-
خنده بر هر درد بي‌درمان
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
عمومی- نسرین رضایی:
بسياري از ما، اكثر وقت خود را در محل كار سپري مي‌كنيم؛ جايي كه بيشترين فشار را از لحاظ كاري متحمل مي‌شويم. بيماري‌هاي زيادي مانند: فشار‌خون، نارسايي‌هاي قلبي، بي‌خوابي و افسردگي حاصل فشارهاي بيش از اندازه‌اي هستند كه هركدام از ما روزانه با آنها دست و پنجه نرم مي‌كنيم. اضطراب و استرس محيط كار و فعاليت ممكن است به وضعيت بدتر مانند اعتياد به مواد‌مخدر يا تفريحات غيرسازنده منجر شود، از اين‌رو تمرين خنده به فواصل زماني در روز باعث مي‌شود اكسيژن بيشتري به مغز برسد و با آزاد شدن هورمون‌هاي انرژي‌زا در بدن، فرد احساس آرامش بيشتري كند و راندمان كاري بالا رود.
خنده از دو قسمت تشكيل شده است كه يكي به حالت صورت و ديگري به صدايي كه توليد مي‌شود اطلاق مي‌شود. وقتي ما مي‌خنديم، مغز دستور اين عمل‌ها را صادر مي‌كند و اگر شديدتر بخنديم، دستوراتي براي تكان خوردن دست‌ها و پاها نيز صادر مي‌شود. هنگام خنده 15 ماهيچه صورت به حركت درمي‌آيند كه مهم‌ترين آنها مكانيزم حركت لب‌هاي بالاست.
ماهيچه‌هاي حلق شما دچار انقباض ميشوند و به همين علت شما دچار بريده نفس كشيدن مي‌شويد. همه خنده‌ها از يكي از صداهاي ها- ها-ها يا هو- هو- هو پيروي مي‌كنند و امكان ندارد فردي بتواند با تركيب اين دو صدا بخندد.
زماني كه يك مطلب خندهدار (جوك) مي‌شنويم، قشر خاكستري نيمكره چپ شروع به آناليز كلمات مي‌كند. كمي طول نمي‌كشد كه عمده فعاليت‌هاي مغز به لوب فرونتال معطوف مي‌شود كه مركز احساسات و عواطف مغز است. لحظاتي بعد نيمكره راست هم شروع به بررسي داده‌هايي مي‌كند كه از طريق سيستم ارتباطي بين نيمكره‌اي دريافت كرده است تا معني جوك را بفهمد. چند صدم ثانيه قبل از اينكه شروع به خنديدن كنيد در لوب اكسپيتال مغزتان كه پردازش اطلاعات حواس را به‌عهده دارد امواج مغزي به‌شدت افزايش مي‌يابند.
نوسانات امواج دلتاي مغز در اين زمان به اوج خود مي‌رسند و دقيقاً بعد از اين وضعيت شروع به خنديدن مي‌كنيد. تمام اينها كه چند صدم ثانيه بيشتر زمان نمي‌برد، معادل زمان افتادن يك دو ريالي است.
محققان معتقدند كه در بدن انسان يابنده‌هايي وجود دارد كه خنده را تشخيص مي‌دهد و باعث ادامه يافتن آن مي‌شود. از نظر آنها خنده يك عكس‌العمل كاملاً ناخودآگاه است.
علل روانشناختي خنده
1- نشانه اعتماد به ديگران
2- تقويت روابط اجتماعي
3- اجتناب از درگيري و برخورد
4- ايجاد صميميت
5- خنده گوياي پذيرش و تعاملات مثبت است
6- خنده بيانگر و اثبات‌كننده عضوي از يك گروه بودن است.
روان‌شناسان معتقدند كه چون مقدار زيادي انرژي ذخيره شده و واپس‌زده رواني به‌علت شرايط مختلفي چون كنترل شديد محيط، حوادث اتفاقي و بازداري‌هاي ذهني راهي به بيرون پيدا نمي‌كنند از طريق خنده از ذهن و بدن تخليه ميشوند.
نقش خنده در سلامت جسماني
سيستم ايمني: تحقيقات علمي نشان مي‌دهد در حالي كه افسردگي به دستگاه ايمني بدن در برابر بيماري آسيب مي‌رساند خنده با كاهش كورتيزول، افزايش فعاليت سلول‌هاي كاهنده در افزايش سيتوكنين، دستگاه ايمني را تقويت مي‌كند. وقتي شخص مي‌خندد وجودش از احساساتي مثل: گرما، رهايي و سرحالي آكنده مي‌شود و اينها همان احساساتي هستند كه دربردارنده مفهوم احساس سلامتي‌اند. پژوهشگران سوئيسي معتقدند كه پس از هر خنده و يا فعاليت شادي بخش تا نيم ساعت قدرت دفاعي بدن بيشتر مي‌شود. در بدن افراد شاد، ايمنوگلوبولين كه از عوامل دفاعي بدن است، بيشتر توليد مي‌شود. اين ماده بدن را در برابر عفونت‌هاي تنفسي محافظت مي‌كند.
ضربان قلب با خنده افزايش يافته و در اين صورت اكسيژن‌گيري مغز هم بيشتر شده و شخص احساس آرامش روحي و جسمي بيشتري مي‌كند.
ورزش: خنده يكي از مهم‌ترين ورزش‌هاست. هيچ ورزشي نمي‌تواند مثل خنده بيشتر عضلات بدن را به جنبش درآورد. يك دقيقه خنديدن برابر با 40 مرتبه نفس كشيدن است.
همچنين روزانه ۱۵ دقيقه خنديدن بخش زيادي از منافع حاصل از پياده‌روي صبحگاهي را در بردارد.
دانشمندان انگليسي بعد از سال‌ها تحقيقات به اين نتيجه رسيدند كه يك دقيقه از ته دل خنديدن معادل 45 دقيقه ورزش، انسان را سر حال مي‌آورد.وقتي كه از ته دل مي‌خنديد، عضلات اندام‌ها و ديگر عضلاتي كه در خنديدن شركت ندارند، شل ميشوند و استراحت مي‌كنند. بعد از پايان خنديدن هم عضلاتي كه در اين پروسه شركت داشتند شروع به استراحت و شل شدن مي‌كنند؛ يعني فرايند ريلكس شدن عضلاني در دو مرحله اتفاق مي‌افتد.
فشار خون: خنده در كنترل فشار خون نيز نقش دارد. اگرچه هنوز مكانيسم دقيق اين قضيه مشخص نشده ولي بررسي‌‌ها نشان داده است خنده باعث جلوگيري از پر فشاري خون مي‌شود. دانشمندان دريافته‌‌اند خانم‌ها بيشتر از آقايان از فايده خنده سود مي‌برند.
اگر شما يك دقيقه بخنديد، آن خنده، 45 دقيقه باعث آرامش شما مي‌شود، خطر بيماري قلبي را از شما مي‌گيرد و محركي براي اشتها و هضم مواد غذايي خورده شده است.
سيستم تنفسي: خنديدن از ته دل به‌طور مرتب باعث مي‌شود ريه‌هاي شما بيشتر از هر وقت ديگر از هوا خالي شوند و اين كار باعث تخليه و تميز شدن بهتر ريه‌ها مي‌شود.
انگار كه چندين بار پشت سر هم نفس عميق كشيده باشيد. اين حالت خصوصاً براي بيماراني كه آمفيزم دارند يا ديگر بيماري‌هاي ريوي بسيار مفيد است. جالب است بدانيد كسي كه مي‌خنداند، بيشتر از شنونده، اثر مفيدي بر بدن خود به جاي مي‌گذارد.
كبد: هرگاه بخنديم، يكي از بزرگ‌ترين و مهم‌ترين اندام بدنمان شروع به فعاليت مي‌كند كه كبد است. كبد مواد زائد را دور مي‌ريزد، مواد غذايي مازاد بر نياز بدن را به شكل قند (گليكوژن) در خود ذخيره مي‌سازد، تا وقتي كه بدن نياز به انرژي داشت، قند را بسوزاند و تبديل به انرژي كند و به خون تحويل دهد. همچنين كبد محل ذخيره پروتئين‌هاي خون، ويتامين‌ها و عناصر معدني است.
وزن: محققان دانشگاه واندر بيلت معتقدند كه خنديدن موجب سوختن مقداري از كالري‌هاي بدن مي‌شود و هر چه ميزان و تعداد دفعات خنديدن بيشتر باشد، مقدار كالري كه سوزانده مي‌شود نيز بيشتر خواهد بود كه اين موجب كاهش وزن مي‌شود.
خنديدن به‌مدت 15 دقيقه در طول روز موجب كاهش وزن بدن تا 1.8 كيلوگرم در سال مي‌شود.
پوست: خنديدن چين و چروك صورت را از بين مي‌برد و بهترين كرم براي پوست صورت است.
نكـاتي ديگر درباره خنده
1- صداي خنده متشكل از آواهايي است كه در هر 210ميلي‌ثانيه تكرار ميشوند.
2- انسان‌ها بسته به اينكه درحضور چه فرد و يا افرادي هستند به‌طور متفاوتي مي‌خندند.
3- مردها هنگامي كه در كنار يكديگرند، با خنديدن دوستي و رفاقت خود را ابراز كرده و روحيه رقابت‌جويانه ميان خود را تعديل مي‌بخشند.
4- حداكثر فركانس صوتي كه مردها قادرند با خنده توليد كنند 1200 هرتز است، اما زنان قادرند فركانسي تا 2000هرتز توليد كنند.
5- خنده همواره پس از مكث در پايان جملات و عبارات خندهدار روي مي‌دهد.
6- كودكان 300 بار در روز و بزرگسالان به‌طور متوسط 17بار در روز مي‌خندند.
7- 80 درصد خنده‌ها در پاسخ به جوك و لطيفه نيست. اغلب خنده‌ها هنگام خداحافظي و يا خوشامد گويي و سلام كردن روي مي‌دهند.
8- زنان 126 درصد بيشتر از مردان مي‌خندند و دختران هم بيش از زنان.
9- صداي خنده زنان آهنگين‌تر از صداي خنده مردان است. خنده دختران را مقايسه كنيد.
10 - قدرت يادگيري را افزايش مي‌دهد. در بسياري از كلاس‌هاي درسي و آموزشي، خنديدن و خنداندن يادگيري را بيشتر مي‌كند.
11- گاهي اوقات در حالت‌هاي شديد خنده مجراهاي اشكي شما هم وارد كار ميشوند و در حالي كه شما از شدت خنده دهان خود را براي گرفتن اكسيژن بيشتر باز و بسته مي‌كنيد صورت‌تان هم از اشك خيس مي‌شود و حتي رنگ چهره‌تان به قرمز تغيير مي‌كند و صداهاي عجيبي نيز توليد مي‌كنيد.
12 - تحقيقات ديگر نشان مي‌دهد كه خنده در زماني كه در يك گروه هستيد، 30 برابر زماني است كه شما تنها مثلاً جلوي تلويزيون نشسته‌ايد.
13 - در اثر خنديدن، نوعي ماده شيميايي خاص سيستم عصبي به نام «آندروفين» توليد مي‌شود كه در شخص، اعتماد به نفس و سرخوشي ايجاد مي‌كند.
پژوهش‌هاي ديگر روي خنديدن نشان مي‌دهد كه انسان‌ها به وسيله خنده، درد را بيشتر تحمل مي‌كنند به اين دليل كه خنده ترشح آندروفين‌ها را زيادتر مي‌كند و آندروفين‌ها كشنده‌هاي طبيعي درد در بدن هستند.
در واقع «آندروفين» ماده‌اي مشابه مرفين است كه در بدن ساخته مي‌شود. مقدار اين ماده در خون، در اثر ورزش و فعاليت‌هاي نشاط‌آور بالا مي‌رود.
14- خنده، گنجايش ريه را بالا مي‌برد و باعث مي‌شود اكسيژن بيشتري وارد خون شود بنابراين بيماري‌هاي ريوي مثل برونشيت را از بين مي‌برد و ميزان قند خون را كم مي‌كند.
