سلامت لوبياهاي سحرآميز را فراموش نكنيد
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
بيماری- اصغر صفري فرد*:
بيشتر مردم بيماري‌هاي قلبي و سرطان را به‌عنوان قاتلين آرام و ساكت مي‌شناسند و مي‌دانند كه اندازه‌گيري مرتب فشار خون و بررسي سطح كلسترول و داشتن معاينه‌هاي منظم مانند تست سرطان سينه در بانوان، براي حفظ سلامتي بسيار مهم و حياتي هستند. اما بيشتر مردم نمي‌دانند كه بيماري مزمن كليه، بيماري شايعي است كه زندگي را به مخاطره مي‌اندازد. اين بيماري تا زماني كه خيلي پيشرفت نكرده باشد نشانه‌هاي خاصي نداشته و شخص متوجه ابتلا به آن نمي‌شود. نكته قابل توجه اين است كه بيماري مزمن كليه در مراحل اوليه خود به آساني با انجام آزمايش‌هاي ساده قابل تشخيص است.
تحقيقات اخير نشان داده است كه در سرتاسر جهان ميليون‌ها نفر به بيماري مزمن كليه مبتلا بوده و خيلي بيشتر از آن، در معرض خطر ابتلا هستند. متأسفانه همه‌گيري جهاني بيماري ديابت و چاقي سبب خواهد شد كه در آينده، موارد ابتلا به اين بيماري خيلي بيشتر از حال حاضر باشد.
عدم‌تشخيص و درمان بيماري مزمن كليه، مي‌تواند به ايجاد مشكلات بسيار جدي مانند نارسايي كليه كه سبب مي‌شود فرد نياز هميشگي به دياليز، يا پيوند كليه پيدا كند، منتهي شود.
اقدامات اوليه مناسب سبب مي‌شود كه روند پيشرفت بيماري كليه كند شده و حتي متوقف شود. به همين دليل انجام آزمايش‌هاي ساده اوليه و بهنگام در مورد افراد در معرض خطر اهميتي فراوان دارد. بزرگداشت روز جهاني كليه فرصتي است كه در باره اين بيماري، راه‌هاي پيشگيري و مراقبت از آن، نكاتي را فرا بگيريم. در اينجا پنج مرحله آموزش در مورد اين بيماري آورده شده است؛
مرحله اول: اين حقايق را بدانيد
شش كاري كه كليه‌هاي سالم انجام مي‌دهند عبارتند از:
1- تنظيم سطح مايعات بدن
2- پاكسازي مواد سمي و زائد بدن
3- توليد هورمون مؤثر در خون‌سازي
4- فعال‌سازي ويتامينD براي حفظ سلامتي استخوان‌ها
5- توليد و رها‌سازي هورمون‌هاي مؤثر در تنظيم فشار خون
6- حفظ و نگهداري مواد معدني بدن (مانند سديم، پتاسيم و فسفر)
8مشكلي كه به‌دليل ابتلا به بيماري مزمن كليه ايجاد مي‌شود:
1- بيماري‌هاي قلبي عروقي
2- حمله قلبي و سكته
3- فشار خون بالا
4- كم خوني يا تعداد كم گلبول‌هاي قرمز
5- ضعف استخوان‌ها
6- آسيب به اعصاب
7- نارسايي حاد كليه كه مرحله انتهايي بيماري است.
8- مرگ
مرحله دوم: خطر را بشناسيد
عوامل خطرزا براي ابتلا به بيماري كليه
1- ديابت (در خود يا سابقه خانوادگي )
2- فشار خون بالا (در خود يا سابقه خانوادگي )
3- بيماري قلبي عروقي (در خود يا سابقه خانوادگي )
4- سابقه خانوادگي از بيماري كليوي يا ديابت و يا فشار خون بالا
5- سن بالاي 60 سال
6- چاقي
7- داشتن وزن كم در هنگام تولد
8- استفاده طولاني مدت از داروهاي مسكن مانند ايبوپروفن و ناپروكسن
9- عفونت مزمن دستگاه ادراري
10- ابتلا به سنگ‌هاي ادراري
مرحله سوم: تشخيص نشانه‌هاي بيماري
بيشتر مبتلايان در مراحل ابتدايي بيماري مزمن كليه هيچ‌گونه نشانه‌اي را بروز نمي‌دهند. به همين دليل انجام آزمايش در مراحل ابتدايي مهم است. به‌تدريج كه بيماري پيشرفت مي‌كند، نشانه‌هاي بيماري خود را بروز مي‌دهند و در برخي موارد گمراه‌كننده هم هستند. به اين نشانه‌ها توجه كنيد.
1- خستگي و ضعف
2- ادرار سخت و دردناك
3- ادرار كف آلود
4- ادرار صورتي يا تيره رنگ (وجود خون در ادرار)
5- افزايش نياز به ادرار كردن (به‌ويژه در شب‌ها)
6- چشمان پف آلود
7- صورت، دست‌ها، شكم و پاهاي باد كرده
8- تشنگي مداوم
مرحله چهارم: آزمايش بدهيد
اگر شما يا يكي از بستگان شما در گروه پر خطر ابتلا به اين بيماري هستيد از پزشك خود بخواهيد آزمايش‌هاي زير را درخواست كند.
چهار تست ساده كه زندگي را نجات مي‌دهد:
1- بررسي فشار خون:
فشار خون بالا مي‌تواند به عروق خوني كوچك در كليه‌ها آسيب برساند. فشار خون، بعد از بيماري ديابت مهم‌ترين علت ايجاد‌كننده نارسايي حاد كليه است.
فشار خون زير 140-90 براي بيشتر مردم خوب است. اگر مبتلا به بيماري كليوي هستيد، فشار خون زير 130 -80 بهتر و زير 120-80 بهترين است.
2- بررسي پروتئين در ادرار:
وجود مقادير كمي از آلبومين كه يك نوع پروتئين است، در ادرار از نشانه‌هاي اوليه مبتلا‌شدن به بيماري مزمن كليه است. وجود هميشگي آلبومين و ساير پروتئين‌ها در ادرار نشان‌دهنده صدمه به كليه‌هاست.
3- بررسي كراتي‌نين خون:
كراتي‌نين، پسماند توليد شده از فعاليت عضلات بوده و كليه‌ها، كراتي‌نين خون را پاكسازي كرده و دفع مي‌كنند. هنگامي كه عملكرد كليه‌ها كاهش پيدا كند، سطح كراتي‌نين خون افزايش پيدا مي‌كند.
4- ميزان فيلتراسيون گلومرولي:
پزشكان سطح كراتي‌نين خون را اندازه‌گيري كرده و نتيجه آن را با سن، نژاد و جنس مي‌سنجند تا ميزان فيلتراسيون گلومرولي به‌دست آيد چون حساس‌ترين و صحيح‌ترين نشانگر عملكرد كليه‌هاست.
مرحله پنجم: سالم بمانيد
شش كاري كه مبتلايان به بيماري مزمن كليه بايد انجام دهند:
1- فشار خون خود را پايين بياوريد.
2- اگر مبتلا به ديابت هستيد، سطح قند خون خود را تحت كنترل در آوريد.
3- مصرف نمك را كاهش دهيد.
4- از استفاده خود سرانه مسكن‌ها دوري كنيد.
5- در مصرف پروتئين‌ها ميانه روي كنيد.
نكته آخر
بيماري مزمن كليه بيماري تمام سنين است. طبق گزارش‌هاي مراكز علمي، اين بيماري خطر حمله قلبي، سكته و مرگ زود رس را در بين جوانان و سنين ميانسالي دوبرابر مي‌كند.
بيماري مزمن كليه مختص افراد بالاي 55سال نبوده و عاملي خطرزا براي ابتلا به بيماري‌هاي قلبي عروقي حتي در جوانان است. به هر حال، با انجام آزمايش‌هاي بسيار ساده مي‌توان بيماري‌هاي كليه را به راحتي تشخيص داده و با مراقبت از كليه‌ها احتمال ابتلا به بيماري‌هاي قلبي عروقي را كم كنيم و با اين كار شانس زندگي طبيعي را افزايش دهيم.هشدارهاي مختلف در مورد خطرات بيماري قلبي هر ساله افزايش مي‌يابد اما بيشتر مردم در باره علل و عواقب بيماري مزمن كليه گاهي اطلاعات كافي ندارند.
شما هنگامي كه به سردرد، گلودرد، سرماخوردگي و آنفلوانزا مبتلا مي‌شويد مي‌دانيد كه بيمار شده‌ايد، اما آيا شما مي‌دانيد كه مبتلا به بيماري مزمن كليه هستيد يا خير؟ بيماري واقعا خطرناك و مرگ‌آوري كه بيماري خاموش نيز ناميده مي‌شود، زيرا اغلب تا موقعي كه به مراحل انتهايي خود نرسيده باشد توجه ما را جلب نمي‌كند. بزرگداشت روز جهاني كليه، اهميت دادن به شناخت بيماري‌هاي كليه و راه‌هاي پيشگيري و درمان آنهاست. اگر به بيماري‌هاي كليه در مراحل اوليه، توجه نشود، عواقب خطرناك آن بعد‌ها شامل كليه‌ها شده و رهايي از آنها در برخي اوقات امكان پذير نيست.
