-
چگونه يخچال بخريم؟
يخچال ها انواع مختلفي دارند. معمولي، سايد باي سايد، بدون برفك، فريزر بالا، فريزر پايين، كشويي، طبقه اي، داراي آب سرد كن و يخساز و ... هر كس مي بايست بنا به نياز خود گزينه مناسب را انتخاب نمايد. در اين قسمت نكاتي وجود دارد كه با توجه به آن مي توانيد يخچال مناسبي را براي خانه خود انتخاب كنيد.
به طول، عرض، و ارتفاع يخچال دقت كنيد و محل قرار دادن آن در منزل خود را معين نماييد . ببينيد كه آيا يخچالي كه قصد خريد آنرا داريد در منطقه مورد نظر جاي مي گيرد يا خير. همچنين دقت داشته باشيد كه بهتر است يخچال از طرفين و از قسمت بالا نيز چند سانتي متري با ديوار و ساير وسايل فاصله داشته باشد.
سپس بايد به اين نكته دقت كنيد كه مي خواهيد درب را از كدام طرف باز كنيد و آيا به اندازه كافي فضا براي باز و بسته شدن آن وجود دارد يا خير. اگر به يخساز و آب سرد كن هم نياز داريد ببينيد كه طرز استفاده آن چگونه است. برخي از يخسازها داخل فريزر و برخي ديگر روي درب آن نصب مي شوند. در مورد آب سرد كن هم برخي از يخچال ها داراي تانك هاي آب هستند كه مي بايست آنها را به صورت دستي آب كنيد اما براي راحتي بيشتر بهتر است از انواعي خريداري كنيد كه آب سرد كن به صورت اتوماتيك به شير آب وصل مي شود. البته اين نوع امكانات نيازمند پرداخت هزينه هاي بالانري نيز هستند. در ضمن به برچسب انرژي يخچال دقت كنيد. مصرف برق برخي از يخچالها بسيار بالا بوده و ممكن است هزينه برق خانگي شما بالا برده شود.
گاز هاي مورد استفاده در يخچال سازي (گاز هاي مبرد - سرما زا )
در يخچال هاي اوليه از گاز آمونياك NH3 استفاده مي شد وليكن از آنجا كه اين گاز سمي بوده ودر بر خورد با اعضاي بدن بالاخص چشم عوارض ناگواري را ايجاد مي سازد و همچنين در تركيب با رطوبت اثر بسيار مخربي را بر روي فلزاتي چون مس و آلمينيوم گذارده و خاصيت انفجاري دارد و...به جميع علل مذكور به تدريج كنار گذارده شد و گازهاي فريون جانشين آن شد.در انواع يخچال هاي موجود در بازار از گاز فريون 12 استفاده مي شودفريون 12 (ccl2f2 )در تركيب با هوا بي بو بوده و بر روي فلزات (حتي در تركيب با رطوبت ) اثر مخربي بجاي نمي گذارد و سمي نيست. در مناطقي كه دماي هوا در حدود 60 درجه سانتي گراد است اين گاز سرما سازي بسيار عالي داشته ودر برابر شعله قابل اشتعال نيست.عليرغم محاسن مذكور استفاده از فريون 12در مقايسه با آمونياك مقرون بصرفه نبوده و حجم زيادي را نسبت به آمونياك (در تامين سرما) اشغال مي سازد.معايب فوق از ارزش فريون نمي كاهد،اما پيرو آخرين بر رسي هاي بعمل آمده فريون ها در تخريب لايه اوزون و ايجاد حالت گلخانه اي در جو بسيار موثرند از اينرو دانشمندان تمام مساعي خويش را بكار گرفتند تا جانشيني مناسب براي فريون ها بيابند.در حال حاضر گاز مورد استفاده در يخچال سازي R134A مي باشد. فريون مخصوص كولر هاي گازي فريون 22 (CHCLF2 ) است . از آنجا كه اين فريون داراي هيدروژن است،اثر تخريبي آن در لايه اوزون بمراتب كمتر از فريون 11 و 12 است.
چگونگي توليد سرما در يخچال
در توليد سرما از دو ويژگي مهم گاز ها استفاده مي شود. 1-گازها تحت اثر فشار زياد بحالت مايع در آمده ودر اين تغيير حالت،درجه حرارت گاز افزايش مي يابد. 2- اگر گاز مايع در محيطي باز تر از محيط قبلي قرار گيرد. بحالت فوران در آمده ،تبخير شده و دماي آن شديدا" كاهش مي يابد.بنابر اين بصورت يك سرما ساز مورد استفاده قرار مي گيرد. حال با توجه به اين دو ويژگي به شرح سرما سازي در يخچال مي پردازيم. با بكار افتادن كمپرسور پيستون مرتبا"گاز را از طريق لوله بر گشت مي مكد و با فشار وارد لوله رفت مي كند.فشار وارده بر گاز ،حرارتش را افزايش مي دهد.بمنظور كاستن از حرارت گاز آن را وارد رادياتور مي كنند ودر آن جا مقداري از حرارت گاز كاسته مي شود.سپس با عبور از فيلتر (دراير)كاملا" خشك مي شود و چون لوله خروجي دراير و پس از آن سطح مقطع لوله مويي بسيار كم است گاز تحت فشار زيادي قرار گرفته و همانگونه كه قبلا" ذكر شد بر اثر اين فشار بحالت مايع در مي آيد و حرارتش نيز افزايش مي يابد.با عبور از لوله مويي ، وارد لوله هاي اواپريتور (جاي يخ) مي شود ودر آن جا كه سطح مقطع جديد به مراتب بيشتر از سطح مقطع لوله مويي است شروع به فوران نموده و توليد سرما ميكند،فشار كمپرسور گاز را از اواپريتور عبور داده و خروجي اواپريتور توسط لوله اي مسي يا آهني به لوله برگشت يخچال مي رسد و مجددا"... گفتيم كه براثر ازدياد فشار در لوله مويي حرارت گاز افزايش مي يابد . اگر حرارت بطريقي از گاز سلب نشود ،سرماسازي در اواپريتور كيفيت مطلوبي نخواهد داشت بهمين منظور معمولا"كار خانجات سازنده لوله بر گشت اواپريتور كه حاوي گاز سرد است را به لوله رفت لوله مويي كه حاوي گاز گرم است جوش مي دهند تا گاز گرم لوله مويي در حركت بطرف اواپريتور در مجاورت بر گشت گاز سرد از اواپريتور سرد شود واز دماي آن كاسته شود.
بعضي از كارخانجات بمنظور بهره وري بيشتر از برگشت گاز سرد،لوله مويي را از درون آن عبور داده و به اواپريتور مي رسانند. بدين ترتيب گاز مايع شده گرم قبل از رسيدن به اواپريتور كاملا" سرد ميشود ودر جاي يخي حد اكثر راندمان را ارائه خواهد داد. هر گاه سرماي ايجاد شده در اواپريتور بحد تنظيم شده در ترموستات برسد ، براثر انقباض فانوسك درون ترموستات برق كمپرسور قطع شده و عمل سرما سازي متوقف مي شود .دماي محفظه يخچال معمولا" بين 1 الي 7 درجه سانتي گراد ،اواپريتور در حدود 15 درجه زيرصفر است.
ذوب برفك در يخچال (ديفراست):با باز شدن درب يخچال مقداري از هواي گرم محيط وارد يخچال شده و بر اواپريتور قطرات آب را بوجود مي آورد . بمرور قطرات آب بوجود آمده ، توده هاي عظيم يخ يا بعبارت ديگر برفك را ايجاد مي سازد كه بوسيله آن ها عمل سرما سازي مختل مي شود از اينرو لازم است در فواصل زماني معين نسبت به ذوب برفك ها اقدام شود. در اكثر يخچال ها براي نائل آمدن به اين منظور تدبيري انديشيده نشده و تنها راه ذوب برفك ها ،باز گذاشتن درب يخچال است كه در اينحالت برق آن از مدار قطع مي شود. روش ديگر استفاده از چند لايه سيم المنت است كه بدور اواپريتور پيچيده مي شود .هر گاه ذوب برفك ضروري به نظر آمد،باقرار دادن ترموستات در وضعيت مخصوص ذوب برفك ،المنت توليد گرما نموده ويخ هاي زائد را از ميان مي برد.
البته اشكال ديگري از ذوب برفك نيز بكار گرفته شده كه امروزه كاربرد كمتري دارد . بعنوان مثال مي توان نوع ديفراست با شمارش دفعات باز و بسته شدن درب يخچال را نام برد . با قرار دادن كليد مخصوص شمارش زير درب ،تعداد دفعات باز و بسته شدن درب شمارش شده و بمحض رسيدن تعداد آن به عدد تنظيمي كليد، مدار يخچال براي مدتي قطع مي شود .در زمان توقف كمپرسور ،بر اثر افزايش دماي محيط يخچال برفك ها ذوب مي شوند. ويا مي توان بروش استفاده از تايمر اشاره نمود در اين روش پس از زمان معيني تايمر مخصوص عمل نموده و مدار را قطع مي سازد . در بعضي از يخچال ها ،تايمر بمحض قطع مدار اصلي ،مدار المنت پيچيده شده بدور اواپريتور را بر قرار نموده تا عمل ذوب برفك با سرعت بيشتري انجام شود.
