روستاي تاريخي ميمند

روستاي ميمند کرمان بي شك يكي از باستاني ترين سكونتگاه هاي بشر در جهان است كه از دوازده هزار سال پيش تا كنون همچنان پا برجاست و به حيات خود ادامه ميدهد. به عقيده محققين هسته هاي اوليه روستاي ميمند متعلق به زماني است كه ايرانيان مهر پرست بوده اند و آنها را مقدس مي شمرده اند.
http://pnu-club.com/imported/2010/01/610.jpg
آنها تاريكي غارها را براي عبادت برگزيده و مرده هاي خود را درون دخمه هاي كنده شده در كوه قرار مي دادند. و بدين ترتيب در ميمند تعدادي عبادتگاه و مقبره بنا گرديده. مهرپرستان به پايداري، استقامت و زوال ناپذيري كوه ها معتقد بودند و بر اساس همين اعتقاد خانه هاي خود را نيز در دل كوه مي كندند. عده اي از محققين نيز معتقدند كه مهر پرستان از غار هايي كه با دست در دل كوه مي كنده اند فقط براي عبادت و دفن مردگان استفاده ميكردند و بعد از مدتي بنا به اضطرار ناشي از آب و هوا سكونت گزيده اند.
http://pnu-club.com/imported/2010/01/611.jpg
آئين مهر پرستي قبل از ظهور زرتشت در ايران رواج و تا مدتها از ظهور وي نيز ادامه داشته است. بر اساس دانسته هاي جديد تاريخ ظهور زرتشت 6000 سال قبل از ميلاد مسيح و لذا قدمت ميمند حداقل 6000 سال پيش از ميلاد مسيح مي باشد. نقوش 10 هزار ساله و سفال هاي 6000 ساله از جمله مستندات مكشوفه اي هستند كه تاريخ ميمند را گواهي مي دهند. ميمند به دليل استحكام دفاعي در طول تاريخ كمتر دستخوش تحولات كالبدي و اجتماعي شده و بيشترين تغيير آن مربوط به چند ماه اخير است. مجموعه اي از آثار بسيار قديمي همچون خانه هاي صخره اي پراكنده معبد، قلعه و برجهاي مختلف ( مربوط به هزاران سال پيش) وجود دارد كه ميمند را از يك روستا به يك مجموعه با تمدن خاص تبديل مي كند. اين تمدن در ابتداء بر گرفته از آئين مهر پرستي و بعد از آن آئين زرتشت بوده است.
http://pnu-club.com/imported/2010/01/612.jpg
در سطح شيب دار و در طبقات مختلف (2 تا 5 طبقه) بريدگي هايي به صورت شكاف هاي افقي ايجاد شده است. طول اين بريدگيهايي كه به آنجا كيچه گفته مي شود به 6 الي 9 متر مي رسد تا د ر انتها به ارتفاع مورد نظر براي كندن خانه ميرسد انتهاي كيچه به فضائي ايوان مانندي به نام دالان مي رسد كه مهمترين عنصر محل است به لحاظ اينكه اغلب امور روزمره خانواده در آن صورت مي گيرد در اطراف هر كدام از اين دالانها بين يك تا پنج خانه صخره اي وجود دارد اين منازل مسكوني در پنج طبقه و به شکل پلكاني و يك در ميان روي هم قرار دارند. به نحوي كه هيچكدام از آنها با يكديگر برخوردي ندارند. فاصله كيچه ها در طبقه زيرين بيشتر از فاصله آنها در طبقات بالايي است. در حدود 400 كيچه كوچك و بزرگ در ميمند وجود دارد. فضاي داخلي خانه ها گاهي شكل مربع مستطيل يا مدور دارد و از ورودي كوتاهي كه ارتفاع آن به 75 تا 76 سانتيمتر ميرسد نور مي گيرند.
http://pnu-club.com/imported/2010/01/613.jpg
درهاي ورودي چوبي و به داخل ديوار ايوان روزنه اي ايجاد كرده اند كه از طريق آن و بوسيله ابزاري به نام كليدون (كليد دان) در قفل يا باز مي شود شكل ورودي اتاق ها در روستاي ميمند منطبق با مدل بدن انسان است. به طوري كه عرض ورودي در قسمت پائين يعني 65 الي 80 سانتي متر ميرسد پايين ورودي منازل از سطح كيچه حدود 15 تا 20 سانتي متر برجستگي دارد كه اين برجستگي مانع ورود آب و خاك به داخل منازل مي شود. بر بدنه شيبدار تپه هاي غربي و شرقي مسيرهاي متعدد پياده به صورت خطوط نسبتا" كمرنگ مشاهده مي شوند اما اين مسيرها نمي توانند چندان دائمي باشند. زيرا با قطعات سنگهايي كه از بالا دست حركت ميكنند و يا بوسيله اهالي مرتبا" در حال تغيير هستند در لابلاي حفره هاي مسكوني بي هيچ نظمي چرخش مي كنند. مي توان ادعا نمود كه در روستاي صخره اي ميمند بر خلاف همه سكونتگاه هاي شناخته شده شهري و روستائي كوچه ها يا معبري وجود ندارد كوچه در فرهنگ ميمند صرفا" به مسيرهاي افقي كه در دل شيبدار تپه ها به عمق رفته و در انتها به منازل غار مانند مسكوني مي رسد اطلاق مي شود.

منبع : نماي ايران