طبيعي پوست به سه عامل هموگلوبين ،كاروتنوئيد و پيگمان ملانين بستگي دارد.

ملانين (melanin)ماده اي است که توسط سلول هايي به نام ملانوسيت (melanocytes)در پوست توليد مي شود (تصوير بالا).

عامل اصلي تعيين كننده ي رنگ پوست ملانين است و اختلافات نژادي و جغرافيايي در رنگ پوست، مربوط به اين رنگدانه است. سياه پوستان داراي ملانين بيشتري نسبت به سفيد پوستان هستند.

همچنين ملانين به عنوان يک ضد آفتاب در بدن عمل کرده و در برابر اشعه ي ماوراي بنفش خورشيد از پوست حفاظت مي کند.

مناطقي که تابش نور خورشيد شديدتر است، ملانوسيت ها، ملانين بيشتري توليد مي کنند تا از آسيب هاي پوستي ناشي از آفتاب جلوگيري کند.

لک هاي تيره ي پوست، در اثر تجمع و ته نشين شدن مقدار زيادي ملانين در قسمتي از پوست به وجود مي آيند.

تغييرات رنگ پوست در افراد به دو صورت است:

1- رنگ پوست ذاتي كه عبارتست از ميزاني از پيگمانتاسيون ملانين كه به صورت ژنتيكي تعيين شده و در غياب هرگونه تماس با نور خورشيد يا تاثيرات ديگر وجود دارد.

2- رنگ پوست اكتسابي که به علت تماس با نور آفتاب يا هورمونال (همانند حاملگي ) به وجود مي آيد. در بعضي بيماري ها نيز مثل ملاسما (لک صورت) و آديسون در اثر هر دو عامل، يعني تداخل بين عوامل هورمونال و نور آفتاب به وجود مي آيد.

سلول هاي حاوي رنگدانه هاي پوست در نقاط مختلف بدن تراكم متفاوتي دارند، ولي بيشتر در صورت و ناحيه ي ژنيتال ( قسمت تناسلي) ديده شده و تعداد آنها در نقاط در معرض نور دو برابر نقاط پوشيده شده است.

عمل اصلي ملانين در انسان حفاظت از لايه هاي تحتاني پوست عليه نور خورشيد و جذب سلول هاي تخريب شده است.

از طرف ديگر پررنگي يا سياه بودن پوست ممكن است در مواردي مفيد نباشد. مثلا سياه پوستان 30 درصد بيشتر از سفيد پوستان، گرما از آفتاب دريافت كرده و اين گرما با تعريق بيشتر خنثي مي شود، در حالي كه در آب و هواي سرد ،پوست هاي روشن گرماي كمتري از طريق تابش از دست مي دهند.

عيب ديگر پيگمانتاسيون يا پُر رنگي پوست ممانعت از ساخت ويتامين D در بدن است. به طوري كه در نواحي فقيرنشين، اطفال سياه پوست بيشتر از سفيد ها مستعد به راشي تيسم يا كمبود ويتامين D هستند، البته با توجه به اين واقعيت كه در سياه پوستان مقاومت بيشتري نسبت به مالاريا، بيماري هاي پارازيتي و بيماري هاي عفوني، علي رغم اشعه ي آفتاب شديد و سوء تغذيه وجود دارد، به نظر مي رسد تيرگي پوست يك پديده ي ثانوي در ازدياد ذاتي ايمني طبيعي در آنهاست .

فاكتورهاي ژنتيكي، نقش اوليه و اصلي را در تعيين درجه ي رنگ طبيعي پوست و پاسخ به اشعه ي آفتاب بازي مي كنند. اختلافات نژادي بيشتر در شكل رنگدانه اي پوست است .


در موقع تماس با نور آفتاب دو نوع تيرگي پوست در انسان اتفاق مي افتد:

1- تيرگي فوري پوست كه بيشتر در افراد سبزه بوجود مي آيد و موقتي است و همان گونه كه به سرعت ايجاد مي شود، به زودي هم ناپديد مي شود.

2- افزايش تدريجي تيرگي پوست متعاقب قرمزي آن كه 48 تا 72 ساعت پس از تماس با نور آفتاب وجود مي آيد.


بسته به واكنش پوست در برابر نور آفتاب، 6 نوع پوست وجود دارد:

- پوست نوع يك و دو؛ که مربوط به نژاد اروپايي است. اين افراد پوست بسيار روشن و چشم هاي آبي دارند و در مقابل آفتاب به هيچ وجه برنزه نمي شوند و سوختگي پوست آنها سريع است.

- پوست نوع سوم و چهارم؛ که در افراد سبزه و آسيايي وجود دارد. اين افراد در مقابل آفتاب برنزه مي شوند و سوختگي پوست در آنها كم يا متوسط است.

- پوست نوع پنجم و ششم؛ كه به طور عميق پيگمانته(تيره) است و در افراد سياه پوست وجود دارد. معمولا اين گروه در مقابل آفتاب مقاوم هستند .