برای كاهش آسیب‌های چهارشنبه‌سوری بخوانید
هشدارها تكراری است، اما باید باز هم تكرار شود، مثل هر سال.
آمارهای اورژانس نشان می دهد بیشترین گروه آسیب‌دیده در حوادث چهارشنبه سوری، گروه سنی 16 تا 23 سال، سپس گروه سنی 8 تا 15 سال و بعد از آن گروه سنی 16 تا 19 سال هستند.
كارشناسان می گویند سوختگی‌های ناشی از بازی با مواد محترقه خطرناك در چهارشنبه سوری دارای دو نوع عوارض هستند.
برخی از آنها به عنوان عوارض زودرس مطرح هستند و برخی در درازمدت در افراد عوارض ایجاد می‌كند. قطع عضو بدن از عوارض زودرس سوختگی‌هاست. عفونت ثانویه در محل زخم ناشی از سوختگی، یك عارضه زودرس دیگر است.
آسیب‌های چشم
كوری چشم در صورت اصابت مستقیم تركش‌های ناشی از انفجار مواد محترقه یكی از مواردی است كه زیاد در چهارشنبه سوری دیده می‌شود. میزان كوری‌های ایجاد شده به حدی است كه عنوان "نابینایی در چهارشنبه سوری" را به خود اختصاص داده است.
بر اساس آمار موجود 44 درصد از آسیب‌هایی كه در این مراسم وارد می شود، در چشم راست، 37 درصد در چشم چپ و 19 درصد در هر دو چشم است، كه 26 درصد آسیب‌ها به دلیل نارنجك، 51 درصد به دلیل سیگارت و 6 درصد نیز به علت فشفشه اتفاق می‌افتد. همچنین 58 درصد آسیب‌دیدگان مردانی با میانگین سنی 17 سال بوده‌اند.
مراجعه سریع به چشم پزشك در صورت برخورد هر شیئی با چشم می‌تواند شدت ضایعه را كاهش دهد. در موارد خفیف با انجام مراقبت‌های طبی یا انجام اعمال جراحی می‌توان بینایی فرد را به او بازگرداند، ولی متاسفانه در موارد شدید چاره‌ای جز تخلیه چشم باقی نمی‌ماند.
بعد از هر گونه آسیب به چشم، تنها كاری كه باید بكنید آن است كه چشم را با یك كاور، بدون آنكه با خود چشم آسیب دیده تماس داشته باشد بپوشانید و بیمار را سریعا به یك مركز چشم پزشكی بفرستید.
مراكز تخصصی چشم پزشكی در تهران عبارتند از: بیمارستان فارابی(خیابان كارگر، نبش میدان قزوین)، بیمارستان امام حسین(ع)(خیابان نظام‌آباد)، بیمارستان لبافی نژاد(خیابان پاسداران.)
ضایعات پوستی و ریوی
كارشناسان می‌گویند هیچ ماده شیمیایی غیر خطرناكی وجود ندارد. نیترات پتاسیم، كلرات باریم، ارسنیك، نیترات سالیسیوم و پركلرات پتاسیم به كار رفته در مواد محترقه و منفجره به علت تركیب با اكسیژن و كربن همگی به نوعی خطرناك هستند و ممكن است حتی هنگام كار و تهیه، عوارضی را برای كارگران به همراه داشته باشد.
به عنوان مثال مواد شیمیایی با پایه كلر و كلرات به لحاظ درجه آتش‌گیری بسیار پایین ناراحتی‌های پوستی- ریوی ایجاد می‌كنند، حتی در مقیاس بالاتر آثار خونی را به جا می گذارند.
دردهای شكمی، سرگیجه، حالت استفراغ و اسهال و در برخی موارد ناراحتی‌های تنفسی پیشرفته از آثار این مواد شیمیایی برای تولید كنندگان است. تماس با تركیبات نیتراته سبب خوردگی پوست می‌شود.
حساسیت‌های پیشرفته بر روی غشای پوستی و حتی در صورت جذب از راه پوست، سوختگی‌های پیشرفته پوست از عوارض تركیبات نیتراته است. تنفس پودرهای گوگردی هم آثار تنفسی، سرفه‌های شدید و تنگی نفس را در پی دارد.
در صورتی كه مواد شیمیایی با پوست شما برخورد كرد، بلافاصله آن را با آب فراوان شستشو دهید و به یك مركز درمانی مراجعه كنید.
كمك‌های اولیه
پزشكان می‌گویند اگر پس از شنیدن صدای بلند ناهنجار دچار تپش قلب یا وزوز گوش یا كاهش شنوایی و علا‌یمی شبیه این شدید، تنها كاری كه باید بكنید این است كه در یك فضای آرام استراحت كنید.
در صورتی كه علا‌یم بیش از 42 ساعت ادامه یافت به پزشك مراجعه كنید. زنان باردار بهتر است در این شب به جز موارد ضروری از منزل خارج نشوند، چون شوك ناشی از انفجارهای مواد محترقه باعث سقط جنین می شود.
همچنین پزشكان توصیه می كنند از جمله راه های به حداقل رساندن جراحات می توان به دور کردن بیمار از منبع ایجاد ضایعه، متوقف ساختن روند سوختگی (با لحاف یا پتو یا کت، با آب، غلطاندن روی زمین)، در آوردن تمامی لباس‌ها و محل‌های چسبیده را قیچی کردن، درآوردن تمامی زیور آلات و سرد کردن سریع با آب تمیز در طی 10 تا 15 دقیقه اول اشاره کرد.
هدف از درمان سوختگی به حداقل رساندن خطر عفونت، التیام بخشیدن هر چه سریع‌تر زخم، حفظ کردن حرکات فیزیکی اعضاء، به حداقل رساندن ناهنجاری‌ها از نظر زیبایی و باز گردانیدن هرچه سریع‌تر نو توانی فیزیکی و روحی و اجتماعی بیمار است.
