خلق و خوي بهتر با تغذيه صحيح
آيا تاكنون به اين نكته توجه كرده‌ايد كه غذا هم مي تواند روي خلق و خوي انسان تاثير بگذارد؟
كارشناسان تغذيه معتقدند كه اگر بدن شما از نظر شيميايي و ترکيبات طبيعي خود متعادل باشد، خلق وخو و رفتار شما هم متعادل مي‌شود.
عوامل زيادي مي‌توانند تعادل بدن انسان را به هم بزنند. بعنوان مثال، بسياري از زنان دچار کم خوني هستند. اين مسئله باعث افسردگي و خستگي زودرس مي‌شود، يا افراد سالمند معمولا با کمبود ويتامين‌هاي گروه ب مواجهند که اين كمبود، روي سيستم عصبي و رفتاري بسيار موثر است.
همچنين در افرادي که به طور منظم و با برنامه‌ريزي زماني غذا نمي‌خورند، قند خون دائما در حال تغيير است و ثبات لازم را ندارد. همين مسئله روي قدرت تفکر و تمرکز و در نتيجه خلق و خوي آنها تاثير نامطلوب مي‌گذارد.
از سوي ديگر، بعضي از مردم هم به بعضي مواد شيميايي موجود در غذا حساسيت دارند که حين مصرف اين مواد غذايي خاص، خلق و خوي آنها دچار مشکل مي‌شود.
در مطالعه‌اي که روي 300 نفر از مردم انگلستان انجام شد، تاثير غذا بر سلامت ذهني و رواني افراد، مورد مطالعه قرار گرفت. به اين افراد توصيه شد مصرف غذاهايي را که براي خلق و خو استرس زا هستند، قطع کنند و همزمان مقدار غذاهايي را که از ذهن و خلق فرد حمايت مي‌کنند، افزايش دهند.
مواد غذايي که براي خلق فرد، استرس زا يا تنش زا محسوب مي‌شوند، شامل شکر، کافئين موجود در قهوه، الکل و شکلات در صورت مصرف بيش از حد هستند. در حالي که مي‌توان گفت؛ مواد غذايي حمايت کننده و بهبود دهنده خلق و خو عبارت از آب، سبزي، ميوه و ماهي هستند.
اين تحقيق نشان داد: 88 درصد افرادي که از رژيم‌هاي غذايي حمايت کننده خلق و خو استفاده کردند، از نظر ذهني و رواني، وضعيت بهتري پيدا کردند. 26 درصد آنها اظهار کردند؛ تغيير خلق و خو در آنها کمتر شده است. در 26 درصد ديگر تعداد حملات هراسي و اضطرابي کمتر شده بود و 24 درصد ديگر عنوان کردند، کمتر دچار حالت افسردگي شده‌اند.
در ادامه اين مقاله آمده است كه گروه عظيمي از مواد شيميايي موجود در مغز که خلقيات را کنترل مي‌کنند، انتقال دهنده‌هاي عصبي نام دارند. معروف‌ترين آنها نيز سروتونين است که بعنوان ماده شادي آور به حساب مي‌آيد. اين مواد شيميايي تعيين مي‌کنند که آيا شما احساس خوبي داريد يا خير، کاملا پر انرژي هستيد يا کاملا خسته‌ايد، تحريک پذيريد و کلافه به نظر مي‌رسيد يا آرامش و ثبات خلقي داريد.
بر اساس اين گزارش، اين مواد شيميايي موجود در مغز که کاملا حياتي هستند براي اينکه عملکرد طبيعي داشته باشند به انرژي نياز دارند و مغز يکي از معدود نواحي بدن است که براي تامين انرژي خود، کاملا و فقط به گلوکز وابسته است. گلوکز در شکر، قند و بسياري مواد ديگر وجود دارد.
متخصصان معتقدند؛ اگر سطح گلوکز يا همان قند خون در تمام طول روز در شرايط پايداري باقي بماند و نوسان نداشته
باشد، بتدريج مغز را تغذيه مي‌کند و مشکلي پيش نمي‌آيد. براي اينکه قند خون حالت پايداري پيدا کند، بايد از کربوهيدرات‌هايي استفاده کرد که قند خون را ناگهان بالا نمي‌برند. اين کربوهيدرات‌ها در نان، لوبيا، غلات سبوس‌دار، سويا، سيب، هلو و ساير ميوه‌ها وجود دارند. خوراكي‌هايي مثل کيک، چيپس، شکلات و شيريني، قند خون را سريعا افزايش مي‌دهند. در نتيجه بدن شما ناچار مي‌شود براي ورود اين قندها به درون سلول يا ذخيره کردن آنها بطور ناگهاني و به شدت هورمون انسولين ترشح کند و تعادل طبيعي سيستم کنترل کننده قند خون به هم مي خورد.
بر همين اساس، متخصصان علوم تغذيه سلامت توصيه مي‌كنند كه سعي کنيد قند خونتان را در شرايطي پايدار حفظ كنيد. نگذاريد قند خون دچار نوسانات شديد شود. براي اين کار بايد در فواصل غذايي حتما از ميان وعده‌هاي غذايي استفاده کنيد و هر چهار ساعت يکبار نيز از تنقلاتي سالم مصرف کنيد. توصيه مي‌شود از تنقلاتي مثل خشکبار، آجيل، ميوه و سبزي استفاده شود.
علاوه بر اين، مقدار آب مصرفي شما نيز بايد کافي و متعادل باشد. اين مقدار به فعاليت روزانه و درجه حرارت هوا نيز بستگي دارد. هرچه فعاليت بيشتر و هوا گرم‌تر باشد، مقدار آب مصرفي بايد بيشتر شود. فراموش نكنيد كه هيچ نوشيدني جاي آب را نمي‌گيرد.
يك توصيه مهم ديگر اين است كه روزي 20 دقيقه ورزش کنيد، چون روزي 20 دقيقه ورزش، خلق را تقويت مي‌کند. البته اگر مي‌خواهيد چربي‌هاي اضافه را آب کنيد، بايد نيم ساعت ديگر هم به ورزش ادامه دهيد.
پژوهشگران تاكيد مي‌كنند كه هرگز سراغ رژيم‌هاي لاغري که ناگهاني و سريع وزن کم مي‌کنند، نرويد. کاهش وزن ناگهاني شما را کاملا عصبي و بداخلاق مي کند.
وجود چربي در بدن در حد متعادل، اثر ضدافسردگي دارد. به جاي چربي‌هاي خالص و اشباع شده از چربي‌هاي غيراشباع شده ساده و پيچيده، روغن‌هاي گياهي و روغن ماهي استفاده کنيد، زيرا اين چربي‌ها حاوي امگا 3 هستند که بسيار مفيد است.
اين مقاله مي‌افزايد: از شير و گوشت بوقلمون استفاده کنيد، زيرا حاوي "تريپتوفان" است. "تريپتوفان" اسيدآمينه‌اي است که باعث مي‌شود، قند خون در دسترس انتقال دهنده‌هاي عصبي قرار بگيرد. براي اينکه جذب تريپتوفان اين مواد بيشتر باشد، کمي کربوهيدرات مثل نان، برنج يا خرما همراه با آنها مصرف کنيد.
همچنين تاكيد مي‌شود كه حتما صبحانه بخوريد و هرگز آن را از رژيم غذايي خود حذف نكنيد. به هنگام خريد از فروشگاه به جاي شيريني و كيك و شكلات بيشتر سراغ ميوه و سبزي برويد. همچنين سعي کنيد از مصرف غذاهايي که داخل سلفون پيچيده شده‌اند، خودداري كنيد.
مصرف قهوه و نوشابه‌هاي گازدار را محدود کنيد و هرگز يک گروه از موادغذايي را از رژيم خود حذف نکنيد. مثلا بطور کل نان و برنج را از رژيم غذايي خود حذف نکنيد، بلکه مصرف آنها را به حد تعادل برسانيد.
از سوي ديگر، در تحقيقاتي که اخيرا انجام گرفته مشخص شده است در شرايط استرس و خستگي، زنان بيش از مردان سراغ تنقلات مي‌روند و بيش از حد از آنها استفاده مي‌کنند.
بررسي‌ها نشان مي‌دهد؛ زناني که با اصوات بلند مواجهند و يا داراي کارهاي سخت و طاقت فرسا هستند، نسبت به مردان بيشتر به مصرف خوردني‌هايي مثل شکلات، چيپس و پنير روي مي‌آورند.
همين بررسي‌ها نشان داده است: مردان و زنان در دوراني که استرس دارند، بيشتر مي‌خورند. در طول روز شرايطي پيش مي‌آيد که براي فرد ايجاد استرس و تنش مي‌کند، در چنين شرايطي اکثر افراد به خوردن روي مي‌آورند تا اين استرس را برطرف کنند. حتي زناني که به کارهاي سخت مشغولند در تعطيلات آخر هفته بيشتر مي‌خورند. در حالي كه به توصيه متخصصان اگر بتوان در اين شرايط از مواد غذايي مناسب و به ميزان متعادل استفاده كرد، مي‌توان جلوي تغييرات نامطلوب خلقي را گرفت.
