آشنایی با ورزش ها- والیبال

واليبال درسال 1895 ميلادی مطابق باسال 1274 شمسی توسط ويليام .ج . مورگان مدير y.m.c.a در هوليك ايالت ماساچوست آمريكا ابداع شد. درابتدا اين ورزش مينتونت نام گذاری شده بود ودليل انتخاب اين نام برای همگام نامعلوم بود.
تحت تأثیر محبوبیت فراوان بسكتبال در بین عامه، مورگان تصمیم گرفت برای دانشجویان خود ورزشی را به وجود آورد كه بازی ازروی تور انجام گیرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده ازتوئی توپ بسكتبال كه به دلیل سبكی وزن به دست ها آسیب نمی رساند بازی را شروع كرد. با وجود اینكه به طور آهسته و كند از y.m.c.a آغاز شد ولی طولی نكشید كه در كلیه شهرهای ماساچوست و نیوانگلاند عمومیت یافت.
دراسپرینگ فیلد، دكتر ت-آهالستیگ با مشاهده بازی، مینتونت را به والیبا ل تغییر نام داد، زیرا قصد اساسی از بازی كردن، فرستادن و برگشت دادن (ردو بدل كردن) توپ از روی تور است كه كلمه والیبال در معنا این نیت را مشخص می سازد. با اینكه والیبال در آغاز ورزش سالنی بود و در محل های سرپوشیده بازی آن انجام می شد و اساساً برای فعالیت های سرگرم كننده پیشه وران و تجّار اختصاص یافته بود ولی كم كم به زمین های روباز كشیده شد و به عنوان یكی از فعالیت های جالب توجه تابستانی درآمد و به شدّت تعقیب می شد. در آغاز برای بازی والیبال قوانین خاصی تدوین نشده بود، هر فرد و در هر كشوری به میل خود و به طریق مختلف با توپ بای می كردند. رفته رفته والیبال در مناطق و نواحی مختلف جهان گسترش می یافت. همچنان كه هر ابداع یا اختراعی در آغاز با نواقص همراه بوده و به مرور زمان تكمیل و رفع نواقص می شود، والیبال نیز ازاین قاعده مستثنی نبود و كم كم قوانین برای این بازی وضع شد و روش ها و حركات تكنیكی جایگزین حركات قبلی گردید.


درسال 1900 پذیرفته شد كه امتیازات هر ست بازی 21 پوئن (امتیاز) باشد.

درسال 1912 سیستم چرخش به تصویب رسید.

درسال 1917 پذیرفته شد كه هر ست بازی 15 پوئن (امتیاز) باشد.

درسال 1918 تعداد بازیكنان هر طرف زمین 6 نقر پیشنهاد شد كه مورد قبول عامه قرار گرفت.

درسال 1921 موافقت شد كه هرتیم با سه ضرب توپ را به طرف دیگر بفرستد.

درسال 1923 اندازه زمین بازی 9×18 متر تعیین شد.

به مرور در سال های بعد، قوانین فراوانی برای این بازی وضع شد و در بسیاری از قوانین قبلی نیز تغییراتی حاصل گشت كه هنوزهم این تغییرات (سال2000) ادامه دارد و هر چهار سال یك بار در كنگره بین المللی والیبال تغییراتی در قوانین بازی به تصویب می رسد و در آخرین كنگره جهانی كه درسال 1998 میلادی (1377 شمسی) هم زمان با برگزاری چهاردهمین دوره مسابقات والیبال جهانی مردان و سیزدهمین دروه زنان در ژاپن برگزار شد با تصویب و تغییر قوانین مانند روش امتیاز گیری با برد رالی، امتیازات 25 برای ست های اول، دوم، سوم و چهارم و امتیازات 15 برای ست پنجم و همچنین تصویب بازیكن دفاعی لیبرو، به كار بردن روش جدید دگرگونی و هیجان فراوانی دربازی والیبال به وجود آورده است. اولین كشور خارجی كه والیبال را پذیرفت، كشور كانادا و به سال 1900 بود. اساساً نهضت y.m.c.a (سازمان جوانان مسیحی) در معرفی این ورزش به دیگر كشورهای جهان و تعمیم آن سهم فراوانی دارد. بازی والیبال در پایان سال1900 به هندوستان و در سال های 1905 به كوبا، 1909 به پورتریكو، 1910 به فیلیپین، 1912 به اوروگوئه، 1913 به چین و 1917 به ژاپن و به تدریج ازسال 1914 به بعد توسط سربازان قوای آمریكا و مستشاران و اشخاص دیگر به كشورهای اروپائی از قبیل فرانسه، چكسلواكی، لهستان، شوروی و بلغارستان و سایر كشورهای اروپائی معرفی شد و تعمیم یافت. ولی بسبب بیگانه بودن این ورزش برای اروپائیان درابتدا امر قبول آن به كندی صورت می پذیرفت. فرانسه، چكسلواكی و لهستان سه كشوری بودند كه قبل ازدیگران اقدام به تشكیل فدراسیون ملّی والیبال در كشور خود نمودند. كشور شوروی كه در سال1923 اقدام به تأسیس انجمن ملّی والیبال نمود برای پیشرفت و دگرگونی آن فعالیت زیادی به عمل آورد. اصولاً شوروی از كشورهائی است كه در پیشرفت تكنیك و تاكتیك والیبال و تنظیم قوانین درجهان سهم به سزائی دارد و برای قهرمانی در مسابقات است كه قدرت بزرگ جهانی به حساب می آید. كشورهای فرانسه، چكسلواكی و لهستان پس از تشكیل فدراسیون ملّی مصمم شدند كه با كمك كشورهای دیگر فدراسیون بین المللی را تأسیس نمایند و در سال 1936 بینگام بازی های المپیك در برلین آلمان در این زمینه فعالیت زیادی نمودند ولی با آغاز جنگ بین المللی دوّم و طغیان آن در اروپا اقدامات آنان متوقف شد. به طور كلّی تغییرات و پیشرفت والیبال را میتوان به سه دوره تقسیم نمود، دوره اوّل ازسال آغاز تا سال 1918، دوره دوّم ازسال 1919 تا سال 1946 و دوره سوّم از سال 1947 به بعد كه تغییرات و پیشرفت اساسی والیبال در دوره سوم صورت پذیرفته است. پس از جنگ بین المللی دوّم، فعالیت های فراوان برای حركت جدید به والیبا ل مجدداً آغاز شد و اولین مسابقه بین المللی درقاره اروپا بین دو كشور فرانسه و چكسلواكی در شهر پاریس برگزار گردید. پیگیری برای تأسیس فدراسیون بین المللی والیبال ادامه یافت. مذاكرات بین سه كشور فرانسه، چك و لهستان منتج به موافقت در جهت تشكیل كنگره ویژه برای تأسیس اتحادیه بین المللی والیبال گردید.

در ابتدا این ورزش <مینتونت> نام گذاری شده بود و دلیل انتخاب این نام برای همگان نامعلوم بود. تحت تاثیر محبوبیت فراوان بسکتبال در بین عامه، <مورگان> تصمیم گرفت برای دانشجویان خود ورزشی را به وجود آورد که بازی از روی تور انجام گیرد و لذت بخش باشد.
در ابتدا این ورزش <مینتونت> نام گذاری شده بود و دلیل انتخاب این نام برای همگان نامعلوم بود. تحت تاثیر محبوبیت فراوان بسکتبال در بین عامه، <مورگان> تصمیم گرفت برای دانشجویان خود ورزشی را به وجود آورد که بازی از روی تور انجام گیرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده از تویی توپ بسکتبال که به دلیل سبکی وزن، به دست ها آسیب نمی رساند، بازی را شروع کرد. با وجود اینکه به طور آهسته و کند از Y.M.C.A< > آغاز شد ولی طولی نکشید که در کلیه شهرهای <ماساچوست> و <نیوانگلند> عمومیت یافت. در اسپرینگ فیلد، <دکتر ت. آهالستیگ> با مشاهده بازی، <مینتونت> را به والیبال تغییر نام داد، زیرا قصد اساسی از بازی کردن، فرستادن و برگشت دادن (رد و بدل کردن) توپ از روی تور است که کلمه والیبال، در معنا، این نیت را مشخص می سازد.
با اینکه والیبال در آغاز، ورزشی سالنی بود ودر محل های سرپوشیده انجام می شد و اساسا برای فعالیت های سرگرم کننده پیشه وران و تجار اختصاص یافته بود ولی کم کم به زمین های روباز کشیده شد و به عنوان یکی از فعالیت های جالب توجه تابستانی درآمد و به شدت پیگیری می شد. در آغاز برای بازی والیبال قوانین خاصی تدوین نشده بود، هر فرد و در هر کشوری به میل خود و به طریق مختلف با توپ بازی می کرد. رفته رفته والیبال در مناطق و نواحی مختلف جهان گسترش می یافت. همانطور که هر ابداع یا اختراعی در آغاز با نواقصی همراه بوده و به مرور زمان تکمیل و رفع نواقص می شود، والیبال نیز از این قاعده مستثنی نبود و کم کم قوانینی برای این بازی وضع شد و روش ها و حرکات تکنیکی جایگزین حرکات قبلی گردید. در سال ۱۹۰۰ پذیرفته شد که امتیازات هر <ست> بازی ۲۱ پوئن (امتیاز) باشد. در سال ۱۹۱۲ سیستم چرخش به تصویب رسید. در سال ۱۹۱۷ پذیرفته شد که هر <ست> بازی ۱۵ پوئن (امتیاز) باشد. در سال ۱۹۱۸ تعداد بازیکنان هر طرف زمین ۶ نفر پیشنهاد شد، که مورد قبول عامه قرار گرفت.
در سال ۱۹۲۱ موافقت شد که هر تیم با ۳ ضربه، توپ را به طرف دیگر بفرستد. در سال ۱۹۲۳ اندازه زمین بازی ۸ ۱x ۹ متر تعیین شد. به مرور در سال های بعد، قوانین فراوانی برای این بازی وضع شد و در بسیاری از قوانین قبلی نیز تغییراتی حاصل گشت، که هنوز هم این تغییرات ادامه دارد و هر ۴ سال یک بار در کنگره جهانی والیبال تغییراتی در قوانین بازی به تصویب می رسد و در آخرین کنگره جهانی که در سال ۱۹۹۸ میلادی (۱۳۷۷ شمسی) هم زمان با برگزاری چهاردهمین دوره مسابقات والیبال جهانی مردان و سیزدهمین دوره زنان در ژاپن برگزار شد، با تصویب و تغییر قوانین مانند روش امتیازگیری با برد رالی، امتیازات ۲۵ برای ست های اول، دوم، سوم و چهارم و امتیازات ۱۵ برای ست پنجم و همچنین تصویب بازیکن دفاعی <لیبرو.> به کار بردن روش های جدید، دگرگونی و هیجان فراوانی در بازی والیبال به وجود آورده است.
اولین کشور خارجی که والیبال را پذیرفت، کشور کانادا و به سال ۱۹۰۰ بود. بازی والیبال در پایان سال ۱۹۰۰ به هندوستان و در سال های ۱۹۰۵ به کوبا، ۱۹۰۹ به پورتوریکو، ۱۹۱۰ به فیلیپین، ۱۹۱۲ به اورگوئه، ۱۹۱۳ به چین و ۱۹۱۷ به ژاپن و به تدریج از سال ۱۹۱۴ به بعد توسط سربازان قوای آمریکا و مستشاران و اشخاص دیگر به کشورهای اروپایی از قبیل فرانسه، چکسلواکی، لهستان، شوروی، بلغارستان و سایر کشورهای اروپایی معرفی شد و گسترش یافت. ولی به سبب بیگانه بودن این ورزش برای اروپاییان، در ابتدا امر قبول آن به کندی صورت می پذیرفت. فرانسه، چکسلواکی و لهستان۳ کشوری بودند که قبل از دیگران اقدام به تشکیل فدراسیون ملی والیبال در کشور خود نمودند. کشور شوروی که در سال ۱۹۲۳ اقدام به تاسیس انجمن ملی والیبال نمود، برای پیشرفت و دگرگونی آن فعالیت زیادی به عمل آورد.
اصولا شوروی از کشورهایی است که در پیشرفت تکنیک و تاکتیک والیبال و تنظیم قوانین در جهان، سهم بسزایی دارد و برای قهرمانی در مسابقات است که قدرت بزرگ جهانی به حساب می آید. کشورهای فرانسه، چکسلواکی و لهستان پس از تشکیل فدراسیون ملی مصمم شدند که با کمک کشورهای دیگر فدراسیون جهانی والیبال را تاسیس نمایند و در سال ۱۹۳۶ به هنگام بازی های المپیک در برلین آلمان در این زمینه فعالیت زیادی نمودند ولی با آغاز جنگ جهانی دوم و طغیان آن در اروپا اقدامات آنان متوقف شد. به طور کلی تغییرات و پیشرفت والیبال را می توان به ۳ دوره تقسیم نمود، دوره اول از سال آغاز تا سال ۱۹۱۸، دوره دوم از سال ۱۹۱۹ تا سال ۱۹۴۶ و دوره سوم از سال ۱۹۴۷ به بعد که تغییرات و پیشرفت اساسی والیبال در دوره سوم صورت پذیرفته است. پس از جنگ جهانی دوم، فعالیت های فراوانی برای حرکت جدید به والیبال مجدداً آغاز شد و اولین مسابقه جهانی در قاره اروپا، بین ۲ کشور فرانسه و چکسلواکی در شهر پاریس برگزار گردید.
پیگیری برای تاسیس فدراسیون جهانی والیبال ادامه یافت. مذاکرات بین ۳ کشور فرانسه، چکسلواکی و لهستان منتج به موافقت در جهت تشکیل کنگره ویژه برای تاسیس اتحادیه جهانی والیبال گردید. سرانجام در آوریل ۱۹۴۷ کنگره ای با شرکت نمایندگان ۱۴ کشور از سراسر جهان در پاریس برگزار و موافقت شد که فدراسیون جهانی والیبال F.I.V.B( ) تاسیس گردد که این فدراسیون در پاریس تشکیل شد و <پل لیبود> از کشور فرانسه به عنوان اولین رئیس فدراسیون جهانی والیبال انتخاب شد. به زودی کشورهای زیادی درخواست عضویت خود را برای پیوستن به فدراسیون جهانی والیبال اعلام نمودند که امروز این فدراسیون حدود ۲۱۷ کشور عضو دارد (سال ۲۰۰۷) و بیش از ۲۰۰ میلیون نفر از مردم جهان والیبال بازی می کنند. اولین رئیس انتخابی فدراسیون جهانی والیبال <پل لیبود> از کشور فرانسه تا سال ۱۹۸۴ (یعنی ۳۷ سال تمام) ریاست فدراسیون جهانی والیبال را با قدرت برعهده داشت و توانست با کمک سایر اعضا، این فدراسیون را در ردیف فعالترین فدراسیون ها و والیبال را در زمره بزرگ ترین ورزش های جهانی درآورد.
پس از تاسیس فدراسیون جهانی والیبال، کمیته های مختلفی در داخل آن به وجود آمد و برنامه مسابقات رسمی جهانی تنظیم و آغاز شد. در سال ۱۹۴۹ اولین دوره مسابقات جهانی والیبال برای مردان در پراگ و در سال ۱۹۵۲ دومین دوره مسابقات جهانی مردان و اولین دوره مسابقات جهانی زنان در مسکو برگزار شد. برنامه این مسابقات به طور منظم هر ۴ سال یک بار تاکنون در کشورهای مختلف انجام شده است. در سال ۱۹۹۸ دوره چهاردهم مسابقات جهانی مردان با شرکت ۲۴ تیم و دوره سیزدهم مسابقات جهانی زنان با شرکت ۱۶ تیم در کشور ژاپن انجام یافت. (تیم ملی والیبال بزرگسالان ایران در این مسابقات شرکت نمود) و به سبب اهمیتی که والیبال در بین ورزش ها به دست آورد، در سال ۱۹۶۴ مسابقات والیبال مردان و زنان به برنامه بازی های المپیک ۱۹۶۴ توکیو اضافه شد که تاکنون (سال ۲۰۰۷) در۱۱ دوره از بازی های المپیک برنامه های آن با اهمیت خاصی انجام شده است.
علاوه بر مسابقات قهرمانی جهان مسابقات والیبال مردان و زنان در سراسر جهان با عنوان های جام جهانی، لیگ جهانی، قهرمانی اروپا، پان آمریکن، قهرمانی آسیا، بازی های آسیایی، والیبال ساحلی، جهانی دانشجویان، قهرمانی آفریقا، ارتش های جهان، گراندپری زنان، راه آهن های جهان، قهرمانی ناشنوایان، قهرمانی معلولان، پارالمپیک معلولان، قهرمانی کشورهای عربی، چهار تیم برتر، جایزه بزرگ، ستاره ها و تورنمنت های جهانی و دوستانه و غیره در گروه های سنی نوجوانان، جوانان و بزرگسالان به طور منظم انجام می شود. در تاریخچه والیبال جهان باید کشور ژاپن را به عنوان دگرگون کننده تکنیک ها، تاکتیک ها و آمادگی جسمانی در والیبال معرفی نمود.

والیبال در ایران
لیگ برتر والیبال ایران به همت استاد ابراهیم نعمتی اولین داور جهانی والیبال ایران در سال ۱۳۵۴ تحت عنوان <جام پاسارگاد> در زمان ریاست فرهاد مسعودی (رئیس وقت فدراسیون والیبال ایران) با شرکت ۱۲ تیم در یک گروه آغاز و تیم دخانیات تهران، قهرمان شد. این جام در سال ۱۳۵۵ با همان تعداد تیم ادامه یافت که این بار استقلال تهران، قهرمان شد. در سال ۱۳۵۶ مسابقات با شرکت ۱۰ تیم آغاز که به سال ۱۳۵۷ نیز کشیده شد و استقلال بار دیگر بر سکوی اول تکیه زد.
در سال ۱۳۵۷ با اوج گیری انقلاب اسلامی ایران، تشکیلات ورزش و والیبال دستخوش تغییراتی شد و لیگ برتر در دستور کار قرار نگرفت. بالاخره در اواخر سال ۱۳۶۸ با انتصاب <محمدرضا یزدانی خرم> به ریاست والیبال از سوی دکتر حسن غفوری فرد رئیس وقت سازمان تربیت بدنی تحولات اساسی در ساختار والیبال به وجود آمد و لیگ برتر والیبال توسط سیدرضا هدایتی، هفتمین داور جهانی والیبال که مسئول اجرایی لیگ برتر شده بود، راه اندازی شد. در سال ۱۳۶۸ اولین دوره جام حذفی باشگاه های والیبال ایران در زمان پرویز خاکی رئیس وقت فدراسیون والیبال انجام گرفت که استقلال تهران با غلبه بر تیم گنبد قهرمان شد. دوران ریاست پرویز خاکی از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۶۸ بود و مسابقات والیبال ایران به صورت استانی انجام می شد که تهران قهرمان ۳ دوره لقب گرفت. از سال ۱۳۶۹ لیگ برتر والیبال با شرکت ۱۰ تیم تحت عنوان <جام فجر> شروع شد و تا سال ۱۳۷۷ که با این نام انجام می شد هر سال تعداد تیم ها به صورت عجیبی زیاد یا کم می شد. ۸ تیم، ۱۴ تیم، ۷ تیم، ۹ تیم و... تا اینکه در سال ۱۳۸۳ مسابقات با حضور ۱۸ تیم انجام شد.

والیبال یکی از رشته های ورزشی بین المللی است که شهرت جهانی خود را مرهون مسابقات المپیک ۱۹۶۴ است که در شهر توکیو بعمل آمد. والیبال در سال ۱۸۹۵ از کشور آمریکا شروع شد ولی انجمن آماتوری والیبال انگلیس و ایرلند شمالی در سال ۱۹۵۵ تلاش در شناساندن این ورزش به جهانیان کردند. این ورزش در مدارس و باشگاهها پیشرفت شایانی نموده است و همچنانکه مردم سعی در شناساندن آن می کنند به شدت رو به ترقی و تکامل می باشد. والیبال برای تمام گروههای سنی مناسب بوده و قابل اجراء در داخل خانه یا خارج از محیط آن می باشد. از نظر اجتماعی و فیزیکی مزایائی بیش از سایر ورزشهای باستانی دارد. در مورد اجرای بازی باید گفت که احتیاج به فضای کمی داشته و وسایل آن که شامل توپ و تور می باشد گران نیستند در هنگام بازی پرورش فیزیکی خارق العاده ای را برای بازیکنان فراهم نموده و در نوع خود جزء یکی از مهیج ترین بازیها محسوب می شود.

زمین بازی : ( the court )
▪ طول زمین ۱۸ و عرض آن ۹ متر می باشد و فارغ از هر گونه برجستگی یا فرورفتگی است.
▪ زمین توسط خطوطی به عرض ۵ سانتیمتر علامت گذاری می شود. این اندازه گیری از گوشه زمین است.
▪ خطی به عرض ۵ سانتیمتر میان خطوط کناری در زیر طور کشیده شده استو زمین را به دو قسمت مساوی تقسیم می کند و به اسم خط مرکزی شناخته می شود.
▪ خطوطی به طول ۹ و عرض ۵ متر در ۳ متری خط مرکزی بطور موازی کشیده شده است و به عنوان خط پایان شناخته می شود. منطقه حمله به خط مرکزی محدود است.
▪ در هر قسمت زمین، منطقه سرویس توسط دو خطوط بطول ۱۵ و عرض ۵ سانتیمتر مشخص شده و در بیست سانتیمتری خط پایان و عمود بر آن قرار گرفته است. یکی از این خطوط در امتداد خط کناری و دیگری در ۳ متری سمت چپ خط کناری راست قرار گرفته است.
▪ حداقل درجه حرارت زمین سرپوشیده ۱۰ درجه است.

تور : ( the net )
▪ طول تور ۵/۹ و عرض آن ۱ متر است. و از سوراخهای مربع شکلی به ضلع ۱۰ سانتیمتر تشکیل شده است. پارچه ای از جنس کتانی به ضخامت ۵ سانتیمتر به لبه بالائی تور دوخته شده است.
▪ ارتفاع تور از مرکز زمین ۴۳/۲ متر است. تعیین ارتفاع تور برای خردسالان و نوجوانان به عهده مجمع ملی گذاشته می شود. هر دو انتهای تور از زمین به یک فاصله هستند و نباید حتی ۲ سانتیمتر بالاتر از اندازه مقرر باشند.
▪ پارچه ای از جنس کتانی که عرض آن ۵ سانتیمتر بوده و سفید رنگ می باشد در کناره های تور و عمود بر لبه های آن کشیده می شود.

توپ : ( the ball )
توپ به شکل کروی و از جنس چرم است و شامل توپی لاستیکی یا ماده ای از این قبیل می شود. قسمت رویی آن یک رنگ است و قسمت تویی نیز باید روشن تر باشد.
▪ محیط دایره : ۶۵ الی ۶۷ سانتیمتر.
▪ وزن : ۲۵۰ الی ۲۸۰ گرم .

بازی والیبال : ( the game of volleyball )
والیبال بازی ساده ای است و قابل اجرا برای تما گروههای سنی در داخل یا خارج خانه می باشد. در بسیاری از مناطق جهان به عنوان یکی از اساسی ترین ورزشهای تفریحی و در مناطق دیگر به عنوان یکی از ورزشهای رقابتی شناخته شده است. این ورزش نه تنها یکی از بازیهای خوب محسوب می شود بلکه ورزش پرورشی جالبی برای ورزشکاران ، شناگران و بازیکنان سایر رشته های ورزشی می باشد و احتیاج به پرش، چابکی، سرعت، عکس العمل و تنظیم حرکات در وقت تعیین شده دارد.
بطور اساسی والیبال به تنیس تشبیه شده است ولی تفاوتی که وجود دارد آن است که در والیبال هیچ یک از بازیکنان انفرادی بازی نمی کنند و توپ را از روی تور رد نمی کنند. هر تیمی می تواند قبل از گذراندن توپ از روی تور و فرستادن آن بسوی تیم دیگر ۳ بار ضربه بزند ولی هیچ یک از بازیکنان نمی توانند دوبار متوالی با توپ تماس یابند ( استثناء در مورد دفاع وجود دارد . ) زمانی بازی شروع می شود که توپ توسط یکی از بازیکنان واقع در قسمت راست قطاع دایره خط پشتی سرو می شود. به طور رسمی هر تیمی دارای شش بازیکن می باشد به طوری که ۳ تن از بازیکنان در خط پشتی و ۳ تن دیگر در خط جلوئی قرار می گیرند. هر تیمی تلاش می کند که توپ را در زمین حریف فرود آورد و اگر موفق به انجام این کار شود حریف را وادار به اشتباه سازد و امتیاز کسب کند.
تیمی که ابتدا ۱۵ امتیاز کسب می کند، ست را تصاحب می کند. فقط تیمی که سرو می زند امتیاز کسب می کند. اگر تیمی موفق به فرود آوردن توپ در زمین حریف گردد مسئولیت زدن سرویس را به عهده می گیرد. بازیکن به زدن سرو تا زمانی که توپ در زمین تیم او فرود آید ادامه می دهد. زمانی که توپی از طرف حریف دریافت می شود تمام بازیکنان در جهت حرکت عقربه های ساعت چرخش انجام می دهند و بازیکنی که در سمت پشتی قطاع دایره راست قرار می گیرد مسئول زدن سرو می شود. اگر در هنگام زدن سرو، توپ به تور اصابت کند، سرویس به دست تیم مقابل می افتد. در والیبال نیز مانند سایر رشته های ورزشی حرکت و ضد حرکت وجود دارد. حرکات اساسی والیبال ست و ضربه مخرب و دفاع مراحلی هستند که در والیبال اجرا می شوند.

حرکت توپ در هوا ( والی ) : ( the volley )
پاس بالای سر یکی از مشخص ترین عملیات والیبال است. هرگز نباید به توپ مشت زد بلکه باید آن را با دو دست پاس کرد. پاس کردن از عقب نیز معرف همین عمل است. به طور کلی در مسابقات پاس کردن، ست زدن و فرستادن توپهای بلند از بالای تور صورت می گیرد. حرکت توپ در هوا در پرتاب آرام توپ از بالای تور اجرا می شود. اگر قبل از تماس با توپ دستها دور شوند توپ به وسط پیشانی برخورد خواهد کرد. همیشه باید به توپ نگاه کرد.
ابتدا پاها را حرکت داده، آنها را خم نکرده و بدن را در زیر توپ قرار داد. به منظور حفظ تعادل و توازن یکی از پاها را به آرامی در جلوی پای دیگر قرار داده، زانوها را خم کرده و سپس باید تمام بدن را راست کرد. به عنوان یک قانون کلی شستها را در حالت اشاره به طرف عقب و بینی نگهدارید. بازوها را راحت قرار داده و تا آن جایی که امکان دارد حرکات را بسیار ساده انجام داد. شصت و دو انگشت اول به این عمل قدرت بخشیده و بقیه انگشتان به آن جهت می دهند.
بهترین و معمول ترین مرحله والیبال ( حرکت توپ در هوا ) می باشد. برخی معتقدند که برای شروع تمرینات می توان از بادکنک استفاده کرد. تمرین پرتاب توپ پس از پرش برای گرفتن آن بسیار موثر است و مفید. البته همیشه پس از رسیدن توپ به نقطه اوج این عمل را انجام دهید.
● سرویس : ( the service )
▪ سرویس عملی است که به منظور وارد کردن توپ در بازی به کار می رود.

تیمها : ( the teams )
هر تیمی شامل ۶ بازیکن می شود. سه بازیکن در خط جلو و سه بازیکن در خط عقب قرار می گیرند. زمانی که توپ سرو می شود، سه بازیکن خط جلو باید در جلوی بازیکنان خط عقب قرار گیرند. بازیکن از قطاع دایره سمت راست خط عقب با یک دست سرو می زند. زمانی که توپ در زمین وارد می شود، بازیکنان می توانند برای پرتاب توپ به هر نقطه ای نقل مکان کنند حتی اجازه دارند که برای جلوگیری از تماس توپ با زمین به خارج از زمین بروند.

مسئولین : ( the officials )
▪ هر مسابقه دارای یک داور می باشد که در بالای تور ایستاده و ناظر بر اجرای مسابقه است.
▪ سرداور نیز روبروی داور نشسته و در امر قضاوت به او کمک می کند.
▪ دو نفر نیز در کنار خطوط قرار می گیرند.
▪ مانند سایر رشته های ورزشی مسئول ثبت امتیازات نیز حضور دارد.
دو تیم ۶ نفری با یکدیگر روبرو می شوند. داور در بالای تور قرار گرفته و ناظر بر اجرای مسابقه بوده و سوتی در دست دارد. سر داور نیز مقابل او قرار می گیرد. در اینجا تیمی که سرویس را دریافت می کند منتظر توپ می شود. بازیکنان در وضعیت آماده باش بوده و دستها، انگشتان، بازوها و پاها در حالات مطلوب قرار می گیرند. بازیکنان در مرکز زمین می ایستند و در این محل اکثر تهاجمات اتفاق می افتد به طوری که یکی از آن ها در نزدیک تور ایستاده و بقیه بازیکنان فرم w را تشکیل می دهند.

امافاکتورهای آمادگی جسمانی :
1- قدرت : طبق تعریف قدرت حداکثر نیرویی است که میتوان برای یکبار اعمال نمود.
قدرت به چهار شکل الف- ایستا (ایزومتریک ) ب - پویا (ایزوتونیک ) ج- قدرت متغیر (ایزوکنیتیک) د- قدرت انفجاری یا توان (پلیومتریک ) تقسیم میشوند(دربخش بعدی تک تک فاکتورهای آمادگی جسمانی راشرح خواهم داد).
2- استقامت : بطورکلی عبارت است از توانایی تکرار حرکتی یکنواخت .
استقامت نیز به دوصورت الف – استقامت قلبی – عروقی (تنفسی) و ب- استقامت عضلانی تقسیم میشود (البته استقامت عضلانی ازنظرزمان به استقامت کوتاه مدت – میان مدت ودرازمدت تقسیم میشود).
3- سرعت : عبارت است ازتوانایی جابجا شدن کل بدن (مانند دو) یایک اندام ( مانند سرعت دست درمشت زنی) درحداقل زمان . (رابطه مستقیم با وراثت دارد.)
4- سرعت عکس العمل: عبارت است از فاصله زمانی بین دریافت محرک و شروع حرکت (دریافت محرک مانند شنیدن صدای تپانچه تا شروع حرکت دویدن دراستارت دوی 100متر) .
5- توان : بکارگیری حداکثر نیرودرحداقل زمان (درواقع همان قدرت انفجاری یا پلیومتریک است)
6- انعطاف پذیری : به دامنه حرکتی گفته میشود که اعضادرآن دامنه قادربه حرکت هستند (باافزایش انعطاف پذیری خطر مصدومیت کاهش می یابد)
7- چابکی : به توانایی تغییر سریع وناگهانی جهت حرکت وسرعت همراه باحفظ تعادل گفته میشود
8- تعادل : به توانایی حفظ بدن درفضا تعادل گفته میشود که به دوصورت ایستا وپویا میباشد (ایستا مانند بالانس زدن روی دست ها وپویا مانند اجرا ی حرکتهای دارحلقه - بارفیکس یا پارالل)

البته دربسیاری ازمنابع فاکتورهای آمادگی جسمانی هفت عدد میباشندکه سرعت وسرعت عکس العمل رایک فاکتورمحسوب نموده اند ولی این دوباهم تفاوت داشته وتمرینات خاص خود راداراهستند . یکی ازمهمترین تفاوت این دو رامیتوان چنین عنوان کرد که سرعت ارتباط مستقیم با عامل وراثت دارد( وجود تارهای روشن در عضلات) اما سرعت عکس العمل به نوعی اکتسابی بوده وباتمرین بهبود می یابد.

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg