کارت گرافيک اورکلاک شده بله يا خير؟

مقدمه
شايد شما نيز در انتخاب کارت گرافيک به اين نکته توجه کرده باشيد که معمولا برند‌ها بر روي برخي محصولات خود 2 ويرايش اوورکلاک شده و Default را ارايه مي‌دهند. هر کدام از اين دو حالت با قيمتي متفاوت و بعضا همراه با طراحي متفاوت عرضه و توليد مي‌شوند. ممکن است شما نيز همانند ما اين سوال برايتان مطرح شده باشد که تفاوت کارت‌هاي اوورکلاک شده و Default در چيست و آيا هزينه بالاتر براي تهيه کارتي اوورکلاک شده مقرون به صرفه است يا خير. در اين بررسي دو محصول از خانواده ATI HD 4800 را مورد ارزيابي قرار داده و سعي مي‌کنيم در انتها به پاسخ اين سوال برسيم که آيا کارت‌هاي اوورکلاک شده در مقايسه با کارت‌هاي Default برتري خاصي دارند يا خير .
معرفي
همانطور که مي‌دانيد دو غول سازنده چيپ‌هاي گرافيکي, ATI و nVidia , محصولات متفاوتي را در رده‌هاي کاربردي متنوع توليد مي‌کنند. هر يک از اين محصولات بر اساس يک سري مشخصات پيش فرض توسط سازنده اصلي به توليدکنندگان کارت‌هاي گرافيک ارايه مي‌شود. به عبارت ديگر ابتدا نمونه‌اي به عنوان محصول مرجع توسط طراح اصلي در اختيار توليدکنندگان قرار مي‌گيرد. به اين نمونه اصلي اصطلاحا کارت Reference يا مرجع مي‌گويند. اگر هريک از محصولات توليد شده توسط توليد کنندگان کارت‌هاي گرافيک کاملا با مشخصات و نحوه طراحي اين محصول مرجع يکسان باشد آنگاه محصول مورد نظر را " ساخته شده بر اساس بورد مرجع" مي‌نامند. به عنوان مثال در شکل 1 مي‌توانيد نمونه مرجع کارتATI HD 4850 را مشاهده کنيد.

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 1: تصوير کارت ATI HD 4850

برخي از توليد کنندگان کارت‌هاي گرافيک، محصول مرجع را بدون هيچگونه تغييري و تنها با قرار دادن لوگوي خود به فروش مي‌رسانند. برخي از توليد کنندگان نيز، تغييرات جزئي در کارت ايجاد مي‌کنند. به عنوان مثال کمپاني MSI کارت HD 4850 خود را مشابه با طراحي بورد مرجع و نيز مطابق با مشخصات فني آن توليد کرده و تنها خنک کننده آن را تغيير داده است.

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 2: کارت MSI HD 4850 با کارت مرجع فقط در خنک کننده تفاوت دارد

در شکل 2 کارت MSI HD 4850 در کنار کارت مرجع VisionTek قرار گرفته است. با دقت در طراحي مدار( به عنوان مثال طراحي مدار تغذيه ) مشاهده مي‌شود که کارت MSI، با بورد مرجع تفاوتي ندارد و تنها تغيير آن در خنک کننده کارت است.
برخي ديگر از توليد کنندگان با اعمال تغييرات در نحوه طراحي و مشخصات فني و نيز خنک کننده محصول مرجع , کارتي را ارايه مي‌دهند که اصطلاحا non-Reference ناميده مي‌شود.
در شکل 3 کارتي را مشاهده مي‌کنيد که يکي از کارت‌هاي اوورکلاک شده خانواده HD 4850 است.
کارت Palit HD 4850 ( شکل 3) که از نظر طراحي کاملا با بورد مرجع متفاوت است.

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 3 : کارت Palit HD 4850

در طراحي کارت‌هاي non-Reference ممکن است هر نوع تغييري صورت پذيرد.
به عنوان مثال تغيير در نحوه طراحي مدار تغذيه, تغيير در ميزان حافظه بکار رفته و مواردي از اين قبيل از جمله تغييرات در کارت‌هاي non-Reference به حساب مي‌آيد( به تصاوير قبل دقت کنيد ).
يکي از اينگونه تغييرات که در اين مطلب مورد نظر ماست, تغيير در فرکانس کاري هسته و حافظه بکار رفته روي بورد است. پس از اعمال اين نوع تغيير, محصول ايجاد شده با نام کارت Overclock شده ( و يا با عناوين متفاوتي که نشان دهنده اوورکلاک شدن کارت است ) به فروش مي‌رسد. متناسب با اينگونه تغييرات و به سبب افزايش دماي کاري, خنک کننده کارت نيز تغيير يافته و پيشرفته‌تر مي‌شود که اين از اهميت خاصي برخوردار است.
اوورکلاک کارت و در نتيجه آن, افزودن خنک کننده مناسب هزينه بيشتري را در مقايسه با محصول Default به خريدار تحميل مي‌کند. اصل موضوع نيز در همين جاست که آيا اين اوورکلاک و به عبارتي کارايي بهتر کارت‌هاي اوورکلاک شده در مقايسه با کارت‌هاي Default ارزش هزينه کردن خواهد داشت يا خير.
در ادامه بررسي خود را بر روي اين مقوله دقيق تر خواهيم کرد.

تست و بررسي محصول
براي رسيدن به جواب مناسب , دو محصول از بين کارت‌هاي فعلي بازار سخت‌افزار ايران را انتخاب کرديم. به دليل اينکه هدف اصلي ما در اين مطلب توجه به کارآيي کارت اوورکلاک شده است لذا در انتخاب محصول تنها به فرکانس کاري هسته و حافظه دقت کرديم و ساير موارد اعم از Reference بودن و يا نبودن در بين اولويت‌هاي انتخاب قرار نداشت.
اختلاف قيمت دو محصول انتخاب شده نيز در محدوده تفاوت قيمتي کارت‌هاي Default و اوورکلاک شده از يک برند خاص مي‌باشد( چيزي در حدود 50 هزار تومان ).
با توجه به دو عامل مهم فوق، دو کارت انتخاب کرديم. يک کارت گرافيک پايه و يک کارت که توسط کمپاني سازنده به مقدار 25 مگاهرتز اورکلاک شده است.

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل4 : مشخصات کارت پايه

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل5 : مشخصات کارت HIS IceQ4 HD 4850 Turbo

همانطور که در شکل مشخص است فرکانس هسته و حافظه در آن نسبت به کارت پايه بيشتر است.
ابتدا تست‌هاي مورد نظر را بر روي هر دو کارت بطور کامل انجام داده و نتايج را ثبت کرديم.
پس از آن کارت پايه را در دو مرحله اوورکلاک و نتايج آن را نيز ثبت کرديم.
در اوورکلاک اول فرکانس کاري هسته و حافظه آن را به اندازه‌اي برابر با کارت
HIS IceQ4 Turbo رسانديم ( 650 مگاهرتز) و در اوورکلاک دوم فرکانس هسته و حافظه را مجددا به همان نسبت قبل افزايش داديم.
بنابراين در ادامه، نتايج را در 4 حالت ملاحظه خواهيد کرد که سه مورد آن متعلق به کارت پايه و مورد ديگر متعلق به کارت HIS IceQ4 Turbo است.
قابل ذکر است که در اوورکلاک دوم کارت پايه، مشخصات آن مطابق شکل زير است.

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 6 : مشخصات کارت پايه در اوورکلاک دوم

تست 3DMark Vantage

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 7

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 8

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 9

تست Crysis

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 10

تست Call Of Juarez

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
شکل 11

نتيجه و سخن پاياني
همانطور که ملاحظه کرديد تست‌هاي فوق کاملا گويا و مشخص است.
توجه داشته باشيد که هدف از اين مطلب اثبات برتري کارتي بر کارت ديگر نيست. بلکه هدف اين است که آيا يک کارت پايه توانايي رسيدن به يک کارت اوورکلاک شده را دارد يا خير. به عبارت بهتر آيا مي‌توان کارت معمولي تهيه کرد و سپس آن را اوورکلاک نمود ؟ و بدين ترتيب هزينه کارت اوورکلاک شده را متحمل نشد ؟ جواب اين سوال را مي‌توان در سه بخش ارايه کرد.
قبل از آن بد نيست اشاره کنيم که مهمترين عامل در اوورکلاک, نحوه خنک‌سازي قطعه مربوطه است. بنابراين در اختيار داشتن خنک کننده پيشرفته علاوه بر افزايش هزينه در کارت‌هاي اوورکلاک شده بر کارآيي کارت نيز تاثير بسزايي خواهد داشت. بنابراين توجه به اينکه بسيار مهم است. يعني اگر مي‌خواهيد کارتي را اوورکلاک کنيد حتما بايد کارت، خنک کننده مناسبي داشته باشد.
•اگر براي شما اوورکلاک شدن و يا نشدن کارت، تفاوتي نمي‌کند بنابراين بهتر است همان هزينه کمتر را انتخاب کرده و کارتي با مشخصات Default تهيه کنيد.
•اما اگر خود را عضو آن دسته مي‌دانيد که به مفهوم " قيمت به کارآيي " اهميت مي‌دهند بايد به اين نتيجه رسيده باشيد که خريد کارت اوورکلاک شده در مقابل کارت Default تنها يک هزينه بيهوده است چرا که به راحتي مي‌توانيد کارت پايه خود را اوورکلاک کرده و کارآيي مشابه را بدست آوريد. البته در اين بين بايد توجه داشته باشيد که خنک کننده کارت شما مناسب باشد و يا اگر از خنک کننده معمولي بهره مي‌بريد حتما در فکر افزايش دور فن آن از طريق مرکز کنترل مربوطه باشيد. البته به اين نکته توجه داشته باشيد که افزايش دور فن، موجب کاهش طول عمر آن نيز مي‌شود.

•اما گروه آخر آن دسته افرادي هستند که کارت‌هاي اوورکلاک شده را تنها به قصد اوورکلاک بالاتر تهيه مي‌کنند. در صورتي که شما نيز عضو اين گروه هستيد بايد بگوييم راه مناسبي را در پيش گرفته‌ايد.
با کمي ‌هزينه بيشتر مي‌توانيد کارتي با خنک کننده پيشرفته‌تر تهيه کرده و حتي مي‌توانيد خودتان نيز آن را به ميزان بالاتري اوورکلاک کنيد.
تنها در اين صورت است که مي‌توان گفت هزينه شما براي تهيه کارت اوورکلاک شده بيهوده صرف نشده است.